معنای «ظاهر» این است که: وقتی قرآن را مطالعه می‌کنیم با دقت و تدبر در آیات، مطالبی را می‌فهمیم که مطابق با ظاهر آیات بوده و طبق اصول محاوره می‌توان به آن احتجاج نمود و هر کسی که با اصول محاوره زبان عرب آشنا باشد، از عبارات قرآن همان معانی و مطالب را می‌فهمد. اما «باطن» این چنین نیست؛ زیرا معنای باطنی، مدلول لفظ قرآن نیست، بلکه با مراجعه به آیات دیگر و روایات باید فهمیده شود.
مشهور است که قرآن، دارای هفت بطن یا هفتاد بطن است.
در روایات ظاهر و باطن قرآن با نگرش‌های متعددی مانند عقیدتی و اخلاقی معنا شده است.
یکی از رایج‌ترین گونه‌های تفسیر در سخنان تفسیری پیامبر اکرم(ص) و ائمه اطهار(ع)، تبیین باطن آیات قرآن است که نمونه‌هایی از آن در پاسخ تفصیلی آمده است.
