درباره حق مسجد، در کتاب‌های حدیثی روایاتی آمده است؛ که از آن جمله روایاتی است که در آن به خواندن دو رکعت نماز تحیت مسجد سفارش شده است:
1. پیامبر اکرم(ص): «هر گاه یکی از شما وارد مسجد می‌شود، ننشیند تا آنکه دو رکعت نماز بگزارد».[1]
2. امام علی(ع): «از جمله حقوق مسجد، این است که هرگاه بدان پا نهادی، دو رکعت نماز بگزاری، و از جمله حقوق آن دو رکعت، این است که در آنها "اُمّ القرآن (سوره حمد )" را بخوانی».[2]
از این‌رو؛ در احکام شرعی مسجد آمده است: وقتی انسان وارد مسجد می‌شود، مستحب است دو رکعت نماز به قصد تحیت و احترام مسجد بخواند و اگر نماز واجب یا مستحب دیگری هم بخواند کافی است.[3] و مقصود از نماز تحیّت آن است که حرمت مسجد به واسطه نشستن بدون نماز هتک نشود.[4]
بنابراین کسی که به قصد بجا آوردن نماز واجب یا نماز مستحب در مسجد حاضر می‌شود، همین قدر که بعد از ورود به مسجد و قبل از آنکه بر زمین بنشیند، نمازی را شروع کند، در واقع نماز تحیت مسجد را نیز بجای آورده است، اگر چه قرار دادن نماز مستقلی به عنوان نماز تحیّت مسجد، افضل است.
گفتنی است؛ با توجه به روایاتی که درباره حقوق و احترام به مسجد نقل شده؛ اگر کسی وارد مسجد شود اما نمازی –واجب یا مستحب- نخواند، در روز قیامت آن مسجد از او طلبکار شده و از او پیش خداوند شکایت می‌کند.[5] [1] . دارمی، عبد الله بن عبد الرحمن، سنن الدارمی، محقق، غمری، نبیل هاشم، ص 353، بیروت، دار البشائر، چاپ اول، 1434ق؛ بخاری، محمد بن إسماعیل، الجامع المسند الصحیح المختصر من أمور رسول الله(ص) و سننه و أیامه(صحیح البخاری)، ج 1، ص 96، بیروت، دار طوق النجاة، چاپ اول، 1422ق. [2] . ابن حیون، نعمان بن محمد مغربی، دعائم الاسلام و ذکر الحلال و الحرام و القضایا و الأحکام، محقق، فیضی، آصف، ج 1، ص 150، قم، مؤسسة آل البیت(ع)، چاپ دوم، 1385ق؛ مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج 81، ص 23، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، 1403ق. [3] . امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، گردآورنده: بنی‌هاشمی خمینی، سید محمدحسین، ج 1، ص 508، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ هشتم، 1424ق. [4] . عاملی (شهید ثانی)، زین الدین بن علی، الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة، حاشیه: سلطان العلماء، حسن بن محمد، ج 1، ص 64، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ اول، 1412ق. [5] . ر.ک: شیخ صدوق، الخصال، محقق، غفاری، علی اکبر، ج 1، ص 174 – 175، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، 1362ش.
