یکی از دستوراتی که در آموزه‌های دینی به آن سفارش شده، این است: کسی که صدای اذان را می‌شنود از کارهای دنیایی پرهیز نموده و آماده انجام نماز شود، بنابراین، ممکن است خواندن درس را نیز یکی از مصادیق پرداختن به دنیا دانست و بهتر است از آن اجتناب شود. البته، با جست‌وجویی که در منابع روایی انجام گرفت روایتی که صراحتاً دلالت بر این مطلب نماید که کسی که نزدیک اذان درس بخواند بهره‌ای از آن نخواهد برد را نیافتیم. اما اگر درس خواندن را نیز از امور دنیایی بدانیم شاید بتوان گستره روایات را بدان نیز سرایت داد. در روایتی امام علی(ع) از رسول خدا(ص) راجع به تفسیر اذان پرسید؟ پیامبر در پاسخ فرمود: ای علی! اذان حجتی است بر امت من و تفسیر آن این است که مؤذّن هنگامی که بگوید: «اللَّهُ أَکْبَرُ اللَّهُ أَکْبَرُ» معنایش این است که خدایا! تو گواهی بر آنچه من می‌گویم که ای امّت احمد به تحقیق که وقت نماز رسید، پس آماده باشید و کار دنیا را رها نمایید و چون گوید: «أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ» معنای آن این است که خدا و فرشتگان خدا و آنچه در آسمان‌ها و زمین است، آگاه هستند که من وقت نمازهای پنج‌گانه را به اطلاع شما رساندم پس خود را برای نماز آماده نمایید و چون گوید: «أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللَّهِ»، معنای آن این است که خدا و ملائکه آگاه‌اند که من شما را از زمان انجام نماز آگاه کردم پس سرگرم امور دیگر نشوید که این برای شما بهتر است و زمانی که مؤذّن بگوید: «حَیَّ عَلَی الصَّلَاةِ» پس اذان چنین گوید: ای امت محمد! خدا دین خودش را برای شما نمایان ساخت پس آن‌را ضایع نسازید و لکن به آن پایبند باشید تا خدا شما را مورد آمرزش قرار دهد و به کارهای دیگر خود را مشغول نسازید، چرا که نماز ستون دین شما است... .[1] [1] . شعیری، محمد بن محمد، جامع الأخبار، ص 67، مطبعة حیدریة، نجف، چاپ اول، بی‌تا.
آیا درست است که هنگام اذان اگر مطلبهایی خوانده بشود (مثلاً درس خواندن) یاد گرفته نمیشود؟
یکی از دستوراتی که در آموزههای دینی به آن سفارش شده، این است: کسی که صدای اذان را میشنود از کارهای دنیایی پرهیز نموده و آماده انجام نماز شود، بنابراین، ممکن است خواندن درس را نیز یکی از مصادیق پرداختن به دنیا دانست و بهتر است از آن اجتناب شود. البته، با جستوجویی که در منابع روایی انجام گرفت روایتی که صراحتاً دلالت بر این مطلب نماید که کسی که نزدیک اذان درس بخواند بهرهای از آن نخواهد برد را نیافتیم. اما اگر درس خواندن را نیز از امور دنیایی بدانیم شاید بتوان گستره روایات را بدان نیز سرایت داد.
در روایتی امام علی(ع) از رسول خدا(ص) راجع به تفسیر اذان پرسید؟ پیامبر در پاسخ فرمود: ای علی! اذان حجتی است بر امت من و تفسیر آن این است که مؤذّن هنگامی که بگوید: «اللَّهُ أَکْبَرُ اللَّهُ أَکْبَرُ» معنایش این است که خدایا! تو گواهی بر آنچه من میگویم که ای امّت احمد به تحقیق که وقت نماز رسید، پس آماده باشید و کار دنیا را رها نمایید و چون گوید: «أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ» معنای آن این است که خدا و فرشتگان خدا و آنچه در آسمانها و زمین است، آگاه هستند که من وقت نمازهای پنجگانه را به اطلاع شما رساندم پس خود را برای نماز آماده نمایید و چون گوید: «أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللَّهِ»، معنای آن این است که خدا و ملائکه آگاهاند که من شما را از زمان انجام نماز آگاه کردم پس سرگرم امور دیگر نشوید که این برای شما بهتر است و زمانی که مؤذّن بگوید: «حَیَّ عَلَی الصَّلَاةِ» پس اذان چنین گوید: ای امت محمد! خدا دین خودش را برای شما نمایان ساخت پس آنرا ضایع نسازید و لکن به آن پایبند باشید تا خدا شما را مورد آمرزش قرار دهد و به کارهای دیگر خود را مشغول نسازید، چرا که نماز ستون دین شما است... .[1] [1] . شعیری، محمد بن محمد، جامع الأخبار، ص 67، مطبعة حیدریة، نجف، چاپ اول، بیتا.
- [آیت الله بهجت] پس از خواندن چهار رکعت نماز شب اگر موقع اذان بشود؛ آیا می توان بقیه را به جا آورد؟ با چه نیتی؟
- [سایر] بنده شک دارم نمازی که می خوانم درست است یا خیر؟ می خواهم نماز خواندن درست را یاد بگیرم، ولی خجالت می کشم از کسی سؤال کنم، به همین جهت امیدوارم در اسرع وقت خواسته مرا پاسخ دهید؟
- [سایر] چطور درس برنامه ریزی شغلی تحصیلی را به دانش آموزان یاد دهم
- [سایر] من اصلا تمرکز ندارم زمان درس خوندن و سریعا از یاد میبرم باید چیکار کنم؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر روزه گرفتن مانع درس خواندن فردی شود که وظیفه و شغلش درس خواندن است، آیا این فرد میتواند روزه نگیرد و قضای روزههایش را بعداً بجا آورد؟
- [سایر] با سلام<br />می خواهم یک سری دروس حوزه از جمله صرف و نحو را یاد بگیرم ولی قصد درس خواندن در حوزه را ندارم و فقط می خواهم اطلاعات دینیم را برای یاد گیری وفهم بهتر قران افزایش دهم ونیاز به اساتید حوزه دارم.<br />لطقا راهنمایی بفرمایید.<br />متشکرم
- [سایر] اگر شخصی با اعتقاد به اینکه هنوز اذان صبح را نگفته اند، مشغول سحری بشود ؛ سپس متوجه گردد که اذان صبح گذشته است حکم روزه او چیست؟
- [سایر] هنگام درس خواندن تمرکز ندارم و نمی تونم درس بخونم، حتی تا نیم ساعت؛ چه توصیه ای دارید؟
- [آیت الله مظاهری] آیا درس خواندن در حال اعتکاف اشکالی دارد؟
- [آیت الله جوادی آملی] طلبهای که در درس و بحث کم کاری میکند، آیا باید معادل مقداری که درس خوانده، شهریه بگیرد یا نباید شهریه بگیرد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] هر نمازی که با نماز قبل همراه خوانده شود اذان آن ساقط می شود چه همراه خواندن مستحب باشد یا نباشد، بنابراین در موارد زیر اذان ساقط می شود. 1 اذان نماز عصر روز جمعه هنگامی که با نماز جمعه یا ظهر همراه خوانده شود. 2 نماز عصر روز عرفه که روز نهم ذی الحجة است اگر همراه ظهر خوانده شود. 3 نماز عشای شب عید قربان برای کسی که در مشعرالحرام است و آن را با مغرب همراه می خواند، همراه خواندن و جمع کردن بین دو نماز در سه مورد مذکور مستحبّ است. 4 نماز عصر و عشای زن مستحاضه که باید آن را بلافاصله بعد از نماز ظهر یا مغرب بخواند. 5 نماز عصر و عشای کسی که نمی تواند از بیرون آمدن بول و غائط خودداری کند. در این پنج نماز در صورتی اذان ساقط می شود که با نماز قبلی فاصله نشود یا فاصله کمی بین آنها باشد و ظاهراً با خواندن نافله فاصله حاصل می شود.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر پیش از خواندن نماز احتیاط بفهمد نمازی که خوانده درست بوده، لازم نیست نماز احتیاط را بخواند، و اگر در بین نماز احتیاط بفهمد، لازم نیست آن را تمام نماید.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر پیش از خواندن نماز احتیاط بفهمد نمازی که خوانده درست بوده؛ لازم نیست نماز احتیاط را بخواند و اگر در بین نماز احتیاط بفهمد لازم نیست آن را تمام نماید.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه قبل از خواندن نماز احتیاط متوجه شود نمازی را که خوانده است درست بوده، نماز احتیاط لازم نیست و اگر در وسط نماز احتیاط بفهمد می تواند آن را رها کند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر پیش از خواندن نماز احتیاط بفهمد، نمازی که خوانده درست بوده، لازم نیست نماز احتیاط را بخواند و اگر در بین نماز احتیاط بفهمد، لازم نیست آن را تمام نماید.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر پیش از خواندن نماز احتیاط بفهمد نمازی را که خوانده درست بوده لازم نیست نماز احتیاط را بخواند و اگر در بین نماز احتیاط بفهمد لازم نیست آن را تمام نماید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر پیش از خواندن نماز احتیاط بفهمد، نمازی که خوانده درست بوده، لازم نیست نماز احتیاط را بخواند، و اگر در بین نماز احتیاط بفهمد، لازم نیست آن را تمام نماید.
- [آیت الله سیستانی] اگر پیش از خواندن نماز احتیاط بفهمد نمازی که خوانده درست بوده ، لازم نیست نماز احتیاط را بخواند ، و اگر در بین نماز احتیاط بفهمد لازم نیست آن را تمام نماید .
- [آیت الله اردبیلی] اگر پیش از خواندن نماز احتیاط بفهمد نمازی که خوانده درست بوده، لازم نیست نماز احتیاط بخواند و اگر در بین نماز احتیاط بفهمد، لازم نیست آن را تمام نماید.
- [آیت الله بروجردی] اگر پیش از خواندن نماز احتیاط بفهمد نمازی را که خوانده درست بوده، لازم نیست نماز احتیاط را بخواند و اگر در بین نماز احتیاط بفهمد، لازم نیست آن را تمام نماید.