حیا را با توجه به لغت، اخلاق و آیات و روایات معنا کنید. - پرسش و پاسخ

اخلاق

اخلاق، بخشی از دین است که به صفات درونی انسان می‌پردازد. اخلاق در اصطلاح به صفات درونی انسان گفته می‌شود که در او به صورت عادت و ملکه در آمده است. اخلاق هم خلق‌های خوب و هم خلق‌های بد و هم اخلاق اجتماعی و هم اخلاق فردی را شامل می‌شود. قرآن هدف بعثت پیامبر (ص) را اصلاح اخلاق انسان‌ها معرفی کرده است. در روایات از مهم‌ترین صفات نیک اخلاقی، با عنوان مکارم الأخلاق یاد شده است. کتاب‌های جامع السعادات، معراج السعاده، اخلاق شُبّر و اخلاق ناصری از کتاب‌های مشهور شیعه در زمینه اخلاق است.

ایات

آیه، عبارت، جمله یا جملات تشکیل‌دهنده قرآن که با ترتیب خاصی از یکدیگر تفکیک شده‌اند و سوره‌های قرآن را به وجود آورده‌اند. در قرآن کریم، کلمه آیه به همین معنا استفاده شده و آیات قرآن، «‌بیّنات‌» یعنی آشکار و واضح دانسته شده‌اند.

لغت

لغت صوتی است که هر قوم از اغراض خویش تعبیر می‌کنند.

حیا

حَیاء، از صفات نیک و فضایل اخلاقی به معنای شرم‌ کردن از ارتکاب زشتی‌ها. حیاء حالتی نفسانی است که موجب متانت و وقار و خودداری از انجام رفتار ناپسند می‌گردد. در روایات شیعه، حیا کلید خوبی‌ها، سبب پاکدامنی و مانع کارهای زشت قلمداد شده و عقل و ایمان از اسباب آن برشمرده شده‌اند. همچنین به مواردی از حیای ناپسند همچون حیا ورزیدن از تحصیل علم، شرم از کسب درآمد حلال، خدمت به مهمان، احترام به پدر و مادر و نیز طلب حقوق خود اشاره شده است.

فرشتگان

فرشته یا مَلَک (جمع آن ملائکه) موجوداتی نامرئی و فراطبیعی، که مأمور اجرای اوامر خدا در دنیا و آخرت‌اند. فرشتگان دسته‌ها و وظایف مختلفی دارند مانند: نوشتن نامه اعمال، آوردن وحی بر اولیاء، حفاظت از انسانها و یاری مؤمنان، رساندن روزی مادی و معنوی، گرفتن جان‌ها، دعا و استغفار کردن برای مؤمنان، هدایت قلبها، مأموران عذاب. گروهی از فرشتگان نیز فارغ از امور دنیا به عبادت خدا و رکوع و سجود مشغولند.

انقباض

انقباض یعنی گرفته شدن و از آن در بابهایی مانند امر به معروف و نهی از منکر، اطعمه و اشربه و قضاء سخن رفته است.

منابع

جهت بحث مربوط به قابل اعتماد بودن یک منبع خاص ویکی‌شیعه:تابلوی اعلانات منابع معتبر را ببینید.

سرزنش

سرزنش سخن ‌توبیخ آمیز گفتن به کسى و بازخواست کردن او در برابر لغزشى است که از او سر زده است. سرزنش‌ از الفاظی است که در فقه کاربرد دارد.

محصور

احصار بازماندن از اتمام حج یا عمره به سبب بیماری است. از این عنوان در باب حج سخن رفته است.

نکوهش

سرزنش سخن ‌توبیخ آمیز گفتن به کسى و بازخواست کردن او در برابر لغزشى است که از او سر زده است. سرزنش‌ از الفاظی است که در فقه کاربرد دارد.

تعریف

تعریف ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: کاربردها در علوم• تعریف (فقه)، به معنای معرفی کردن و استعمال شده در ابواب مختلف فقه• تعریف (منطق)، در لغت به معنای شناساندن، آگاهانیدن و حقیقت امری را بیان کردن علوم قرآنی• ادات تعریف، ادات تبدیل کننده اسم نکره به معرفه• اسباب تعریف، عوامل و انگیزه‌های معرفه آوردن اسم• تعریف و تنکیر، از تقسیمات کلمات قرآن

تغیر

تغیر ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: • تغیر (فقه)، دگرگونى در اوصاف و غیر آن• تغیر (فلسفه)، اصطلاحی فلسفی به معنای انتقالِ چیزی از حالتی به حالتی دیگر و تبدل صفاتِ موصوف• تغیر تدریجی، خروج تدریجی شیء از قوه به فعل• تغیر دفعی، اصطلاحی در فلسفه اسلامی

جهان

جهان همان عالَم (به فتح لام) می‌باشد و عالم کلمه‌ای عربی است.

حضور

حضور مقابل غیبت است. از آن در بابهای طهارت، صلات، حج، جهاد، طلاق، قضاء و حدود سخن گفته‏اند.

دسته

واژه حزب ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: • حزب (فقه)، به معنای گروه و دارای کاربرد در فقه اسلامی• حزب (سیاست)، به معنای گروه، گردآورده برای اهداف سیاسی

دعوت

دعوت به معنای فراخواندن کسی به چیزی یا انجام دادن کاری است. از عنوان دعوت، در باب های جهاد، نکاح، اطعمه و اشربه و شهادات سخن گفته‌اند.

زشتی

زشتی ظاهری صفتی است که در مقابل زیبایی ظاهری استفاده می شود.

عقلی

استدلال‌های گوناگونی برای اثبات عقل شده است. یکی از معروف‌ترین استدلال‌های آن مبتنی بر قاعده الواحد است. طبق این استدلال:

عامل

عامل در چند معنی آمده است.

گناه

گناه به معنای خلاف است و در اسلام هر گونه کاری که برخلاف فرمان خداوند باشد گناه است.

لغت

لغت صوتی است که هر قوم از اغراض خویش تعبیر می‌کنند.

ترس

بیم از وقوع امری ناخوشایند را ترس می گویند و از آن به مناسبت در بابهایی همچون طهارت، صلات، صوم، حج، حدود و دیات یاد شده است.

نفس

"ن ف س" در اصل لغت برخروج نسیم دلالت می‌کند و تنفس نیز به همین معنا می‌باشد. واژه نفس در کتابهای لغت، بیشتر به معنی ذات و حقیقت شی آمده است، "قتل فلان نفسه" یعنی ذات و حقیقت خودش را هلاک کرد. [۱] [۲]

شرم

حَیاء، یکی از صفات پسندیده نفسانی است که در شرع مقدس بر آن تاکید شده که مقابل آن صفت رذیله بی شرمی قرار دارد؛از حیا در بابهای طهارت ، زکات ، حج و جهاد سخن گفته‏اند.

حیا

حَیاء، از صفات نیک و فضایل اخلاقی به معنای شرم‌ کردن از ارتکاب زشتی‌ها. حیاء حالتی نفسانی است که موجب متانت و وقار و خودداری از انجام رفتار ناپسند می‌گردد. در روایات شیعه، حیا کلید خوبی‌ها، سبب پاکدامنی و مانع کارهای زشت قلمداد شده و عقل و ایمان از اسباب آن برشمرده شده‌اند. همچنین به مواردی از حیای ناپسند همچون حیا ورزیدن از تحصیل علم، شرم از کسب درآمد حلال، خدمت به مهمان، احترام به پدر و مادر و نیز طلب حقوق خود اشاره شده است.