پیش از شروع به پاسخ، لازم به ذکر است که عبارت "قدّس سرّه " دعایی است برای میّت که معمولاً پس از ذکر نام او بیان می شود؛ نظیر سایر جملات دعا در این زمینه؛ مانند: سلام الله علیه، رحمة الله علیه، أعلی الله مقامه و ... . برای روشن شدن معنای جمله "قدّس سره" لازم است نخست معنای کلمه "قدس" و "سرّ" معلوم شود تا پس از آن به مفهوم آن جمله برسیم. قدس به معنای پاکیزگی، طهارت و تنزیه آمده است.[1] وقتی گفته می شود: قدّس‏ اللّهُ فلاناً تَقْدِیساً؛ یعنی خدا، فلانی را پاک و مبارک گرداند.[2] اما سرّ به معنای امر پنهان و مخفی است.[3] در این عبارت کلمه "قدس" از نظر ادبی فعل ماضی مجهول از باب تفعیل است، ولی در این جا در معنای دعا به کار رفته است و معنای آن این است: "پاک و مطهر و مقدس باد" و کلمه "سرّ" به معنای درون و باطن و ضمیر و نائب فاعل قدس است و معنای این جمله روی هم رفته این است: "درون و باطن و روح این انسان از دنیا رفته، پاک و مطهر باد". این جمله در زبان عرب برای یاد خیری از اموات و طلب آرامش و پاکی روح و مغفرت برای اموات است و تقریباً با عبارت فارسی: "خدا رحمتش کند، روحش شاد باد و روانش قرین آرامش باد" معادل و هم معنا است و در واقع نوعی دعا و طلب غفران و رحمت برای اموات به شمار می رود.[4] [1] ابن منظور، محمد بن مکرم‏، لسان العرب، ج ‏6، ص 168، ناشر: دار صادر، بیروت‏، چاپ سوم‏، 1414 ق‏. [2] مهیار، رضا، فرهنگ أبجدی عربی- فارسی، متن، ص 247. [3] لسان ‏العرب، ج 4، ص 356 . [4] ترجمه عبارت «قدس سره» چیست؟ و به چه منظوری به کار می رود؟
پیش از شروع به پاسخ، لازم به ذکر است که عبارت "قدّس سرّه " دعایی است برای میّت که معمولاً پس از ذکر نام او بیان می شود؛ نظیر سایر جملات دعا در این زمینه؛ مانند: سلام الله علیه، رحمة الله علیه، أعلی الله مقامه و ... . برای روشن شدن معنای جمله "قدّس سره" لازم است نخست معنای کلمه "قدس" و "سرّ" معلوم شود تا پس از آن به مفهوم آن جمله برسیم. قدس به معنای پاکیزگی، طهارت و تنزیه آمده است.[1] وقتی گفته می شود: قدّس اللّهُ فلاناً تَقْدِیساً؛ یعنی خدا، فلانی را پاک و مبارک گرداند.[2] اما سرّ به معنای امر پنهان و مخفی است.[3] در این عبارت کلمه "قدس" از نظر ادبی فعل ماضی مجهول از باب تفعیل است، ولی در این جا در معنای دعا به کار رفته است و معنای آن این است: "پاک و مطهر و مقدس باد" و کلمه "سرّ" به معنای درون و باطن و ضمیر و نائب فاعل قدس است و معنای این جمله روی هم رفته این است: "درون و باطن و روح این انسان از دنیا رفته، پاک و مطهر باد". این جمله در زبان عرب برای یاد خیری از اموات و طلب آرامش و پاکی روح و مغفرت برای اموات است و تقریباً با عبارت فارسی: "خدا رحمتش کند، روحش شاد باد و روانش قرین آرامش باد" معادل و هم معنا است و در واقع نوعی دعا و طلب غفران و رحمت برای اموات به شمار می رود.[4]
[1] ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج 6، ص 168، ناشر: دار صادر، بیروت، چاپ سوم، 1414 ق. [2] مهیار، رضا، فرهنگ أبجدی عربی- فارسی، متن، ص 247. [3] لسان العرب، ج 4، ص 356 . [4] ترجمه عبارت «قدس سره» چیست؟ و به چه منظوری به کار می رود؟
- [آیت الله وحید خراسانی] من عمل بمسایل فی الحج کالتظلیل لیلا باجازه من السید الروحانی قدس سره و هو باق علی تقلید السید الخویی قدس سره لعده سنوات هل یعمل بنفس المساله بالجواز ام لا
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اینجانب بعد از رحلت حضرت امام(قدس سره) به تکلیف رسیده ام و فعلاً یقین به اعلمیت امام(قدس سره) پیدا کرده ام، آیا جایز است از آن حضرت تقلید کنم؟
- [سایر] در باره زندگی و شخصیت آیة اللّه بهاءالدینی قدس سره الشریف توضیح دهید؟
- [سایر] در باره زندگی و شخصیت آیة اللّه شیخ فضل اللّه نوری قدس سره الشریف توضیح دهید؟
- [سایر] در باره زندگی و شخصیت آیة اللّه قطبالدین راوندی قدس سره الشریف توضیح دهید؟
- [سایر] در باره زندگی و شخصیت آیة اللّه العظمی اراکی قدس سره الشریف توضیح دهید؟
- [سایر] در باره زندگی و شخصیت آیة اللّه سید حسین بروجردی قدس سره توضیح دهید؟
- [سایر] لطفاً دعای مخصوصی که برای شفای بیمار از حضرت آیت الله العظمی بهجت (قدس سره) تعلیم نمودید را بیان فرمائید.
- [آیت الله خامنه ای] نصب تصویر امام خمینی(قدّس سرّه) و شهدای انقلاب اسلامی در مساجد، با توجه به این که خود حضرت امام(قدّس سرّه) عدم تمایل خود را نسبت به نصب عکسشان در مساجد ابراز کرده و راجع به کراهت آن هم مطالبی وجود دارد، چه حکمی دارد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] امسال به مکّه مشرف شدم و خارج از منی حلق کرده ام، حضرت امام(قدس سره)می فرماید حلق و اعمال مترتبه بر آن را اعاده کند من بر تقلید امام(قدس سره)باقی هستم و جاهل به مسأله بودم فعلاً تکلیف بنده چیست؟ آیا اعاده لازم است، اگر لازم باشد در غیر ماه ذی الحجه اعاده جایز است و پوشیدن احرام لازم است؟
- [آیت الله خوئی] اگر پیش از وقت نماز جستجو نماید، و آب پیدا نکند و تا وقت نماز همآنجا بماند، چنانچه احتمال دهد که آب پیدا میکند، احتیاط مستحب آن است که دوباره در جستجوی آب برود. ______________________________ (1). مجلسی اول قدس سره در شرح کتاب من لا یحضره الفقیه، مقدار پرتاب تیر را دویست گام معین فرموده است. توضیح المسائل، ص: 95
- [امام خمینی] از مسأله قبل ظاهر شد که حیله در موردی است که بخواهند از معامله مثل به مثل فرار کنند بدون آنکه زیاده قیمت و ربا در کار باشد و اما موردی که میخواهند ربا بگیرند حیله جایز نیست، و اگر در بعض رسالههای عملیه این جانب چیزی بر خلاف آن ذکر شده است صحیح نیست. مسائلی که از محضر مقدس حضرت آیة الله العظمی امام خمینی (قدّس سرّه) درباره موضوعات گوناگون استفتاء شده است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگرانسان به قدری وقت دارد که می تواند وضو بگیرد، یا غسل کند و نماز را بدون کارهای مستحبی آن مثل اقامه و قنوت بخواند، باید غسل کند یا وضو بگیرد، و نماز را بدون کارهای مستحبی آن به جا آورد بلکه اگر به اندازه سوره هم وقت ندارد، باید غسل کند یا وضو بگیرد و نماز را بدون سوره بخواند. 1. مرحوم مجلسی قدس سره در کتاب شرح من لایحضره الفقیه مقدار پرتاب تیر را دویست گام معین فرموده است.
- [آیت الله وحید خراسانی] جواب سلام کسی که از روی مسخره یا شوخی سلام می کند واجب نیست و جواب سلام مرد و زن غیر مسلمان بنابر احتیاط واجب است و در جواب اکتفا کند به کلمه سلام یا کلمه علیک هر چند احوط ان است که به کلمه علیک جواب بگوید
- [آیت الله سبحانی] در شرع مقدس اسلام بسیار سفارش شده است، که نماز را در مسجد بخوانند و بهتر از همه مسجدها مسجدالحرام است و بعد از آن مسجد پیغمبر(صلی الله علیه وآله) و بعد مسجد کوفه و بعد از آن مسجد بیت المقدس و بعد از مسجد بیت المقدس، مسجد جامع هر شهر و بعد از آن مسجد محله و بعد از مسجد محله، مسجد بازار است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] در شرع مقدس اسلام بسیار سفارش شده است که نماز را در مسجد بخوانند و بهتر از همه مسجدها مسجد الحرام است و بعد از آن مسجد پیامبر صلی الله علیه و آله و بعد مسجد کوفه و بعد از آن مسجد بیت المقدس و بعد از مسجد بیت المقدس، مسجد جامع هر شهر و بعد از آن مسجد محله و بعد از مسجد محله، مسجد بازار است.
- [آیت الله نوری همدانی] در شرع مقدس اسلام بسیار سفارش شده است ، که نماز را در مسجد بخوانند و بهتر از همة مسجد ها مسجد الحرام است و بعد از آن مسجد پیغمبر (صلی الله علیه و آله و سلم ) و بعد مسجد کوفه و بعد از آن مسجد بیت المقدس و بعداز مسجد بیت المقدس ، مسجد جامع هر شهر و بعد از آن مسجد محله و بعد از محله ، مسجد بازار است .
- [آیت الله بروجردی] در شرع مقدس اسلام بسیار سفارش شده است که نماز را در مسجد بخوانند و بهتر از همهی مسجدها مسجدالحرام است و بعد از آن مسجد پیغمبر صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِه وَ سَلَّم و بعد مسجد کوفه و بعد از آن مسجد بیت المقدس و بعد از مسجد بیت المقدس مسجد جامع هر شهر و بعد از آن مسجد محلّه و بعد از مسجد محلّه، مسجد بازار است.
- [امام خمینی] در شرع مقدس اسلام بسیار سفارش شده است که نماز را در مسجد بخوانند. و بهتر از همه مسجدها مسجدالحرام است، و بعد از آن مسجد پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم، و بعد مسجد کوفه، و بعد از آن مسجد بیت المقدس، و بعد از مسجد بیت المقدس مسجد جامع هر شهر، و بعد از آن مسجد محله، و بعد از مسجد محله مسجد بازار است.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] جواب سلام کسی که از روی مسخره یا شوخی سلام می کند و جواب سلام مرد و زن غیر مسلمان در صورتی که ذمی نباشند؛ واجب نیست و اگر ذمی باشند بنا بر احتیاط واجب به کلمه (علیک) اکتفا شود.