انسان‌ها با امور مختلفی مورد آزمایش قرار میگیرند و موفّقیت در این آزمایش‌ها، امتیاز مثبتی برای آنها بوده، علاوه بر پاداش مناسب، می‌تواند کفارهای برای گناهان آنان باشد: «وَ لَنَبْلُوَنَّکُمْ بِشَیْءٍ مِنَ الْخَوْفِ وَ الْجُوعِ وَ نَقْصٍ مِنَ الْأَمْوالِ وَ الْأَنْفُسِ وَ الثَّمَراتِ وَ بَشِّرِ الصَّابِرین»؛[1] و شما را به چیزهایی؛ مانند فقدان امنیت، گرسنگی و خسارتهای مالی و جانی مورد امتحان قرار میدهیم و صابران را بشارت ده!
اما از این‌که خدا انسان‌ها را با دشواریهایی آزمایش می‌کند نباید به این نتیجه رسید که آنان زمینه سختیها را برای خود فراهم ساخته و یا آن‌که برای برطرف شدن دشواریها هیچ اقدامی به عمل نیاورند.
آنها میتوانند با اقداماتی، امنیت جامعه خود را افزایش دهند، به دنبال غذا بوده تا گرسنگی خود را برطرف سازند، از اموال خود مراقبت کنند تا دچار خسارت نشود و نیز به دنبال دارو و درمان مناسب باشند تا انواع بیماریها، آنان و بستگانشان را از پای درنیاورده و یا زمین‌گیرشان نکند.
این غیر منطقی است که انسان هیچ اقدامی در برابر دشواریها انجام نداده و با این وجود، خود را در آزمایش الهی موفق و پیروز بپندارد؛ زیرا انسان‌ها مکلف به وظیفه هستند و نتیجه به دست خداوند خواهد بود.
به عنوان نمونه، انسانی در برابر آزمایش بیماری موفق است که در برابر آن، صبر را پیشه ساخته، همزمان و در حد امکان به درمان آن بپردازد.
به عبارتی؛ او دو وظیفه «صبر» و «درمان» را دارد و تنها در صورتی در امتحان الهی بیماری موفق قلمداد خواهد شد که به هر دو وظیفه خود عمل کرده باشد. در این حالت، خواه درمان او به بهبود کامل انجامیده و یا آن‌که فعالیت‌های درمانی انجام شده بینتیجه باشد چون در هر دو حالت از صابران بوده استحقاق دریافت پاداش را خواهد داشت. [1] . بقره، 155.
