قاعده وهن دین و یا وهن مذهب را توضیح دهید.
1. لازم به ذکر است که «وهن دین» و یا «وهن مذهب» یک قاعده‌ی فقهی نیست تا تحت عنوان قواعد فقهیه از آن بحث شود. 2. وهن در لغت؛ به معنای تضعیف و سست نمودن کسی یا چیزی است.[1] و در اصطلاح فقهی؛ وهن دین و یا مذهب به معنای سبک جلوه دادن دین و مذهب در انظار عمومی دیگر ادیان و یا مذاهب است. 3. در واقع؛ عنوان وهن دین یا مذهب، یک عنوان ثانوی است؛ و فقها پیرامون برخی از احکام به وهن دین و یا مذهب استناد می‌کنند و می‌گویند: هرکاری که باعث وهن دین و مذهب گردد حرام است و باید از آن اجتناب شود.[2] 4. بنابراین، اگر عمل مستحبی یک مسلمان باعث بدبینی جامعه و مردم دیگر ادیان نسبت به دین و یا مذهب شود، این کار را باید ترک کرد؛ زیرا از باب قاعده‌ی اهم و مهم،[3] خدشه­دار نشدن و تضعیف نشدن دین و مذهب مهم‌تر از انجام یک عمل مباح و یا مستحب است؛ مانند قمه زدن در عزای امام حسین(ع)[4] -با صرف نظر از اضرار به نفس- حتی اگر آن را عمل مباح و یا مستحبی بدانیم، یکی از آسیب‌های آن در حال حاضر، وهن دین و مذهب است.[5] امروزه، این عمل، باعث نوعی دلزدگی نسبت به دین اسلام و مذهب شیعه شده و سبب می‌شود شیعه در میان مذاهب اسلامی متّهم به غلوّ شود. و به جای این­که موجب علاقه‌ی مردم به امام حسین(ع) و قیام عاشورا شود، در چشم جهانیان موجب وهن مذهب شیعه می­شود. پس، اجتناب از آن مهم­تر از انجام آن است.   [1] . فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، محقق و مصحح: دکتر مخزومی، مهدی، دکتر سامرائی، ابراهیم، ج 4، ص 92، واژه‌ی «وهن»، ‌نشر هجرت، قم، چاپ دوم، 1410ق. [2] . حسینی خامنه‌ای، سید علی بن جواد، أجوبة الاستفتاءات، ص 326، دفتر معظم له، قم، چاپ اول، 1424ق؛ فاضل لنکرانی، محمد، احکام عمره مفرده، محقق و مصحح: عطایی، محمد، ص 199، م 434، انتشارات امیر قلم، قم، چاپ یازدهم، 1426ق؛ مکارم شیرازی، ناصر، مناسک جامع حج، محقق و مصحح: علیان نژاد دامغانی‌، ابو القاسم، ص 404، انتشارات مدرسة الإمام علی بن أبی طالب علیه السلام، قم، چاپ اول، 1426ق. [3] . ر.ک: نمایه «دفع افسد به فاسد»، سؤال 2040. [4] . ر.ک: نمایه «حکم قمه زدن در زمان حاضر»، سؤال 728. [5] . أجوبة الاستفتاءات، ص 326.  
عنوان سوال:

قاعده وهن دین و یا وهن مذهب را توضیح دهید.


پاسخ:

1. لازم به ذکر است که «وهن دین» و یا «وهن مذهب» یک قاعده‌ی فقهی نیست تا تحت عنوان قواعد فقهیه از آن بحث شود. 2. وهن در لغت؛ به معنای تضعیف و سست نمودن کسی یا چیزی است.[1] و در اصطلاح فقهی؛ وهن دین و یا مذهب به معنای سبک جلوه دادن دین و مذهب در انظار عمومی دیگر ادیان و یا مذاهب است. 3. در واقع؛ عنوان وهن دین یا مذهب، یک عنوان ثانوی است؛ و فقها پیرامون برخی از احکام به وهن دین و یا مذهب استناد می‌کنند و می‌گویند: هرکاری که باعث وهن دین و مذهب گردد حرام است و باید از آن اجتناب شود.[2] 4. بنابراین، اگر عمل مستحبی یک مسلمان باعث بدبینی جامعه و مردم دیگر ادیان نسبت به دین و یا مذهب شود، این کار را باید ترک کرد؛ زیرا از باب قاعده‌ی اهم و مهم،[3] خدشه­دار نشدن و تضعیف نشدن دین و مذهب مهم‌تر از انجام یک عمل مباح و یا مستحب است؛ مانند قمه زدن در عزای امام حسین(ع)[4] -با صرف نظر از اضرار به نفس- حتی اگر آن را عمل مباح و یا مستحبی بدانیم، یکی از آسیب‌های آن در حال حاضر، وهن دین و مذهب است.[5] امروزه، این عمل، باعث نوعی دلزدگی نسبت به دین اسلام و مذهب شیعه شده و سبب می‌شود شیعه در میان مذاهب اسلامی متّهم به غلوّ شود. و به جای این­که موجب علاقه‌ی مردم به امام حسین(ع) و قیام عاشورا شود، در چشم جهانیان موجب وهن مذهب شیعه می­شود. پس، اجتناب از آن مهم­تر از انجام آن است.   [1] . فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، محقق و مصحح: دکتر مخزومی، مهدی، دکتر سامرائی، ابراهیم، ج 4، ص 92، واژه‌ی «وهن»، ‌نشر هجرت، قم، چاپ دوم، 1410ق. [2] . حسینی خامنه‌ای، سید علی بن جواد، أجوبة الاستفتاءات، ص 326، دفتر معظم له، قم، چاپ اول، 1424ق؛ فاضل لنکرانی، محمد، احکام عمره مفرده، محقق و مصحح: عطایی، محمد، ص 199، م 434، انتشارات امیر قلم، قم، چاپ یازدهم، 1426ق؛ مکارم شیرازی، ناصر، مناسک جامع حج، محقق و مصحح: علیان نژاد دامغانی‌، ابو القاسم، ص 404، انتشارات مدرسة الإمام علی بن أبی طالب علیه السلام، قم، چاپ اول، 1426ق. [3] . ر.ک: نمایه «دفع افسد به فاسد»، سؤال 2040. [4] . ر.ک: نمایه «حکم قمه زدن در زمان حاضر»، سؤال 728. [5] . أجوبة الاستفتاءات، ص 326.  





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین