اطمینان
سکون و آرامش را اطمینان گویند.
کسی که می‌گوید: (فقیرم) و قبلاً فقیر نبوده یا معلوم نیست فقیر بوده یا نه، اگر از ظاهر حال او وثوق و اطمینان پیدا شود که فقیر است، می‌شود به او زکات داد.
عنوان مسئله:
کسی که می‌گوید: (فقیرم) و قبلاً فقیر نبوده یا معلوم نیست فقیر بوده یا نه، اگر از ظاهر حال او وثوق و اطمینان پیدا شود که فقیر است، می‌شود به او زکات داد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا شرعا می‌توان به فقیر معتادی که اگر فطریه بگیرد، در اعتیاد مصرف میکند، فطریه داد؟
- آیا زن سیّده فقیر، میتواند به اعتبار این که شوهرش فقیر و غیر سیّد است، زکات فطره از غیر سیّد دریافت کند؟
- آیا دادن زکات فطره به فقیر بینماز یا معصیت کار صحیح است؟
- آیا جایز است به فقیر آن قدر زکات داد که به طور کلّی غنی شود، به طوری که در سالهای بعد هم نیاز به دریافت زکات نداشته باشد؟
- آیا می‌توان زکات و فطریه را به سادات فقیر داد یا خیر؟ در صورت مثبت بودن جواب، به چه صورت باید پرداخت شود؟
- اگر احتمال دهیم زکاتی را که به فقیر میدهیم، در راه معصیت خرج میکند، آیا میتوانیم به او زکات بدهیم؟
- آیا می‌توان زکات را به جای دادن به فقیر، در راههای دیگری که مورد رضایت خداوند است، مصرف نمود؟
- آیا به کسی که هم فقیر باشد و هم بدهکار، می‌شود بیشتر از خرج یک سال زکات داد؟
- شخصی که به خدا و پیامبر اسلام صلیاللهعلیهوآله نسبت دروغ میدهد، ولی بعد معلوم می‌شود که این نسبت، دروغ نبوده، روزهاش صحیح است یا باطل؟
- اگر کسی که غیر عالم، ولی مورد وثوق و اطمینان انسان است، با استفاده از راههای شناختِ مجتهد اعلم که در اول رساله عملیه آمده، مجتهد اعلم را بشناسد و یا احتمال قوی بدهد که یک یا دو نفر از مجتهدین اعلم هستند، آیا با گفته او اعلمیت یا احتمال اعلمیت ثابت می‌شود و می‌توان به گفته او عمل نمود؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] چرا امام زمان علیه السلام خود را برای مومنان مورد وثوق ظاهر نمی سازند؟
- [سایر] متمایلم نظر دانشمندان را در خصوص نهج البلاغه بدانم که آیا نهج البلاغه یک منبع دانش اسلامی مورد وثوق، معتبر و قابل اطمینان است؟
- [سایر] سؤال من در مورد آیه ولایت یعنی آیه 55 سوره مائده است؛ آیه می‌گوید که امام علی(ع) در هنگام نماز صدقه دادند..... حال سؤال این جاست که حضرت علی(ع) در زمان پیامبر(ص) فقیر بودند پس بنابر این یک زره را به عنوان مهریه حضرت زهرا(س) دادند... زکات هم که بر انسان فقیر واجب نیست...و نباید زکات بدهد....پس چرا با اینکه زکات بر ایشان واجب و لازم نبود این کار را کردند؟
- [آیت الله نوری همدانی] با سلام آیا پدر می تواند به فرزند فقیر یا فرزند به پدر فقیر زکات فطره بدهد؟ آیا فقیر می تواند فطریه را خرج درمان نماید؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر شخصی وضع مالی خوبی ندارد و برای مداوای بیماری دختر بچه اش که هزینه زیادی دارد نیازمند پول است، آیا زکات فطره به او تعلق می گیرد؟ و اگر بعداً معلوم شود که اصلاً او مستحق نبوده حکم چیست؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی شک دارد که آیا زکات به عهده او هست یا نه، لذا وجهی به فقیر می دهد و نیّت می کند که اگر زکات به عهده اش هست برئ الذّمه شود و اگر زکات مدیون نیست و مظالم عباد بدهکار است مظالم عباد باشد و اگر اصلاً مدیون نیست و پدرش زکات یا مظالم عباد مدیون است زکات یا مظالم عباد برای پدرش باشد و اگر او هم مدیون نبوده برای جدش باشد، آیا این عمل صحیح است؟
- [سایر] اگر این جانب فقیر باشم آیا زکات شامل حال من می شود؟ آیا می توانم پول زکات را به یک دوست فقیر بدهم؟ آیا می توانم زکات را به فردی که مسلمان نیست بدهم؟
- [آیت الله مظاهری] موارد مصرف زکات فطره به جز برای فقیر، چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا فطریه را به سادات فقیر می توان داد؟
- [آیت الله بهجت] 2) در صورتی که معلوم شود اصلاً دینی (بدهکاری) در کار نبوده، حکم چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- به کسی که قبلاً فقیر بوده ومیگوید: (فقیرم)، اگرچه انسان از گفته او اطمینان پیدا نکند، می‌شود زکات داد.
- اگر کسی بگوید: (فقیرم)، نمیشود به او فطره داد، مگر آن که انسان از ظاهر حال او اطمینان پیدا کند که فقیر است، یا بداند که قبلاً فقیر بوده است.
- عدالت، ملکه انجام واجبات و ترک محرمات است، و به وسیله حسن ظاهر شناخته می‌شود، و با شهادت دو مرد عادل یا شیاعی که موجب وثوق و اطمینان شود و یا هر طریق عقلایی که اطمینانآور باشد، ثابت می‌شود.
- چیزی را که انسان بابت زکات به فقیر میدهد، لازم نیست به او بگوید که زکات است، بلکه اگر فقیر خجالت بکشد، مستحب است به نحوی که دروغ نشود به اسم هدیه به او بدهد، ولی باید قصد زکات نماید؛ البته چنانچه اطمینان داشته باشد که فقیر به هیچ عنوان راضی به گرفتن زکات نیست، نمیتواند به او زکات بدهد.
- اگر مالک، فقیر را وکیل کند که زکات مال او را بدهد، چنانچه آن فقیر احتمال دهد که قصد مالک این بوده که خود آن فقیر از زکات برندارد، نمیتواند چیزی از آن را برای خودش بردارد و اگر بداند قصد مالک این نبوده، میتواند برای خودش هم زکات را بردارد.
- عدالت امام جماعت از چند راه ثابت می‌شود: اوّل: انسان به عدالت امام جماعت وثوق و اطمینان پیدا کند و فرقی نمیکند که اطمینان از چه راهی حاصل شود، به شرط این که انسان از افراد آشنا به مسائل باشد و از افرادی نباشد که با کمترین چیز به امری اطمینان کند. دوم: شهادت دو مرد عادل به شرط آن که دو مرد عادل دیگر برخلاف آن شهادت ندهند و حتّی اگر یک مرد عادل که گفته او موجب وثوق است، بر خلاف آن شهادت دهد، نمیتوان به شهادت آنها اکتفا کرد. سوم: حسن ظاهر امام جماعت که از رفتار او در اجتماع حاصل می‌شود.
- کسی که زکات میگیرد، باید شیعه دوازده امامی باشد و اگر به گمان این که کسی شیعه دوازده امامی است به او زکات بدهد و بعد معلوم شود شیعه نبوده، حکم آن مانند حکمی است که در مسأله 2056 گذشت و در صورتی که مصلحت دینی اقتضا کند، از بابت سهم فی سبیل اللّه میتواند به غیر شیعه دوازده امامی هم زکات بدهد.
- اگر پیش از آن که زکات بر او واجب شود، چیزی بابت زکات به فقیر بدهد، زکات حساب نمیشود، ولی بعد از آن که زکات بر او واجب شد، اگر چیزی که به فقیر داده از بین نرفته باشد و آن فقیر هم به فقر خود باقی باشد، میتواند چیزی را که به او داده بابت زکات حساب کند.
- به صرف این که کسی بگوید: (سیّد هستم)، نمیتوان به او خُمس داد، ولی اگر در شهر خودش مشهور به سیادت باشد به نحوی که موجب وثوق و اطمینان شود، می‌توان به او خُمس داد.
- ماهی مردهای که معلوم نیست آن را زنده از آب گرفتهاند یا مرده، چنانچه در دست مسلمان باشد، حلال است و اگر در دست کافر باشد، اگرچه بگوید: (آن را زنده گرفتهام) حرام میباشد، مگر این که اطمینان حاصل شود که راست می‌گوید.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] کسی که می‌گوید فقیرم و قبلاً فقیر نبوده ، چنانچه از گفته او اطمینان پیدا نشود ، نمیشود به او زکات داد .
- [آیت الله بهجت] کسی که می‌گوید فقیرم و قبلاً فقیر نبوده، یا معلوم نیست فقیر بوده یا نه، اگر از ظاهر حالش گمان پیدا شود که فقیر است، می‌شود به او زکات داد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که می‌گوید فقیرم و قبلاً فقیر نبوده یا معلوم نیست فقیر بوده یا نه، چنانچه از گفته او اطمینان پیدا نشود، احتیاط واجب آن است که به او زکات ندهند.
- [آیت الله سبحانی] کسی که می گوید فقیرم و قبلاً فقیر نبوده، یا معلوم نیست فقیر بوده یا نه، اگر از ظاهر حالش اطمینان پیدا شود که فقیر است می شود به او زکات داد.
- [آیت الله خوئی] به کسی که قبلًا فقیر بوده، و یا معلوم نباشد فقیر بوده یا نه و می‌گوید فقیرم، اگرچه انسان از گفته او اطمینان پیدا نکند، می‌شود زکات داد.
- [آیت الله خوئی] کسی که می‌گوید فقیرم و قبلًا فقیر نبوده چنانچه از گفته او اطمینان پیدا نشده، احتیاط واجب آن است که به او زکات ندهند.
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که می گوید فقیرم و قبلاً فقیر نبوده ، یا معلوم نیست فقیر بوده یا نه ، اگر از ظاهر حالش اطمینان پیدا شود که فقیر است می شود به او زکوه داد .
- [امام خمینی] کسی که می گوید فقیرم و قبلا فقیر نبوده یا معلوم نیست، فقیر بوده یا نه اگر از ظاهر حالش گمان پیدا شود که فقیر است می شود به او زکات داد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که می گوید: فقیرم، و قبلا فقیر نبوده، یا معلوم نیست فقیر بوده یا نه، چنانچه از گفته او اطمینان پیدا نشود، احتیاط واجب آن است که به او زکات ندهند.
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که می‌گوید فقیرم وقبلاً فقیر نبوده چنانکه از گفته او اطمینان پیدا نشود، احتیاط واجب آن است که به او زکاْ ندهند ولی اگر قبلاً حالش معلوم نبوده به گفته او که فقیرم می‌توان زکاْ دارد ولو گمان به راستگویی او نداشته باشد.