زنان
فاطمه بنت اسد
نقش زنان و دختران در تحقق اهداف دفاعی چیست؟
پاسخ اجمالی: دفاع در مقابل دشمن فطری و ذاتی انسان و همه موجودات زنده است. مکتب حیات بخش اسلام نیز آن را یک امر با ارزش و مقدس دانسته و پیروان خود را به آن فراخوانده و حتی دفاع و مقدمات آن را بر مسلمانان واجب کرده است که اختصاص به گروه خاص ندارد و شامل همه مسلمانان اعم از زن و مرد می شود. اگر دفاع را منحصر در دفاع نظامی بدانیم نقش زنان در تحقق اهداف چنین دفاعی بسیار زیاد است از جمله: نقش رزمی و جنگیدن رو در رو با دشمن، حمایت عاطفی روانی از رزمندگان، اداره ستادهای پشتیبانی، امداد و درمان، جهاد مالی، ایثار و فداکاری در اعزام عزیران خود به جبهه، همکاری اطلاعاتی و بازرسی و... همه اینها در صورتی است که ما دفاع را به دفاع نظامی محدود کنیم. اما امروزه تهاجمات دشمن علاوه بر بعد نظامی، ممکن است در ابعاد عقیدتی، اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، اخلاقی و... باشد و به همین علت دفاع نیز باید در همه این ابعاد باشد. بر این اساس، امروز دامنه دفاع بسیار فراتر و گسترده تر از دفاع نظامی است. به همین دلیل زنان و دختران در تحقق اهداف دفاعی از ظرفیت ها و توانایی های بالایی بر خوردارند. جایگاه زنان و دختران ما به عنوان مادر، همسر، معلم، استاد دانشگاه و... در تقویت بنیان های فکری، فرهنگی، عقیدتی، علمی و... واضح تر از آن است که نیاز به تذکر و توضیح داشته باشد. پاسخ تفصیلی: دفاع در مقابل دشمن و عوامل تهدید کننده، یک امر پسندیده است که فطری و ذاتی انسان و همه موجودات زنده و از حقوق طبیعی آنان است. دفاع انسان در مقابل تهاجم و خطرات و ضررهایی که از ناحیه دشمن، جان، ناموس، وطن، مال، مقدسات، منافع و ... او را تهدید می کند، مورد تأیید همه ادیان و مذاهب است. مکتب حیات بخش اسلام نیز آن را یک امر با ارزش و مقدس دانسته است و پیروان خود را به آن فراخوانده است و حتی دفاع و مقدمات آن را بر مسلمانان واجب کرده است. قرآن مجید می فرماید: (و اعدّوا لهم مااستطعتم من قوة و من رباط الخیل ترهبون به عدو الله و عدوّکم)؛[1] هر نیرویی در توان دارید برای مقابله با دشمنان آماده سازید و همچنین اسب های ورزیده را، تا بوسیله آنها دشمنان خدا و دشمنان خویش را بترسانید ...". این دستور اسلام اختصاص به گروه خاص ندارد و شامل همه مسلمانان اعم از زن و مرد می شود. هر گاه سخن از دفاع به میان می آید، ذهن ها بیشتر متوجه دفاع نظامی می شود. حتی اگر دفاع را منحصر در دفاع نظامی بدانیم نقش زنان در تحقق اهداف چنین دفاعی بسیار زیاد است که به بعضی از ابعاد آن اشاره می کنیم: 1. نقش رزمی و جنگیدن رو در رو با دشمن: اولین مسئولیتی که زنان در یک دفاع مقدس بر عهده دارند، نبرد نظامی و رو در رو با دشمنی است که قصد تعرض به خانه و کاشانه آنها را دارد و به هر دلیل دفاع مردان به تنهایی در دفع خطر کافی نیست. در جنگ تحمیلی صدام زنان غیور ایرانی با دشمن بعثی در جنوب و با مزدوران داخلی در کردستان به نبرد پرداختند و با ابتدایی ترین سلاح ها نظیر کوکتل مولوتف، به جنگ تانک‌های عراقی که قصد داشتند از مرز شلمچه بگذرند، رفتند. البته بعدها آموزش دیده و خود را به سلاح های متداول مجهز کردند تا مردانه با دشمن بجنگند. 2. حمایت عاطفی: پشتیبانی های روانی و عاطفی و تقویت روحیه جنگ جویان در موفقیت آنان بسیار مؤثر است که زنان بسیار خوب از عهده این مهم بر می آیند. در سال های دفاع مقدس نیز زنان جامعه اسلامی این تکلیف را به خوبی ادا کردند. امام خمینی (ره) در قدردانی از آنان فرمودند: "به موجب عواطفی که بانوان ابراز کردند، برای جبهه، کارهای بسیار مفیدی را انجام دادند".[2] 3. اداره ستادهای پشتیبانی: جلوه دیگر نقش زنان در دفاع، تهیه و تدارک اجناس و اقلام مورد نیاز رزمندگان و سربازانی است که در جبهه حضور دارند. خواهران و همسران و مادران مسلمان ایرانی با همراهی خود در حمایت مادی و لجستیکی از جبهه‌های جنوب و غرب صحنه های فراموش نشدنی فراوانی را خلق کردند. آنان نیازهای خوراکی و پوشاکی و گاه تسلیحاتی رزمندگان را به بهترین وجه تهیه و به جبهه ارسال می کردند. 4. امداد و درمان: زنان به دلیل لطافت روح نقش مؤثری در پرستاری و مداوای بیماران و مجروحان دارند؛ به همین دلیل در همه جای دنیا بخش عمده این وظیفه بر عهده آنان گذاشته شده است. در صحنه های خونین نبرد همه رزمندگان در معرض خطر قرار دارند و هر لحظه آمار مجروحان و آسیب دیدگان بالا می رود که اگر رسیدگی به آنان بر عهده مردان گذاشته شود، نیروهای زیادی که می توانند در سنگرها جلو دشمن بایستند و او را به عقب برانند، باید آزاد شده و به مداوای حادثه دیدگان بپردازند. علاوه بر این که مردان از عهده این کار به خوبی زنان بر نمی آیند. به همین دلیل نقش زنان در این زمینه بسیار حساس و حیاتی است. 5. جهاد مالی: هر سربازی که در جبهه در مقابل دشمن ایستاده است، نیازهای مالی و پشتیبانی زیادی از قبیل غذا، دارو، لباس، مهمات، وسیله نقلیه و ... دارد. همه افراد جامعه و از جمله زنان وظیفه دارند تا نیاز های مالی رزمنده خود را تدارک کنند. زنان مسلمان، در دفاع مقدس، در کمک مالی به جبهه‌های جنگ مشارکت بسیار بالایی داشتند تا جای که همه دارایی های خود از جمله زیور آلاتی را که نتیجه یک عمر زحمت و پس انداز بود، سخاوت مندانه در این راه اهداء کردند. در واقع در دوران دفاع مقدس شاهد اوج ایثارگری مالی زنان بودیم که امام خمینی (ره) بارها به آن اشاره کرده و می فرمودند: "ما هر روز شاهد زنانی هستیم که ماحصل عمرشان یک سکه طلا را می‌آورند و در راه خدا و جنگ انفاق می‌کنند ...".[3] 6. ایثار و فداکاری: زنان با گذشتن از عزیزترین افراد خود یعنی فرزندان، برادران، همسران و پدران خود و تشویق و ترغیب آنها به حضور در دفاع، صبوری در هنگام مصیبت از دست دادن آنها نقش مهم دیگری در اهداف دفاعی در مقابل دشمنان دارند. زنان ایرانی در سال های دفاع مقدس علاوه بر این که فرزندان، همسران، برادران و پدران خود را به مشارکت در دفاع تشویق می‌کردند (و این تشویق‌ها در استقبال مردان برای حضور بیشتر در جبهه‌ها بسیار مؤثر واقع شد)، پس از شنیدن خبر جراحت و شهادت بستگان و عزیزان خود، شکیبایی و بردباری کم‌نظیری را به نمایش گذاشتند که آن هم در تقویت روحیه رزمندگان به ادامه مردانه جنگ کمک فراوانی کرد. مواردی از روحیات قوی زنان را می‌توان در کلام امام خمینی (ره) و به وضوح دید: "در عین حالی که مادران، جوانان‌شان در جبهه شهید شده‌اند با کمال خوشرویی و افتخار، افتخار می‌کنند به این‌که جوان آنها در راه اسلام شهید شده است و باز هم پیشنهاد می‌کنند که جوانان دیگر هم داریم و به اسلام تقدیم می‌کنیم".[4] 7. همکاری اطلاعاتی و بازرسی: از آن جا اسلام در تماس و برخورد بدنی با زنان نامحرم محدودیت هایی وضع کرده است و این محدویت ها می تواند مورد سوء استفاده دشمن در رد و بدل کردن اخبار و اطلاعات و اسلحه و مهمات توسط زنان قرار گیرد حضور و نقش زنان در خنثا کردن این حربه دشمن منحصر به فرد است؛ یعنی اگر حضور زنان در عرصه های دفاع در این بخش نباشد هیچ مردی نمی تواند این مهم را اجام دهد. از این رو در سال های دفاع مقدس در جبهه غرب که از ویژگی‌هایی خاصی برخوردار بود و ضد انقلاب با دشمن همکاری می‌کرد، هوشیاری و مراقبت‌های اطلاعاتی را اجتناب‌پذیر می‌کرد. نمونه‌های فراوانی از فعالیت‌های تبلیغی و اطلاعاتی خواهران و زنان در کردستان در دست است. اما امروزه تهاجمات دشمن علاوه بر بعد نظامی، ممکن است در ابعاد عقیدتی، نظامی، اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، اخلاقی و... باشد و به همین علت دفاع نیز باید در همه این ابعاد باشد. بر این اساس، امروز دامنه دفاع بسیار فراتر و گسترده تر از دفاع نظامی است. به همین دلیل زنان و دختران در تحقق اهداف دفاعی از ظرفیت ها و توانایی های بالایی بر خوردارند. جایگاه زنان و دختران ما به عنوان مادر، همسر، معلم، استاد دانشگاه و ... در تقویت بنیان های فکری، فرهنگی، عقیدتی، علمی و... واضح تر از آن است که نیاز به تذکر و توضیح داشته باشد. همچنین با توجه به پیشرفت علم و تکنولوژی، نقش آنان به عنوان مدیر، متخصص و کارشناس بخش های مختلف اقتصادی در بالا بردن توان دفاع اقتصادی بسیار حائز اهمیت است. حتی در عرصه نظامی امروزه زنان جایگاه بسیار بالاتری پیدا کرده اند؛ زیرا تهاجم نظامی نیز از شکل محدود جنگ تن به تن و رویارویی مستقیم در میدان جنگ خارج شده و به شکل جنگ های الکترونیکی (هدایت جنگ افزارها از راه دور و... در آمده است که در قسمت های مختلف آنان زنان بدون مواجهه مستقیم با دشمن می توانند جلو تهاجمات دشمن را بگیرند. با توجه به این مسائل جای هیچ گونه تردیدی نیست که نقش زنان در تحقق اهداف دفاعی کمتر از مردان نیست. پی نوشتها: [1]. انفال، 60. [2] . صحیفه نور، ج 14، ص 230. [3] . صحیفه نور، ج 16، ص 176 ؛ ج 17، ص 64. [4] . صحیفه نور، ج 14، ص 231. منبع: www.islamquest.net
پاسخ اجمالی: دفاع در مقابل دشمن فطری و ذاتی انسان و همه موجودات زنده است. مکتب حیات بخش اسلام نیز آن را یک امر با ارزش و مقدس دانسته و پیروان خود را به آن فراخوانده و حتی دفاع و مقدمات آن را بر مسلمانان واجب کرده است که اختصاص به گروه خاص ندارد و شامل همه مسلمانان اعم از زن و مرد می شود. اگر دفاع را منحصر در دفاع نظامی بدانیم نقش زنان در تحقق اهداف چنین دفاعی بسیار زیاد است از جمله: نقش رزمی و جنگیدن رو در رو با دشمن، حمایت عاطفی روانی از رزمندگان، اداره ستادهای پشتیبانی، امداد و درمان، جهاد مالی، ایثار و فداکاری در اعزام عزیران خود به جبهه، همکاری اطلاعاتی و بازرسی و... همه اینها در صورتی است که ما دفاع را به دفاع نظامی محدود کنیم. اما امروزه تهاجمات دشمن علاوه بر بعد نظامی، ممکن است در ابعاد عقیدتی، اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، اخلاقی و... باشد و به همین علت دفاع نیز باید در همه این ابعاد باشد. بر این اساس، امروز دامنه دفاع بسیار فراتر و گسترده تر از دفاع نظامی است. به همین دلیل زنان و دختران در تحقق اهداف دفاعی از ظرفیت ها و توانایی های بالایی بر خوردارند. جایگاه زنان و دختران ما به عنوان مادر، همسر، معلم، استاد دانشگاه و... در تقویت بنیان های فکری، فرهنگی، عقیدتی، علمی و... واضح تر از آن است که نیاز به تذکر و توضیح داشته باشد. پاسخ تفصیلی: دفاع در مقابل دشمن و عوامل تهدید کننده، یک امر پسندیده است که فطری و ذاتی انسان و همه موجودات زنده و از حقوق طبیعی آنان است. دفاع انسان در مقابل تهاجم و خطرات و ضررهایی که از ناحیه دشمن، جان، ناموس، وطن، مال، مقدسات، منافع و ... او را تهدید می کند، مورد تأیید همه ادیان و مذاهب است. مکتب حیات بخش اسلام نیز آن را یک امر با ارزش و مقدس دانسته است و پیروان خود را به آن فراخوانده است و حتی دفاع و مقدمات آن را بر مسلمانان واجب کرده است. قرآن مجید می فرماید: (و اعدّوا لهم مااستطعتم من قوة و من رباط الخیل ترهبون به عدو الله و عدوّکم)؛[1] هر نیرویی در توان دارید برای مقابله با دشمنان آماده سازید و همچنین اسب های ورزیده را، تا بوسیله آنها دشمنان خدا و دشمنان خویش را بترسانید ...". این دستور اسلام اختصاص به گروه خاص ندارد و شامل همه مسلمانان اعم از زن و مرد می شود. هر گاه سخن از دفاع به میان می آید، ذهن ها بیشتر متوجه دفاع نظامی می شود. حتی اگر دفاع را منحصر در دفاع نظامی بدانیم نقش زنان در تحقق اهداف چنین دفاعی بسیار زیاد است که به بعضی از ابعاد آن اشاره می کنیم: 1. نقش رزمی و جنگیدن رو در رو با دشمن: اولین مسئولیتی که زنان در یک دفاع مقدس بر عهده دارند، نبرد نظامی و رو در رو با دشمنی است که قصد تعرض به خانه و کاشانه آنها را دارد و به هر دلیل دفاع مردان به تنهایی در دفع خطر کافی نیست. در جنگ تحمیلی صدام زنان غیور ایرانی با دشمن بعثی در جنوب و با مزدوران داخلی در کردستان به نبرد پرداختند و با ابتدایی ترین سلاح ها نظیر کوکتل مولوتف، به جنگ تانک‌های عراقی که قصد داشتند از مرز شلمچه بگذرند، رفتند. البته بعدها آموزش دیده و خود را به سلاح های متداول مجهز کردند تا مردانه با دشمن بجنگند. 2. حمایت عاطفی: پشتیبانی های روانی و عاطفی و تقویت روحیه جنگ جویان در موفقیت آنان بسیار مؤثر است که زنان بسیار خوب از عهده این مهم بر می آیند. در سال های دفاع مقدس نیز زنان جامعه اسلامی این تکلیف را به خوبی ادا کردند. امام خمینی (ره) در قدردانی از آنان فرمودند: "به موجب عواطفی که بانوان ابراز کردند، برای جبهه، کارهای بسیار مفیدی را انجام دادند".[2] 3. اداره ستادهای پشتیبانی: جلوه دیگر نقش زنان در دفاع، تهیه و تدارک اجناس و اقلام مورد نیاز رزمندگان و سربازانی است که در جبهه حضور دارند. خواهران و همسران و مادران مسلمان ایرانی با همراهی خود در حمایت مادی و لجستیکی از جبهه‌های جنوب و غرب صحنه های فراموش نشدنی فراوانی را خلق کردند. آنان نیازهای خوراکی و پوشاکی و گاه تسلیحاتی رزمندگان را به بهترین وجه تهیه و به جبهه ارسال می کردند. 4. امداد و درمان: زنان به دلیل لطافت روح نقش مؤثری در پرستاری و مداوای بیماران و مجروحان دارند؛ به همین دلیل در همه جای دنیا بخش عمده این وظیفه بر عهده آنان گذاشته شده است. در صحنه های خونین نبرد همه رزمندگان در معرض خطر قرار دارند و هر لحظه آمار مجروحان و آسیب دیدگان بالا می رود که اگر رسیدگی به آنان بر عهده مردان گذاشته شود، نیروهای زیادی که می توانند در سنگرها جلو دشمن بایستند و او را به عقب برانند، باید آزاد شده و به مداوای حادثه دیدگان بپردازند. علاوه بر این که مردان از عهده این کار به خوبی زنان بر نمی آیند. به همین دلیل نقش زنان در این زمینه بسیار حساس و حیاتی است. 5. جهاد مالی: هر سربازی که در جبهه در مقابل دشمن ایستاده است، نیازهای مالی و پشتیبانی زیادی از قبیل غذا، دارو، لباس، مهمات، وسیله نقلیه و ... دارد. همه افراد جامعه و از جمله زنان وظیفه دارند تا نیاز های مالی رزمنده خود را تدارک کنند. زنان مسلمان، در دفاع مقدس، در کمک مالی به جبهه‌های جنگ مشارکت بسیار بالایی داشتند تا جای که همه دارایی های خود از جمله زیور آلاتی را که نتیجه یک عمر زحمت و پس انداز بود، سخاوت مندانه در این راه اهداء کردند. در واقع در دوران دفاع مقدس شاهد اوج ایثارگری مالی زنان بودیم که امام خمینی (ره) بارها به آن اشاره کرده و می فرمودند: "ما هر روز شاهد زنانی هستیم که ماحصل عمرشان یک سکه طلا را می‌آورند و در راه خدا و جنگ انفاق می‌کنند ...".[3] 6. ایثار و فداکاری: زنان با گذشتن از عزیزترین افراد خود یعنی فرزندان، برادران، همسران و پدران خود و تشویق و ترغیب آنها به حضور در دفاع، صبوری در هنگام مصیبت از دست دادن آنها نقش مهم دیگری در اهداف دفاعی در مقابل دشمنان دارند. زنان ایرانی در سال های دفاع مقدس علاوه بر این که فرزندان، همسران، برادران و پدران خود را به مشارکت در دفاع تشویق می‌کردند (و این تشویق‌ها در استقبال مردان برای حضور بیشتر در جبهه‌ها بسیار مؤثر واقع شد)، پس از شنیدن خبر جراحت و شهادت بستگان و عزیزان خود، شکیبایی و بردباری کم‌نظیری را به نمایش گذاشتند که آن هم در تقویت روحیه رزمندگان به ادامه مردانه جنگ کمک فراوانی کرد. مواردی از روحیات قوی زنان را می‌توان در کلام امام خمینی (ره) و به وضوح دید: "در عین حالی که مادران، جوانان‌شان در جبهه شهید شده‌اند با کمال خوشرویی و افتخار، افتخار می‌کنند به این‌که جوان آنها در راه اسلام شهید شده است و باز هم پیشنهاد می‌کنند که جوانان دیگر هم داریم و به اسلام تقدیم می‌کنیم".[4] 7. همکاری اطلاعاتی و بازرسی: از آن جا اسلام در تماس و برخورد بدنی با زنان نامحرم محدودیت هایی وضع کرده است و این محدویت ها می تواند مورد سوء استفاده دشمن در رد و بدل کردن اخبار و اطلاعات و اسلحه و مهمات توسط زنان قرار گیرد حضور و نقش زنان در خنثا کردن این حربه دشمن منحصر به فرد است؛ یعنی اگر حضور زنان در عرصه های دفاع در این بخش نباشد هیچ مردی نمی تواند این مهم را اجام دهد. از این رو در سال های دفاع مقدس در جبهه غرب که از ویژگی‌هایی خاصی برخوردار بود و ضد انقلاب با دشمن همکاری می‌کرد، هوشیاری و مراقبت‌های اطلاعاتی را اجتناب‌پذیر می‌کرد. نمونه‌های فراوانی از فعالیت‌های تبلیغی و اطلاعاتی خواهران و زنان در کردستان در دست است. اما امروزه تهاجمات دشمن علاوه بر بعد نظامی، ممکن است در ابعاد عقیدتی، نظامی، اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، اخلاقی و... باشد و به همین علت دفاع نیز باید در همه این ابعاد باشد. بر این اساس، امروز دامنه دفاع بسیار فراتر و گسترده تر از دفاع نظامی است. به همین دلیل زنان و دختران در تحقق اهداف دفاعی از ظرفیت ها و توانایی های بالایی بر خوردارند. جایگاه زنان و دختران ما به عنوان مادر، همسر، معلم، استاد دانشگاه و ... در تقویت بنیان های فکری، فرهنگی، عقیدتی، علمی و... واضح تر از آن است که نیاز به تذکر و توضیح داشته باشد. همچنین با توجه به پیشرفت علم و تکنولوژی، نقش آنان به عنوان مدیر، متخصص و کارشناس بخش های مختلف اقتصادی در بالا بردن توان دفاع اقتصادی بسیار حائز اهمیت است. حتی در عرصه نظامی امروزه زنان جایگاه بسیار بالاتری پیدا کرده اند؛ زیرا تهاجم نظامی نیز از شکل محدود جنگ تن به تن و رویارویی مستقیم در میدان جنگ خارج شده و به شکل جنگ های الکترونیکی (هدایت جنگ افزارها از راه دور و... در آمده است که در قسمت های مختلف آنان زنان بدون مواجهه مستقیم با دشمن می توانند جلو تهاجمات دشمن را بگیرند. با توجه به این مسائل جای هیچ گونه تردیدی نیست که نقش زنان در تحقق اهداف دفاعی کمتر از مردان نیست. پی نوشتها: [1]. انفال، 60. [2] . صحیفه نور، ج 14، ص 230. [3] . صحیفه نور، ج 16، ص 176 ؛ ج 17، ص 64. [4] . صحیفه نور، ج 14، ص 231. منبع: www.islamquest.net
پاسخ:
پاسخ اجمالی:
دفاع در مقابل دشمن فطری و ذاتی انسان و همه موجودات زنده است. مکتب حیات بخش اسلام نیز آن را یک امر با ارزش و مقدس دانسته و پیروان خود را به آن فراخوانده و حتی دفاع و مقدمات آن را بر مسلمانان واجب کرده است که اختصاص به گروه خاص ندارد و شامل همه مسلمانان اعم از زن و مرد می شود. اگر دفاع را منحصر در دفاع نظامی بدانیم نقش زنان در تحقق اهداف چنین دفاعی بسیار زیاد است از جمله: نقش رزمی و جنگیدن رو در رو با دشمن، حمایت عاطفی روانی از رزمندگان، اداره ستادهای پشتیبانی، امداد و درمان، جهاد مالی، ایثار و فداکاری در اعزام عزیران خود به جبهه، همکاری اطلاعاتی و بازرسی و... همه اینها در صورتی است که ما دفاع را به دفاع نظامی محدود کنیم.
اما امروزه تهاجمات دشمن علاوه بر بعد نظامی، ممکن است در ابعاد عقیدتی، اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، اخلاقی و... باشد و به همین علت دفاع نیز باید در همه این ابعاد باشد. بر این اساس، امروز دامنه دفاع بسیار فراتر و گسترده تر از دفاع نظامی است. به همین دلیل زنان و دختران در تحقق اهداف دفاعی از ظرفیت ها و توانایی های بالایی بر خوردارند. جایگاه زنان و دختران ما به عنوان مادر، همسر، معلم، استاد دانشگاه و... در تقویت بنیان های فکری، فرهنگی، عقیدتی، علمی و... واضح تر از آن است که نیاز به تذکر و توضیح داشته باشد.
پاسخ تفصیلی:
دفاع در مقابل دشمن و عوامل تهدید کننده، یک امر پسندیده است که فطری و ذاتی انسان و همه موجودات زنده و از حقوق طبیعی آنان است. دفاع انسان در مقابل تهاجم و خطرات و ضررهایی که از ناحیه دشمن، جان، ناموس، وطن، مال، مقدسات، منافع و ... او را تهدید می کند، مورد تأیید همه ادیان و مذاهب است. مکتب حیات بخش اسلام نیز آن را یک امر با ارزش و مقدس دانسته است و پیروان خود را به آن فراخوانده است و حتی دفاع و مقدمات آن را بر مسلمانان واجب کرده است. قرآن مجید می فرماید: (و اعدّوا لهم مااستطعتم من قوة و من رباط الخیل ترهبون به عدو الله و عدوّکم)؛[1] هر نیرویی در توان دارید برای مقابله با دشمنان آماده سازید و همچنین اسب های ورزیده را، تا بوسیله آنها دشمنان خدا و دشمنان خویش را بترسانید ...".
این دستور اسلام اختصاص به گروه خاص ندارد و شامل همه مسلمانان اعم از زن و مرد می شود. هر گاه سخن از دفاع به میان می آید، ذهن ها بیشتر متوجه دفاع نظامی می شود. حتی اگر دفاع را منحصر در دفاع نظامی بدانیم نقش زنان در تحقق اهداف چنین دفاعی بسیار زیاد است که به بعضی از ابعاد آن اشاره می کنیم:
1. نقش رزمی و جنگیدن رو در رو با دشمن: اولین مسئولیتی که زنان در یک دفاع مقدس بر عهده دارند، نبرد نظامی و رو در رو با دشمنی است که قصد تعرض به خانه و کاشانه آنها را دارد و به هر دلیل دفاع مردان به تنهایی در دفع خطر کافی نیست. در جنگ تحمیلی صدام زنان غیور ایرانی با دشمن بعثی در جنوب و با مزدوران داخلی در کردستان به نبرد پرداختند و با ابتدایی ترین سلاح ها نظیر کوکتل مولوتف، به جنگ تانک‌های عراقی که قصد داشتند از مرز شلمچه بگذرند، رفتند. البته بعدها آموزش دیده و خود را به سلاح های متداول مجهز کردند تا مردانه با دشمن بجنگند.
2. حمایت عاطفی: پشتیبانی های روانی و عاطفی و تقویت روحیه جنگ جویان در موفقیت آنان بسیار مؤثر است که زنان بسیار خوب از عهده این مهم بر می آیند. در سال های دفاع مقدس نیز زنان جامعه اسلامی این تکلیف را به خوبی ادا کردند. امام خمینی (ره) در قدردانی از آنان فرمودند: "به موجب عواطفی که بانوان ابراز کردند، برای جبهه، کارهای بسیار مفیدی را انجام دادند".[2]
3. اداره ستادهای پشتیبانی: جلوه دیگر نقش زنان در دفاع، تهیه و تدارک اجناس و اقلام مورد نیاز رزمندگان و سربازانی است که در جبهه حضور دارند. خواهران و همسران و مادران مسلمان ایرانی با همراهی خود در حمایت مادی و لجستیکی از جبهه‌های جنوب و غرب صحنه های فراموش نشدنی فراوانی را خلق کردند. آنان نیازهای خوراکی و پوشاکی و گاه تسلیحاتی رزمندگان را به بهترین وجه تهیه و به جبهه ارسال می کردند.
4. امداد و درمان: زنان به دلیل لطافت روح نقش مؤثری در پرستاری و مداوای بیماران و مجروحان دارند؛ به همین دلیل در همه جای دنیا بخش عمده این وظیفه بر عهده آنان گذاشته شده است. در صحنه های خونین نبرد همه رزمندگان در معرض خطر قرار دارند و هر لحظه آمار مجروحان و آسیب دیدگان بالا می رود که اگر رسیدگی به آنان بر عهده مردان گذاشته شود، نیروهای زیادی که می توانند در سنگرها جلو دشمن بایستند و او را به عقب برانند، باید آزاد شده و به مداوای حادثه دیدگان بپردازند. علاوه بر این که مردان از عهده این کار به خوبی زنان بر نمی آیند. به همین دلیل نقش زنان در این زمینه بسیار حساس و حیاتی است.
5. جهاد مالی: هر سربازی که در جبهه در مقابل دشمن ایستاده است، نیازهای مالی و پشتیبانی زیادی از قبیل غذا، دارو، لباس، مهمات، وسیله نقلیه و ... دارد. همه افراد جامعه و از جمله زنان وظیفه دارند تا نیاز های مالی رزمنده خود را تدارک کنند. زنان مسلمان، در دفاع مقدس، در کمک مالی به جبهه‌های جنگ مشارکت بسیار بالایی داشتند تا جای که همه دارایی های خود از جمله زیور آلاتی را که نتیجه یک عمر زحمت و پس انداز بود، سخاوت مندانه در این راه اهداء کردند. در واقع در دوران دفاع مقدس شاهد اوج ایثارگری مالی زنان بودیم که امام خمینی (ره) بارها به آن اشاره کرده و می فرمودند: "ما هر روز شاهد زنانی هستیم که ماحصل عمرشان یک سکه طلا را می‌آورند و در راه خدا و جنگ انفاق می‌کنند ...".[3]
6. ایثار و فداکاری: زنان با گذشتن از عزیزترین افراد خود یعنی فرزندان، برادران، همسران و پدران خود و تشویق و ترغیب آنها به حضور در دفاع، صبوری در هنگام مصیبت از دست دادن آنها نقش مهم دیگری در اهداف دفاعی در مقابل دشمنان دارند. زنان ایرانی در سال های دفاع مقدس علاوه بر این که فرزندان، همسران، برادران و پدران خود را به مشارکت در دفاع تشویق می‌کردند (و این تشویق‌ها در استقبال مردان برای حضور بیشتر در جبهه‌ها بسیار مؤثر واقع شد)، پس از شنیدن خبر جراحت و شهادت بستگان و عزیزان خود، شکیبایی و بردباری کم‌نظیری را به نمایش گذاشتند که آن هم در تقویت روحیه رزمندگان به ادامه مردانه جنگ کمک فراوانی کرد. مواردی از روحیات قوی زنان را می‌توان در کلام امام خمینی (ره) و به وضوح دید: "در عین حالی که مادران، جوانان‌شان در جبهه شهید شده‌اند با کمال خوشرویی و افتخار، افتخار می‌کنند به این‌که جوان آنها در راه اسلام شهید شده است و باز هم پیشنهاد می‌کنند که جوانان دیگر هم داریم و به اسلام تقدیم می‌کنیم".[4]
7. همکاری اطلاعاتی و بازرسی: از آن جا اسلام در تماس و برخورد بدنی با زنان نامحرم محدودیت هایی وضع کرده است و این محدویت ها می تواند مورد سوء استفاده دشمن در رد و بدل کردن اخبار و اطلاعات و اسلحه و مهمات توسط زنان قرار گیرد حضور و نقش زنان در خنثا کردن این حربه دشمن منحصر به فرد است؛ یعنی اگر حضور زنان در عرصه های دفاع در این بخش نباشد هیچ مردی نمی تواند این مهم را اجام دهد. از این رو در سال های دفاع مقدس در جبهه غرب که از ویژگی‌هایی خاصی برخوردار بود و ضد انقلاب با دشمن همکاری می‌کرد، هوشیاری و مراقبت‌های اطلاعاتی را اجتناب‌پذیر می‌کرد. نمونه‌های فراوانی از فعالیت‌های تبلیغی و اطلاعاتی خواهران و زنان در کردستان در دست است.
اما امروزه تهاجمات دشمن علاوه بر بعد نظامی، ممکن است در ابعاد عقیدتی، نظامی، اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، اخلاقی و... باشد و به همین علت دفاع نیز باید در همه این ابعاد باشد. بر این اساس، امروز دامنه دفاع بسیار فراتر و گسترده تر از دفاع نظامی است. به همین دلیل زنان و دختران در تحقق اهداف دفاعی از ظرفیت ها و توانایی های بالایی بر خوردارند. جایگاه زنان و دختران ما به عنوان مادر، همسر، معلم، استاد دانشگاه و ... در تقویت بنیان های فکری، فرهنگی، عقیدتی، علمی و... واضح تر از آن است که نیاز به تذکر و توضیح داشته باشد. همچنین با توجه به پیشرفت علم و تکنولوژی، نقش آنان به عنوان مدیر، متخصص و کارشناس بخش های مختلف اقتصادی در بالا بردن توان دفاع اقتصادی بسیار حائز اهمیت است. حتی در عرصه نظامی امروزه زنان جایگاه بسیار بالاتری پیدا کرده اند؛ زیرا تهاجم نظامی نیز از شکل محدود جنگ تن به تن و رویارویی مستقیم در میدان جنگ خارج شده و به شکل جنگ های الکترونیکی (هدایت جنگ افزارها از راه دور و... در آمده است که در قسمت های مختلف آنان زنان بدون مواجهه مستقیم با دشمن می توانند جلو تهاجمات دشمن را بگیرند. با توجه به این مسائل جای هیچ گونه تردیدی نیست که نقش زنان در تحقق اهداف دفاعی کمتر از مردان نیست.
پی نوشتها:
[1]. انفال، 60.
[2] . صحیفه نور، ج 14، ص 230.
[3] . صحیفه نور، ج 16، ص 176 ؛ ج 17، ص 64.
[4] . صحیفه نور، ج 14، ص 231.
منبع: www.islamquest.net
- [سایر] نقش زنان و دختران در تحقق اهداف دفاعی در مقابل دشمنان چیست؟
- [سایر] نقش زنان و دختران در تحقق اهداف دفاعی در مقابل دشمنان چیست؟
- [سایر] نقش مدیریت در تحقق اهداف علمی کشور چگونه است ؟
- [آیت الله علوی گرگانی] لمس کردن دختران نابالغی که در نقش زنان بالغ بازی می‌کنند برای مردان نامحرم و لمس پسران نابالغی که در نقش مردان بالغ بازی می‌کنند برای زنان نامحرم چه حکمی دارد؟
- [سایر] علل عدم تحقق کامل اهداف انقلاب اسلامی چه بوده است؟
- [سایر] چه عوامل و مؤلفههایی در موفقیت و پیشبرد اهداف پیامبران(ع) نقش داشتند؟
- [سایر] دین چیست؟ اهداف آن کدام است؟ آیا برای زندگی انسان نقش دین ضروری است؟
- [آیت الله بهجت] نقش بازی کردن دختران و زنان در فیلم های تلویزیونی و سینمایی در کنار مردان نامحرم به عنوان همسر صوری آنان چگونه است؟ آیا در هنگام اجرای نقش مجاز به خنده و گفتگوی صمیمانه با مردی که به طور صوری نقش همسر آن ها را بازی می کند هستند؟
- [سایر] سفارش های قرآن به زنان و دختران چیست؟
- [سایر] هدف از تشکیل خانواده در اسلام و نقش هریک از مرد و زن در تحقّق آن چیست؟
- [آیت الله اردبیلی] تعیین مقدار مهر بستگی به رضایت زن و شوهر دارد، ولی بهتر است مهر زنان مؤمن مطابق (مَهر السُّنّة) باشد، یعنی مهری که پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآلهوسلم برای هر یک از زنان و دختران خود از جمله حضرت فاطمه زهرا علیهاالسلام قرار دادند و آن پانصد درهم نقره سکّهدار است که وزن هر درهم (6/12) نخود می‌باشد و جمعا (5/262) مثقال معمولی نقره سکّهدار می‌شود و قیمت آن تابع نرخ روز است.
- [آیت الله اردبیلی] شرکت در جهاد ابتدایی یا دفاعی واجب کفایی است؛ پس اگر افراد به اندازه کافی شرکت نکنند، بر همه کسانی که شرایط آن را داشته باشند، واجب است که به جهاد بروند.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر ابتدای مدت اجاره را معین نکنند ابتدای ان بعد از تحقق عقد اجاره است
- [آیت الله اردبیلی] اقرار به نسب، مانند اقرار به فرزند بودن برای کسی، با چند شرط پذیرفته می‌شود: اوّل: احتمال داده شود که اقرار کننده راست میگوید و تحقّق نسب، عادتا ممکن باشد.دوم: تحقّق نسب شرعا صحیح باشد.سوم: شخص دیگری مدّعی آن نباشد. چهارم:نسبت به کودکی باشد که در اختیار اوست و در صورت تحقّق این شرایط، نیازی به تصدیق کودک نیست و انکار او نیز پس از بلوغ مسموع نخواهد بود، ولی ادّعای فرزندی شخص بالغ در صورتی پذیرفته می‌شود که او هم تصدیق نماید.
- [آیت الله اردبیلی] جهاد بر دو نوع است: (ابتدایی) و (دفاعی). (جهاد ابتدایی) آن است که مسلمانان به منظور دعوت کفّار و مشرکین به اسلام و عدالت و یا جلوگیری از نقض پیمان اهل ذمّه یا طغیان باغیان (شورشیان مسلح) بر امام واجبالطّاعه مسلمین، نیروی نظامی به مناطق آنان گسیل دارند. در حقیقت هدف از جهاد ابتدایی کشور گشایی نیست، بلکه دفاع از حقوق فطری انسانهایی است که توسّط قدرت‌های کفر و شرک و طغیان از خدا پرستی و توحید، عدالت و شنیدن و پذیرش آزادانه احکام خداوند محروم شده‌اند. (جهاد دفاعی) زمانی است که دشمن به مرز و بوم مسلمانان هجوم آورد و قصد تسلّط سیاسی یا فرهنگی و اقتصادی نسبت به آنان داشته باشد و ممکن است جهاد در برابر باغیان در زمانی که به حمله مسلحانه دست زدهاند نیز جهاد دفاعی محسوب گردد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] در جماعتی که مردان و زنان شرکت دارند اذان و اقامه نماز جماعت را باید مرد بگوید، ولی در جماعت زنان اذان و اقامه زنان کافی است.
- [آیت الله اردبیلی] در صورت تحقق دولت عدل اسلامیِ جامع الشرایط، استخراج معادن و گنجها و استفاده از جنگلها و اموال عمومی، باید با اجازه آن باشد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] بنابر احتیاط واجب قبض و اقباض در تحقق رهن شرط است لذا تا وقتی که رهن گیرنده مال مرهونه را تحویل نگرفته باشد رهن محقق نشده است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . استخدام کفار اعم از ذمی و غیر ذمی در ادارات و سازمان هایی که باید بر جریان امور، نظارت و یا امور دفاعی کشور اسلام را تحت نظر داشته باشند، جایز نیست و پاسبان و افسر و قاضی و متصدیان مشاغل دیگر از این قبیل، همه باید مسلمان باشند.
- [آیت الله اردبیلی] در انواع اسکناس، مثل دینار کاغذی و دلار و لیره ترکی و سایر پولها، ربای غیر قرضی تحقّق پیدا نمیکند و معاوضه نقدی بعضی از آنها با بعض دیگر به زیاده و کم جایز است و همچنین اقوی صحّت معاوضه بعضی از آنها با بعض دیگر است به زیاده و کم، اگرچه به حساب مدّت باشد، امّا ربای قرضی در تمام آنها تحقّق پیدا می‌کند و قرض دادن ده دینار به دوازده دینار و مانند آن جایز نیست.