قوم هود چه کسانی بوده اند؟

قوم هود از اقوام عرب ما قبل تاریخ هستند و از آثار و اخبار آن ها در تاریخ، تنها داستان هایی بازمانده است که قابل اعتماد نیست.[1] در قرآن گاه از آن ها به (عاد اولی) یاد شده است،[2] از همین جا فهمیده می شود که (عاد ثانیه) نیز وجود داشته اند که در احقاف، وادی بین عمان و سرزمین مهره ی،[3] و پس از قوم نوح، بوده اند.[4] اوصاف آنان در قرآن عبارت است از: اندام های کشیده و قامت های بلند[5] قوی و خشن،[6] شهرهای آباد و زمین های سرسبز، باغ ها و نخلستان ها و کشاورزی، و نیز آنان مقام کریم داشتند.[7]
این قوم، در نعمت زندگی می کردند؛ اما رفته رفته به بت پرستی گراییدند و از مستکبران اطاعت نمودند؛ پس خداوند حضرت هود را فرستاد تا آنان را به راه حق هدایت کند و به خداپرستی دعوت نماید و از بت پرستی باز دارد.[8] حضرت هود آن ها را بسیار موعظه کرد و راهنمایی فرمود، ولی نپذیرفتند و سرباز زدند و تنها تعداد کمی ایمان آورده و بیشتر مردم با او به دشمنی برخاستند و او را دیوانه و سفیه نامیدند و از او خواستند عذاب هایی را که وعده داده، نازل شود؛ خدای متعال تند بادی فرستاد و آنان را هلاک کرد. قرآن کریم عذاب آنان را چنین بیان می کند: (وَ أَمَّا عادٌ فَأُهْلِکُوا بِرِیح صَرْصَر عاتِیَة سَخَّرَها عَلَیْهِمْ سَبْعَ لَیال وَ ثَمانِیَةَ أَیَّام حُسُوماً فَتَرَی الْقَوْمَ فِیها صَرْعی کَأَنَّهُمْ أَعْجازُ نَخْل خاوِیَة)؛[9] آن ها هشت روز و هفت شب ادامه داشت؛ پس از آن قامت های بلند مردم مانند نخل های ریشه کن شده، روی زمین افتادند.[10] تندباد آنان را مانند نخل خرما از زمین ریشه کن و در گوشه ای پرتاب می کرد؛[11] سرانجام خداوند آن قوم را هلاک کرد و هود و مؤمنان را نجات داد.[12] حضرت امام باقر(علیه السلام)فرمود:
(زمانی که عمر نوح(علیه السلام) به آخر نزدیک شد و نبوّتش پایان یافت، خداوند بر او وحی فرستاد: ای نوح! نبوّت تو به آخر رسیده است، علم -و دانشی که نزد تو است -و ایمان و اسم اکبر و میراث علم و آثار علم نبوّت را در نسل خود قرار ده.)
حضرت نوح(علیه السلام) به سام درباره ی پیامبری به نام هود، بشارت داد -بین نوح و هود چند نسل از پیامبران فاصله است -و فرمود: خداوند پیامبری مبعوث می کند که هود نام دارد و قوم خود را به خداپرستی دعوت می نماید؛ اما آن ها پیامبر را تکذیب می کنند و خداوند آنان را به وسیله ی تندباد هلاک خواهد کرد. هر کس از شما هود را درک کند -مراد هر کسی از نسل شما در زمان حضرت هود است-، به او ایمان بیاورد و از او اطاعت کند تا از عذاب نجات یابد.)[13]
حضرت امام صادق(علیه السلام) فرمود: (وقتی حضرت هود به پیامبری مبعوث شد، گروهی از نسل سام به او ایمان آوردند و بقیه که ایمان نیاوردند، هلاک شدند. حضرت هود به پیامبری به نام صالح بشارت داد.)[14]
نکته
اقوام بسیاری به علت جهل و ناسپاسی، طغیان کرده اند و سرانجام به عذاب سخت مبتلا شده اند.
پی نوشتها:
[1]. میزان الحکمه، ج4، ص3048.
[2]. نجم، 50.
[3]. احقاف، 21.
[4]. اعراف، 69.
[5]. قمر، 20؛ الحاقه، 7.
[6]. فصلت، 15؛ شعراء، 130.
[7]. شعراء، 130.
[8]. شعراء، 130.
[9]. الحاقه، 7.
[10]. الحاقه، 7.
[11]. قمر، 20.
[12]. هود، 58.
[13]. کمال الدین و تمام النعمه، ص136، حدیث5.
[14]. کافی، ج8، ص115، حدیث 92.
منبع: سرگذشت ها و عبرت ها در آیینه ی وحی، سید مرتضی قافله باشی، انتشارات مرکز مدیریت حوزه علمیه قم (1383).