تمرکز فکر
برخی از حکما، نظیر «دکارت»، مهمترین توانایی انسان را «درست راه بردن عقل» می‌دانند [۱] و منظورشان دقیقا این است که فرد بتواند آن گونه که «اراده می‌کند و خود می‌خواهد بیاندیشد».
چگونه کنترل چشم از نگاه به حرام بر تمرکز فکر تأثیر می‌گذارد؟
تأثیر گناهان در زندگی انسان، از امور مسلمی است که آیات قرآن و روایات دلالت بر آن دارد،[1] و یکی از گناهانی که تأثیر بد در روح و روان و فکر انسان گذاشته و حتی در زندگی آینده او تأثیر دارد، گناهانی است که از راه چشم انجام می‌گیرد.[2] توضیح این‌که؛ یکی از عواملی که تمرکز فکر را به همراه دارد، ترک گناهان مربوط به چشم است و اگر کسی این گناهان را انجام دهد در فکر او تأثیر منفی گذاشته و شخص را در ناراحتی روحی قرار می‌دهد. شخصی که صحنه‌های تحریک کننده را می‌بیند لزوماً به مشاهده‌های خود نمی‌رسد، ولی نسبت به آنچه دیده، دل مشغولی پیدا می‌کند، خاطری آشفته و پریشان خواهد داشت. در مقابل، کنترل نگاه، خاطری آسوده را برای فرد به ارمغان می‌آورد و کنترل و مهار نگاه، فرد را از افتادن در ورطه نابودی و هلاکت باز می‌دارد. از این‌رو، امیر المؤمنین علی(ع) می‌فرماید: «کسی که چشم خود را فرو بندد، دل خویش را راحت کرده و آسایش داده است».[3] که یکی از مصادیق فرو بستن چشم، بازداشتن چشم از نگاه حرام به نامحرمان است. همچنین آن‌حضرت در سخن دیگری فرمود: «آن‌کس که دیده بپوشد، کمتر تأسف می‌خورد و از هلاکت نیز ایمن می‌گردد».[4] امام صادق(ع) می‌فرماید: «تیر نگاه [حرام] مسموم است و از کمان شیطان پرتاب می‌شود. چه بسیار نگاه کوتاه که حسرت طولانی به بار آورده است».[5] بنابر این، انسان با نگاهی که جنبه شهوت آلود دارد، فکرش مشغول می‌شود و طبیعی است مهار و کنترل چشم از دیدنی‌های تحریک کننده نتایج مطلوبی همچون تمرکز فکر و آسودگی خاطر، چشیدن طعم ایمان و ایمنی از هلاکت را به همراه دارد. [1] . ر.ک: «آثار وضعی گناهان در زندگی بشر»، سؤال 13258؛ «گناه و آثار آن»، سؤال 204. [2] . ر.ک: «آثار نگاه با لذّت و شهوت به نامحرم»، سؤال 11469. [3] . «مَنْ غَضَّ طَرْفُهُ أَرَاحَ قَلْبَه»؛ تمیمی آمدی، عبد الواحد بن محمد، غرر الحکم و درر الکلم، محقق و مصحح: رجائی، سید مهدی،‏ ص 663، دار الکتاب الإسلامی، قم، چاپ دوم، 1410ق. [4] . «مَنْ غَضَّ طَرْفَهُ قَلَّ أَسَفُهُ وَ أَمِنَ تَلَفَه‏»؛ همان. [5] . «النَّظَرُ سَهْمٌ مِنْ سِهَامِ إِبْلِیسَ مَسْمُومٌ وَ کَمْ مِنْ نَظْرَةٍ أَوْرَثَتْ حَسْرَةً طَوِیلَةً»؛ کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج ‏5، ص 559، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ چهارم، 1407ق.
تأثیر گناهان در زندگی انسان، از امور مسلمی است که آیات قرآن و روایات دلالت بر آن دارد،[1] و یکی از گناهانی که تأثیر بد در روح و روان و فکر انسان گذاشته و حتی در زندگی آینده او تأثیر دارد، گناهانی است که از راه چشم انجام می‌گیرد.[2] توضیح این‌که؛ یکی از عواملی که تمرکز فکر را به همراه دارد، ترک گناهان مربوط به چشم است و اگر کسی این گناهان را انجام دهد در فکر او تأثیر منفی گذاشته و شخص را در ناراحتی روحی قرار می‌دهد. شخصی که صحنه‌های تحریک کننده را می‌بیند لزوماً به مشاهده‌های خود نمی‌رسد، ولی نسبت به آنچه دیده، دل مشغولی پیدا می‌کند، خاطری آشفته و پریشان خواهد داشت. در مقابل، کنترل نگاه، خاطری آسوده را برای فرد به ارمغان می‌آورد و کنترل و مهار نگاه، فرد را از افتادن در ورطه نابودی و هلاکت باز می‌دارد. از این‌رو، امیر المؤمنین علی(ع) می‌فرماید: «کسی که چشم خود را فرو بندد، دل خویش را راحت کرده و آسایش داده است».[3] که یکی از مصادیق فرو بستن چشم، بازداشتن چشم از نگاه حرام به نامحرمان است. همچنین آن‌حضرت در سخن دیگری فرمود: «آن‌کس که دیده بپوشد، کمتر تأسف می‌خورد و از هلاکت نیز ایمن می‌گردد».[4] امام صادق(ع) می‌فرماید: «تیر نگاه [حرام] مسموم است و از کمان شیطان پرتاب می‌شود. چه بسیار نگاه کوتاه که حسرت طولانی به بار آورده است».[5] بنابر این، انسان با نگاهی که جنبه شهوت آلود دارد، فکرش مشغول می‌شود و طبیعی است مهار و کنترل چشم از دیدنی‌های تحریک کننده نتایج مطلوبی همچون تمرکز فکر و آسودگی خاطر، چشیدن طعم ایمان و ایمنی از هلاکت را به همراه دارد. [1] . ر.ک: «آثار وضعی گناهان در زندگی بشر»، سؤال 13258؛ «گناه و آثار آن»، سؤال 204. [2] . ر.ک: «آثار نگاه با لذّت و شهوت به نامحرم»، سؤال 11469. [3] . «مَنْ غَضَّ طَرْفُهُ أَرَاحَ قَلْبَه»؛ تمیمی آمدی، عبد الواحد بن محمد، غرر الحکم و درر الکلم، محقق و مصحح: رجائی، سید مهدی،‏ ص 663، دار الکتاب الإسلامی، قم، چاپ دوم، 1410ق. [4] . «مَنْ غَضَّ طَرْفَهُ قَلَّ أَسَفُهُ وَ أَمِنَ تَلَفَه‏»؛ همان. [5] . «النَّظَرُ سَهْمٌ مِنْ سِهَامِ إِبْلِیسَ مَسْمُومٌ وَ کَمْ مِنْ نَظْرَةٍ أَوْرَثَتْ حَسْرَةً طَوِیلَةً»؛ کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج ‏5، ص 559، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ چهارم، 1407ق.
پاسخ:
تأثیر گناهان در زندگی انسان، از امور مسلمی است که آیات قرآن و روایات دلالت بر آن دارد،[1] و یکی از گناهانی که تأثیر بد در روح و روان و فکر انسان گذاشته و حتی در زندگی آینده او تأثیر دارد، گناهانی است که از راه چشم انجام می‌گیرد.[2]
توضیح اینکه؛ یکی از عواملی که تمرکز فکر را به همراه دارد، ترک گناهان مربوط به چشم است و اگر کسی این گناهان را انجام دهد در فکر او تأثیر منفی گذاشته و شخص را در ناراحتی روحی قرار می‌دهد. شخصی که صحنه‌های تحریک کننده را می‌بیند لزوماً به مشاهده‌های خود نمی‌رسد، ولی نسبت به آنچه دیده، دل مشغولی پیدا می‌کند، خاطری آشفته و پریشان خواهد داشت. در مقابل، کنترل نگاه، خاطری آسوده را برای فرد به ارمغان می‌آورد و کنترل و مهار نگاه، فرد را از افتادن در ورطه نابودی و هلاکت باز می‌دارد. از این‌رو، امیر المؤمنین علی(ع) می‌فرماید: «کسی که چشم خود را فرو بندد، دل خویش را راحت کرده و آسایش داده است».[3] که یکی از مصادیق فرو بستن چشم، بازداشتن چشم از نگاه حرام به نامحرمان است. همچنین آن‌حضرت در سخن دیگری فرمود: «آن‌کس که دیده بپوشد، کمتر تأسف می‌خورد و از هلاکت نیز ایمن می‌گردد».[4]
امام صادق(ع) می‌فرماید: «تیر نگاه [حرام] مسموم است و از کمان شیطان پرتاب می‌شود. چه بسیار نگاه کوتاه که حسرت طولانی به بار آورده است».[5]
بنابر این، انسان با نگاهی که جنبه شهوت آلود دارد، فکرش مشغول می‌شود و طبیعی است مهار و کنترل چشم از دیدنی‌های تحریک کننده نتایج مطلوبی همچون تمرکز فکر و آسودگی خاطر، چشیدن طعم ایمان و ایمنی از هلاکت را به همراه دارد. [1] . ر.ک: «آثار وضعی گناهان در زندگی بشر»، سؤال 13258؛ «گناه و آثار آن»، سؤال 204. [2] . ر.ک: «آثار نگاه با لذّت و شهوت به نامحرم»، سؤال 11469. [3] . «مَنْ غَضَّ طَرْفُهُ أَرَاحَ قَلْبَه»؛ تمیمی آمدی، عبد الواحد بن محمد، غرر الحکم و درر الکلم، محقق و مصحح: رجائی، سید مهدی، ص 663، دار الکتاب الإسلامی، قم، چاپ دوم، 1410ق. [4] . «مَنْ غَضَّ طَرْفَهُ قَلَّ أَسَفُهُ وَ أَمِنَ تَلَفَه»؛ همان. [5] . «النَّظَرُ سَهْمٌ مِنْ سِهَامِ إِبْلِیسَ مَسْمُومٌ وَ کَمْ مِنْ نَظْرَةٍ أَوْرَثَتْ حَسْرَةً طَوِیلَةً»؛ کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 5، ص 559، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ چهارم، 1407ق.
- [سایر] تأثیر چشم چرانی بر ایمان و اعتقادات و دوری از خدا چگونه است؟ و چگونه می توانیم چشم خود را از نگاه به حرام باز داریم؟
- [سایر] تأثیر چشم چرانی بر ایمان و اعتقادات و دوری از خدا چگونه است؟ و چگونه می توانیم چشم خود را از نگاه به حرام باز داریم؟
- [سایر] چگونه زبان و چشم و عصبانیت خود را کنترل کنیم؟
- [سایر] برای کنترل شهوت، مواد غذایی که باعث تأثیر و تحریک شهوت در انسان می شود چیست؟
- [آیت الله سبحانی] آیا سحر یا ورزش یوگا یا تمرکز فکر و برخی ریاضتهای فکری بدون ارتکاب حرام جایز است؟
- [آیت الله سیستانی] آیا مدفوع یا مردمک سیاه چشم ماهی حرام است ؟
- [آیت الله مظاهری] با توجه به این که در جامعه ما بی حجابی و بدحجابی و آرایشهای غلیظ غوغا می کند، چه راهکاری را برای کنترل چشم و نگاه پیشنهاد می کنید؟
- [آیت الله مظاهری] با توجه به این که در جامعه ما بی حجابی و بدحجابی و آرایشهای غلیظ غوغا می کند، چه راهکاری را برای کنترل چشم و نگاه پیشنهاد می کنید؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر زنی شب بر چشم خود سرمه بکشد و صبح چشم خود را بشوید لکن اثر سرمه باقی است، آیا نگاه اجنبی به آن حرام است؟
- [سایر] دختر 13 ساله ام هنگام مطالعه، تمرکز حواس ندارد. با چه راهکارهایی می توان تمرکز او را بیشتر کرد؟
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر انسان برای مرضی که در چشم اوست موی چشم خود را بچسباند یا از جهت درد چشم اب برای ان ضرر داشته باشد باید تیمم نماید
- [آیت الله خوئی] اگر انسان برای مرضی که در چشم اوست موی چشم خود را بچسباند، باید تیمم نماید.
- [آیت الله سیستانی] اگر انسان برای مرضی که در چشم اوست ، موی چشم خود را بچسباند ، باید تیمم نماید .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر سکوت علماء اعلام موجب تقویت ظالم شود یا موجب تأیید او گردد یا موجب جرأت او شود بر سایر محرمات، واجب است اظهار حق و انکار باطل اگر چه تأثیر فعلی نداشته باشد.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر سکوت علماء اعلام موجب تقویت ظالم شود یا موجب تأیید او گردد یا موجب جرأت او شود بر سایر محرّمات ، واجب است اظهار حق وانکار با طل ، اگر چه تأثیر فعلی نداشته باشد .
- [امام خمینی] اگر سکوت علمای اعلام موجب تقویت ظالم شود یا موجب تأیید او گردد یا موجب جرأت او شود بر سایر محرمات، واجب است اظهار حق و انکار باطل اگر چه تأثیر فعلی نداشته باشد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه سکوت علمای اسلام یا غیر آنها موجب تقویت ظالم یا تأیید او شود، یا سبب جرأت او بر سایر محرمات گردد، واجب است اظهار حق و انکار باطل کنند، هر چند تأثیر فوری نداشته باشد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر نصیحت تأثیر ندارد، واجب است با احتمال تأثیر امر و نهی الزامی کند، و اگر تأثیر نمی کند مگر با تشدید در گفتار و تهدید بر مخالفت، لازم است لکن باید از دروغ و معصیت دیگر احتراز شود.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر می داند که نصیحت تأثیر ندارد ، واجب است با احتمال تأثیر امر ونهی الزامی کند ، اگر تأثیر نمی کند مگر با تشدید در گفتار وتهدید بر مخالفت ، لازم است لکن باید از دروغ ومعصیت دیگر احتراز شود .
- [امام خمینی] اگر میداند که نصیحت تأثیر ندارد، واجب است با احتمال تأثیر امر و نهی الزامی کند، و اگر تأثیر نمیکند مگر با تشدید در گفتار و تهدید بر مخالفت، لازم است لکن باید از دروغ و معصیت دیگر احتراز شود.