کلمه «أسر» أمر از ماده «إسراء» مصدر باب إفعال است و ثلاثی مجرد آن یعنی «سُرَی» (با ضمه سین) به معنای سیر در شب است.[1] واژه «أسرِ» (به صورت فعل امر) در دو آیه از قرآن کریم آمده است که در هر دو مورد به معنای سیر دادن و حرکت دادن در شب است:
1. «وَ لَقَدْ أَوْحَیْنا إِلی مُوسی أَنْ أَسْرِ بِعِبادی فَاضْرِبْ لَهُمْ طَریقاً فِی الْبَحْرِ یَبَساً لا تَخافُ دَرَکاً وَ لا تَخْشی»؛[2] ما به موسی وحی فرستادیم که: «شبانه بندگانم را (از مصر) با خود ببر و برای آنها راهی خشک در دریا بگشا که نه از تعقیب (فرعونیان) خواهی ترسید، و نه از غرق شدن در دریا![3]
2. «وَ أَوْحَیْنا إِلی مُوسی أَنْ أَسْرِ بِعِبادی إِنَّکُمْ مُتَّبَعُون»؛[4] و به موسی وحی کردیم که شبانه بندگانم را (از مصر) کوچ ده، زیرا شما مورد تعقیب هستید![5] [1] . راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، تحقیق: داودی، صفوان عدنان، ص 408، دارالقلم، الدار الشامیة، دمشق، بیروت، چاپ اول، 1412ق؛ فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، محقق و مصحح: مخزومی، مهدی، سامرائی، ابراهیم، ج 7، ص 291، انتشارات هجرت، قم، چاپ دوم، 1410ق. [2] . طه، 77. [3] . ر.ک: شیخ طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، با مقدمه: شیخ آقابزرگ تهرانی، تحقیق: قصیرعاملی، احمد، ج 7، ص 193، دار احیاء التراث العربی، بیروت، بی‌تا؛ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج 13، ص 257، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ اول، 1374ش. [4] . شعراء، 52. [5] . مغنیه، محمد جواد، تفسیر الکاشف، ج 5، ص 498، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ اول، 1424ق؛ تفسیر نمونه، ج 15، ص 23.
