سلام؛ امیرالمومنین(ع) فرموده‌اند: (اِنَّهُ لَا یُقَاسُ بِنَا آلَ مُحَمَّدٍ مِنْ هَذِهِ الْاُمَّهِ اَحَدٌ)؛ هیچ‌کسی با خاندان رسول خدا(ص) قابل قیاس نیست... پس چرا گفته می‌شود اهل بیت(ع) باید برای ما الگو باشند؟!
اگرچه امام علی(ع) در یکی از سخنانش می‌فرماید: «اِنَّهُ لَا یُقَاسُ بِنَا آلَ مُحَمَّدٍ مِنْ هَذِهِ الْاُمَّهِ اَحَدٌ»؛[1] کسی از مردم با ما قابل مقایسه نیست، اما این سخن به معنای آن نیست که ما نمی‌توانیم اهل بیت(ع) را الگوی خود قرار دهیم، تا حداقل، درصدی از تشابه را با آنان داشته باشیم، بلکه معنایش این است که ما نباید آنها را با خود مقایسه کنیم و سپس در مورد آنها به داوری بنشینیم و بگوییم آنها نیز مانند ما هستند که این قیاسی نابجا است؛ زیرا پیامبران و امامان اگر چه بشری مانند ما هستند: «قُلْ اِنَّما اَنَا بَشَرٌ مِثْلُکُمْ یُوحی‏ اِلَی....»؛[2] بگو من فقط بشری هستم مثل شما (امتیازم این است که) به من وحی می‌‏شود، اما آنان در عین بشر بودن، در اثر مجاهدت‌ها و تلاش‌های فراوان به درجات و مقاماتی از معنویت و کمال دست‌یافتند که هیچ بشری را توان رسیدن به آن مقام و مرتبه نیست. امام علی(ع) در این مورد می‌فرماید: شما را توان آن نیست که(در زهد و بی‌اعتنایی به دنیا) مانند من باشید، امّا با پرهیزکاری، تلاش فراوان و پاک‌دامنی و راستی، مرا یاری دهید. [3] در همین راستا قرآن کریم پیامبر اسلام(ص) را به عنوان الگو اعلام می‌کند: «لَقَدْ کانَ لَکُمْ فی‏ رَسُولِ اللهِ اُسْوَهٌ حَسَنَه»؛[4] مسلّماًً برای شما در زندگی رسول خدا سرمشق نیکویی است. حضرت ابراهیم(ع) نیز در آیه‌ای به عنوان الگو معرفی شده است.[5] بنابر این، آن بزرگواران قطعاً برای ما الگو و سرمشق هستند. آنان حجت‌های پروردگار برای بشریت‌اند، برای روزی که انسان خواست در مقابل خدای متعال عذر آورد که من سرمشقی نداشتم، تا خداوند بگوید اینها را الگوی شما قرار دادم در راه پیمودن سعادت و کمال. [1] . طبری آملی کبیر، محمد بن جریر بن رستم‏، المسترشد فی امامه علی بن ابی‌طالب(ع)، محقق، مصحح، محمودی، احمد، ص 399، قم، چاپ اول، 1415ق. [2] . کهف، 110. [3] . شریف الرضی، محمد بن حسین، نهج البلاغه، محقق، صالح، صبحی، ص 417، قم، هجرت، چاپ اول، 1414ق. [4] . احزاب، 21. [5] . ممتحنه، 4.
عنوان سوال:

سلام؛ امیرالمومنین(ع) فرموده‌اند: (اِنَّهُ لَا یُقَاسُ بِنَا آلَ مُحَمَّدٍ مِنْ هَذِهِ الْاُمَّهِ اَحَدٌ)؛ هیچ‌کسی با خاندان رسول خدا(ص) قابل قیاس نیست... پس چرا گفته می‌شود اهل بیت(ع) باید برای ما الگو باشند؟!


پاسخ:

اگرچه امام علی(ع) در یکی از سخنانش می‌فرماید: «اِنَّهُ لَا یُقَاسُ بِنَا آلَ مُحَمَّدٍ مِنْ هَذِهِ الْاُمَّهِ اَحَدٌ»؛[1] کسی از مردم با ما قابل مقایسه نیست، اما این سخن به معنای آن نیست که ما نمی‌توانیم اهل بیت(ع) را الگوی خود قرار دهیم، تا حداقل، درصدی از تشابه را با آنان داشته باشیم، بلکه معنایش این است که ما نباید آنها را با خود مقایسه کنیم و سپس در مورد آنها به داوری بنشینیم و بگوییم آنها نیز مانند ما هستند که این قیاسی نابجا است؛ زیرا پیامبران و امامان اگر چه بشری مانند ما هستند: «قُلْ اِنَّما اَنَا بَشَرٌ مِثْلُکُمْ یُوحی‏ اِلَی....»؛[2] بگو من فقط بشری هستم مثل شما (امتیازم این است که) به من وحی می‌‏شود، اما آنان در عین بشر بودن، در اثر مجاهدت‌ها و تلاش‌های فراوان به درجات و مقاماتی از معنویت و کمال دست‌یافتند که هیچ بشری را توان رسیدن به آن مقام و مرتبه نیست.
امام علی(ع) در این مورد می‌فرماید: شما را توان آن نیست که(در زهد و بی‌اعتنایی به دنیا) مانند من باشید، امّا با پرهیزکاری، تلاش فراوان و پاک‌دامنی و راستی، مرا یاری دهید. [3]
در همین راستا قرآن کریم پیامبر اسلام(ص) را به عنوان الگو اعلام می‌کند: «لَقَدْ کانَ لَکُمْ فی‏ رَسُولِ اللهِ اُسْوَهٌ حَسَنَه»؛[4] مسلّماًً برای شما در زندگی رسول خدا سرمشق نیکویی است.
حضرت ابراهیم(ع) نیز در آیه‌ای به عنوان الگو معرفی شده است.[5]
بنابر این، آن بزرگواران قطعاً برای ما الگو و سرمشق هستند. آنان حجت‌های پروردگار برای بشریت‌اند، برای روزی که انسان خواست در مقابل خدای متعال عذر آورد که من سرمشقی نداشتم، تا خداوند بگوید اینها را الگوی شما قرار دادم در راه پیمودن سعادت و کمال. [1] . طبری آملی کبیر، محمد بن جریر بن رستم‏، المسترشد فی امامه علی بن ابی‌طالب(ع)، محقق، مصحح، محمودی، احمد، ص 399، قم، چاپ اول، 1415ق. [2] . کهف، 110. [3] . شریف الرضی، محمد بن حسین، نهج البلاغه، محقق، صالح، صبحی، ص 417، قم، هجرت، چاپ اول، 1414ق. [4] . احزاب، 21. [5] . ممتحنه، 4.





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین