در برخی از روایات به این فضیلت حج اشاره شده است، اما این بدان معنا نیست که توان‌گران آن‌را بهانه قرار دهند و از شرکت در جهاد خوداری کنند، بلکه مراد افرادی هستند که به هر دلیل - مانند وجود نداشتن شرایط جهاد و یا ضعف بدنی - امکان شرکت در جهاد برایشان فراهم نیست. 1. پیامبر خدا(ص) فرمود: «حج، جهاد هر ناتوان است».[1] 2. امام حسین(ع) فرمود: مردی نزد پیامبر(ص) آمد و گفت: من ترسو و ضعیفم. آن‌حضرت فرمود: «بشتاب به سوی جهادِ بدون خار؛ یعنی حج».[2] 3. امام صادق(ع) به نقل از پیامبر(ص) فرمود: «حج، یکی از دو جهاد است. آن، جهاد ضعیفان است و (با توجه به شرایط تحمیل شده) ما نیز مصداقی از ضعیفانیم».[3] [1] . کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج ‏4، ص 259، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق. [2] . أبو القاسم طبرانی، سلیمان بن أحمد، المعجم الکبیر، ج 3، ص 135، قاهره، مکتبة ابن تیمیة، چاپ دوم، 1415ق. [3] . عیاشی، محمد بن مسعود، التفسیر، محقق، رسولی محلاتی، هاشم، ج ‏2، ص 254، تهران، المطبعة العلمیة، چاپ اول، 1380ق.
در برخی از روایات به این فضیلت حج اشاره شده است، اما این بدان معنا نیست که توانگران آنرا بهانه قرار دهند و از شرکت در جهاد خوداری کنند، بلکه مراد افرادی هستند که به هر دلیل - مانند وجود نداشتن شرایط جهاد و یا ضعف بدنی - امکان شرکت در جهاد برایشان فراهم نیست.
1. پیامبر خدا(ص) فرمود: «حج، جهاد هر ناتوان است».[1]
2. امام حسین(ع) فرمود: مردی نزد پیامبر(ص) آمد و گفت: من ترسو و ضعیفم. آنحضرت فرمود: «بشتاب به سوی جهادِ بدون خار؛ یعنی حج».[2]
3. امام صادق(ع) به نقل از پیامبر(ص) فرمود: «حج، یکی از دو جهاد است. آن، جهاد ضعیفان است و (با توجه به شرایط تحمیل شده) ما نیز مصداقی از ضعیفانیم».[3] [1] . کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 4، ص 259، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق. [2] . أبو القاسم طبرانی، سلیمان بن أحمد، المعجم الکبیر، ج 3، ص 135، قاهره، مکتبة ابن تیمیة، چاپ دوم، 1415ق. [3] . عیاشی، محمد بن مسعود، التفسیر، محقق، رسولی محلاتی، هاشم، ج 2، ص 254، تهران، المطبعة العلمیة، چاپ اول، 1380ق.
- [سایر] جهاد و مجاهده در قرآن و روایات چه جایگاهی دارد؟
- [سایر] لطفاً چند حدیث معتبر و مطرح که در آنها به اهمیت و ارزش جهاد در راه خدا اشاره شده است را به همراه متن عربی احادیث و نام منبع (کتاب) آن احادیث بنویسید.
- [سایر] آیا می توانید چند حدیث معتبر که در آنها به اهمیت و ارزش جهاد در راه خدا اشاره شده باشد، را با ذکر منبع برایم بفرستید؟
- [سایر] مسحیت دین صلح است اما اسلام با آن همه آیه و حدیث در مورد جهاد و کشتن مخالفین، دین خشونت است؟
- [سایر] جهاد مردان و جهاد زنان چیست؟
- [سایر] قیام عاشورا چه نوع جهادی بوده است؟ جهاد ابتدایی، جهاد دفاعی یا جهاد داخلی؟
- [سایر] فرق بین جهاد با تروریسم چیست؟ و چند نوع جهاد داریم؟
- [سایر] فلسفه ، اهداف و شرایط جهاد در اسلام چیست ؟ آیا با توجه به آیات جهاد در قرآن کریم ، جهاد با رژیم غاصب صهیونیستی واجب نیست ؟
- [سایر] کسی که جهاد نکند و آرزوی جهاد هم نداشته باشد، چگونه می میرد؟
- [سایر] جهاد ابتدایی چیست؟ فرق جهاد ابتدایی با جنگ سایر ادیان که شروع کننده جنگ هستند چیست؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر پدر و مادر، فرزند خود را از شرکت در جهاد ابتدایی یا دفاعی نهی نمایند، در صورتی که جهاد بر او واجب عینی باشد، نهی آنان تأثیری ندارد و باید در جهاد شرکت کند؛ ولی اگر جهاد بر او واجب کفایی باشد و نیروی کافی در جبهه حضور داشته باشد، چنانچه شرکت در جهاد موجب اذیت و آزار پدر و مادر باشد، مخالفت با آنان جایز نیست.
- [آیت الله مظاهری] رفع صفات رذیله، گرچه عملی بر طبق آن انجام ندهد، اگر قدرت بر رفع داشته باشد، واجب مؤکّد، و ترک این واجب چنانکه گفته شد از محرّمات است، و باید علاوه بر اینکه مانع سر زدن عملی از آن شود، با آن مبارزه کند تا ریشهاش را قطع کند، و این کار، گرچه مشکل است ولی از اوجب واجبات است، و ثواب این مبارزه از جهاد بالاتر است و از این رو در روایات اهلبیت(سلاماللهعلیهم) (جهاد اکبر) نامیده شده است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] به کسی میتوان زکات داد که شیعه دوازده امامی باشد، ولی در مصرف سوم (کارگزاران زکات) و مصرف چهارم (تقویت ایمان مسلمانان) و نیز در جهاد مشروع شیعه دوازده امامی بودن گیرنده زکات لازم نیست، بنابراین کارگزاران زکات میتوانند غیر شیعه بلکه غیر مسلمان بوده و نیز در جهاد مشروع ممکن است غیر شیعه یا غیر مسلمان به کار گرفته شود که در این صورت هزینه این افراد را میتوان از زکات پرداخت کرد، ولی در تحصیل حجّ باید زکات را به شیعه دوازده امامی داد تا حجّ به جا آورد.
- [آیت الله اردبیلی] گریختن از صحنه جهاد جایز نیست، مگر این که ترک صحنه =============================================================================== 1 وسائل الشیعة، چاپ آل البیت، کتاب الجهاد، باب 1 از (أبواب جهاد العدوّ و ما یناسبه)،ح13،ج15،ص14. جهاد به منظور جا به جایی از جبههای به جبهه دیگر یا برای تدارک نیروی بیشتر باشد.
- [آیت الله اردبیلی] شرکت در جهاد ابتدایی یا دفاعی واجب کفایی است؛ پس اگر افراد به اندازه کافی شرکت نکنند، بر همه کسانی که شرایط آن را داشته باشند، واجب است که به جهاد بروند.
- [آیت الله اردبیلی] جهاد بر دو نوع است: (ابتدایی) و (دفاعی). (جهاد ابتدایی) آن است که مسلمانان به منظور دعوت کفّار و مشرکین به اسلام و عدالت و یا جلوگیری از نقض پیمان اهل ذمّه یا طغیان باغیان (شورشیان مسلح) بر امام واجبالطّاعه مسلمین، نیروی نظامی به مناطق آنان گسیل دارند. در حقیقت هدف از جهاد ابتدایی کشور گشایی نیست، بلکه دفاع از حقوق فطری انسانهایی است که توسّط قدرتهای کفر و شرک و طغیان از خدا پرستی و توحید، عدالت و شنیدن و پذیرش آزادانه احکام خداوند محروم شدهاند. (جهاد دفاعی) زمانی است که دشمن به مرز و بوم مسلمانان هجوم آورد و قصد تسلّط سیاسی یا فرهنگی و اقتصادی نسبت به آنان داشته باشد و ممکن است جهاد در برابر باغیان در زمانی که به حمله مسلحانه دست زدهاند نیز جهاد دفاعی محسوب گردد.
- [آیت الله وحید خراسانی] مسافرت در ماه رمضان اشکال ندارد ولی مکروه است هر چند برای فرار از روزه نباشد مگر این که سفر به جهت ضرورتی باشد و یا به مقتضای بعضی از روایات برای حج یا عمره باشد
- [آیت الله اردبیلی] اگر ادامه جهاد نیاز به به کمکهای مادی داشته باشد، بر همه کسانی که تمکّن مالی دارند واجب است به قدر توانایی کمک نمایند.
- [آیت الله اردبیلی] (اِعتکاف) آن است که انسان به قصد عبادت کردن در مسجد بماند؛ بلکه اگر تنها با ماندن در مسجد نیز قصد عبادت کند، کافی است، هرچند عبادت دیگری انجام ندهد. اعتکاف عمل مستحبّی است که درباره آن بسیار سفارش شده است. روایت شده است که رسول خدا صلیاللهعلیهوآلهوسلم فرمودند: (اعتکاف ده روز در ماه رمضان معادل دو حجّ و دو عمره است)(1) و نیز روایت شده که خود آن حضرت دهه آخر ماه رمضان در مسجد اعتکاف میکردند(2).
- [آیت الله اردبیلی] جهاد از واجبات دین و دری از درهای بهشت است که خداوند آن را برای اولیای خود گشوده است(1) و در جهت حفظ کیان اسلام و امنیت مسلمانان و دفاع در مقابل هجوم کافران و ناپاکان و یاری مستضعفان، مورد تأکید قرآن و معصومان علیهمالسلام قرار گرفته است. امّتی که از جهاد روی گردانند، جامه ذلّت و خواری و ردای بلا و گرفتاری بپوشند و با حقارت و پستی از انصاف و عدالت محروم شوند.