ساختمان
ساختمان به معنی بنا یا عمارت ساخته شده بر روی زمین می باشد.از این عنوان به مناسبت در بابهاى طهارت، تجارت، صلح، شفعه و ارث سخن گفته‌اند.
در صورت عدم رضایت بعضی از مالکین، نماز خواندن در قسمتهای مشترک ساختمان آپارتمانی ( مثل راهرو، حیاط و ... که همه ساکنین به صورت مشاع مالک‌اند) چه حکمی دارد؟ (در صورتی که در قراردادهای گذشته چیزی ذکر نشده باشد)
تصرفات غیر معمول در مشاعات ساختمانها بدون رضایت کلیه شرکا جایز نیست، مگر آنکه ضرورتی در بین باشد. ضمائم: پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[1] حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): در مشاعات بدون رضایت کلیه شرکا تصرف جایز نیست. حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): در موارد ضروری مانعی ندارد ولی به طور مستمر نمی‌توان استفاده کرد. حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی (مد ظله العالی): جایز نیست. حضرت آیت الله هادوی تهرانی (دامت برکاته): نماز در این قسمت‌ها نیاز به رضایت تمام مالکین دارد، مگر این که در این زمینه، عرف خاصی وجود داشته باشد که در آن صورت، بدون نیاز به رضایت مالکان، نماز در این قسمت‌ها جایز است. لینک به سایت استفتائات [1] . استفتا از دفاتر آیات عظام: سیستانی، مکارم شیرازی و نوری همدانی (مد ظلهم العالی)، توسط سایت اسلام کوئست.
تصرفات غیر معمول در مشاعات ساختمانها بدون رضایت کلیه شرکا جایز نیست، مگر آنکه ضرورتی در بین باشد. ضمائم: پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[1] حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): در مشاعات بدون رضایت کلیه شرکا تصرف جایز نیست. حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): در موارد ضروری مانعی ندارد ولی به طور مستمر نمی‌توان استفاده کرد. حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی (مد ظله العالی): جایز نیست. حضرت آیت الله هادوی تهرانی (دامت برکاته): نماز در این قسمت‌ها نیاز به رضایت تمام مالکین دارد، مگر این که در این زمینه، عرف خاصی وجود داشته باشد که در آن صورت، بدون نیاز به رضایت مالکان، نماز در این قسمت‌ها جایز است. لینک به سایت استفتائات [1] . استفتا از دفاتر آیات عظام: سیستانی، مکارم شیرازی و نوری همدانی (مد ظلهم العالی)، توسط سایت اسلام کوئست.
عنوان سوال:
در صورت عدم رضایت بعضی از مالکین، نماز خواندن در قسمتهای مشترک ساختمان آپارتمانی ( مثل راهرو، حیاط و ... که همه ساکنین به صورت مشاع مالک‌اند) چه حکمی دارد؟ (در صورتی که در قراردادهای گذشته چیزی ذکر نشده باشد)
پاسخ:
تصرفات غیر معمول در مشاعات ساختمانها بدون رضایت کلیه شرکا جایز نیست، مگر آنکه ضرورتی در بین باشد.
ضمائم:
پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[1]
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):
در مشاعات بدون رضایت کلیه شرکا تصرف جایز نیست.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
در موارد ضروری مانعی ندارد ولی به طور مستمر نمی‌توان استفاده کرد.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی (مد ظله العالی):
جایز نیست.
حضرت آیت الله هادوی تهرانی (دامت برکاته):
نماز در این قسمت‌ها نیاز به رضایت تمام مالکین دارد، مگر این که در این زمینه، عرف خاصی وجود داشته باشد که در آن صورت، بدون نیاز به رضایت مالکان، نماز در این قسمت‌ها جایز است.
لینک به سایت استفتائات [1] . استفتا از دفاتر آیات عظام: سیستانی، مکارم شیرازی و نوری همدانی (مد ظلهم العالی)، توسط سایت اسلام کوئست.
- [سایر] با توجه به اینکه در ساختمانهای آپارتمانی قسمتهایی به صورت مشاع، ملک کل مالکین است (مانند راه پله، آسانسور و حیاط) و قسمتهایی به صورت اختصاصی، ملک هر مالک است (مثل هر یک از واحدهای آپارتمانی و انبار)، آیا در هنگام فروش یک واحد آپارتمانی توسط یکی از مالکین، حق شفعه برای مالکین دیگر وجود دارد؟
- [سایر] آیا مدیر ساختمان آپارتمانی (که وکیل ساکنین در امور اجرایی ساختمان است)، جایز است ساکنینی را که در پرداخت شارژ (هزینههای مشترک که به صورت ماهیانه پرداخت میشود) تأخیر مینمایند را جریمه نماید؟ (فرض سؤال این است که هیچیک از ساکنین در قرارداد خرید واحد آپارتمانی خود، نسبت به این مطلب، شرطی نکرده باشند).
- [سایر] آیا جایز است مدیر ساختمان آپارتمانی برای ترغیب ساکنین، نسبت به پرداخت به موقع حق شارژ (هزینههای مشترک که ماهانه پرداخت میشود)، مبلغی را کمتر از مقدار تعیین شده، از کسانی که به موقع پرداخت مینمایند اخذ نماید؟
- [سایر] در ساختمان آپارتمانی، اگر به سبب اصلاح تجهیزات مشترک، بخش اختصاصی یکی از مالکین، مورد خسارت واقع شود، اگر این خسارت به سبب افراط یا تفریط نباشد، چه کسی ضامن است؟
- [سایر] اگر اکثر مالکین ساختمان آپارتمانی برای رفع نواقص ساختمان، برای تصرف در مشترکات اذن دهند، آیا این تصرف بدون اذن دیگران، جایز است؟ (در صورتی که در قرارداد خرید واحدها در این زمینه چیزی شرط نشده باشد).
- [سایر] الف. آیا پشت بام و نمای ساختمان آپارتمانی، مشاع است یا ملک هر واحدی است که متصل به ان است؟ (در صورتی که در قرارداد، چیزی در این زمینه ذکر نشده باشد) ب. در صورتی که ملک هر واحد متصل به آن باشد، آیا جایز است که مالک بدون اذن دیگران در آن تصرفی کند که موجب تغییر قیمت کل ساختمان شود؟
- [سایر] اگر ساختمانی آپارتمانی تخریب شود، و مالکین قصد فروش زمین آن را داشته باشند، آیا مبلغ دریافتی بین همه بالسویه تقسیم میشود؟ یا واجب است به مالکین واحدهای بزرگتر سهم بیشتری پرداخت شود؟ ( فرض این است که در قراردادهای قبلی در این زمینه چیزی ذکر نشده باشد).
- [آیت الله مکارم شیرازی] در صورتی که یکی از مالکین مزرعه مشاع بدون رضایت دیگران و با مخارج خود چاهی حفر نماید، آیا این چاه ملک حافر است، یا دیگران هم در این چاه حقّی دارند؟
- [سایر] الف. اگر در ساختمانی آپارتمانی، بعضی امکانات (مانند آب یا گاز) مشترک بین مالکین آن باشد و برای کل ساختمان یک قبض بیشتر نیاید، در صورتی که تشخیص مقدار مصرف هر واحد مسکونی امکان پذیر نباشد، آیا واجب است هزینه بالسویه تقسیم شود؟ با توجه به مبتلابه بودن این مسئله لطفاً پاسخی روشن اراده فرمایید. ب. در صورت توافق بین مالکین در مقدار پرداخت هر مالک، اگر یکی از مالکین، واحد خود را اجاره دهد و در عقد اجاره چیزی در این زمینه قید نشده باشد، آیا واجب است توافق جدید با مستأجر صورت گیرد یا وی ملزم به تبعیت از توافق قبلی میباشد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] نماز خواندن در زمینهایی که از مالکین میگیرند و واگذار میکنند چه صورتی دارد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در زمین های بسیار وسیعی که برای مردم اجتناب از آن غیر ممکن یا سخت است اگرچه صاحبانش کراهت داشته باشند نماز خواندن و نشستن و خوابیدن در آن اشکال ندارد، اگرچه در مالکین آنها صغیر و دیوانه باشد هر چند احتیاط این است که در صورت علم به عدم رضایت صاحبان آن ها از آن اجتناب شود. شرط دوّم: استقرار است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] نماز خواندن در مسافرخانه و حمام و مانند اینها که برای واردین آماده شده است و اطمینان نوعی، به رضایت مالک میباشد اشکال ندارد؛ ولی در غیر این قبیل جاها، در صورتی میشود نماز خواند که رضایت مالک معلوم باشد هر چند از لازمه حرفش این معنا فهمیده شود؛ مثل این که به کسی اجازه دهد در ملک او بنشیند و بخوابد، که از اینها فهمیده میشود به نماز خواندن هم رضایت دارد و اگر بدون فهمیدن رضایت مالک نماز بخواند، به احتیاط مستحب نمازش باطل است.
- [آیت الله اردبیلی] نماز خواندن در مسافرخانه و حمام و مانند آن که برای واردین آماده است، در صورتی که نمازگزار به عنوان مهمان یا مسافر و یا برای انجام کاری آنجا باشد، اشکال ندارد، امّا اگر فقط برای خواندن نماز به آنجا برود، اشکال دارد، مگر این که به رضایت مالک آن اطمینان داشته یا اجازه داشته باشد؛ ولی در غیر این قبیل مکانها، در صورتی میتوان نماز خواند که مالک آن اجازه بدهد یا حرفی بزند که معلوم شود برای نماز خواندن اذن داده است، مثل این که به کسی اجازه دهد در ملک او بنشیند و بخوابد که از اینها فهمیده میشود برای نماز خواندن نیز اجازه داده است.
- [آیت الله نوری همدانی] نماز خواندن در مسافر خانه و حمام و مانند اینها که برای واردین آماده است با اطمینان به رضایت صاحبان آنها اشکال ندارد ، ولی در غیر این قبیل جاها ، در صورتی میشود نماز خواند که مالک آن اجازه بدهد،یا حرفی بزند که معلوم شود ، برای نماز خواندن اذن داده است ، مثل اینکه به کسی اجازه دهد در ملک او بنشیند و بخوابد ، که از اینها فهمیده می شود برای نماز خواندن هم اذن داده است .
- [آیت الله سیستانی] نماز خواندن در ملک دیگری در صورتی جایز است که مالک آن یا صریحاً اجازه بدهد ، و یا حرفی بزند که معلوم شود برای نماز خواندن اذن داده است مثل اینکه به کسی اجازه بدهد در ملک او بنشیند و بخوابد که از اینها فهمیده میشود برای نماز خواندن هم اذن داده است و یا انسان از راه دیگر اطمینان به رضایت مالک داشته باشد .
- [آیت الله وحید خراسانی] نماز خواندن در ملک دیگری در صورتی جایز است که یقین یا حجت شرعیه ای بر رضایت مالک داشته باشد و همچنین است اگر اذن در تصرفی بدهد که عرفا از اذن در ان تصرف اذن در نماز خواندن هم فهمیده شود مثل این که به کسی اجازه بدهد در ملک او بنشیند و بخوابد که از اینها فهمیده می شود برای نماز خواندن هم اذن داده است
- [آیت الله بهجت] اگر بعد از خواندن نماز عصر شک کرد که نماز ظهر را خوانده یا نه، بنابر اظهر خواندن نماز ظهر واجب نیست، اگرچه در وقت مشترک احوط است؛ و اگر در اثنای نماز عصر شک کرد که ظهر را خوانده یا نه، در صورتی که در وقت مشترک باشد عدول کردن او به نماز ظهر واجب نیست، بلکه محل تأمل است و احتیاط مستحب آن است که بعد از نماز عصر، ظهر را بخواند؛ و اگر وقت گذشته، آن را قضا کند. و چنانچه وقت بهقدری کم است که بعد از خواندن نماز، مغرب میشود (یعنی در وقت مختص به عصر شک کرد نماز ظهر را خوانده یا نه) باید به همان نیت نماز عصر را تمام کند و نماز ظهرش قضا ندارد. اگرچه در قضا احتیاط خوب است.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر در بین نماز عشاء شک کند که نماز مغرب را خوانده یا نه، در صورتی که در وقت مشترک بوده و پیش از رکوع رکعت چهارم باشد، باید نیّت را به مغرب برگرداند و نماز را تمام کند و پس از آن، نماز عشاء را بخواند و اگر بعد از رکوع رکعت چهارم باشد، نماز را تمام کند و بعد از آن , نماز مغرب را بخواند و اگر این شک در وقت مختصّ به نماز عشاء باشد، خواندن نماز مغرب لازم نیست , چنانکه برگرداندن نیّت به نماز مغرب هم لازم نیست , هرچند پیش از رکوع رکعت چهارم باشد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر زن نماز را به تأخیر بیندازد و از اول وقت به اندازه خواندن یک نماز بگذرد و حائض شود چنانچه میتوانسته نمازش را در وقت بخواند - هر چند به این صورت که مقدمات آن مانند: وضو گرفتن یا غسل یا تیمم کردن یا پاک بودن بدن یا لباس و یافتن جهت قبله را قبل از وقت انجام دهد، یا نماز را بدون حرج تند بخواند - قضای آن نماز بر او واجب میشود و در چگونگی نماز باید ملاحظه حال خود را بکند؛ مثلاً زنی که مسافر نیست اگر در اول ظهر نماز نخواند قضای آن در صورتی واجب است که به مقدار خواندن چهار رکعت نماز از اول ظهر بگذرد و حائض شود و میتوانسته قبل از وقت، مقدمات نماز را تهیه کند و مدت زمان به قدریست که بتواند بدون حرج با تند خواندن، نماز را به جا آورد و برای کسی که مسافر است گذشتن وقت به مقدار خواندن دو رکعت با شرایط ذکر شده، کافیست
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر وقت نماز به اندازه ای تنگ است که با انجام دادن بعضی از ذکرها یا کارهای مستحب، بعضی از امور واجب پس از وقت واقع میشود، باید آن امور مستحب را انجام ندهد و اگر تنگی وقت بر اثر تأخیرِ عمدی نبوده و با خواندن بعضی از ذکرهای مستحب , مانند ذکر قنوت یا اذان، برخی ا ز امور واجب در خارج از وقت واقع می شوند، در صورتی که یک رکعت آن در وقت واقع شود، میتواند آن ذکر یا کار مستحب را انجام دهد و نماز او صحیح است .