چرا به علی بن موسی، امام هشتم شیعیان، "رضا" می گویند؟
امام موسی بن جعفر(ع) فرزندش "علی" (علیه السلام) را "رضا" لقب داده بود و گاهی می‌فرمود: "پسرم رضا را بگویید پیش من بیاید... به فرزندم رضا گفتم... فرزندم رضا گفت؛ امّا وقتی حضرت را مورد خطاب قرار می‌داد، می‌فرمود: یا أباالحسن.[1] از این روایت استفاده می‌شود که امام کاظم(ع) عنایت خاصی به لقب "رضا" برای فرزندشان داشتند و به نحوی به دیگران گوشزد می‌کردند حضرت را "رضا" صدا بزنند. در وجه نام گذاری حضرت به "رضا" احادیثی وارد شده است، از جمله: احمد بن أبی نصر بزنطی به امام جواد(ع) عرض کرد: گروهی از مخالفان شما گمان می‌کنند که مأمون پدر بزرگوار شما را "رضا" لقب داده، آن هم بدین جهت که امام(ع) را برای پذیرش ولایتعهدی راضی کرده است. امام جواد فرمود: "به خدا سوگند! اینان دروغ می‌گویند، بلکه خدا پدرم را "رضا" نامیده، چون که پسندیده خدا در آسمان بود و رسول خدا و أئمه هدی در زمین از او خوشنود بودند"، بزنطی به امام گفت: آیا همه پدران گذشته تو پسندیده خدا و رسول و ائمه نبودند، فرمود: چرا. بزنطی پرسید: پس چرا تنها آن حضرت "رضا" نامیده شد، فرمود: "زیرا همان گونه که دوستان و موافقان وی از حضرت راضی بودند، دشمنان و مخالفان نیز از او راضی بودند. چنین ویژگی برای هیچ کدام از پدران حضرت وجود نداشت، و بدین سبب است که میان آنان، حضرت "رضا" نامیده شده است".[2] برخی از بزرگان در این باره نوشته ‌اند: خداوند در لوح محفوظ آن حضرت را "رضا" نامیده و با این نام گذاری اعلام فرموده است که: 1- دوستان و دشمنان از حضرت راضی هستند. 2- فرشتگان از شمایل و اخلاق و اعمال امام رضایت دارند. 3- خدا از او راضی بوده و او را هم راضی کرده است.[3] [1]. عیون اخبارالرّضا، صدوق، رضا مشهدی، جزء 1، ص 14 - 13، ح 2. [2]. علل الشرایع، صدوق، مؤسسه الأعلمی، بیروت، جزء 1، ص 277، باب 172، ح 1. [3]. القاب الرّسول و عترته (مجموعه نفیسه ص 269)، کتابخانه آیت اللَّه مرعشی نجفی، ص 67.
عنوان سوال:

چرا به علی بن موسی، امام هشتم شیعیان، "رضا" می گویند؟


پاسخ:

امام موسی بن جعفر(ع) فرزندش "علی" (علیه السلام) را "رضا" لقب داده بود و گاهی می‌فرمود: "پسرم رضا را بگویید پیش من بیاید... به فرزندم رضا گفتم... فرزندم رضا گفت؛ امّا وقتی حضرت را مورد خطاب قرار می‌داد، می‌فرمود: یا أباالحسن.[1]
از این روایت استفاده می‌شود که امام کاظم(ع) عنایت خاصی به لقب "رضا" برای فرزندشان داشتند و به نحوی به دیگران گوشزد می‌کردند حضرت را "رضا" صدا بزنند.

در وجه نام گذاری حضرت به "رضا" احادیثی وارد شده است، از جمله: احمد بن أبی نصر بزنطی به امام جواد(ع) عرض کرد: گروهی از مخالفان شما گمان می‌کنند که مأمون پدر بزرگوار شما را "رضا" لقب داده، آن هم بدین جهت که امام(ع) را برای پذیرش ولایتعهدی راضی کرده است. امام جواد فرمود: "به خدا سوگند! اینان دروغ می‌گویند، بلکه خدا پدرم را "رضا" نامیده، چون که پسندیده خدا در آسمان بود و رسول خدا و أئمه هدی در زمین از او خوشنود بودند"، بزنطی به امام گفت: آیا همه پدران گذشته تو پسندیده خدا و رسول و ائمه نبودند، فرمود: چرا. بزنطی پرسید: پس چرا تنها آن حضرت "رضا" نامیده شد، فرمود: "زیرا همان گونه که دوستان و موافقان وی از حضرت راضی بودند، دشمنان و مخالفان نیز از او راضی بودند. چنین ویژگی برای هیچ کدام از پدران حضرت وجود نداشت، و بدین سبب است که میان آنان، حضرت "رضا" نامیده شده است".[2]

برخی از بزرگان در این باره نوشته ‌اند: خداوند در لوح محفوظ آن حضرت را "رضا" نامیده و با این نام گذاری اعلام فرموده است که:
1- دوستان و دشمنان از حضرت راضی هستند.
2- فرشتگان از شمایل و اخلاق و اعمال امام رضایت دارند.
3- خدا از او راضی بوده و او را هم راضی کرده است.[3]


[1]. عیون اخبارالرّضا، صدوق، رضا مشهدی، جزء 1، ص 14 - 13، ح 2.
[2]. علل الشرایع، صدوق، مؤسسه الأعلمی، بیروت، جزء 1، ص 277، باب 172، ح 1.
[3]. القاب الرّسول و عترته (مجموعه نفیسه ص 269)، کتابخانه آیت اللَّه مرعشی نجفی، ص 67.





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین