ظاهر قران
در احادیث فراوانی از اهل بیت (ع) رسیده است که: قران دارای ظهر و بطن می باشد.
برخی می‌گویند: تجوید یک طرح استعماری است و تنها برای مشغول کردن مسلمانان به ظاهر قرآن به وجود آمده است. آیا این سخن صحیح است؟
علم تجوید، یکی از علوم اسلامی است و سابقة دیرین دارد. تجوید قرآن، یک موضوع جدید نیست تا گفته شود، یک طرح استعماری است برای مشغول داشتن مسلمانان به ظاهر قرآن و بازداشتن آنان از تأمّل و تدبّر در محتوای قرآن. تجوید به معنای نیکو ادا کردن الفاظ قرآن است. از زمان پیامبر6 قرآن با تجوید قرائت می‌شده است، گرچه علم تجوید به معنای مجموعه قوانینی که چگونگی قرائت صحیح و زیبا را به ما می‌آموزد، در قرن چهارم تدوین گردید. نخستین کسی که فن تجوید را تدوین کرد، ابومزاحم موسی بن عبیدالله خاقانی بغدادی، (متوفای 325 ه . ق) است.(ر.ک: تجوید و آواشناسی، مرادعلی شمس، ص 19، مؤسسة انتشاراتی عصمت.) خداوند در مورد تلاوت قرآن می‌فرماید: "...وَ رَتِّل‌ِ الْقُرْءَان‌َ تَرْتِیلاً;(مزمل،4)،...قرآن را شمرده شمرده بخوان." ترتیل در اصل به معنای تنظیم و ترتیب موزون است. و در آیه به معنای خواندن آیات قرآن با تأنّی و نظم لازم، ادای صحیح حروف، تبیین کلمات، دقّت و تأمّل در مفاهیم و اندیشه در نتایج آن است.(ر.ک: تفسیر نمونه، آیت الله مکارم شیرازی و دیگران، ج 25، ص 167، دارالکتب الاسلامیة.) از این آیه رعایت تجوید در قرائت قرآن استفاده می‌شود. در روایتی امام صادق‌می‌فرماید: ترتیل یعنی در آیات قرآن مکث کنی و آن را با صدای خوب بخوانی. تا تجوید را فرا نگیریم، نمی‌توانیم قرآن را با صدای خوب بخوانیم. بنابراین، اصل تجوید از آغاز اسلام بوده، طرح استعماری نیست، قرآن به آن دستور داده و با اندیشه و تدبّر در قرآن منافات ندارد، بلکه خود راهی برای اندیشه و تدبّر در آیات قرآن است. این نکته هم قابل تذکر است همان گونه که در کارهای دیگر نباید افراط کرد، در تجوید هم نباید افراط کرد و اعتدال را رعایت نمود; ولی متأسّفانه امروز بسیاری از مسلمانان از این واقعیت فاصله گرفته، از قرآن تنها به الفاظی اکتفا نموده‌اند و تلاش‌شان تنها ختم سوره و قرآن است، بی‌آن که بدانند این آیات برای چه نازل شده و چه پیامی را ابلاغ می‌کند؟ درست است که الفاظ قرآن نیز محترم و خواندنش فضیلت دارد; ولی نباید فراموش کرد که این الفاظ و تلاوت مقدمة فهم محتوای آن است.(ر.ک: تفسیر نمونه، ج 25، ص 172.) eporsesh.com
علم تجوید، یکی از علوم اسلامی است و سابقة دیرین دارد. تجوید قرآن، یک موضوع جدید نیست تا گفته شود، یک طرح استعماری است برای مشغول داشتن مسلمانان به ظاهر قرآن و بازداشتن آنان از تأمّل و تدبّر در محتوای قرآن. تجوید به معنای نیکو ادا کردن الفاظ قرآن است. از زمان پیامبر6 قرآن با تجوید قرائت می‌شده است، گرچه علم تجوید به معنای مجموعه قوانینی که چگونگی قرائت صحیح و زیبا را به ما می‌آموزد، در قرن چهارم تدوین گردید. نخستین کسی که فن تجوید را تدوین کرد، ابومزاحم موسی بن عبیدالله خاقانی بغدادی، (متوفای 325 ه . ق) است.(ر.ک: تجوید و آواشناسی، مرادعلی شمس، ص 19، مؤسسة انتشاراتی عصمت.) خداوند در مورد تلاوت قرآن می‌فرماید: "...وَ رَتِّل‌ِ الْقُرْءَان‌َ تَرْتِیلاً;(مزمل،4)،...قرآن را شمرده شمرده بخوان." ترتیل در اصل به معنای تنظیم و ترتیب موزون است. و در آیه به معنای خواندن آیات قرآن با تأنّی و نظم لازم، ادای صحیح حروف، تبیین کلمات، دقّت و تأمّل در مفاهیم و اندیشه در نتایج آن است.(ر.ک: تفسیر نمونه، آیت الله مکارم شیرازی و دیگران، ج 25، ص 167، دارالکتب الاسلامیة.) از این آیه رعایت تجوید در قرائت قرآن استفاده می‌شود. در روایتی امام صادق‌می‌فرماید: ترتیل یعنی در آیات قرآن مکث کنی و آن را با صدای خوب بخوانی. تا تجوید را فرا نگیریم، نمی‌توانیم قرآن را با صدای خوب بخوانیم. بنابراین، اصل تجوید از آغاز اسلام بوده، طرح استعماری نیست، قرآن به آن دستور داده و با اندیشه و تدبّر در قرآن منافات ندارد، بلکه خود راهی برای اندیشه و تدبّر در آیات قرآن است. این نکته هم قابل تذکر است همان گونه که در کارهای دیگر نباید افراط کرد، در تجوید هم نباید افراط کرد و اعتدال را رعایت نمود; ولی متأسّفانه امروز بسیاری از مسلمانان از این واقعیت فاصله گرفته، از قرآن تنها به الفاظی اکتفا نموده‌اند و تلاش‌شان تنها ختم سوره و قرآن است، بی‌آن که بدانند این آیات برای چه نازل شده و چه پیامی را ابلاغ می‌کند؟ درست است که الفاظ قرآن نیز محترم و خواندنش فضیلت دارد; ولی نباید فراموش کرد که این الفاظ و تلاوت مقدمة فهم محتوای آن است.(ر.ک: تفسیر نمونه، ج 25، ص 172.) eporsesh.com
عنوان سوال:
برخی می‌گویند: تجوید یک طرح استعماری است و تنها برای مشغول کردن مسلمانان به ظاهر قرآن به وجود آمده است. آیا این سخن صحیح است؟
پاسخ:
علم تجوید، یکی از علوم اسلامی است و سابقة دیرین دارد. تجوید قرآن، یک موضوع جدید نیست تا گفته شود، یک طرح استعماری است برای مشغول داشتن مسلمانان به ظاهر قرآن و بازداشتن آنان از تأمّل و تدبّر در محتوای قرآن. تجوید به معنای نیکو ادا کردن الفاظ قرآن است.
از زمان پیامبر6 قرآن با تجوید قرائت می‌شده است، گرچه علم تجوید به معنای مجموعه قوانینی که چگونگی قرائت صحیح و زیبا را به ما می‌آموزد، در قرن چهارم تدوین گردید. نخستین کسی که فن تجوید را تدوین کرد، ابومزاحم موسی بن عبیدالله خاقانی بغدادی، (متوفای 325 ه . ق) است.(ر.ک: تجوید و آواشناسی، مرادعلی شمس، ص 19، مؤسسة انتشاراتی عصمت.)
خداوند در مورد تلاوت قرآن می‌فرماید: "...وَ رَتِّل‌ِ الْقُرْءَان‌َ تَرْتِیلاً;(مزمل،4)،...قرآن را شمرده شمرده بخوان."
ترتیل در اصل به معنای تنظیم و ترتیب موزون است. و در آیه به معنای خواندن آیات قرآن با تأنّی و نظم لازم، ادای صحیح حروف، تبیین کلمات، دقّت و تأمّل در مفاهیم و اندیشه در نتایج آن است.(ر.ک: تفسیر نمونه، آیت الله مکارم شیرازی و دیگران، ج 25، ص 167، دارالکتب الاسلامیة.)
از این آیه رعایت تجوید در قرائت قرآن استفاده می‌شود.
در روایتی امام صادق‌می‌فرماید: ترتیل یعنی در آیات قرآن مکث کنی و آن را با صدای خوب بخوانی.
تا تجوید را فرا نگیریم، نمی‌توانیم قرآن را با صدای خوب بخوانیم.
بنابراین، اصل تجوید از آغاز اسلام بوده، طرح استعماری نیست، قرآن به آن دستور داده و با اندیشه و تدبّر در قرآن منافات ندارد، بلکه خود راهی برای اندیشه و تدبّر در آیات قرآن است.
این نکته هم قابل تذکر است همان گونه که در کارهای دیگر نباید افراط کرد، در تجوید هم نباید افراط کرد و اعتدال را رعایت نمود; ولی متأسّفانه امروز بسیاری از مسلمانان از این واقعیت فاصله گرفته، از قرآن تنها به الفاظی اکتفا نموده‌اند و تلاش‌شان تنها ختم سوره و قرآن است، بی‌آن که بدانند این آیات برای چه نازل شده و چه پیامی را ابلاغ می‌کند؟ درست است که الفاظ قرآن نیز محترم و خواندنش فضیلت دارد; ولی نباید فراموش کرد که این الفاظ و تلاوت مقدمة فهم محتوای آن است.(ر.ک: تفسیر نمونه، ج 25، ص 172.)
eporsesh.com
- [سایر] در کدام سوره از قرآن از چهار زن بهشتی و چهار مرد جهنمی سخن گفته شده است؟ نام آنان چیست؟
- [سایر] به چه دلیل در قرآن مجید از "عالم برزخ" کمتر سخن به میان آمده است؟
- [سایر] در کدام سوره قرآن کریم از نعمتهای وصفناپذیر بهشت سخن به میان آمده است؟ آن نعمتها را بیان کنید؟
- [سایر] چرا قرآن به نامهای کریم، رحیم، مجید و... نام گرفته و آیا قائل شدن به این که "قرآن محمد" است، صحیح است؟
- [سایر] هفدهمین سوره قرآن چه نام دارد؟ آیا در این سوره توضیحی درباره دین و اسلام داده شده است؟
- [سایر] ایا دوستی با کشور هایی که به ظاهر با اسلام دشمنی علنی دارند صحیح است؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] شخصی قبل از اذان صبح بیدار شده و جنب بوده، مشغول غسل می‌شود که وسط غسل، اذان می‌گویند. آیا روزه او صحیح است و کفّاره دارد یا نه؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] شخصی قبل از اذان صبح بیدار شده و جنب بوده، مشغول غسل می‌شود که وسط غسل، اذان می‌گویند. آیا روزه او صحیح است و کفّاره دارد یا نه؟
- [سایر] چرا قرآن برای حضرت آدم فرستاده نشده است و دین اسلام چرا قبل از دینهای دیگر نبوده و علت نیاز به دیگر دینها چه بوده است؟
- [سایر] مقصود از روایاتی که می‌گویند: قرآن، دارای هفتاد بطن است، چیست؟ و معنای ظاهر و باطن چیست؟ آیا در روایات معنا شده‌اند؟ و امامان از این شیوه استفاده میکردند؟
- [آیت الله مظاهری] رعایت کردن آنچه را که علمای تجوید می‌گویند نظیر مدّهای واجب، مراعات مخارج حروف، وقف به حرکت، وصل به سکون و مانند اینها واجب نیست بلکه اگر طوری بخواند که بگویند عربی صحیح است، کفایت می‌کند.
- [آیت الله خوئی] اگر پولی که خمس آن را نداده به حمامی بدهد، اگرچه مرتکب حرام شده، ولی ظاهر این است که غسل او صحیح باشد و ذمهاش به مستحقین خمس مشغول می‌شود.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر پولی را که خمس آن را نداده به حمامی بدهد؛ اگرچه مرتکب حرام شده ولی ظاهر این است که غسل او صحیح باشد و ذمه اش به مستحقین خمس مشغول می شود.
- [آیت الله سیستانی] اگر پولی را که خمس آن را نداده به حمامی بدهد ، اگرچه مرتکب حرام شده ولی ظاهر این است که غسل او صحیح باشد و ذمّهاش به مستحقّین خمس مشغول می‌شود .
- [آیت الله بهجت] قیام در موقع گفتن تکبیرةالاحرام بنابر ظاهر و قیام پیش از رکوع که آن را قیام متصل به رکوع می‌گویند، رکن است. ولی قیام در موقع خواندن حمد و سوره و قیام بعد از رکوع رکن نیست و اگر کسی آن را از روی فراموشی ترک کند، نمازش صحیح است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] 1 قسم را باید با زبان و لفظ صریح بیان کرد. 2 قسمی اعتبار دارد که یکی از اسماء خداوند متعال باشد مثل خدا یا الله. 3 اگر به برخی از اوصاف خدای سبحان قسم بخورد که معمولاً از آن صفت خدای سبحان اراده می شود یا قرینه ای به کار ببرد که مراد او را بفهماند قسم صحیح است. 4 شخص لال اگر با اشاره قسم بخورد قسم او صحیح است ولی کسی که می تواند سخن بگوید قسم او با اشاره صحیح نیست. 5 قسم به مقدسات دیگر مثل قرآن و پیامبر و ائمه اطهار(علیهم السلام) احکام قسم را ندارد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] امر به معروف و نهی از منکر بر تمام افراد عاقل و بالغ با شرایط زیر واجب است: 1 کسی که می خواهد امر و نهی کند باید یقین داشته باشد که طرف مقابل مشغول انجام حرام یا ترک واجبی است. 2 احتمال دهد که امر و نهی او اثردارد، خواه اثر فوری داشته باشد یا غیر فوری، کامل یا ناقص، بنابراین اگر بداند هیچ اثر نمی کند واجب نیست. 3 در امر و نهی او مفسده و ضرری نباشد، پس اگر بداند یا خوف این باشد که امر یا نهی او، ضرر جانی یا عرضی و آبرویی یا مالی قابل توجه نسبت به او یا بعضی از مؤمنین می رساند واجب نیست، ولی اگر معروف و منکر از اموری باشد که شارع مقدس اسلام اهمیت زیادی به آن می دهد (مانند حفظ اسلام و قرآن و استقلال ممالک اسلامی، یا حفظ احکام ضروری اسلام)، باید اعتنا به ضرر نکند و با بذل جان و مال در حفظ آنها بکوشد.
- [آیت الله مظاهری] یکی از گناهان بزرگ در اسلام که دنیا و آخرت انسان را تباه می‌کند غنا و موسیقی است، و قرآن شریف آن را موجب ضلالت و گمراهی، بلکه موجب استهزاء دین میداند: (وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ یَشْتَری لَهْوَ الْحَدیثِ لِیُضِلَّ عَنْ سَبیلِ اللَّهِ بِغَیْرِ عِلْمٍ وَ یَتَّخِذَها هُزُواً اولئِکَ لَهُمْ عَذابٌ مُهین)[1] (و برخی از مردم کسانی هستند که سخن بیهوده را خریدارند تا مردم را بی هیچ دانشی از راه خدا گمراه کنند، و راه خدا را به ریشخند گیرند، برای آنان عذابی خوارکننده خواهد بود.) و مراد از غنا در اینجا آن صوتی است که شهوتانگیز و طربانگیز باشد، چنانکه مراد از موسیقی در اینجا آن آهنگی است که شهوتانگیز و طربانگیز باشد.
- [آیت الله مظاهری] از گناهان بزرگ در اسلام نفاق است و در روایات فراوانی فرمودهاند کسی که دارای دو چهره و دو زبان باشد، در روز قیامت با دو زبان که آتش از آنها شعلهور است محشور می‌شود و این نفاق اقسامی دارد: الف) کسانی که ایمان ندارند، ولی با زبان یا عمل ایمان نمایی می‌کنند، و این افراد همان منافقینی هستند که قرآن جایگاه آنان را پستترین جاهای جهنّم قرار داده است. ب) افراد ریاکار که اعمالشان برای خدا نیست، ولی نمایش برای خداست و قرآن علاوه بر اینکه اعمال این افراد را باطل میداند، گناه آنان را در حدّ کفر شمرده است. ج) افرادی که در برخورد با مردم دارای دو چهره و دو زبان هستند؛ مثلاً در حالی که کینه و عداوت دارند و از غیبت و تهمت باک ندارند، ولی در ظاهر اظهار محبّت و ارادت می‌کنند. د) افرادی که خود را وابسته به دین می‌کنند، ولی در حقیقت آن وابستگی را در عمل ندارند، نظیر عالم بی عمل و زاهد بیحقیقت و مقدّس و متّقی نما، و این افراد گرچه در روایات اطلاق نفاق بر آنها شده است و از نظر اخلاقی منافق میباشند، ولی گناه منافق را ندارند و اگر بر طبق وظیفه دینی خود عمل نکنند، در روز قیامت با منافقین محشور میشوند.
- [آیت الله مظاهری] از گناهان بزرگ در اسلام کوتاهی در حقوق فرزند است، زیرا همانطور که پدر و مادر در اسلام حقوقی دارند فرزندان نیز چنین هستند، و اگر پدر و مادر آن حقوق را مراعات نکنند، از نظر قرآن موجب خسران در قیامت است. حقوقی که فرزندان بر پدر و مادر دارند چند چیز است: الف) تربیت صحیح اسلامی (آشنا نمودن فرزند با احکام اسلام از اصول و فروع و اخلاق و مقیّد نمودن او به ظواهر شرع از اهمیّت دادن به واجبات و اجتناب از گناهان خصوصاً گناهان بزرگ) و اگر کوتاهی کنند، شریک در جرایم فرزند میباشند. ب) تربیت فرزند به آداب و رسوم اجتماعی و به عبارت دیگر به او ادب آموختن. ج) آموختن دانش در حدّ خوب خواندن و خوب نوشتن. د) فراهم نمودن راهی برای زندگی متوسّط و پرهیزدادن او از تنبلی و بیکاری. ه) فراهم کردن مقدّمات ازدواج برای فرزند خصوصاً اگر دختر باشد که در روایات اهلبیت(سلاماللهعلیهم) برای ازدواج دختر بیشتر سفارش و تأکید شده است. و) گذاشتن اسم اسلامی که سفارش در نامهای پیامبر گرامی و اهلبیت او(سلاماللهعلیهم) زیاد شده است، و شیعه باید از انتخاب نامهای غیر اسلامی برای فرزندان خود پرهیز کند و سزاوار نیست که با وجود اسمهای اهلبیت(سلاماللهعلیهم) برای فرزند خود نام دیگری را انتخاب کند.