منظور از شرّ شب تار (آیه 3 فلق‌) چیست‌؟

در سوره فلق‌، به پیامبر گرامی اسلام‌، دستور داده شده که از هر شرّی به خدای تعالی پناه ببرد، و از میان شرور، به سه شرّ اشاره شده است‌: شرّ شب‌، شرّ ساحران و شرّ حسودان‌. امّا منظور از آیه سه این سوره "به خدا از شرّ شب پناه می‌برم‌، وقتی که با ظلمتش فرا می‌رسد." چیست‌؟ باید توجه داشت که خود شب‌، و تاریکی آن شرّی ندارد و اگر آیه شرّ را بدان نسبت داده به این خاطر است که تاریکی شب به فرد شرور کمک می‌کند که بهتر و با اطمینان بیش‌تری شرّ خود را عملی کرده‌، ضربه بزند; و از طرفی‌، اگر انسان‌، شب مورد حملة فردی قرار گیرد، قدرت دفاعی کمتری دارد. و اصولاً، پس از آن که قرآن دستور می‌دهد که از شرِّ مخلوقات باید به خدا پناه برد، سه شرّ را به طور خصوصی بیان می‌فرماید و اهتمام بیش‌تری برای آن‌ها قائل است‌; به همین خاطر است که این سه نوع شرّ، در حال غفلت‌، به انسان حمله می‌کنند و به طور معمول انسان‌، از این سه شرّ غافل است‌.(ترجمه تفسیر المیزان‌، علامه طباطبایی (ره‌)، ج 20، ص 898، بنیاد فکری علامه‌.) بنا بر این اساس‌، شب و تاریکی آن‌، شرّ نیست‌; به خصوص که برخی مفسران‌، غاسق را به معنای شب نگرفته‌اند، بلکه گفته‌اند که معنای آن عام است‌: "از شرّ هر موجود مزاحمی هنگامی که وارد شود."(تفسیر نمونه‌، آیت اللّه مکارم شیرازی و دیگران‌، ج 27، ص 460، دارالکتب الاسلامیة‌.)
eporsesh.com