به نظر می رسد که در ترجمه ای که برخی از مترجمان کرده اند و شما بدان اشاره کردید، مسامحه ای صورت پذیرفته است؛ زیرا با دقت در متن عربی "صَلَاحُ ذَاتِ الْبَیْنِ أَفْضَلُ مِنْ عَامَّةِ الصَّلَاةِ وَ الصِّیَام"، [1] روشن می شود که معنای کلام رسول خدا (ص) این است که اصلاح میان دو نفر، برتر از بسیاری از نمازها و روزه ها است و مقصود یکسال نماز و روزه یا تمام نمازها و روزه ها نیست؛ زیرا لفظ "عامة" در موارد متعدد به معنای بسیار است؛ مانند: "عَامَّةُ رِدَائِهِ مَطْرُوحٌ بِالْأَرْض"؛ [2] بیشتر لباسش، به زمین کشیده می شد. و "وَ قَدْ ذَهَبَ عَامَّةُ النَّهَار"؛ [3] بسیاری از روز گذسته بود.
بنابر این، معنای این سخن رسول خدا (ص): "آشتی بین مسلمانان و زدودن وحشت از آنان، پاداشش از بسیاری از نمازها و روزه های مستحبی بیشتر است" -چنان که برخی از شارحان گفته اند- این است که آشتی بین افراد از کارهای نیکی است که دیگران نیز از آن بهره می برند، اما نماز و روزه (مستحبی) از امور انفرادی است و نتایج آن به دیگران سرایت نمی کند، بنابراین در مقایسه این دو عمل، پاداش اصلاح بین مردم بیشتر از نماز و روزه است. [4]
گفتنی است که این مسئله نسبت به نوع اختلاف و افراد مختلف و کیفیت نمازهایی که انجام می دهند بستگی دارد، به عنوان مثال برخی اختلافات جزئی است و ما می دانیم که در فاصله کمی به آشتی می انجامد، اما برخی اختلافات سبب خونریزی یا از هم پاشیدگی زندگی و... می شود که احتمال می رود روایت ناظر به این نوع اصلاحات باشد و تمام اصلاحات و لو جزئی را شامل نشود.
پی نوشتها:
[1] نهج البلاغة، ص 421، انتشارات دار الهجرة، بی تا، قم.
[2] کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج 1، ص 361، دار الکتب الإسلامیة، تهران، 1365 ش.
[3] شیخ حر عاملی، وسائل الشیعة، ج 10، ص 11، مؤسسة آل البیت، قم، 1409 ق.
[4] ر:ک. بیهقی، قطب الدین محمد بن حسین، حدائق الحدائق، ج 2، ص 507، بنیاد نهج البلاغة انتشارات عطارد، قم، 1375 ش.
منبع: www.islamquest.net
