با سلام و با تشکر؛ با وجود این همه حدیث و روایت، آیا حدیث یا روایتی درباره مهاجرت وجود دارد؟
یکی از مفاهیمی که از نگاه ارزشی در قرآن کریم و آموزه‌‌های دینی به صورت وسیعی انعکاس یافته، موضوع «هجرت» است. قرآن کریم در 24 مورد از هجرت سخن به میان آورده است، با تعابیر مختلفی؛ مانند «مهاجراً»، «مَنْ یُهاجِرْ»، «من هاجر»، «الذین هاجروا» و... همچنین در احادیث و روایات فراوانی به مسئله هجرت پرداخته شده است؛ مانند این‌که هرکس در حال هجرت برای خدا از دنیا برود، روز رستاخیز با اصحاب بدر محشور خواهد شد. و یا با هجرت خود برای فرزندانتان بزرگی و عظمت به ارث بگذارید. معنای هجرت این است که هر کس در راه خدا یعنی به جهت کسب خشنودی خدا مهاجرت کند، و به این منظور از خانه و کاشانه‏اش چشم بپوشد که هم از نظر اعتقادی و هم از نظر عملی پای‌بند به دین خدا باشد، خواهد دید که در زمین، نقاط بسیاری برای زندگی وجود دارد. هر نقطه‏ای را که موانع نمی‏گذارد او در آن نقطه دین خدا را اقامه کند، می‌توان با مهاجرت به نقطه‏ای دیگر این موانع را پشت سر گذاشت. مقام مهاجران در اسلام مقام فوق العاده پر ارجی است. هم خود پیامبر اسلام(ص) و هم مسلمانان بعد، همگی برای مهاجران احترام خاصی قائل بودند؛ چرا که آنها برای گسترش دعوت اسلام، به تمام زندگی خویش، پشت پا زدند و عده‌ای نیز جان خود را به خطر انداختند. از نظر اسلام، کسانی که در محیط کفر و شرک زندگی می‏‌کنند ولی در آنها آمادگی ایمان به خدا وجود دارد، در صورتی که نتوانند به وظایف ایمانی خود عمل کنند، باید آن محیط را ترک نمایند، مگر این‌که امکان هجرت وجود نداشته باشد. اگر کسی امکان هجرت داشته باشد و در عین حال در آن محیط زندگی کند معلوم است که ایمان درستی ندارد و نمی‌‏توان بر ایمان چنین شخصی اعتماد کرد. قرآن کریم این‌گونه افراد را ستمگران بر نفس خود می‌‏داند و به آنها وعده عذاب جهنم می‌‏دهد.
عنوان سوال:

با سلام و با تشکر؛ با وجود این همه حدیث و روایت، آیا حدیث یا روایتی درباره مهاجرت وجود دارد؟


پاسخ:

یکی از مفاهیمی که از نگاه ارزشی در قرآن کریم و آموزه‌‌های دینی به صورت وسیعی انعکاس یافته، موضوع «هجرت» است.
قرآن کریم در 24 مورد از هجرت سخن به میان آورده است، با تعابیر مختلفی؛ مانند «مهاجراً»، «مَنْ یُهاجِرْ»، «من هاجر»، «الذین هاجروا» و... همچنین در احادیث و روایات فراوانی به مسئله هجرت پرداخته شده است؛ مانند این‌که هرکس در حال هجرت برای خدا از دنیا برود، روز رستاخیز با اصحاب بدر محشور خواهد شد. و یا با هجرت خود برای فرزندانتان بزرگی و عظمت به ارث بگذارید.
معنای هجرت این است که هر کس در راه خدا یعنی به جهت کسب خشنودی خدا مهاجرت کند، و به این منظور از خانه و کاشانه‏اش چشم بپوشد که هم از نظر اعتقادی و هم از نظر عملی پای‌بند به دین خدا باشد، خواهد دید که در زمین، نقاط بسیاری برای زندگی وجود دارد. هر نقطه‏ای را که موانع نمی‏گذارد او در آن نقطه دین خدا را اقامه کند، می‌توان با مهاجرت به نقطه‏ای دیگر این موانع را پشت سر گذاشت.
مقام مهاجران در اسلام مقام فوق العاده پر ارجی است. هم خود پیامبر اسلام(ص) و هم مسلمانان بعد، همگی برای مهاجران احترام خاصی قائل بودند؛ چرا که آنها برای گسترش دعوت اسلام، به تمام زندگی خویش، پشت پا زدند و عده‌ای نیز جان خود را به خطر انداختند. از نظر اسلام، کسانی که در محیط کفر و شرک زندگی می‏‌کنند ولی در آنها آمادگی ایمان به خدا وجود دارد، در صورتی که نتوانند به وظایف ایمانی خود عمل کنند، باید آن محیط را ترک نمایند، مگر این‌که امکان هجرت وجود نداشته باشد. اگر کسی امکان هجرت داشته باشد و در عین حال در آن محیط زندگی کند معلوم است که ایمان درستی ندارد و نمی‌‏توان بر ایمان چنین شخصی اعتماد کرد. قرآن کریم این‌گونه افراد را ستمگران بر نفس خود می‌‏داند و به آنها وعده عذاب جهنم می‌‏دهد.





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین