نماز قَضا (در مقابل نماز اَدا) هر نمازی که خارج از وقتِ تعیین‌شده‌اش خوانده شود. از آنجا که نمازها به واجب و مستحب تقسیم می‌شوند، قضای آنها نیز بر این دو قسم است. در برخی موارد، قضای نماز، مثل زن حائض و فرد نابالغ از گردن انسان ساقط می‌شود. پس از وفات فرد مکلّف، شخصی دیگری می‌تواند عهده‌دار قضای نماز آن فرد شود.

هر یک از نمازهای واجب باید در وقت مخصوصی اقامه گردد، که به آن اوقات نمازهای یومیه می گویند.

آخر وقت عبارت است از لحظات پایانی زمان تکلیف که امکان انجام دادن تکلیف با تمام اجزاء و شرایط وجود داشته باشد و از آن در باب صلات آمده است.

نماز (واژه‌ای فارسی و معادل کلمه عربی «صَلاة») عملی عبادی است که پنج بار در اوقات معینی از شبانه روز واجب است. در این عبادت، نمازگزار رو به قبله می‌ایستد و ذکرهای ویژه‌ای را خوانده و اعمال ویژه‌ای مانند رکوع و سجده را به جا می‌آورد. نماز به دو شکل فردی (فُرادا) و جماعت خوانده می‌شود.

سفر شرعی: سفری با شرائط خاص كه در آن، نمازهای چهار ركعتی را بايد دو ركعتی خواند. سفر معصيت: سفری كه فی نفسه حرام باشد (مانند سفر زن بدون اجازه شوهر) و يا به قصد معصيت انجام گيرد (مانند سفر برای شرب خمر)

آخِر، واژه‌ای عربی به معنی انجام، سرانجام، بازپسین، پسین، واپسین، فرجام و کران است.

وطن در اصطلاح فقهی، به محل تولد یا محل زندگی شخص اطلاق می‌شود. فرد در هنگام اقامت در وطن باید نماز را به صورت کامل بخواند و در ماه رمضان روزه بگیرد. در خارج از وطن، فرد درباره نماز و روزه باید از احکام مسافر تبعیت کند. بر اساس فقه شیعه فرد می‌تواند از وطن خود صرف‌نظر کند و وطن جدید انتخاب کند و نیز هر شخص می‌تواند بیش از یک وطن داشته باشد.

انجام عمل بعد از سپری شدن وقت مخصوص آن را قضا گویند.

آن (دم- وقت)، یکی از مباحث فلسفه می‌باشد.