آیا در بهشت خوابیدن امکان دارد؟

شرح پرسش:
آیا در بهشت خوابیدن امکان دارد؟ آیا افرادی که اهل بهشت هستند، قادر به خوابیدن خواهند بود؟ یا آن که خواب در آن جا یک چیز به خصوصی است شبیه این دنیا؟

پاسخ اجمالی:
خواب، پاسخ طبیعی بدن به خستگی هایی است که متحمل آن می شود و می دانیم که انسانهای نیکوکاری که وارد بهشت شده اند، به تصریح قرآن کریم در آنجا دچار هیچ نوع خستگی نخواهند شد و به همین دلیل است که در روایات، بیان شده که بهشتیان با عوارض مرتبط با دنیای مادی، مانند مرگ و خواب و ناراحتی و فقر و ... مواجه نخواهند شد.

پاسخ تفصیلی:
خداوند در قرآن کریم، خواب را به عنوان نعمتی معرفی می نماید که برای برطرف نمودن خستگی و زوال اندوه، درمانی مناسب بوده و بدون آن، ادامه زندگی ممکن نخواهد بود [1] .
در جهان مادی، خوابیدن برای رفع خستگی و یا ترس و اندوه است و بر این اساس، باید تنها در حد نیاز از آن استفاده نمود وگرنه زمانی که انسان در خواب است به عنوان زمانی سوخته به شمار خواهد آمد.
افراد با ایمان تلاش می نمایند تا از خواب خود کاسته و به عبادت و آنچه در حکم عبادت است بپردازند و انسان های مادی نیز کوشش می کنند تا بیشترین بهره را از زندگی گرفته و خصوصا در زمان هایی که فرصت مناسبی چون امکان یک معامله سود آور تجاری، دیدار با یک دوست و حتی تماشای یک فیلم دلخواه را به دست آورده اند، تا می توانند خواب خود را به تأخیر انداخته و از فرصت به دست آمده، بیشترین بهره را ببرند!
بنابر این، خواب زمانی ارزشمند است که خستگی و یا ترس و اندوهی را برطرف نماید و البته، برخی نیز به دلیل نداشتن کار و هدفی دیگر که خود نوعی اندوه است، به خواب پناه می برند.
اما در بهشت جاویدان، نه از خستگی خبری است [2] ، نه از ترس و اندوه [3] و نه به دلیل امکان استفاده از نعمت های متنوع موجود در آنجا، انسانها از فرط بیکاری به خواب پناه خواهند برد. پس خواب در بهشت، چه معنایی می تواند داشته باشد؟!
در روایتی از امام باقر(ع) می خوانیم که: اهل بهشت همواره زنده اند و هرگز نمی میرند، بیدارند و نمی خوابند، بی نیازند و محتاج نمی شوند، خوشحالند و ناراحت نمی شوند، خندانند و هرگز نمی گریند، مورد احترامند و هرگز توهینی به آنان نخواهد شد و ... [4]
اکنون شاید پرسشی مطرح شود که مگر قرآن بارها و بارها نفرموده که در بهشت، هرچه بخواهیم برای ما فراهم خواهد شد؟ [5]
حال، اگر فردی از بهشتیان، حتی بدون داشتن دلیلی مناسب، خواستار آن شود که مدتی را به خواب بگذراند، آیا چنین امکانی برای او فراهم خواهد شد؟!
در پاسخ به این قسمت، ابتدا به مثالی توجه فرمایید:
اگر صاحب باغی با میوه های رنگارنگ به شما اجازه دهد که از محصولات باغ او به دلخواه و بدون هیچ محدودیتی استفاده نمایید، تعجب برانگیز نحواهد بود، اگر از او بپرسید که آیا می توانم از میوه هایی که مدتها پیش از درخت فرو افتاده و متعفن شده نیز استفاده نمایم؟!
طبیعی است، هنگامی که فردی به شما اجازه بهره برداری از میوه های سالم را داده، اجازه استفاده از میوه هایی که هیچ ارزشی ندارند را نیز خواهد داد، اما آیا شما و یا هیچ انسان عاقل دیگری، چنین درخواست بی ارزشی را مطرح خواهند نمود؟!
بر این اساس، باید پاسخ داد که بله!، به مستند آیاتی که بیان داشته که تمام خواهش های انسان، مورد پذیرش خداوند قرار خواهد گرفت، اگر شخصی در بهشت تقاضای خواب نماید، خواسته او پذیرفته خواهد شد، اما مطمئن باشید که با وجود نعمت های فراوان و شگفت انگیزی که در بهشت وجود دارد [6] ، هیچ فردی چنین تقاضایی ننموده و در نتیجه از خواب و خوابیدن در بهشت خبری نخواهد بود.

پی نوشتها:
[1] نبأ، 9؛ فرقان، 47؛ آل عمران، 154؛ انفال، 11؛ روم، 23 و ...
[2] حجر، 48؛ فاطر، 35، "لا یمسنا فیها نصب و لا یمسنا فیها لغوب".
[3] فاطر، 34؛ اعراف، 49.
[4] مجلسی، محمد باقر، بحار الأنوار، ج 8، ص 220، ح215، مؤسسة الوفاء، بیروت، 1404 ه ق.
[5] نحل، 31؛ فرقان، 16؛ زمر، 34؛ شوری، 22؛ ق، 35؛ فصلت، 31؛ زخرف، 71 و ...
[6] در این ارتباط، مطالعه پاسخ islamquest.net/fa/archive/question/1977 نیز مفید خواهد بود.
منبع: www.islamquest.net