دندان
دندان از اعضای بدن هست که در دهان قرار دارد. از احکام آن در بابهای طهارت، صلات، صوم، حج، صید و ذباحه، اطعمه و اشربه، حدود، قصاص و دیات سخن گفته اند.
کسی که می‌خواهد روزه بگیرد، لازم نیست پیش از اذان صبح دندان‌های خود را خلال کند؛ ولی اگر بداند غذایی که لای دندان مانده در روز فرو می‌رود، چنانچه خلال نکند و چیزی از آن فرو رود، روزه او باطل می‌شود بلکه اگر فرو نیز نرود، باید روزه آن روز را قضا کند.
عنوان مسئله:
کسی که می‌خواهد روزه بگیرد، لازم نیست پیش از اذان صبح دندان‌های خود را خلال کند؛ ولی اگر بداند غذایی که لای دندان مانده در روز فرو می‌رود، چنانچه خلال نکند و چیزی از آن فرو رود، روزه او باطل می‌شود بلکه اگر فرو نیز نرود، باید روزه آن روز را قضا کند.
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] اگر برای شستن دهان و دندان که بد بو شده است و دهان دارای بوی بدی است، مضمضمه کند و آب بی اختیار فرو رود، آیا قضا لازم است؟
- [آیت الله بهجت] روزه داری پس از اذان صبح متوجه می شود که غسل او باطل بوده است، آیاروزه اش صحیح است یا قضا و کفاره دارد؟
- [سایر] با سلام و عرض احترام ضمن آرزوی قبولی طاعات و عبادات شما ، سوالی در ارتباط با روزه داشتم : اگر بعد از اذان صبح مسوک نزنیم و مقداری از غذا میان دندان ها باقی بماند ، و به صورت غیر عمد در هنگام خواب یا بیداری اینها فرو داده شود ، آیا روزه باطل می شود ؟ و دوم اینکه آیا استفراغ کردن باعث باطل شدن روزه می شود ؟ با تشکر
- [آیت الله صافی گلپایگانی] اگر شخصی در کلاس درس بوده ناگهان متوجه گردید که لای دندان غذائی است و خود را مقداری کنترل نموده به این امید که در پایان درس آن را بیرون ریزد، ولی احتمال قوی می دهد که در کلاس درس همراه با آب وارد حلق شده باشد، آیا روزه باطل می شود یا این شخص معذور می باشد؟
- [آیت الله مظاهری] روزهداری که پس از طلوع آفتاب متوجه شود که به علتی غسل جنابت قبل از اذان صبح او باطل بوده، حکم روزه او چیست؟ آیا قضا و کفاره دارد؟
- [سایر] سلام، من در یکی از روز های ماه رمضان که روزه گرفته بودم، بعد از شنیدن صدای اذان صبح و نماز خواندن ، وقتی که میخواستم بخوابم عمدا غذایی را که از لای دندانم در امده بود و تقریبا در انتهای دهانم بود را قورت دادم. بعد توبه کردم.ایا روزه غذا باید بگیرم؟ ایا کفاره دارد؟ چند روز روزه باید بگیرم ؟کفاره اش چگونه است؟ لطفا کاملا احکام ان را توضیح دهید و بگویید من چه باید بکنم؟ خواهش میکنم زود پاسخ دهید.
- [سایر] آیا کسی که در خواب محتلم شده و نمیداند قبل از اذان بوده یا بعد از آن و برای نماز صبح بیدار نشده میتواند روزه واجب (قضا) بگیرد. (از قبل از اذان نیت روزه نداشته ولی به غیر از محتلم شدن کاری که روزه را باطل میکند انجام نداده)؟
- [آیت الله مظاهری] در ماه رمضان من باید قبل از اذان صبح، غسل جنابت میکردم، ولی چون خسته بودم وقتی برای سحری بیدارم کردند، سریع دوباره خوابیدم و البته میدانستم که باید غسل کنم و بعد از اذان بیدار شدم. تکلیف روزه آن روز من چیست؟ اگر روزه باطل است، آیا کفاره هم واجب می‌شود یا قضا کافی است؟
- [آیت الله مظاهری] کسی که در شب ماه رمضان خود را با استمناء جنب کند و وقت کافی هم برای غسل کردن داشته باشد، اما تا اذان صبح غسل نکند تا وقت تنگ شود و با تیمم روزه بگیرد، آیا روزه او باطل است؟
- [سایر] با سلام، اگر شخصی در ماه رمضان بعد از اذان صبح جنب شود باید غسل انجام دهد در صورتی که انجام غسل با فرو بردن سر در آب همراه است آیا این عمل (شستن سر) باعث باطل شدن روزه نمی شود؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر روزهدار چیزی را که لای دندان او مانده است عمدا فرو ببرد، روزه او باطل می‌شود.
- فرو بردن آب بینی و خلط سینه که در دهان آمده حرام نیست و نیز فرو بردن غذایی که هنگام خلال کردن، از لای دندان بیرون میآید، اگر طبیعت انسان از آن متنفّر نباشد، اشکال ندارد.
- کسی که می‌خواهد قضای روزه رمضان را بگیرد، اگر بعد از اذان صبح بیدار شود و ببیند محتلم شده و بداند پیش از اذان محتلم شده است، چنانچه وقت قضای روزه تنگ باشد، مثلاً پنج روز روزه قضای رمضان داشته باشد و پنج روز نیز به رمضان مانده باشد، باید بعد از رمضان عوض آن را بجا آورد و اگر وقت قضای روزه تنگ نباشد، باید روز دیگری روزه بگیرد و در هر صورت لازم نیست این روز را روزه بگیرد.
- در چند صورت فقط قضای روزه بر انسان واجب است و کفّاره واجب نیست: اوّل: آن که روزه خود را با قِی کردن یا اماله نمودن باطل کند. دوم: آن که در شب ماه رمضان جنب باشد و به تفصیلی که در مسأله 1710 گفته شد، تا اذان صبح از خواب دوم بیدار نشود. سوم: عملی که روزه را باطل میکند بجا نیاورد، ولی نیّت روزه نکند یا ریا کند یا قصد کند که روزه نباشد یا این که قصد کند آنچه روزه را باطل میکند، بجا آورد. چهارم: آن که در ماه رمضان غسل جنابت را فراموش کند و با حال جنابت یک یا چند روز، روزه بگیرد. پنجم: آن که در ماه رمضان با شک در این که صبح شده و بدون این که تحقیق کند، عملی که روزه را باطل میکند انجام دهد و بعد معلوم شود صبح بوده است و تفاوتی ندارد که میتوانسته تحقیق کند یا نه و نیز اگر بعد از تحقیق اطمینان پیدا نکند که شب باقی است و صبح نشده و عملی که روزه را باطل میکند انجام دهد و بعد معلوم شود صبح بوده، قضای آن روزه بر او واجب است؛ اما اگر بعد از تحقیق و مراعات فجر اطمینان یابد که صبح نشده و عملی که روزه را باطل میکند انجام دهد و بعد معلوم شود صبح بوده، قضا واجب نمیشود. ششم: آن که کسی بگوید: (صبح نشده) و انسان با اعتماد به گفته او عملی که روزه را باطل میکند انجام دهد و بعد معلوم شود صبح بوده است. هفتم: آن که کسی بگوید صبح شده و انسان به گفته او یقین نکند یا گمان کند شوخی میکند و عملی که روزه را باطل میکند انجام دهد و بعد معلوم شود صبح بوده است. هشتم: آن که نابینا و مانند او که نمیتواند در مورد وقت تحقیق کند، با اعتماد به گفته کسی که میگوید مغرب شده، افطار کند و بعد معلوم شود مغرب نبوده است. نهم: آن که در هوای صاف به واسطه تاریکی یقین کند که مغرب شده و افطار کند و بعد معلوم شود مغرب نبوده است، ولی اگر به علّت وجود مانعی، مانند ابری بودن هوا یا وجود گرد و غبار به گمان این که مغرب شده افطار کند و بعد معلوم شود مغرب نبوده، قضا لازم نیست. دهم: آن که برای خنک شدن یا بیجهت مضمضه کند (یعنی آب در دهان بگرداند) و آب بیاختیار فرو رود؛ ولی اگر فراموش کند که روزه است و آب را فرو دهد یا برای وضویی که برای نماز واجب میگیرد، مضمضه کند و بیاختیار آب فرو رود، قضا بر او واجب نیست.
- اگر حشرهای در گلوی روزهدار برود، چنانچه به قدری پایین رود که دیگر به فرو بردن آن، خوردن نگویند، اگرچه آن را فرو برد، روزه او صحیح است هر چند بنابر احتیاط در صورت امکان باید آن را خارج کند، مگر آن که خارج کردن آن باعث قی کردن شود که در این صورت نباید قی کند و اگر به این مقدار پایین نرود، باید آن را بیرون آورد، اگرچه موجب شود که قی کند و روزه او باطل شود که در این صورت باید آن را قضا کند و چنانچه فرو ببرد روزه او باطل می‌شود و علاوه بر قضای روزه، بنابر احتیاط واجب باید کفّاره جمع بدهد.
- اگر کافر در ماه رمضان پیش از ظهر مسلمان شود و از اذان صبح تا آن هنگام نیز عملی که روزه را باطل میکند انجام نداده باشد، نمیتواند روزه بگیرد و قضا نیز ندارد.
- در روزه رمضان و قضای آن اگر جنب عمدا تا اذان صبح غسل نکند یا اگر وظیفه او تیمّم است عمدا تیمّم ننماید، روزه او باطل است و بنابر احتیاط واجب، حکم بقیه روزههای واجب نیز همین است.
- لازم نیست انسان نیّت روزه را از قلب خود بگذراند یا مثلاً بگوید: (فردا روزه میگیرم)، بلکه همین مقدار که برای انجام فرمان خداوند از اذان صبح تا مغرب عملی که روزه را باطل میکند انجام ندهد، کافی است و برای آن که یقین کند تمام این مدّت را روزه بوده، باید مقداری پیش از اذان صبح و مقداری نیز بعد از مغرب، از انجام اعمالی که روزه را باطل میکنند خودداری نماید.
- اگر در بین نماز غذایی را که لای دندانها مانده فرو ببرد، نماز باطل نمیشود و اگر قند یا شکر و مانند اینها در دهان باشد و در حال نماز کم کم آب شود و فرو رود، نماز اشکال پیدا نمیکند. * یازدهم: از مبطلات نماز، شک در رکعتهای نماز دو رکعتی یا سه رکعتی یا شک در دو رکعت اوّل نمازهای چهار رکعتی است و تفصیل آن خواهد آمد. * دوازدهم: از مبطلات نماز آن است که رکن نماز را عمدا یا سهوا کم یا زیاد کند یا چیزی را که رکن نیست، عمدا کم یا زیاد کند.
- اگر انسان عمدا و از روی اختیار عملی که روزه را باطل میکند انجام دهد، روزه او باطل می‌شود و چنانچه از روی عمد نباشد، اشکال ندارد، ولی جنب اگر بخوابد و به تفصیلی که در مسأله 1710 گفته شد، تا اذان صبح غسل نکند، روزه او باطل است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بروجردی] کسی که می‌خواهد روزه بگیرد، لازم نیست پیش از اذان دندانهایش را خلال کند، ولی اگر بداند غذایی که لای دندان مانده در روز فرو می‌رود، چنانچه خلال نکند و چیزی از آن فرو رود، روزهاش باطل می‌شود.
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که می‌خواهد روزه بگیرد لازم نیست پیش از اذان، دندانهایش را خلال کند ولی اگر بداند غذایی که لای دندان مانده در روز فرو می‌رود، چنانچه خلال نکند و چیزی از آن فرو رود، روزهاش باطل می‌شود.
- [آیت الله مظاهری] کسی که می‌خواهد روزه بگیرد، لازم نیست پیش از اذان دندانهایش را خلال کند، ولی اگر بداند غذایی که لای دندان مانده در روز فرو می‌رود چنانچه خلال نکند و چیزی از آن فرو رود روزهاش باطل می‌شود.
- [آیت الله خوئی] کسی که می‌خواهد روزه بگیرد، لازم نیست پیش از اذان دندانهایش را خلال کند. ولی اگر بداند غذایی که لای دندان مانده در روز فرو می‌رود، چنانچه خلال نکند و چیزی از آن فرو رود روزهاش باطل می‌شود.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] کسی که می خواهد روزه بگیرد؛ لازم نیست پیش از اذان دندانهایش را خلال کند؛ ولی اگر بداند غذائی که لای دندان مانده در روز فرو می رود؛ چنانچه خلال نکند روزه اش باطل می‌شود.
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که می خواهد روزه بگیرد ، لازم نیست پیش از اذان دندانهایش را خلال کند ،ولی اگر بداند غذایی که لای دندان مانده درروز فرو می رود ،چنانچه خلال نکند و چیزی از آن فرو رود ،روزه اش باطل می‌شود بلکه اگر هم فرو هم نرود بنابر احتیاط واجب بایدقضای ان روز را بگیرد.
- [آیت الله بهجت] کسی که می‌خواهد روزه بگیرد، لازم نیست پیش از اذان دندانهایش را خلال کند، ولی اگر بداند غذایی که لای دندان مانده در روز فرو می‌رود باید خلال کند و چنانچه خلال نکند و چیزی از آن فرو رود، روزهاش باطل می‌شود و اگر هم فرو نرود باز اخلال به نیت کرده، ولی اگر نمیداند که غذا فرو خواهد رفت یا نه، مستحب است خلال کند و اگر هم اتفاقاً و سهواً فرو برد، روزه باطل نیست.
- [امام خمینی] کسی که می خواهد روزه بگیرد، لازم نیست پیش از اذان دندانهایش را خلال کند، ولی اگر بداند غذایی که لای دندان مانده در روز فرو می رود، چنانچه خلال نکند و چیزی از آن فرو رود روزه اش باطل می شود. بلکه اگر فرو هم نرود، بنابر احتیاط واجب باید قضای آن روز را بگیرد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که می خواهد روزه بگیرد لازم نیست پیش از اذان دندانهایش را خلال کند، ولی اگر بداند غذایی که لای دندان مانده در روز فرو می رود، چنانچه خلال نکند، روزه اش باطل می شود، و فرق نمی کند که چیزی از آن فرو رود یا نرود.
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که می‌خواهد روزه بگیرد لازم نیست پیش از اذان صبح خلال کند، ولی اگر بداند غذایی که لای دندان مانده در روز فرو می‌رود چنانچه عمداً خوردههای غذا را بیرون نیاورد روزهاش باطل میباشد؛ هر چند در روز فرو نرود، امّا چنانچه توجه نداشته باشد که این کار روزه را باطل میکند با خلال نکردن روزهاش باطل نمیشود مگر در روز خوردههای غذا فرو رود.