http://www.islamquest.net

منظور از عبارت (کَثیرٍ) در آیه 70 سوره مبارکه اسراء چیست؟
خداوند متعال در قرآن کریم در ارتباط با مقام و جایگاه انسان در نظام هستی، می‌فرماید ما فرزندان آدم را کرامت بخشیدیم ... و بر بسیاری از مخلوقات خویش، برتری بخشیدیم. در این‌که آیا انسان از تمام موجودات برتری دارد یا خیر، گفت‌وگوی بسیاری میان مفسران انجام شده است. آنچه از مجموع این نظریات به دست می‌آید، دو نظریه است با بیان‌ها‌ و استدلال‌های متفاوت. الف. برخی واژه «کثیر» را به معنای «جمیع» می‌‌گیرند و می‌گویند معنایش این است که ما انسان را از هر آنچه که خلق کرده‌‏ایم با همه کثرتشان برتری داده‌‏ایم، و این آیه(70 سوره اسراء) در مقام برتری جنس بشر، بر جنس فرشتگان است نه برتری هر انسانی بر فرشتگان. البته، این مانع از آن نخواهد بود که افراد خاصی از فرزندان آدم بر فرشتگان برتری داشته باشند؛ لذا ما پیامبران و اولیای خدا را برتر از فرشتگان می‌‏دانیم و به همین جهت فرشتگان مأمور شدند برای آدم سجده کنند و به تعظیم و تکریم او بپردازند. ب. گروهی برآنند که انسان بر همه موجودات برتری ندارد، بلکه ممکن است موجوداتی مانند فرشتگان باشند که از نظر کمالات در مرتبه‏ای بالاتر از انسان قرار گیرند. اینان معتقدند؛ بسیار بعید است که آیه در مقام مقایسه بین انسان و ملائکه باشد؛ لذا کثیر را باید به ظاهرش معنا کرد و وجهی برای تأویل آن به جمیع وجود ندارد. و بعید نیست که منظور از «ممن خلقنا»(کسانی که خلق کرده‌ایم)، انواع حیوانات دارای شعور و جن باشد.  
عنوان سوال:

منظور از عبارت (کَثیرٍ) در آیه 70 سوره مبارکه اسراء چیست؟


پاسخ:

خداوند متعال در قرآن کریم در ارتباط با مقام و جایگاه انسان در نظام هستی، می‌فرماید ما فرزندان آدم را کرامت بخشیدیم ... و بر بسیاری از مخلوقات خویش، برتری بخشیدیم.
در این‌که آیا انسان از تمام موجودات برتری دارد یا خیر، گفت‌وگوی بسیاری میان مفسران انجام شده است. آنچه از مجموع این نظریات به دست می‌آید، دو نظریه است با بیان‌ها‌ و استدلال‌های متفاوت.
الف. برخی واژه «کثیر» را به معنای «جمیع» می‌‌گیرند و می‌گویند معنایش این است که ما انسان را از هر آنچه که خلق کرده‌‏ایم با همه کثرتشان برتری داده‌‏ایم، و این آیه(70 سوره اسراء) در مقام برتری جنس بشر، بر جنس فرشتگان است نه برتری هر انسانی بر فرشتگان. البته، این مانع از آن نخواهد بود که افراد خاصی از فرزندان آدم بر فرشتگان برتری داشته باشند؛ لذا ما پیامبران و اولیای خدا را برتر از فرشتگان می‌‏دانیم و به همین جهت فرشتگان مأمور شدند برای آدم سجده کنند و به تعظیم و تکریم او بپردازند.
ب. گروهی برآنند که انسان بر همه موجودات برتری ندارد، بلکه ممکن است موجوداتی مانند فرشتگان باشند که از نظر کمالات در مرتبه‏ای بالاتر از انسان قرار گیرند.
اینان معتقدند؛ بسیار بعید است که آیه در مقام مقایسه بین انسان و ملائکه باشد؛ لذا کثیر را باید به ظاهرش معنا کرد و وجهی برای تأویل آن به جمیع وجود ندارد. و بعید نیست که منظور از «ممن خلقنا»(کسانی که خلق کرده‌ایم)، انواع حیوانات دارای شعور و جن باشد.
 





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین