آیا آرزواندیشی پیامبراکرم(صلی الله علیه وآله) و مردم نسبت به باغ و بستان نشانه تأثیر پذیری از جغرافیای جزیرة العرب نیست؟
بعضی ها برای این که بفهمانند قرآن از فرهنگ اعراب متأثر است، به مسئله جغرافیای کشور عربستان استدلال کرده و گفته اند: کشور عربستان در خط استوا، واقع گردیده و گرمای زیاد، موجب کویری شدن بخش بزرگی از آن سرزمین شده است و زمانی که پیامبراسلام(صلی الله علیه وآله)در آن سرزمین خشک که مردم از نعمت سرسبزی و درخت و نهرهای زیبا... محروم بودند، به پیامبری رسید؛ خودش و مردم، آرزوی چنین نعمت ها و باغ و بستان ها را داشتند، از این رو، در سخنانش، به بهشت و باغ و بستان... بشارت می داد و همه این ها از این رو بود که آرزوی آن ها را با عمل کردن احکام اسلام، برآورده کند. اگر پیامبر(صلی الله علیه وآله)در سرزمین سبز و خرّم، مبعوث می شد، چنین وعده های نمی دادند.[1] بررسی و نقد شبهه الف. بی گمان هر انسانی از سبزه و آب، باغ و بستان و شادابی و زیبایی خشنود می شود و جذب آن می گردد و از آتش و عذاب و شکنجه گریزان است. شاهد بر مدعا این است که در عصر رسالت مردمانی از مناطق دیگر مانند ایران و شامات به حجاز می آمدند و شنیدن این آیات برای آن ها همان جاذبه و طراوتی را داشت که برای حجازی داشت، افزون بر این، تعبیرات خلود و جاودانگی (نحل، 31)، سایه پایدار(رعد، 35) غذاهای همیشگی (رعد، 35) و... از ویژگی هایی است که هر چه بگوییم در دنیا یافت نمی شود.[2] ب. داشتن آرزو، با گفتار قرآن هیچ منافاتی ندارد؛ چون زیباپسندی و آرزوی سر سبزی و خّرمی از تراوش های فطری آدمی است و قرآن نیز به زبان فطرت سخن گفته است. واقعیت و سر سبزی بهشت را به خّرمی دنیوی تشبیه کرده، تا بفهماند، باغ و بستان دنیا، برای شما آرزویی است بس بزرگ و بهشت و نعمت های آن که قابل توصیف نیست، با اعمال خودتان، دست یافتنی است. ج. اگر پیامبر(صلی الله علیه وآله) چنین جایی را آرزو داشت، خود مشرکان، این آرزوها را برآورده می کردند؛ از همسر زیبا تا باغ ها و بستان های خرّم و ثروت و مکنت و...؛ امّا پیامبر(صلی الله علیه وآله) نپذیرفت؛ بنابراین، چنین ادّعایی برخلاف واقعیت های تاریخی و مطالب قرآنی است. شهر طایف را که سرسبزترین شهرهای حجاز بوده است، به پیامبر(صلی الله علیه وآله)وعده می دادند، دیگر لزومی نداشت آرزوی باغ و بستان کند! در نتیجه آنچه در قرآن از باغ و بستان بهشتی سخن گفته، مقایسه ی با باغ های دنیوی نیست و هر شنونده ای را به خود جذب می کند. پی نوشتها: [1]. بیّنات، ش5، ص 91، بهار 74. (با اختصار و توضیح) [2]. محمدعلی ایازی، قرآن و فرهنگ زمانه، ص 52. منبع: بررسی شبهات قرآن و فرهنگ زمانه، حسن رضا رضایی، نشر انتشارات مرکز مدیریت حوزه علمیه (1382).
عنوان سوال:

آیا آرزواندیشی پیامبراکرم(صلی الله علیه وآله) و مردم نسبت به باغ و بستان نشانه تأثیر پذیری از جغرافیای جزیرة العرب نیست؟


پاسخ:

بعضی ها برای این که بفهمانند قرآن از فرهنگ اعراب متأثر است، به مسئله جغرافیای کشور عربستان استدلال کرده و گفته اند:
کشور عربستان در خط استوا، واقع گردیده و گرمای زیاد، موجب کویری شدن بخش بزرگی از آن سرزمین شده است و زمانی که پیامبراسلام(صلی الله علیه وآله)در آن سرزمین خشک که مردم از نعمت سرسبزی و درخت و نهرهای زیبا... محروم بودند، به پیامبری رسید؛ خودش و مردم، آرزوی چنین نعمت ها و باغ و بستان ها را داشتند، از این رو، در سخنانش، به بهشت و باغ و بستان... بشارت می داد و همه این ها از این رو بود که آرزوی آن ها را با عمل کردن احکام اسلام، برآورده کند. اگر پیامبر(صلی الله علیه وآله)در سرزمین سبز و خرّم، مبعوث می شد، چنین وعده های نمی دادند.[1]
بررسی و نقد شبهه
الف. بی گمان هر انسانی از سبزه و آب، باغ و بستان و شادابی و زیبایی خشنود می شود و جذب آن می گردد و از آتش و عذاب و شکنجه گریزان است. شاهد بر مدعا این است که در عصر رسالت مردمانی از مناطق دیگر مانند ایران و شامات به حجاز می آمدند و شنیدن این آیات برای آن ها همان جاذبه و طراوتی را داشت که برای حجازی داشت، افزون بر این، تعبیرات خلود و جاودانگی (نحل، 31)، سایه پایدار(رعد، 35) غذاهای همیشگی (رعد، 35) و... از ویژگی هایی است که هر چه بگوییم در دنیا یافت نمی شود.[2]
ب. داشتن آرزو، با گفتار قرآن هیچ منافاتی ندارد؛ چون زیباپسندی و آرزوی سر سبزی و خّرمی از تراوش های فطری آدمی است و قرآن نیز به زبان فطرت سخن گفته است. واقعیت و سر سبزی بهشت را به خّرمی دنیوی تشبیه کرده، تا بفهماند، باغ و بستان دنیا، برای شما آرزویی است بس بزرگ و بهشت و نعمت های آن که قابل توصیف نیست، با اعمال خودتان، دست یافتنی است.
ج. اگر پیامبر(صلی الله علیه وآله) چنین جایی را آرزو داشت، خود مشرکان، این آرزوها را برآورده می کردند؛ از همسر زیبا تا باغ ها و بستان های خرّم و ثروت و مکنت و...؛ امّا پیامبر(صلی الله علیه وآله) نپذیرفت؛ بنابراین، چنین ادّعایی برخلاف واقعیت های تاریخی و مطالب قرآنی است. شهر طایف را که سرسبزترین شهرهای حجاز بوده است، به پیامبر(صلی الله علیه وآله)وعده می دادند، دیگر لزومی نداشت آرزوی باغ و بستان کند!
در نتیجه آنچه در قرآن از باغ و بستان بهشتی سخن گفته، مقایسه ی با باغ های دنیوی نیست و هر شنونده ای را به خود جذب می کند.
پی نوشتها:
[1]. بیّنات، ش5، ص 91، بهار 74. (با اختصار و توضیح)
[2]. محمدعلی ایازی، قرآن و فرهنگ زمانه، ص 52.
منبع: بررسی شبهات قرآن و فرهنگ زمانه، حسن رضا رضایی، نشر انتشارات مرکز مدیریت حوزه علمیه (1382).





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین