فلاسفه‌ی مشاء، اولین مخلوق یا صادر اول را «عقل اول» و اشراقی‌ها آن‌را «نور اول» و «نور اقرب» می‌دانند؛ چنان‌که نزد اهل معرفت «وجود عام» و «تجلی ساری»، و در نزد حکمت متعالیه «وجود مطلق» و «وجود منبسط» است.[1] عقل اول مشائیان فقط یک کار انجام می‌دهد و آن این‌که واسطه در رسیدن فیض از ذات اقدس الهی به عقل دوم و فلک نهم است، اما وجود منبسط در حکمت متعالیه همان‌گونه که از اسم آن بر می‌آید، در همه جا حضور دارد. صدر الدین شیرازی در این مورد، که متأثر از کلمات عرفا و فلاسفه است، می‌گوید؛ صادر اول، نَفَس رحمانی و وجود منبسط و فیض اقدس است و آن ساری در تمام عالم است، بلکه ریز و درشت جهان عبارت از یک وجود است و آن‌را مراتبی است به شدت و ضعف. خلاصه، مرتبه بعد از وجود و مبدأ المبادی و ذات حق را نفس رحمانی و وجود منبسط می‌داند که در هر موطن و مرتبه‌ای به صورت خاص (عقل، نفس، فلک، جماد، نبات، حیوان و غیره) در می‌آید.[2]
[1] . ر. ک: سجادی، سید جعفر، فرهنگ معارف اسلامی، ج 1، ص 338و 393، دانشگاه تهران، چاپ سوم، 1373 ش. [2] . همان، ج 2، ص 1298.
