رضایت
رضایت به معنای خشنودی و خرسندی است که در باب بیع ، نکاح و ... به آن پرداخته شده است.
آیا می توان بدون رضایت گرفتن از فرد غیبت شونده توبه کرد؟
با توجه به این که غیبت از حقوق الناس است، بنابر این در مرحله اول باید از غیبت شونده رضایت گرفت، آن گاه به درگاه الاهی از این گناه توبه کرد. اما اگر رضایت گرفتن از غیبت شونده به هر دلیلی ممکن نباشد و یا این که گفتن به او موجب مفسده ای مهم تر می شود و ... که در این صورت با توجه به روایات معصومان (ع) باید برای او استغفار نمود و این کفاره غیبت او است. در این باره به دو روایت اشاره می کنیم: 1. امام صادق (ع) می فرماید از پیامبر (ص) پرسیده شد: کفاره غیبت چیست؟ حضرت فرمود: هر وقت یادت آمد، برای او از خداوند طلب آمرزش کن. [1] 2. امام صادق (ع) در روایت دیگر می فرماید: اگر غیبت کردی و خبرش به غیبت شده رسید، پس راهی نمی ماند جز حلالیت خواستن از او، امّا اگر خبرش به او نرسیده، از خداوند برایش طلب آمرزش کن. [2] پی نوشتها: [1] مجلسی، محمد باقر، بحارالأنوار، ج 72، ص 241، مؤسسة الوفاء، بیروت، 1404 ه ق. [2] . همان، 242. منبع: www.islamquest.net
با توجه به این که غیبت از حقوق الناس است، بنابر این در مرحله اول باید از غیبت شونده رضایت گرفت، آن گاه به درگاه الاهی از این گناه توبه کرد. اما اگر رضایت گرفتن از غیبت شونده به هر دلیلی ممکن نباشد و یا این که گفتن به او موجب مفسده ای مهم تر می شود و ... که در این صورت با توجه به روایات معصومان (ع) باید برای او استغفار نمود و این کفاره غیبت او است. در این باره به دو روایت اشاره می کنیم: 1. امام صادق (ع) می فرماید از پیامبر (ص) پرسیده شد: کفاره غیبت چیست؟ حضرت فرمود: هر وقت یادت آمد، برای او از خداوند طلب آمرزش کن. [1] 2. امام صادق (ع) در روایت دیگر می فرماید: اگر غیبت کردی و خبرش به غیبت شده رسید، پس راهی نمی ماند جز حلالیت خواستن از او، امّا اگر خبرش به او نرسیده، از خداوند برایش طلب آمرزش کن. [2] پی نوشتها: [1] مجلسی، محمد باقر، بحارالأنوار، ج 72، ص 241، مؤسسة الوفاء، بیروت، 1404 ه ق. [2] . همان، 242. منبع: www.islamquest.net
پاسخ:
با توجه به این که غیبت از حقوق الناس است، بنابر این در مرحله اول باید از غیبت شونده رضایت گرفت، آن گاه به درگاه الاهی از این گناه توبه کرد. اما اگر رضایت گرفتن از غیبت شونده به هر دلیلی ممکن نباشد و یا این که گفتن به او موجب مفسده ای مهم تر می شود و ... که در این صورت با توجه به روایات معصومان (ع) باید برای او استغفار نمود و این کفاره غیبت او است.
در این باره به دو روایت اشاره می کنیم:
1. امام صادق (ع) می فرماید از پیامبر (ص) پرسیده شد: کفاره غیبت چیست؟ حضرت فرمود: هر وقت یادت آمد، برای او از خداوند طلب آمرزش کن. [1]
2. امام صادق (ع) در روایت دیگر می فرماید: اگر غیبت کردی و خبرش به غیبت شده رسید، پس راهی نمی ماند جز حلالیت خواستن از او، امّا اگر خبرش به او نرسیده، از خداوند برایش طلب آمرزش کن. [2]
پی نوشتها:
[1] مجلسی، محمد باقر، بحارالأنوار، ج 72، ص 241، مؤسسة الوفاء، بیروت، 1404 ه ق.
[2] . همان، 242.
منبع: www.islamquest.net
- [سایر] موارد جواز غیبت کدامند و چگونه می توان از غیبت توبه کرد؟
- [سایر] کسی که از شخصی غیبت کرده یا شنیده است، آیا باید رضایت فرد غیبت شده را به دست آورد؟
- [سایر] کسی که از شخصی غیبت کرده یا شنیده است، آیا باید رضایت فرد غیبت شده را به دست آورد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر فردی غیبت فرد دیگر را کرد، آیا باید برای توبه کردن، از طرف مقابل طلب رضایت کند، یا اینکه تنها استغفار کافی است؟ در صورت مانع بودن شرم و حیا، چه باید کرد؟
- [سایر] آیا می توان بدون حلالیت گرفتن از فرد غیبت شونده توبه کرد؟ با در نظر گرفتن این که عمری را به غیبت گذرانده ام و الآن عملا حلالیت گرفتن غیر ممکن است و همین افکار اراده ام را در ترک این گناه سست می کند!
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا رضایت شخص مقابل (غیبت شونده) به غیبت موجب جواز غیبت می‌شود؟
- [آیت الله بهجت] آیا غیبت فرد غیر بالغ جایز است؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] آیا بر شنونده غیبت واجب است که به یاری فرد غیبت شده بر خیزد و از او دفاع نماید و آن غیبت را از او دفع کند؟
- [سایر] برای غیبت توبه کرده ام، ولی زود آن را شکسته ام، لطفامراراهنمائی نمایید؟
- [سایر] شخصی پشت سر کسی غیبت کرده و می داند او نیز دربارهء همان شخص غیبت کرده است .آیا هر دو باید توبه کنند؟
- [آیت الله مظاهری] اگر کسی قطع رحم نموده است و بخواهد توبه کند، باید علاوه بر توبه و طلب بخشش از خداوند متعال، در صورت امکان رضایت کسی را که با او قطع رحم نموده است فراهم سازد و از شرائط توبه قطع رحم، صله رحم است. [1]. رعد، 25.
- [آیت الله مظاهری] توبه نمّام و سخنچین علاوه بر پشیمانی و اصلاح خود، جلب رضایت کسی است که علیه او نمّامی شده است، در صورتی که آن نمّامی به گوش او رسیده باشد، و اگر متوجّه نمّامی او نشده، جلب رضایت او لازم نیست و صرف توبه کفایت می‌کند، ولی لازم است که علاوه بر دعا و استغفار برای او، اگر میتواند جبران آن نمّامی را به هر نحو که مقدور است بنماید. [1]. بقره، 191.ش
- [آیت الله مظاهری] توبه از این گناه بزرگ، پشیمانی از گذشته و کوشابودن در رفع حوائج کسانی است که کمک به آنها لازم بوده، ولی تحصیل رضایت آنها لازم نیست. [1]. طلاق، 7.
- [آیت الله مظاهری] غیبت از فردی که شنونده نمیشناسد، گرچه غیبت و حرام نیست، ولی موجب قساوت قلب است و مسلمان واقعی از اینگونه چیزها پرهیز می‌کند، مگر اینکه آن فرد مجهول، محصور در چند نفر باشد- که احتمال شناختن وی می‌رود- که در این صورت جایز نیست.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . غصب اموال مردم، حرام است و حتی در دانه و هسته ای از مال کسی بدون رضایت او نمی توان تصرف کرد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر نایب بگوید نماز را خوانده ام تنها به گفته او نمی توان قناعت کرد مگر این که فرد مورد اطمینانی باشد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] به گفته صاحب منزل یا مسؤول یک مسافرخانه و مانند آن در صورتی که فرد بی مبالات نباشد می توان اعتماد کرد.
- [آیت الله مظاهری] توبه کسی که رشوه داده است فقط پشیمانی از گذشته و تصمیم بر ترک و عذر از خدای متعال است؛ ولی توبه کسی که رشوه خورده است، چون حقّالنّاس است، علاوه بر آنچه گفته شد، رد کردن آنچه تا بهحال گرفته است می‌باشد، ولی اگر قدرت بر آن نداشته باشد، باید تحصیل رضایت از رشوه دهنده بنماید، و اگر این هم ممکن نباشد، باید تصمیم بگیرد هر وقت قدرت پیدا کرد رد نماید یا رضایت او را تحصیل نماید. [1]. بحار الانوار، ج 104، ص 274، باب 7، ح 12. [2]. بحار الانوار، ج 104، ص 274، باب 7، ح 9.
- [آیت الله وحید خراسانی] غیبت و ان ذکر عیب مستور و پوشیده مومن در غیاب او است چه ان عیب را به گفتار بیان کند یا به رفتار بفهماند هرچند در اظهار عیب مومن قصد اهانت و هتک حیثیت نداشته باشد و اگر به قصد اهانت عیب مومن را اظهار نماید دو گناه مرتکب شده است و مرتکب غیبت باید توبه کند و بنابر احتیاط واجب از کسی که غیبت او را کرده حلیت بطلبد مگر ان که حلیت طلبیدن موجب مفسده ای شود و در مواردی غیبت جایز است متجاهر به فسق یعنی کسی که اشکارا و علنی گناه می کند که غیبت کردن از او در همان گناه جایز است غیبت کردن مظلوم از ظالمی که بر او ظلم کرده نسبت به ان ظلم در مورد مشورت که اظهار عیب به قصد نصیحت مشورت کننده در حدی که نصیحت محقق شود جایز است غیبت بدعت گذار در دین و کسی که موجب گمراهی مردم می شود غیبت برای اظهار فسق شاهد یعنی اگر کسی که شهادت می دهد فاسق است غیبت او به اظهار فسق او برای ان که به شهادت او حقی ضایع نشود جایز است غیبت کردن از شخصی برای دفع ضرر از جان یا عرض یا مال ان شخص غیبت کردن از گناهکار به قصد بازداشتن او از ان گناه در صورتی که به غیر ان بازداشتن او ممکن نباشد
- [آیت الله سبحانی] نماز عید فطر و قربان را در زمان غیبت امام(علیه السلام) می توان با جماعت خواند و نمازهای مستحبی را هم نمی شود به جماعت خواند، مگر نماز استسقاء که برای آمدن باران می خوانند.