تقسیم
تقسیم (بلاغت)، استیفای اقسام موجود برای یک شیء و بیان وضع آنها است.
برنامه های اسلام به چند دسته تقسیم می شوند؟
اسلام به عنوان آخرین و کامل ترین دین الهی به حق داعیه هدایت همه انسان ها و اداره جهان را دارد و برای تمام ابعاد فردی و اجتماعی انسان برنامه دارد. این برنامه ها را می توان از ابعاد و انظار مختلف تقسیم بندی کرد. در یک تقسیم بندی برنامه های اسلام به دو دسته فردی و اجتماعی تقسیم می شوند. برنامه هایی که از سوی اسلام برای جنبه فردی انسان ارائه شده است، به سه دسته تقسیم می شوند: الف: برنامه های اعتقادی یا اصول دین: مجموعه اعتقاداتی است که در رابطه با پایه گذاری فکر و اعتقادات صحیح انسان است که شامل مباحثی پیرامون اثبات توحید و یگانگی خدا، عدل، نبوت، امامت و معاد است. ب:. دستورهای عملی (فروع دین یا احکام): برنامه هایی عملی است مشتمل بر بایدها و نبایدهایی که انسان در زندگی روزمره خود با آنها روبرو است که بر پنج قسم (واجب ، مستحب، مباح ، مکروه، حرام) می باشد. ج: مسائل اخلاقی: برنامه هایی در رابطه با پرورش روح و سلامت روان آدمی است که شیوه تقویت صفات پسندیده مانند عدالت، سخاوت، شجاعت و عزت در نهاد انسان ها و مبارزه ها با صفات زشت و ناپسند مثل حسد، بخل، نفاق و ... را بیان می کند.[1] اما در جنبه های اجتماعی برنامه های اسلام در نظام های متفاوتی دسته بندی می شوندکه به بعضی از آنها اشاره می کنیم: 1-نظام تعلیم و تربیتی اسلام (تربیت فرزند ،خانه ،مدرسه، دانشگاه ،...) 2-نظام خانواده در اسلام(انتخاب همسر، ازدواج، همسر داری و.... ) 3-نظام سیاسی اسلام (تشکیل حکومت ،انتخابات،خراج و مالیات و... ) 4-نظام اقتصادی اسلام(ثروت ها، تولید، خرید و فروش،اجاره و....) 5-نظام قضایی اسلام(امر به معروف ،نهی از منکر،اجراء حدود و تعزیرات ،قصاص و....) 6-نظام دفاعی اسلام(تشکیل ارتش ،جنگ،صلح و... ) 7-نظام عبادت های عمومی(نماز جماعت وجمعه، حج و....)و..... هریک این نظام ها دارای زیر مجموعه ها و تقسیم بندی های متعدد دیگر است که در جای خود آمده است. پی نوشت: [1] فلاح زاده، محمد حسین، آموزش فقه، ص 19-20، انتشارات الهادی، 1386. منبع: www.islamquest.net
اسلام به عنوان آخرین و کامل ترین دین الهی به حق داعیه هدایت همه انسان ها و اداره جهان را دارد و برای تمام ابعاد فردی و اجتماعی انسان برنامه دارد. این برنامه ها را می توان از ابعاد و انظار مختلف تقسیم بندی کرد. در یک تقسیم بندی برنامه های اسلام به دو دسته فردی و اجتماعی تقسیم می شوند. برنامه هایی که از سوی اسلام برای جنبه فردی انسان ارائه شده است، به سه دسته تقسیم می شوند: الف: برنامه های اعتقادی یا اصول دین: مجموعه اعتقاداتی است که در رابطه با پایه گذاری فکر و اعتقادات صحیح انسان است که شامل مباحثی پیرامون اثبات توحید و یگانگی خدا، عدل، نبوت، امامت و معاد است. ب:. دستورهای عملی (فروع دین یا احکام): برنامه هایی عملی است مشتمل بر بایدها و نبایدهایی که انسان در زندگی روزمره خود با آنها روبرو است که بر پنج قسم (واجب ، مستحب، مباح ، مکروه، حرام) می باشد. ج: مسائل اخلاقی: برنامه هایی در رابطه با پرورش روح و سلامت روان آدمی است که شیوه تقویت صفات پسندیده مانند عدالت، سخاوت، شجاعت و عزت در نهاد انسان ها و مبارزه ها با صفات زشت و ناپسند مثل حسد، بخل، نفاق و ... را بیان می کند.[1] اما در جنبه های اجتماعی برنامه های اسلام در نظام های متفاوتی دسته بندی می شوندکه به بعضی از آنها اشاره می کنیم: 1-نظام تعلیم و تربیتی اسلام (تربیت فرزند ،خانه ،مدرسه، دانشگاه ،...) 2-نظام خانواده در اسلام(انتخاب همسر، ازدواج، همسر داری و.... ) 3-نظام سیاسی اسلام (تشکیل حکومت ،انتخابات،خراج و مالیات و... ) 4-نظام اقتصادی اسلام(ثروت ها، تولید، خرید و فروش،اجاره و....) 5-نظام قضایی اسلام(امر به معروف ،نهی از منکر،اجراء حدود و تعزیرات ،قصاص و....) 6-نظام دفاعی اسلام(تشکیل ارتش ،جنگ،صلح و... ) 7-نظام عبادت های عمومی(نماز جماعت وجمعه، حج و....)و..... هریک این نظام ها دارای زیر مجموعه ها و تقسیم بندی های متعدد دیگر است که در جای خود آمده است. پی نوشت: [1] فلاح زاده، محمد حسین، آموزش فقه، ص 19-20، انتشارات الهادی، 1386. منبع: www.islamquest.net
پاسخ:
اسلام به عنوان آخرین و کامل ترین دین الهی به حق داعیه هدایت همه انسان ها و اداره جهان را دارد و برای تمام ابعاد فردی و اجتماعی انسان برنامه دارد. این برنامه ها را می توان از ابعاد و انظار مختلف تقسیم بندی کرد. در یک تقسیم بندی برنامه های اسلام به دو دسته فردی و اجتماعی تقسیم می شوند.
برنامه هایی که از سوی اسلام برای جنبه فردی انسان ارائه شده است، به سه دسته تقسیم می شوند:
الف: برنامه های اعتقادی یا اصول دین: مجموعه اعتقاداتی است که در رابطه با پایه گذاری فکر و اعتقادات صحیح انسان است که شامل مباحثی پیرامون اثبات توحید و یگانگی خدا، عدل، نبوت، امامت و معاد است.
ب:. دستورهای عملی (فروع دین یا احکام): برنامه هایی عملی است مشتمل بر بایدها و نبایدهایی که انسان در زندگی روزمره خود با آنها روبرو است که بر پنج قسم (واجب ، مستحب، مباح ، مکروه، حرام) می باشد.
ج: مسائل اخلاقی: برنامه هایی در رابطه با پرورش روح و سلامت روان آدمی است که شیوه تقویت صفات پسندیده مانند عدالت، سخاوت، شجاعت و عزت در نهاد انسان ها و مبارزه ها با صفات زشت و ناپسند مثل حسد، بخل، نفاق و ... را بیان می کند.[1]
اما در جنبه های اجتماعی برنامه های اسلام در نظام های متفاوتی دسته بندی می شوندکه به بعضی از آنها اشاره می کنیم:
1-نظام تعلیم و تربیتی اسلام (تربیت فرزند ،خانه ،مدرسه، دانشگاه ،...)
2-نظام خانواده در اسلام(انتخاب همسر، ازدواج، همسر داری و.... )
3-نظام سیاسی اسلام (تشکیل حکومت ،انتخابات،خراج و مالیات و... )
4-نظام اقتصادی اسلام(ثروت ها، تولید، خرید و فروش،اجاره و....)
5-نظام قضایی اسلام(امر به معروف ،نهی از منکر،اجراء حدود و تعزیرات ،قصاص و....)
6-نظام دفاعی اسلام(تشکیل ارتش ،جنگ،صلح و... )
7-نظام عبادت های عمومی(نماز جماعت وجمعه، حج و....)و.....
هریک این نظام ها دارای زیر مجموعه ها و تقسیم بندی های متعدد دیگر است که در جای خود آمده است.
پی نوشت:
[1] فلاح زاده، محمد حسین، آموزش فقه، ص 19-20، انتشارات الهادی، 1386.
منبع: www.islamquest.net
- [سایر] برنامه های اسلام به چند دسته تقسیم می شوند؟
- [سایر] داستانهای قرآن را به چند دسته می‌توان تقسیم کرد؟
- [سایر] مردم در قیامت به چند دسته تقسیم میشوند؟
- [سایر] تاریخ چیست و به چند دسته تقسیم می شود؟ و کدامیک مهمتر است؟
- [سایر] سورههای قرآن به چند دسته تقسیم میشوند و تفاوت شرح نزول آنها چه می‌باشد؟
- [سایر] شفاعت کنندگان به چند دسته تقسیم می شوند و در چه شرایطی شفاعت امکان پذیر است .
- [سایر] روایاتی که در تبیین مراد خداوند از آیات قرآن کریم رسیده است، به چند دسته قابل تقسیم است؟
- [سایر] نخستین دسته مسلمانان مکه از چه طبقاتی تشکیل شده بود؟
- [سایر] ماده183 قانون مدنی را شرح دهید. در طلاق زوج و زوجه تا چه مدت حق رجوع از طلاق را دارند؟ طلاق به چند دسته تقسیم می شود؟
- [سایر] نحوه تقسیم بیت المال از دیدگاه اسلام چگونه است؟
- [آیت الله بهجت] اسلام آوردن وارث قبل از تقسیم کردن ارث، در صورت تعدد ورثه مسلمان، مثل اسلام آوردن آن وارث قبل از مردن آن میت است، پس اگر قبل از تقسیم مال اسلام آورد، در استحقاق ارث مانند بقیه ورثه است، پس اگر طبقه او مقدم است بر طبقه بقیه، تمام ارث مال او خواهد بود چه میت کافر باشد یا مسلمان، و اگر اسلام آوردن او بعد از تقسیم بخشی از مال باشد، نسبت به بقیه اموال ارث میبرد و از آن بخش که تقسیم شده ارث نمیبرد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر کافر بمیرد و وارث مسلمان داشته باشد، همه ارث او به وارث مسلمان میرسد، هرچند جزء دسته دوم یا سوم باشد؛ ولی اگر وارث مسلمانی نداشته باشد، ارث او به وارث کافر میرسد، لکن کافر (مُرْتَد) در این جهت حکم مسلمان را دارد که ارث او به وارث کافر نمیرسد، بلکه اگر وارث مسلمان نداشته باشد، ارث او مال امام مسلمین است.
- [آیت الله علوی گرگانی] کسانی که به واسطه خویشی ارث میبرند سه دسته هستند: دسته اوّل - پدر ومادر واولاد میّت است و با نبودن اولاد، اولاد اولاد هرچه پایین روند، هرکدام آنان که به میّت نزدیکتر است ارث میبرد وتا یک نفر از این دسته هست دسته دوم ارث نمیبرند; دسته دوم - جدّ یعنی پدر بزرگ و جده یعنی مادربزرگ هرچه بالاتر رود و خواهر و برادر است و با نبودن برادر وخواهر، اولاد ایشان هرکدام آنان که به میّت نزدیکتر است ارث میبرد وتا یک نفر از این دسته هست، دسته سوم ارث نمیبرد; دسته سوم عمو وعمّه ودایی وخاله واولاد آنان است وتا یکنفر ازعموها وعمّهها وداییها وخالههای میّت زندهاند، اولاد آنان ارث نمیبرند، ولی اگر میّت عموی پدری وپسر عموی پدر ومادری داشته باشد، ارث به پسر عموی پدر ومادری میرسد وعموی پدری ارث نمیبرد در صورتی که وارث منحصر به اینها باشد.
- [آیت الله اردبیلی] معمولاً پرندگان حلال گوشت از حرام گوشت به دو راه شناخته میشوند: اوّل:این که هنگام پرواز، بال زدن آنها بیشتر از بال نزدن آنها باشد، پس آن دسته که بال زدن آنها بیشتر است، حلالند و آن دسته که بیشتر بال را نگه میدارند، حرام میباشند. دوم:آن دسته که سنگدان یا چینهدان یا انگشت جدایی مانند شست انسان دارند حلال و آن دسته که اینها را ندارند حرام میباشند.
- [آیت الله اردبیلی] قاتل علاوه بر آن که خود ارث نمیبرد، مانع از ارث بردن دیگران نیز نمی‌‌شود، بنابر این اگر به عنوان مثال فرزندی پدر خود را عمدا و به ناحق بکشد و میّت فرزند دیگری نداشته باشد، خود قاتل ارث نمیبرد، ولی فرزندان او ارث میبرند و اگر کسی از دسته اوّل وجود نداشته باشد، دسته دوم ارث میبرند و اگر دسته دوم هم وجود نداشته باشد، دسته سوم ارث میبرند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . عمل به برنامه هایی که برخلاف شعائر و دستورات و احکام شرع مقدس اسلام باشد حرام است و بر هر مسلمانی خودداری و جلوگیری از عمل به آن، واجب است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] افراد به دو واسطه از متوفی ارث می برند: الف: نسبی ب: سببی. الف: وارث نسبی یعنی کسانی که با متوفی نسبت فامیلی دارند و به سه دسته عمده تقسیم می شوند که هر دسته را یک طبقه می‌گویند وتا یک نفر از طبقه اول باشد افراد طبقه دوم ارث نمیرند. ب وارث سببی یعنی کسانی که به سبب ازدواج ارث می برند و در کنار وراث نسبی و همراه آنها ارث می برند و تفصیل آن بعداً بیان می شود. ارث طبقه اول
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . بر مسلمانان واجب است در صورتی که در مدارس و دانشگاه ها و دانشکده های علوم و صنایع مورد احتیاج عموم، طبق آداب و سنن و رعایت احکام اسلام به تعداد کافی نباشد، خودشان مستقیماً به تأسیس این گونه مدارس و دانشگاه ها بر اساس تعالیم مقدسه اسلام و اجرای برنامه های دینی، اقدام نمایند و مهما امکن طوری ترتیب بدهند که از تمام طبقات هر کس استعدادش بیشتر است بتواند به تحصیل ادامه دهد.
- [آیت الله سیستانی] زن و شوهر به تفصیلی که بعداً گفته می‌شود ، از یکدیگر ارث میبرند . ارث دسته اول
- [آیت الله سبحانی] کسانی که به واسطه خویشی ارث می برند، سه دسته هستند: دسته اول: پدر و مادر و اولاد میّت است و با نبودن اولاد، اولاد اولاد هر چه پائین روند هر کدام آنان که به میّت نزدیکتر است، ارث می برد و تا یک نفر از این دسته هست، دسته دوم ارث نمی برند. دسته دوم: جدّ و جدّه (یعنی پدربزرگ و مادربزرگ) خواه پدری باشد یا مادری و هر چه بالا رود و خواهر و برادر و با نبودن برادر و خواهر، اولاد ایشان هر کدام به میّت نزدیکتر است ارث می برد و تا یک نفر از این دسته هست، دسته سوم ارث نمی برند. دسته سوم: عمو و عمّه و دائی و خاله هر چه بالا رود و اولاد آنان هر چه پائین روند و تا یک نفر از عموها و عمه ها و دائی ها و خاله های میّت زنده اند، اولاد آنان ارث نمی برند ولی اگر میّت عموی پدری و پسر عموی پدر و مادری داشته باشد و غیر از اینها وارثی نداشته باشد، ارث به پسر عموی پدر و مادری می رسد و عموی پدری ارث نمی برد.