از جمله مواردی که دروغ گفتن جایز است، جایی است که مصلحت مهمی در آن باشد. و این بر عهده هر مکلف است که باید اهم و مهم را تشخیص دهد. اگر دروغ گفتن مانع از بروز منکری بزرگ­تر از دروغ باشد، این وضعیت را می‌توان از موارد جواز دروغ دانست. البته باید مراقب بود که این دروغ، اثر معکوس به دنبال نداشته باشد. امام رضا(ع) در این مورد می‌فرماید: «إِنَّ الرَّجُلَ لَیَصْدُقُ عَلَی أَخِیهِ فَیَنَالُهُ مِنْ صِدْقِهِ عَنَتٌ فَیَکُونُ کَذَّاباً عِنْدَ اللَّهِ‏ وَ إِنَّ الرَّجُلَ لَیَکْذِبُ‏ عَلَی أَخِیهِ یُرِیدُ بِهِ نَفْعَهُ فَیَکُونُ عِنْدَ اللَّهِ صَادِقا»؛[1] مردی ‌که در مورد برادر دینی خود سخن راستی می‌‌گوید و از آن سخن راست، زیانی به برادرش می‌‌رسد، نزد خدا دروغ‌گو به شمار خواهد آمد و مردی که در مورد برادر دینی خود سخن دروغی بگوید، اما هدف خیرخواهانه­ای از آن سخن دروغ داشته باشد ، نزد خدا راست‌گو به حساب می‌آید. [1] . ابن بابویه، محمد بن علی‏، محقق، مصحح، الخراسانی الکاظمی، سید علِی‏، مصادقة الإخوان، ص 76، مکتبة الإمام صاحب الزمان العامة، الکاظمیه، چاپ اول، 1402 ق.‏
از جمله مواردی که دروغ گفتن جایز است، جایی است که مصلحت مهمی در آن باشد. و این بر عهده هر مکلف است که باید اهم و مهم را تشخیص دهد. اگر دروغ گفتن مانع از بروز منکری بزرگتر از دروغ باشد، این وضعیت را میتوان از موارد جواز دروغ دانست. البته باید مراقب بود که این دروغ، اثر معکوس به دنبال نداشته باشد.
امام رضا(ع) در این مورد میفرماید: «إِنَّ الرَّجُلَ لَیَصْدُقُ عَلَی أَخِیهِ فَیَنَالُهُ مِنْ صِدْقِهِ عَنَتٌ فَیَکُونُ کَذَّاباً عِنْدَ اللَّهِ وَ إِنَّ الرَّجُلَ لَیَکْذِبُ عَلَی أَخِیهِ یُرِیدُ بِهِ نَفْعَهُ فَیَکُونُ عِنْدَ اللَّهِ صَادِقا»؛[1] مردی که در مورد برادر دینی خود سخن راستی میگوید و از آن سخن راست، زیانی به برادرش میرسد، نزد خدا دروغگو به شمار خواهد آمد و مردی که در مورد برادر دینی خود سخن دروغی بگوید، اما هدف خیرخواهانهای از آن سخن دروغ داشته باشد ، نزد خدا راستگو به حساب میآید. [1] . ابن بابویه، محمد بن علی، محقق، مصحح، الخراسانی الکاظمی، سید علِی، مصادقة الإخوان، ص 76، مکتبة الإمام صاحب الزمان العامة، الکاظمیه، چاپ اول، 1402 ق.
- [سایر] آیا در هنگام رابطهی زناشویی، کتک زدن همسر و ضربه زدن به او جهت لذت بیشتر (بارضایت زن) اشکالی دارد؟
- [سایر] سلام از کجا میشه مطمئن بود که قرآن کلامی راستین و عاری از دروغ است .چگونه به این سوال که ممکن است خدا مارا سرکار گذاشته باشد وبازیچه قرار داده باشد می توان پاشخ داد ؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] در چه مواردی قسم دروغ جایز است؟
- [سایر] در چه مواردی دروغ گفتن جایز است ؟
- [سایر] در چه مواردی دروغ گفتن جایز است؟
- [سایر] در چه مواقعی دروغ گفتن جایز است؟
- [آیت الله بهجت] در چه مواردی دروغ جایز است؟
- [سایر] آیا در قرآن درباره دروغ بستن و پشت سر یک آدم بیگناه حرف زدن اشارهای شده یا نه؟ توضیح دهید.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا سینه زدن و زنجیر زدن ریایی جایز است؟
- [سایر] دروغ از گناهان کبیره بشمار می رود. در چه مواقعی دروغ گفتن جایز است ؟ آیا برای حفظ جان می توان دروغ گفت؟
- [آیت الله نوری همدانی] اگر بعد از معامله عیب مال را بفهمد و فوراً معامله را بهم نزند ، دیگر حقّ بهم زدن معامله را ندارد مگر اینکه جاهل به مسأله باشد که در این صورت وقتی فهمید می تواند معامله را بهم بزند .
- [آیت الله مظاهری] دروغ گفتن مرد به زنش و یا دروغ گفتن زن به شوهر جایز نیست، مگر ضرورتی باشد که آن ضرورت موجب جواز دروغ شود، نظیر اینکه اگر دروغ نگوید نزاع خانوادگی بهوجود میآید که در این صورت، به اندازه ضرورت و جلوگیری از آن نزاع و مفسده، دروغ جایز است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] دو نفری که مساقات کرده اند، با رضایت یکدیگر می توانند معامله را بهم بزنند و نیز اگر در ضمن خواندن صیغه مساقات شرط کنند که هر دو، یا یکی از آنان حق بهم زدن معامله را داشته باشند، مطابق قراری که گذاشته اند، بهم زدن معامله اشکال ندارد، بلکه اگر در معامله شرطی کنند و عملی نشود، کسی که برای نفع او شرط کرده اند، می تواند معامله را بهم بزند.
- [آیت الله نوری همدانی] دو نفری که مساقات کرده اند ، با رضایت یکدیگر می توانند معامله را بهم بزنند ، و نیز اگر در ضمن خواندن صیغة مساقات شرط کنند که هر دو ، یا یکی از آنان حقّ بهم زدن معامله را داشته باشند ، مطابق قراری که گذاشته اند ، بهم زدن معامله اشکال ندارد بلکه اگر در معامله شرطی کنند و عملی نشود ، کسی که برای نفع او شرط کرده اند ، می تواند معامله را بهم بزند .
- [آیت الله سیستانی] دو نفری که مساقات کردهاند ، با رضایت یکدیگر میتوانند معامله را بهم بزنند ، و اگر در ضمن قرار داد مساقات شرط کنند که هر دو ، یا یکی از آنان حقّ بهم زدن معامله را داشته باشند ، مطابق قراری که گذاشتهاند ، بهم زدن معامله اشکال ندارد ، و اگر در ضمن معامله مساقات شرطی کنند و آن شرط عملی نشود ، کسی که برای نفع او شرط کردهاند ، میتواند معامله را بهم بزند .
- [آیت الله نوری همدانی] اگر بدهکار وطلبکار وکسی ککه به او حواله شده ؛ یا یکی از آنان برای خود حقّ بهم زدن حواله را قرار دهند ، مطابق قراری که گذاشته اند، می توانند حواله را بهم بزنند .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر بدهکار و طلبکار و کسی که به او حواله شده، یا یکی از آنان برای خود حق بهم زدن حواله را قرار دهند، مطابق قراری که گذاشته اند، می توانند حواله را بهم بزنند.
- [آیت الله سیستانی] اگر بدهکار و طلبکار و کسی که به او حواله شده ، یا یکی از آنان برای خود حقّ بهم زدن حواله را قرار دهند ، مطابق قراری که گذاشتهاند ، میتوانند حواله را بهم بزنند .
- [آیت الله نوری همدانی] تا وقتی خریدار و فروشنده از مجلس معامله متفّرق نشده اند می توانند معامله را بهم بزنند . و نیز اگر مشتری حیوانی را بخرد ، تا سه روز حقّ بهم زدن معامله را دارد و همچنین اگر پول جنسی را که نقد خریده تا سه روز ندهد و جنس را تحویل نگیرد ، فروشنده می تواند معامله را بهم بزند ، ولی کسی که مالی را صلح می کند در این سه صورت حقّ بهم زدن صلح را ندارد و در هشت صورت دیگر که در احکام خرید و فروش گفته شد می تواند صلح را بهم بزند .
- [آیت الله مکارم شیرازی] زنی که از راه نامشروع باردار شده، جایز نیست بچه اش را سقط کند و فرزند او حساب می شود فقط ارث از او نمی برد.