پیش از پاسخ باید توجه داشت که اگر امری مباح به حساب آمد و اباحه آن از طرف قرآن یا سنت ثابت شده باشد نیاز به فعل معصوم نیست چون معنای اباحه این است که مکلف بین انجام و ترک آن مخیر است. اما آیا این نوع از ازدواج توسط معصومان انجام شده است یا نه؟ در مورد پیامبراکرم (ص) دلیلی یافت نشد که ایشان عقد موقت انجام داده باشند؛ اما روایتی که ثعلبی در تفسیر خود از عمران بن حصین نقل کرده است که وی گفت: آیه متعه در کتاب خدا نازل شد و پس از آن آیه‏ای که آن را نسخ کند، نازل نشد و پیامبر گرامی ما را به انجام آن امر کرده و با او متعه کردیم و ما را از این کار نهی نکرد[1]. منظور از متعه در این روایت اگر همان ازدواج موقت باشد ظهوری ندارد که پیامبر(ص) نیز ازدواج موقت انجام داده باشند بلکه ظاهرش این است که صحابه در زمان پیامبر(ص) انجام دادند. چنان که مسلم بن حجاج در روایت صحیح آورده است که عطا گفت: جابر بن عبد اللَّه از عمره حج بازگشته بود ما به دیدنش آمدیم. مردم از چند چیز و از جمله «متعه» از او سؤال کردند. گفت: آری، ما در عهد پیامبر و ابوبکر و عمر متعه را انجام داده‏ایم‏[2]. ظاهر این روایات دال بر انجام متعه توسط صحابه است. البته در مورد انجام عمل متعه توسط ائمه علیهم ااسلام روایاتی وجود دارد مانند این که در روایتی آمده است امام علی (ع) با زنی از قبیله بنی نهشل در کوفه ازدواج موقت کرد.[3] با توجه به این روایت و ازدواج موقت ایشان در کوفه که محل حکومت امام علی (ع) بوده، به احتمال زیاد این ازدواج موقت در دوره خلافت ایشان انجام شده است؛ زیرا آن حضرت قبل از آن در مدینه زندگی می کرده اند، این روایت می تواند دلیل بر احیای عملی حکم متعه باشد[4]. برای آگاهی بیشتر رجوع شود به: سؤال 844 (سایت: 915) نمایه: جواز ازدواج موقت . سوال 3025 (سایت: 4634) ، نمایه: امامان معصوم و ازدواج موقت. [1] أبو رجاء العطاردی عن عمران بن الحصین قال: نزلت هذه الآیة (المتعة) فی کتاب اللّه، لم تنزل آیة بعدها تنسخها، فأمرنا بها رسول اللّه صلّی اللّه علیه و سلّم و تمتعنا مع رسول اللّه صلّی اللّه علیه و سلّم و لم ینهنا عنه، و قال رجل بعد برأیه ما شاء!؛ ثعلبی، الکشف و البیان عن تفسیر القرآن، ج‏3، ص: 287. [2] طبرسی، ‏ ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ‏5، ص 101 و 102 ، ناشر انتشارات فراهانی، تهران، 1360 ش . [3] وسائل الشیعه، ج 21، ص 10. قَالَ وَ رَوَی ابْنُ بَابَوَیْهِ بِإِسْنَادِهِ أَنَّ عَلِیّاً ع نَکَحَ امْرَأَةً بِالْکُوفَةِ مِنْ بَنِی نَهْشَلٍ مُتْعَةً. [4] اقتباس از سؤال شماره 2965 (3467).
آیا سندی وجود دارد که پیغمبر و امامان ما این نوع ازدواج شرعی را انجام داده باشند و یا حتی فرزندانشان این ازدواج را داشته اند و یا حداقل آنان را به این امر تشویق نمایند؟
پیش از پاسخ باید توجه داشت که اگر امری مباح به حساب آمد و اباحه آن از طرف قرآن یا سنت ثابت شده باشد نیاز به فعل معصوم نیست چون معنای اباحه این است که مکلف بین انجام و ترک آن مخیر است. اما آیا این نوع از ازدواج توسط معصومان انجام شده است یا نه؟ در مورد پیامبراکرم (ص) دلیلی یافت نشد که ایشان عقد موقت انجام داده باشند؛ اما روایتی که ثعلبی در تفسیر خود از عمران بن حصین نقل کرده است که وی گفت: آیه متعه در کتاب خدا نازل شد و پس از آن آیهای که آن را نسخ کند، نازل نشد و پیامبر گرامی ما را به انجام آن امر کرده و با او متعه کردیم و ما را از این کار نهی نکرد[1]. منظور از متعه در این روایت اگر همان ازدواج موقت باشد ظهوری ندارد که پیامبر(ص) نیز ازدواج موقت انجام داده باشند بلکه ظاهرش این است که صحابه در زمان پیامبر(ص) انجام دادند. چنان که مسلم بن حجاج در روایت صحیح آورده است که عطا گفت: جابر بن عبد اللَّه از عمره حج بازگشته بود ما به دیدنش آمدیم. مردم از چند چیز و از جمله «متعه» از او سؤال کردند. گفت: آری، ما در عهد پیامبر و ابوبکر و عمر متعه را انجام دادهایم[2]. ظاهر این روایات دال بر انجام متعه توسط صحابه است. البته در مورد انجام عمل متعه توسط ائمه علیهم ااسلام روایاتی وجود دارد مانند این که در روایتی آمده است امام علی (ع) با زنی از قبیله بنی نهشل در کوفه ازدواج موقت کرد.[3] با توجه به این روایت و ازدواج موقت ایشان در کوفه که محل حکومت امام علی (ع) بوده، به احتمال زیاد این ازدواج موقت در دوره خلافت ایشان انجام شده است؛ زیرا آن حضرت قبل از آن در مدینه زندگی می کرده اند، این روایت می تواند دلیل بر احیای عملی حکم متعه باشد[4]. برای آگاهی بیشتر رجوع شود به: سؤال 844 (سایت: 915) نمایه: جواز ازدواج موقت . سوال 3025 (سایت: 4634) ، نمایه: امامان معصوم و ازدواج موقت. [1] أبو رجاء العطاردی عن عمران بن الحصین قال: نزلت هذه الآیة (المتعة) فی کتاب اللّه، لم تنزل آیة بعدها تنسخها، فأمرنا بها رسول اللّه صلّی اللّه علیه و سلّم و تمتعنا مع رسول اللّه صلّی اللّه علیه و سلّم و لم ینهنا عنه، و قال رجل بعد برأیه ما شاء!؛ ثعلبی، الکشف و البیان عن تفسیر القرآن، ج3، ص: 287. [2] طبرسی، ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج 5، ص 101 و 102 ، ناشر انتشارات فراهانی، تهران، 1360 ش . [3] وسائل الشیعه، ج 21، ص 10. قَالَ وَ رَوَی ابْنُ بَابَوَیْهِ بِإِسْنَادِهِ أَنَّ عَلِیّاً ع نَکَحَ امْرَأَةً بِالْکُوفَةِ مِنْ بَنِی نَهْشَلٍ مُتْعَةً. [4] اقتباس از سؤال شماره 2965 (3467).
- [سایر] چرا در موضوع ازدواج موقت، خداوند به پیغمبر دستور انجام آن را نداده است؟ و در سوره نساء در حین بیان حکم استمتاع، حتی فعل امر را هم به کار نبرده است؟ آیا سندی وجود دارد که پیغمبر و امامان ما یا حتی فرزندانشان این نوع ازدواج شرعی را انجام داده باشند و یا حداقل آنان را به این امر تشویق نمایند؟ آیا بعد از نهی عمر در متعه، هنگامی که امام علی (ع) حکومت را به دست گرفت، آیا نص صریحی بر برداشتن این محدودیت از جانب امام (ع) وجود دارد؟ آیا در ازدواج موقت، مرد می تواند همزمان با چند زن و بدون محدودیت و اجازه همسران موقت دیگرش، ازدواج کند؟
- [سایر] امامان و پیشوایان دین چه توصیه ای به والدین در زمینه انتخاب همسر برای فرزندانشان رهنمون شده اند؟
- [سایر] از چه راههای عملی و کارشناسی شده میتوانیم جوانان را به امر ازدواج تشویق کنیم؟
- [سایر] چرا امامان ما در تبلیغ امر دین و تشکیل یک حکومت فراگیر اسلامی موفق نبودند؟
- [سایر] در مورد ازدواج های متعدد امامان توضیح دهید؟
- [سایر] آیا امر هدایت در همه زمانها فقط از طریق ارسال پیامبران و نصب امامان معصوم امکان پذیر است؟
- [آیت الله بهجت] آیا کسانی که عذر شرعی دارند، می توانند وارد حیاط مسجد و یا حرم امامان و امام زادگان شوند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا این که گفته می شود امامان(علیهم السلام) اشتباه نمی کنند فقط در مورد احکام دین و حکومت است یا اینکه امامان (ع) در هیچ موردی حتی مسائل بسیار ساده و پیش پا افتاده ی معیشتی هم اشتباه نمی کنند؟ (به طور مثال آیا این امکان وجود ندارد که امامان (ع) در خرید و فروش یک کالا به اشتباه کالای دیگری را بخرند؟)
- [آیت الله خامنه ای] جهاد ابتدایی در زمان غیبت امام معصوم(علیه السلام) چه حکمی دارد؟ آیا جایز است که فقیه جامع الشرایط مبسوط الید (ولیّ امر مسلمین) حکم به آن کند؟
- [سایر] علت این که در زمان حضرت علی و امام حسن و امام حسین (ع) موضوع عصمت و امامت مانند دوران امام صادق (ع) بحث نشد چیست؟ و در حقیقت چرا در ادبیات اعراب زمان امام علی و فرزندانشان به موضوع تبعیت از امام معصوم که الآن در تشیع رایج است برخورد نمی کنیم؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که وضو ندارد، حرام است اسم خداوند متعال را به هر لغت نوشته شده باشد، مس نماید. واحتیاط واجب آن است که اسم مبارک پیغمبر صلی الله علیه و آله و امامان و حضرت زهرا: را هم مس ننماید.
- [آیت الله نوری همدانی] انسان می تواند برای بعضی از کارهای مستحبی مثل زیارت قبر پیغمبر و امامان علیهم السلام ، از طرف زندگان اجیر شود ، و نیز می تواند کار مستحبی را انجام دهد و ثواب آن را برای مردگان یا زندگان هدیه نماید .
- [امام خمینی] انسان می تواند برای بعضی از کارهای مستحبی مثل زیارت قبر پیغمبر و امامان علیهم السلام، از طرف زندگان اجیر شود، و نیز می تواند کار مستحبی را انجام دهد و ثواب آن را برای مردگان یا زندگان هدیه نماید.
- [آیت الله سبحانی] انسان می تواند برای بعضی از کارهای مستحبی مثل زیارت قبر پیغمبر و امامان(علیهم السلام) از طرف زندگان اجیر شود، و نیز می تواند کار مستحبی را انجام دهد و ثواب آن را برای مردگان یا زندگان هدیه نماید.
- [آیت الله سبحانی] کسی که وضو ندارد، حرام است اسم خداوند متعال را به هر زبانی نوشته شده باشد، مس نماید. و مسّ اسم مبارک پیغمبر و امامان و حضرت زهرا(علیهم السلام)هم اگر هتک حرمت و بی احترامی باشد حرام است.
- [آیت الله بروجردی] انسان میتواند برای بعضی از کارهای مستحبی مثل زیارت قبر پیغمبر و امامان عَلَیْهمُالسَّلَام از طرف زندگان اجیر شود و نیز میتواند کار مستحبی را انجام دهد و ثواب آن را برای مردگان یا زندگان هدیه نماید.
- [آیت الله خوئی] انسان میتواند برای بعضی از کارهای مستحبی مثل زیارت قبر پیغمبر و امامان (علیهم السلام)، از طرف زندگان اجیر شود، و نیز میتواند کار مستحبی را انجام دهد و ثواب آن را برای مردگان یا زندگان هدیه نماید.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر برای خود پیغمبر یا امامان علیهم الصلاْ والسلام یا یکی از اولیأ ا& چیزی نذر کند، چنانچه مصرف معیّنی را قصد کرده باید به همان مصرف برساند و اگر مصرف معیّنی را قصد نکرده، باید در امور خیری صرف نماید وثواب آن را هدیه آن پیغمبر یا امام یا ولیّ که نذر برای آنان کرده است نماید.
- [آیت الله اردبیلی] (اَنفال) یعنی اموال عمومی که برای اداره جامعه در اختیار امام معصوم علیهالسلام قرار دارد و در زمان غیبت برای تصرّف در آن بنابر احتیاط واجب باید از حاکم شرعی (یعنی مجتهد جامع الشرایط) اجازه گرفت.
- [آیت الله علوی گرگانی] پیش از داخل شدن در حرم مکّه، شهر مکّه، مسجد الحرام، خانه کعبه، حرم مدینه، شهر مدینه مسجد پیغمبر وحرم امامان: مستحبّ است انسان غسل کند و اگر در یک روز چند مرتبه مشرّف شود، یک غسل کافی است و کسی که میخواهد در یک روز داخل حرم مکّه و مسجد الحرام و خانه کعبه شود، اگر به نیّت همه، یک غسل کند کافی است و نیز اگر در یک روز بخواهد داخل حرم مدینه وشهر مدینه و مسجد پیغمبر شود، یک غسل برای همه کفایت میکند و برایزیارت پیغمبر و امامان از دور یا نزدیک و برای حاجت خواستن از خداوند عالم و همچنین برای توبه و نشاط به جهت عبادت و برای سفر رفتن خصوصاً سفر زیارت حضرت سیّد الشهدأ7 مستحبّ است انسان غسل کند و اگر یکی از غسلهایمکانی وبعضی از غسلهای فعلی که گفته شد بجا آورد، و بعد کاری کند که وضو را باطل مینماید مثلاً بخوابد، غسل او باطل میشود ومستحبّ است دوباره غسل را بجا آورد.