1. همان‌گونه که می‌دانید ازدواج مجدد مسئله‌ای است که از ناحیه شرع مقدس اسلام تشریع شده است، و از این جهت جای تردید نیست؛ چراکه قرآن کریم می‌فرماید: «فَانْکِحُوا ما طابَ لَکُمْ مِنَ النِّساءِ مَثْنی‏ وَ ثُلاثَ وَ رُباعَ فَإِنْ خِفْتُمْ أَلاَّ تَعْدِلُوا فَواحِدَة»؛[1] با زنان پاک(دیگر) ازدواج نمایید، دو یا سه یا چهار همسر و اگر می‌‏‌ترسید عدالت را (درباره همسران متعدد) رعایت نکنید، تنها یک همسر بگیرید. 2. طبیعی است اگر اسلام چنین اجازه‌ای را به مرد داده باشد تا چند همسر اختیار کند، همسر دوم، سوم و چهارم او تنها به دلیل ازدواج گناه‌کار نخواهند بود. 3. با چنین تشریعی در عین حال باید گفت؛ همسر دوم شدن به نوع زندگی مرد با همسر اولش باز می‌گردد، اگر زن و شوهری با تفاهم به زندگی معمول‌شان می‌پردازند و به همین دلیل، شوهر احساس نیازی به ازدواج مجدد نمی کند، در این میان اگر خانمی به دنبال آن شوهر افتاده و با رفتار و کردار خود موجب تحریک مرد شده و با همسر دوم شدن خویش، زندگی همسر اول بی‌گناه را تخریب کند، این رفتارش نوعی ظلم به همسر اول به شمار می‌آید؛ چراکه او با این کارش به خانواده‌ای ظلم نموده، طبیعی است که ناله و نفرین مظلوم تأثیرگذار است. 4. اما این‌گونه نیست که هر فردی که همسر دوم شخصی شده باشد، به همسر اول ظلم روا داشته باشد. به عنوان نمونه، اگر همسری به هر دلیلی نتوانسته و یا نخواسته نیازها و خواسته‌های مشروع شوهرش را تأمین کند، در این صورت، اگر خانمی پذیرفت همسر دوم چنین فردی شود، بدیهی است که مرتکب جرم و گناهی نشده، و همسر اول نسبت او هیچ حقی ندارد، در این صورت نفرین او نه تنها فایده‌‌ای نخواهد داشت، بلکه این نفرین به خودش بازخواهد گشت؛ زیرا این‌گونه نیست که خداوند به مجرد نفرین کسی نسبت به دیگری، نفرینش را اجابت کند.[2] 5. بنابراین، ازدواج مجدد، اختیار زن دوم و همسر دوم شدن، بستگی به شرایط دارد و موضوعی است که به حسب شرایط متفاوت است، و حکم آن نیز متفاوت خواهد بود. [1] . نساء، 3. [2] . نفرین از نگاه قرآن و احادیث، 16782.
سلام. زنی که همسر دوم میشود، آیا گناهکار است؟ یعنی مورد نفرین زن اول قرار میگیرد؟ یا از نظر شرع خطایی نکرده است؟
1. همانگونه که میدانید ازدواج مجدد مسئلهای است که از ناحیه شرع مقدس اسلام تشریع شده است، و از این جهت جای تردید نیست؛ چراکه قرآن کریم میفرماید: «فَانْکِحُوا ما طابَ لَکُمْ مِنَ النِّساءِ مَثْنی وَ ثُلاثَ وَ رُباعَ فَإِنْ خِفْتُمْ أَلاَّ تَعْدِلُوا فَواحِدَة»؛[1] با زنان پاک(دیگر) ازدواج نمایید، دو یا سه یا چهار همسر و اگر میترسید عدالت را (درباره همسران متعدد) رعایت نکنید، تنها یک همسر بگیرید.
2. طبیعی است اگر اسلام چنین اجازهای را به مرد داده باشد تا چند همسر اختیار کند، همسر دوم، سوم و چهارم او تنها به دلیل ازدواج گناهکار نخواهند بود.
3. با چنین تشریعی در عین حال باید گفت؛ همسر دوم شدن به نوع زندگی مرد با همسر اولش باز میگردد، اگر زن و شوهری با تفاهم به زندگی معمولشان میپردازند و به همین دلیل، شوهر احساس نیازی به ازدواج مجدد نمی کند، در این میان اگر خانمی به دنبال آن شوهر افتاده و با رفتار و کردار خود موجب تحریک مرد شده و با همسر دوم شدن خویش، زندگی همسر اول بیگناه را تخریب کند، این رفتارش نوعی ظلم به همسر اول به شمار میآید؛ چراکه او با این کارش به خانوادهای ظلم نموده، طبیعی است که ناله و نفرین مظلوم تأثیرگذار است.
4. اما اینگونه نیست که هر فردی که همسر دوم شخصی شده باشد، به همسر اول ظلم روا داشته باشد. به عنوان نمونه، اگر همسری به هر دلیلی نتوانسته و یا نخواسته نیازها و خواستههای مشروع شوهرش را تأمین کند، در این صورت، اگر خانمی پذیرفت همسر دوم چنین فردی شود، بدیهی است که مرتکب جرم و گناهی نشده، و همسر اول نسبت او هیچ حقی ندارد، در این صورت نفرین او نه تنها فایدهای نخواهد داشت، بلکه این نفرین به خودش بازخواهد گشت؛ زیرا اینگونه نیست که خداوند به مجرد نفرین کسی نسبت به دیگری، نفرینش را اجابت کند.[2]
5. بنابراین، ازدواج مجدد، اختیار زن دوم و همسر دوم شدن، بستگی به شرایط دارد و موضوعی است که به حسب شرایط متفاوت است، و حکم آن نیز متفاوت خواهد بود. [1] . نساء، 3. [2] . نفرین از نگاه قرآن و احادیث، 16782.
- [سایر] زنی که مرتب برای افراد متعدد در عقد نکاح موقت قرار میگیرد، نیاز به عده دارد؟
- [سایر] می خواستم بدانم اگر ما بدون اینکه کاری بدی در حق پیر مرد یا پیر زنی انجام دهیم باز اگر ما را نفرین کنند شامل حال ما می شود و ما مورد نفرین آنها قرار میگیریم ،چون من یک پدر بزرگ دارم که راست و چپ من را نفرین می کند در حالی که من نه او را اذیت کردم نه چیز بدی به او گفتم آیا نفرین او ما را می گیرد یا نه؟
- [سایر] چرا در امر فحشا، زن بیش از مردمورد سرزنش قرار میگیرد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] در مواردی که سارق مورد عفو قرار میگیرد، آیا حاکم شرع بنا به مصالحی میتواند حدّ را اجراء نماید یا خیر؟
- [آیت الله علوی گرگانی] زنی از شوهر قبلیاش پسری دارد که ازدواج کرده آیا همسر او بر شوهر فعلی این زن محرم است؟
- [آیت الله سیستانی] حک کردن تصویر زن بر روی سنگ قبر از نظر شرع مقدس را بیان بفرمائید ؟
- [آیت الله بهجت] اگر زنی شرط کرده باشد در صورتی که شوهرش همسر دیگری اختیار کند وکالت در طلاق داشته باشد، آیا در صورتی که شوهر به خاطر ناسازگاری زن، همسر دوّمی اختیار کند، باز هم همسر اوّل وکیل در طلاق است؟
- [آیت الله بهجت] اگر مراد و منظور از باکره بودن عدم ازاله ی بکارت و وجود آن می باشد، پس زنی که چه به صورت اختیار همسر و چه به صورت خلاف شرع ازاله ی بکارت شده است و یا سابقه ی نزدیکی با مرد را دارد، در صورتی که به طریق پزشکی بتواند پرده ی بکارت را ترمیم کند، آیا از نظر ازدواج و مهریه،... مشمول زن باکره خواهد شد؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] با عرض سلام و خسته نباشید میخواستم نظر شرع را در مورد حلال یا حرام بودن باشگاه بیلیارد بدانم.
- [سایر] اگر زن در آمد داشته باشد آیا می تواند بدون اجازه شوهر به خانواده اش بدهد؟ زنی که به خانواده همسرش اهانت کند، تکلیف همسر چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] مردی که دو همسر دارد اگر یکی از آن دو همسر، فرزند عموی زن دیگر را شیردهد زنی که فرزند عموی او شیر خورده به شوهر خود حرام نمی شود.
- [آیت الله مظاهری] اگر شوهر مفقود الاثر شد، زن او میتواند به حاکم شرع مراجعه کند و اگر حاکم شرع او را طلاق داد و بعد از عدّه شوهر اوّل او آمد حقّی بر زن ندارد، و اگر آن زن ازدواج کرده باشد همسر شوهر دوّم است.
- [آیت الله اردبیلی] اگر با زنی به گمان این که همسر خودِ اوست آمیزش کند، چه زن بداند که او شوهر او نیست یا گمان کند شوهرش میباشد، باید عدّه نگهدارد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر با زنی که میداند همسر او نیست زنا کند، چنانچه زن نداند که آن مرد شوهر او نیست، بنابر احتیاط واجب باید عدّه نگهدارد.
- [آیت الله اردبیلی] مرد نمیتواند همسر خود را به کارهای خلاف شرع یا کارهایی که انجام آنها بر زن واجب نیست، مجبور نماید و زن میتواند در این گونه امور از شوهر اطاعت نکند، بلکه در امور خلاف شرع نباید از او اطاعت نماید.
- [آیت الله اردبیلی] در مورد عیب عنّین بودن مرد، اگر احتمال درمان او را بدهند، زن باید به حاکم شرع مراجعه کند و حاکم شرع یک سال برای آزمایش و درمان به مرد مهلت دهد؛ پس اگر در این مدّت مرد هیچ نتوانست با زنی آمیزش نماید، زن حقّ فسخ دارد.
- [آیت الله مظاهری] اگر زنی بمیرد و وراثی غیر از شوهر نداشته باشد همه مال او به شوهر میرسد و اگر مردی بمیرد و وراثی غیر از زن نداشته باشد یک چهارم مال به زن میرسد، و بقیه مال حاکم شرع است، و اگر کسی بمیرد و اصلاً وارث نداشته باشد همه ارث او مال حاکم شرع است.
- [آیت الله سیستانی] طلاق بائن آن است که بعد از طلاق ، مرد حق ندارد به همسر خود رجوع کند ، یعنی بدون عقد دوباره ازدواج را بر قرار سازد ، و آن بر شش قسم است : اول : طلاق زنی که نه سالش تمام نشده باشد . دوم : طلاق زنی که یائسه باشد . سوم : طلاق زنی که شوهرش بعد از عقد با او نزدیکی نکرده باشد . چهارم : طلاق سوم که شرح آن در مسأله (2498) خواهد آمد . پنجم : طلاق خلع و مبارات ، و احکام آنها خواهد آمد . ششم : طلاق حاکم شرع ، زن شخصی را که نه حاضر است مخارج زندگانی او را بدهد ، و نه حاضر است او را طلاق دهد . و غیر اینها طلاق رجعی است ، به این معنی تا وقتی زن در عدّه است ، شوهرش میتواند به او رجوع نماید .
- [آیت الله سیستانی] اگر با زنی که همسرش نیست به گمان اینکه همسر خود اوست نزدیکی کند ، چه زن بداند که او شوهرش نیست ، یا گمان کند شوهرش میباشد ، باید عدّه نگهدارد .
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه شوهر مخارج همسرش را نمی پردازد، ولی زن می تواند از طریق حاکم شرع یا غیر او حق خود را بگیرد، چنین زنی نمی تواند از زکات استفاده کند.