لطفاً ده مورد از چیزهایی که ما در روز قیامت حسرت آن‌را می‌خوریم نام ببرید.

در نگاهی کلی هر گناهی که انسان می‌توانست انجام ندهد ولی انجامش داد، و هر کار خیری که می‌توانست انجام دهد اما در انجام آن کوتاهی نمود، در روز قیامت موجب حسرت و پشیمانی خواهد شد.
با توجه به این قاعده کلی، اما در احادیث به مواردی از چیزهایی که در قیامت موجب حسرت و پشیمانی خواهد شده، به صورت ویژه اشاره شده است. ما در این فرصت به بیان چند نمونه بسنده خواهیم نمود.
1. ستودن عدالت و عمل نکردن به آن: امام صادق(ع) فرمود: «پُرحسرت‌ترین مردم در قیامت کسی است که عدالتی را ستوده و خود بر خلاف آن عمل نموده است؛ [زیرا در قیامت می‌بیند شنوندگان سخن او سعادت‌مند گشته، ولی خودش بدبخت و گرفتار است]».‏[1]
2. پیروی از هوای نفس و شهوات جسمانی:[2] لذت‌های شهوانی و مادی همه گذرا و از بین رفتنی هستند و در روز قیامت که روز حساب است، نتیجه‌ای جز حسرت و ندامت در پی ندارند.
3. مجلسی که بدون یاد خدا به پایان برسد: هیچ مجلسی نباشد که در آن نیکان و بدکاران گرد هم اجتماع کنند که به یاد خدای عزّ و جلّ از آن برخیزند، مگر این‌که در روز قیامت برای آنها مایه حسرت و افسوس باشد.[3]
4. جلسه‌ای که بدون ذکر خدا، پیامبر و اهل بیت تمام شود: امام صادق(ع) فرمود: «کسانی که در جلسه‌ای جمع شوند و در آن جلسه نام خدا، پیامبر و آل او را نبرند، باعث حسرت در قیامت خواهد شد».[4]
5. کوتاهی کردن در حق جانب خدا: منظور از جانب خدا، امام علی و ائمه(ع) است.[5]
6. انفاق وارث از ارث حرامی که برجا گذاشته: بزرگ‌ترین حسرت‌ها در روز قیامت‏ حسرت مردی است که از حرام کسب ثروت کرده، و آن‌را مردی به ارث برده و در طاعت خدای سبحان انفاق نموده، آن مرد به خاطر انفاقش وارد بهشت می‌شود، و ارث گذارنده داخل جهنم می‌گردد.[6]
7. گذراندن عمر به غفلت: پس حسرت‏ و اندوه بر آن غافلی باد که عمرش [در قیامت] بر او حجّت و دلیل باشد. [به این‌که چرا در دنیا که همه جور وسیله برایت مهیّا بود، ولی سعادت‌مند نگشتی].[7]
8. دانشمند بدون عمل: از کسانی که روز قیامت‏ حسرت‏ خواهند خورد، آن عالمی است که مردم از علم او بهره‌مند شده و وارد بهشت گردیدند، ولی خودش عمل نکرد و وارد جهنم شد.[8]
9. محاسبه نکردن اعمال قبل از روز حساب: هر کس پیش از فرا رسیدن وقت محاسبه، از خود حساب بکشد، حسابش روز قیامت‏ سبک، و به هنگام سؤال پاسخش آماده، و سرانجامش نیکو خواهد بود. امّا کسی که از خود حساب نکشد و کار آخرت را سهل انگارد، و نفسش پیرو هواها و لذّت‌های دنیایی باشد، برای همیشه حسرت‏ می‌خورد.[9]
10. حافظ قرآنی که بر تلاوت مداومت ندارد: بر کسی که قرآن را حفظ کرده، سزاوار است بر تلاوتش مداومت داشته باشد و آن‌را فراموش نکند، تا مبادا از این راه روز قیامت‏، تأسف و حسرت‏ گریبان‌گیرش شود.[10]   [1] . کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 2، ص 299، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق. [2] . همان.                           [3] . همان، ص 254. [4] . همان، ج ‏2، ص 496. [5] . همان، ج ‏1، ص 145.     [6] . سید رضی، محمد بن حسین، نهج البلاغة، محقق، صبحی صالح، ص 552، قم، هجرت، چاپ اول، 1414ق. [7] . همان، ص 95. [8] . طبرسی، علی بن حسن‏ مشکاة الأنوار فی غرر الأخبار، النص، ص 141، نجف، المکتبة الحیدریة، چاپ دوم، 1385ق، 1965م، 1344ش‏. .[9] ورام بن أبی فراس، مسعود بن عیسی، تنبیه الخواطر و نزهة النواظر المعروف بمجموعة ورّام، ج 1، ص 232، قم، مکتبة الفقیه، چاپ اول، 1410ق. [10] . ابن فهد حلی، احمد بن محمد، عدة الداعی و نجاح الساعی، محقق، مصحح، موحدی قمی، احمد، ص 290، بی‌جا، دار الکتب الإسلامی، چاپ اول، 1407ق.‏