حضرت علی
نخستین امام شیعیان علی(ع)
آیا آیه "کفی الله المؤمنین القتال"، درباره حضرت علی (ع) است؟
شرح پرسش: 1- آیا آیه "کفی الله المومنین القتال"، درباره حضرت علی (ع) است؟ 2- آیا آیه "قل الحق من ربکم" درباره علی (ع) و "فمن شاء فلیؤمن و من شاء فلیکفر انا اعتدنا للظالمین" درباره ستمگران به حقوق آل پیامبر است؟ پاسخ : 1. در مورد آیه: "... وَ کَفَی اللَّهُ الْمُؤْمِنینَ الْقِتال...‌"،[1] مفسران شیعه و بسیاری از مفسران اهل سنت معتقدند که در شأن امام علی (ع) نازل شده است. ابن شهر آشوب از دانشمندان امامیه در تفسیر این آیه از قول امام صادق (ع) چنین نقل کرده است: در جنگ خندق خداوند به سبب کارزار علی (ع) کفایت مؤمنان را نموده است.[2]برای اطلاع بیشتر درباره شأن نزول این آیه به تفاسیر، از جمله مجمع البیان،[3] البرهان فی تفسیر القرآن،[4] تأویل الآیات الظاهرة،[5] و ... مراجعه نمایید. برخی از مفسران اهل سنت نیز که شأن نزول آیه را درباره امیر مؤمنان (ع) می دانند؛ این افراد هستند: ابن ابی حاتم در تفسیر القرآن العظیم،[6] آلوسی در روح المعانی،[7] و .. 2. آیه "وَ قُلِ الْحَقُّ مِنْ رَبِّکُمْ فَمَنْ شاءَ فَلْیُؤْمِنْ وَ مَنْ شاءَ فَلْیَکْفُرْ إِنَّا أَعْتَدْنا لِلظَّالِمینَ ناراً أَحاطَ بِهِمْ ...وَ ساءَتْ مُرْتَفَقا"،[8] نیز در شأن حضرت علی (ع) نازل شده است. کلینی (ره) در کتاب کافی چنین نقل می کند: امام باقر (ع) فرمود: "... وَ قُلِ الْحَقُّ مِنْ رَبِّکُمْ"، مراد از حق، ولایت علی (ع) است. "فَمَنْ شاءَ فَلْیُؤْمِنْ وَ مَنْ شاءَ فَلْیَکْفُرْ إِنَّا أَعْتَدْنا لِلظَّالِمِینَ..."، مراد از ظالمان در آیه ستمگران به حقوق اهل بیت (ع) می باشند.[9] پی نوشت: [1] احزاب، 25. [2] ابن شهر آشوب مازندرانی، محمد، مناقب آل ابی طالب (ع)، ج 3، ص 134، مؤسسه انتشارات علامه، قم، 1379 ق. [3] طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن،‌ ج 8، ص 538، ناصر خسرو، تهران‌، 1372ش. ‌ [4] بحرانی، سید هاشم‌، البرهان فی تفسیر القرآن، ج 4، ص 433، بنیاد بعثت‌، تهران، ‌1416 ق.‌ [5] حسینی استرآبادی، سید شرف الدین علی، تأویل الآیات الظاهرة، ص 443، دفتر انتشارات اسلامی، قم‌، 1409 ق.‌ [6] ابن ابی حاتم، عبدالرحمن بن محمد، تفسیر القرآن العظیم، ج 9، ص 3126، مکتبة نزار مصطفی الباز، عربستان سعودی، 1419 ق.‌ [7] آلوسی، سید محمود، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم‌، ج 11، ص 171، دارالکتب العلمیه، بیروت، 1415 ق‌. [8] کهف، 29. [9] کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج 1، ص 424، ح 64، دار الکتب الإسلامیة، تهران، 1365ش. منبع:islamquest.net
شرح پرسش: 1- آیا آیه "کفی الله المومنین القتال"، درباره حضرت علی (ع) است؟ 2- آیا آیه "قل الحق من ربکم" درباره علی (ع) و "فمن شاء فلیؤمن و من شاء فلیکفر انا اعتدنا للظالمین" درباره ستمگران به حقوق آل پیامبر است؟ پاسخ : 1. در مورد آیه: "... وَ کَفَی اللَّهُ الْمُؤْمِنینَ الْقِتال...‌"،[1] مفسران شیعه و بسیاری از مفسران اهل سنت معتقدند که در شأن امام علی (ع) نازل شده است. ابن شهر آشوب از دانشمندان امامیه در تفسیر این آیه از قول امام صادق (ع) چنین نقل کرده است: در جنگ خندق خداوند به سبب کارزار علی (ع) کفایت مؤمنان را نموده است.[2]برای اطلاع بیشتر درباره شأن نزول این آیه به تفاسیر، از جمله مجمع البیان،[3] البرهان فی تفسیر القرآن،[4] تأویل الآیات الظاهرة،[5] و ... مراجعه نمایید. برخی از مفسران اهل سنت نیز که شأن نزول آیه را درباره امیر مؤمنان (ع) می دانند؛ این افراد هستند: ابن ابی حاتم در تفسیر القرآن العظیم،[6] آلوسی در روح المعانی،[7] و .. 2. آیه "وَ قُلِ الْحَقُّ مِنْ رَبِّکُمْ فَمَنْ شاءَ فَلْیُؤْمِنْ وَ مَنْ شاءَ فَلْیَکْفُرْ إِنَّا أَعْتَدْنا لِلظَّالِمینَ ناراً أَحاطَ بِهِمْ ...وَ ساءَتْ مُرْتَفَقا"،[8] نیز در شأن حضرت علی (ع) نازل شده است. کلینی (ره) در کتاب کافی چنین نقل می کند: امام باقر (ع) فرمود: "... وَ قُلِ الْحَقُّ مِنْ رَبِّکُمْ"، مراد از حق، ولایت علی (ع) است. "فَمَنْ شاءَ فَلْیُؤْمِنْ وَ مَنْ شاءَ فَلْیَکْفُرْ إِنَّا أَعْتَدْنا لِلظَّالِمِینَ..."، مراد از ظالمان در آیه ستمگران به حقوق اهل بیت (ع) می باشند.[9] پی نوشت: [1] احزاب، 25. [2] ابن شهر آشوب مازندرانی، محمد، مناقب آل ابی طالب (ع)، ج 3، ص 134، مؤسسه انتشارات علامه، قم، 1379 ق. [3] طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن،‌ ج 8، ص 538، ناصر خسرو، تهران‌، 1372ش. ‌ [4] بحرانی، سید هاشم‌، البرهان فی تفسیر القرآن، ج 4، ص 433، بنیاد بعثت‌، تهران، ‌1416 ق.‌ [5] حسینی استرآبادی، سید شرف الدین علی، تأویل الآیات الظاهرة، ص 443، دفتر انتشارات اسلامی، قم‌، 1409 ق.‌ [6] ابن ابی حاتم، عبدالرحمن بن محمد، تفسیر القرآن العظیم، ج 9، ص 3126، مکتبة نزار مصطفی الباز، عربستان سعودی، 1419 ق.‌ [7] آلوسی، سید محمود، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم‌، ج 11، ص 171، دارالکتب العلمیه، بیروت، 1415 ق‌. [8] کهف، 29. [9] کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج 1، ص 424، ح 64، دار الکتب الإسلامیة، تهران، 1365ش. منبع:islamquest.net
پاسخ:
شرح پرسش:
1- آیا آیه "کفی الله المومنین القتال"، درباره حضرت علی (ع) است؟ 2- آیا آیه "قل الحق من ربکم" درباره علی (ع) و "فمن شاء فلیؤمن و من شاء فلیکفر انا اعتدنا للظالمین" درباره ستمگران به حقوق آل پیامبر است؟
پاسخ :
1. در مورد آیه: "... وَ کَفَی اللَّهُ الْمُؤْمِنینَ الْقِتال..."،[1] مفسران شیعه و بسیاری از مفسران اهل سنت معتقدند که در شأن امام علی (ع) نازل شده است. ابن شهر آشوب از دانشمندان امامیه در تفسیر این آیه از قول امام صادق (ع) چنین نقل کرده است: در جنگ خندق خداوند به سبب کارزار علی (ع) کفایت مؤمنان را نموده است.[2]برای اطلاع بیشتر درباره شأن نزول این آیه به تفاسیر، از جمله مجمع البیان،[3] البرهان فی تفسیر القرآن،[4] تأویل الآیات الظاهرة،[5] و ... مراجعه نمایید.
برخی از مفسران اهل سنت نیز که شأن نزول آیه را درباره امیر مؤمنان (ع) می دانند؛ این افراد هستند: ابن ابی حاتم در تفسیر القرآن العظیم،[6] آلوسی در روح المعانی،[7] و ..
2. آیه "وَ قُلِ الْحَقُّ مِنْ رَبِّکُمْ فَمَنْ شاءَ فَلْیُؤْمِنْ وَ مَنْ شاءَ فَلْیَکْفُرْ إِنَّا أَعْتَدْنا لِلظَّالِمینَ ناراً أَحاطَ بِهِمْ ...وَ ساءَتْ مُرْتَفَقا"،[8] نیز در شأن حضرت علی (ع) نازل شده است.
کلینی (ره) در کتاب کافی چنین نقل می کند: امام باقر (ع) فرمود: "... وَ قُلِ الْحَقُّ مِنْ رَبِّکُمْ"، مراد از حق، ولایت علی (ع) است. "فَمَنْ شاءَ فَلْیُؤْمِنْ وَ مَنْ شاءَ فَلْیَکْفُرْ إِنَّا أَعْتَدْنا لِلظَّالِمِینَ..."، مراد از ظالمان در آیه ستمگران به حقوق اهل بیت (ع) می باشند.[9]
پی نوشت:
[1] احزاب، 25.
[2] ابن شهر آشوب مازندرانی، محمد، مناقب آل ابی طالب (ع)، ج 3، ص 134، مؤسسه انتشارات علامه، قم، 1379 ق.
[3] طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج 8، ص 538، ناصر خسرو، تهران، 1372ش.
[4] بحرانی، سید هاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، ج 4، ص 433، بنیاد بعثت، تهران، 1416 ق.
[5] حسینی استرآبادی، سید شرف الدین علی، تأویل الآیات الظاهرة، ص 443، دفتر انتشارات اسلامی، قم، 1409 ق.
[6] ابن ابی حاتم، عبدالرحمن بن محمد، تفسیر القرآن العظیم، ج 9، ص 3126، مکتبة نزار مصطفی الباز، عربستان سعودی، 1419 ق.
[7] آلوسی، سید محمود، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم، ج 11، ص 171، دارالکتب العلمیه، بیروت، 1415 ق.
[8] کهف، 29.
[9] کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج 1، ص 424، ح 64، دار الکتب الإسلامیة، تهران، 1365ش.
منبع:islamquest.net
- [سایر] سلام.1- آیا آیه "کفی الله المومنین القتال"، درباره حضرت علی (ع) است؟ 2- آیا آیه "قل الحق من ربکم" درباره علی (ع) و "فمن شاء فلیؤمن و من شاء فلیکفر انا اعتدنا للظالمین" درباره ستمگران به حقوق آل پیامبر است؟
- [سایر] چگونه کلمه "انفسنا " در آیه مباهله بر امیر مؤمنان (ع) دلالت می کند ؟
- [سایر] در حضور فردی سُنّی "یا علی" می گوییم، می پرسند چرا "یا خدا" نمی گویید، در صورتی که علی(ع) بنده خدا است. ریشه "یا علی" گفتن چیست؟
- [سایر] در حضور فردی سُنّی "یا علی" می گوییم، می پرسند چرا "یا خدا" نمی گویید، در صورتی که علی(ع) بنده خدا است. ریشه "یا علی" گفتن چیست؟
- [سایر] مراد از "تابعین به احسان" در آیة 100 سورة توبه چیست و ارتباط آن با حضرت علی(علیه السلام) را بیان کنید.
- [سایر] معنای کلمه مبارک "علی" چیست؟ و چند بار در قرآن آمده است؟ و علی در قرآن نام کیست؟
- [سایر] چرا به علی بن موسی، امام هشتم شیعیان، "رضا" می گویند؟
- [سایر] قصیده ای از یکی از شاعران شنیدم که در آن ابیاتی به این مضمون آمده است: "کوه ها علی است. زمین علی است. آسمان علی است، ملائکه علی است. بهشت علی است، حشر، حساب، صراط، آدم، نوح و..... محمد، فاطمه، علی(ع) است و.... این شاعر همه اینها را علی (ع) قرار داد است؛ یعنی علی (ع) همه اینها است! نظر شرعی شما در این باره چیست؟
- [سایر] آیا تقلید با "لا اکراه فی الدّین" منافات ندارد؟ چرا علی (ع) اختلاف در فتوا را مذمّت می کند؟
- [سایر] در کتابی خوانده ام که : " لولاک یا محمد ما خلقت الأفلاک ولولا علی ما خلقتک ولولا فاطمة ما خلقتکما" آیا چنین حدیثی درست است؟
- [آیت الله سبحانی] اذان هیجده جمله است: اللّهُ أَکْبَر چهار مرتبه. أَشْهَدُ أَنْ لا اِلَهَ اِلاَّ اللّهُ، أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللّهِ، حَیَّ عَلَی الصَّلاَةِ، حَیَّ عَلَی الفَلاَح، حَیَّ عَلَی خَیْرِ العَمَلِ، اللّهُ أَکْبَر، لاَ اِلهَ اِلاَّ اللّهُ هر یک دو مرتبه. و اقامه هفده جمله است یعنی دو مرتبه اللّهُ أَکْبَر از اول اذان و یک مرتبه لاَ اِلهَ اِلاَّ اللّهُ از آخر آن کم می شود و بعد از گفتن حَیَّ عَلَی خَیْرِ العَمَلِ باید دو مرتبه قَدْ قامَتِ الصَّلاةُ اضافه نمود.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اذان هیجده جمله است: "اللهُ أکْبَرُ" چهار مرتبه؛ "أَشْهَدُ أَنْ لا إِلَهَ إِلاَّ اللهُ" "أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسوُلُ الله" "حَیَّ عَلی الصّلاة" "حَیَّ عَلَی الْفَلاَح" "حَیَّ عَلی خَیْرِ الْعَمَل" "اللهُ أَکْبَرُ" "لاَ إِلَهَ إِلاَّ الله" هر یک دو مرتبه. اقامه هفده جمله است یعنی: دو مرتبه "اللهُ أکْبَرُ" از اول اذان و یک مرتبه "لا إِلَهَ إِلاَّ الله" از آخر آن کم می شود وبعد از گفتن "حَیَّ عَلی خَیْرِ الْعَمَل"باید دو مرتبه "قَدْ قامَتِ الصَّلاة" اضافه نمود.
- [آیت الله خوئی] اذان هیجده جمله است:" الله اکبر" چهار مرتبه،" اشهد ان لا اله الا الله، أشهد ان محمداً رسول الله، حی علی الصلاة، حی علی الفلاح، حی علی خیر العمل، الله اکبر، لا اله الا الله"، هر یک دو مرتبه، و اقامه هفده جمله است یعنی دو مرتبه" الله اکبر" از اوّل اذان، و یک مرتبه" لا اله الا الله" از آخر آن کم می‌شود، و بعداز گفتن" حی علی خیر العمل" باید دو مرتبه" قد قامت الصلاه" اضافه نمود.
- [امام خمینی] اذان هیجده جمله است: "الله اکبر" چهار مرتبه، "اشهد ان لا اله الا الله،اشهد ان محمدا رسول الله، حی علی الصلاه، حی علی الفلاح، حی علی خیر العمل، الله اکبر، لا اله الا الله"، هر یک دو مرتبه. و اقامه هفده جمله است یعنی دو مرتبه"الله اکبر" از اول اذان، و یک مرتبه "لا اله الا الله" از آخر آن کم می شود، و بعداز گفتن "حی علی خیر العمل" باید دو مرتبه "قد قامت الصلاه" اضاضه نمود.
- [آیت الله بهجت] اذان هیجده جمله است: (اللّه اَکبَر) چهار مرتبه؛ (اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ اِلاَّ اللّه)؛ (اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللّه)؛ (حَی عَلَی الصَّلاة)؛ (حَی عَلَی الفَلاح)؛ (حَی عَلی خَیرِ الْعَمَل)؛ (اللّه اَکبَر)؛ (لا اِلهَ اِلاَّ اللّه) هر یک دو مرتبه. و اقامه هفده جمله است؛ یعنی دو مرتبه (اللّه اکبر) از اول اذان و یک مرتبه (لا اِلهَ الاَّ اللّه) از آخر آن کم می‌شود، و بعد از گفتن (حَی عَلی خَیرِ الْعَمَل) باید دو مرتبه (قَدْ قامَتِ الصَّلاة) اضافه نمود.
- [آیت الله علوی گرگانی] اذان هیجده جمله است: )اللّهُ أکْبَر( چهار مرتبه، )أشْهَدُ أن لا اًّلهَ اًّلاّ اللّهُ، أشْهَدُ أنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللّه، حَیَّ عَلی الصَّلاِْ، حَیَّ عَلی الفَلاحِ، حَیَّ عَلی خَیْرِ العَمَل، اللّهُ اکْبَر، لا اًّلهَ اًّلاّ اللّه( هریک دو مرتبه . واقامه هفده جمله است یعنی دو مرتبه اللّهُ أکبَر از اوّل اذان ویک مرتبه )لا اًّلهَ اًّلاّ اللّهُ( از آخر آن کم می‌شود و بعد از گفتن )حَیَّ عَلَی خَیْرِ العَمَل(، باید دو مرتبه )قَدْ قامَتِ الصّلاْ( اضافه نمود.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اذان هیجده جمله دارد: (اللَّهُ أکبَر) چهار مرتبه، (أَشْهَدُ أَنْ لا إلهَ إلّا اللَّهُ)، (أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللَّه)، (حَیَّ علی الصَّلاةِ)، (حَیَّ علی الفَلاحِ)، (حَیَّ علی خَیْرِ العَمَلِ)، (اللَّه أکبَر)، (لا إلهَ إلّا اللَّهُ) هر یک دو مرتبه. و اقامه هفده جمله است؛ یعنی دو مرتبه (اللَّه أکبَر) از اول اذان و یک مرتبه (لا إلهَ إلّا اللَّهُ) از آخر آن کم می‌شود و بعد از گفتن (حَیَّ علی خَیْرِ العَمَلِ) باید دو مرتبه (قَدْ قامَتِ الصّلاة) اضافه نمود.
- [آیت الله وحید خراسانی] اذان هیجده جمله است الله اکبر چهار مرتبه اشهد ان لا اله الا الله اشهد ان محمدا رسول الله حی علی الصلاه حی علی الفلاح حی علی خیر العمل الله اکبر لا اله الا الله هر یک دو مرتبه و اقامه هفده جمله است یعنی دو مرتبه الله اکبر از اول اذان و یک مرتبه لا اله الا الله از اخر ان کم می شود و بعد از گفتن حی علی خیر العمل باید دو مرتبه قد قامت الصلاه اضافه نمود
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اذان هیجده جمله است: اللّه اکبر چهار مرتبه؛ اشهد ان لا اله الا اللّه؛ اشهد ان محمدا رسول اللّه؛ حی علی الصلاه؛ حی علی الفلاح؛ حی علی خیر العمل؛ اللّه اکبر؛ لا اله الا اللّه هر یک دو مرتبه. و اقامه هفده جمله است؛ یعنی دو مرتبه اللّه اکبر از اول اذان و یک مرتبه لااله الا اللّه از آخر آن کم می شود و بعد از گفتن حی علی خیر العمل باید دو مرتبه قد قامت الصلاه اضافه نمود.
- [آیت الله بروجردی] اذان هیجده جمله است:(اَللهُ اَکبرُ)؛ چهار مرتبه.(اَشهّدُ اَنْ لا اِلهَ اِلا اللهُ - اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللهِ حَی عَلَی الصَّلوة حَی عَلَی الفَلاحِ حَی عَلَی خَیرِ العَمَلِ اَللهُ اَکبرُ لا اِلَهَ اِلا اللهُ)؛ هر یک دو مرتبه.و اقامه هفده جمله است:یعنی دو مرتبه (اَللهُ اَکبرُ) از اوّل اذان و یک مرتبه (لا اِلهَ اِلا اللهُ) از آخر آن کم می‌شود و بعد از گفتن (حَی عَلَی خَیرِ العَمَلِ) باید دو مرتبه (قَد قامَتِ الصَّلوة) اضافه نمود.