اصطلاح
اصطلاح نقل لفظ از معنی لغوی به معنی دیگر را گویند.
منظور از اصطلاح "تواتر قرائات" در قرآن چیست؟
یکی از مسائل مطرح در مباحث علوم قرآن، مسألة "تواتر قرائات هفتگانه" است. در آن جا، این پرسش طرح شده که آیا قرائات هفتگانه بالخصوص متواترند و حجّیت قطعی دارند یا نه؟ در صورتی که متواتر باشند، در حجیّت آنها تردیدی نخواهد بود. بنابر نظر بسیاری از نویسندگان و برخی از فقها قرائات هفتگانه متواترند و حجّیت شرعی دارند.(کتاب الصلاة، شیخ انصاری، ص 117، الرسول المصطفی.) ولی محققان تواتر قرائات را انکار کرده، آن را قابل تصوّر نمی‌دانند; زیرا اگر مقصود از تواتر قرائات، تواتر از خود قَرّأ سبعه باشد، چنین تواتری فاقد ارزش است; چون مبدأ تواتر باید مقام معصوم باشد تا منقول حجیت پیدا کند و اگر مقصود، تواتر از پیامبر6 باشد، چنین چیزی ثابت نیست; زیرا بیش‌تر قرّأ، حتی سند قرائت ندارند، چه رسد به تواتر، بعلاوه بیش‌تر قرائات، از روی اجتهاد شخصی بوده و هرگز مستند به نقل و روایت نیست و اگر فرضاً تواتر قاریان را بپذیریم، این تواتر اثری نخواهد داشت; زیرا تواتر برای کسی حجیت دارد که نسبت به خود او حاصل شده باشد نه دیگران. و اگر نقل از پیامبر6 به قرّأ و از آنان به دیگران باشد، فاقد شرط تواتر است; زیرا اساسی‌ترین شرط تواتر آن است که از مبدأ تا مقصد در تمامی طبقات، نقل همگانی وجود داشته باشد و در این فرض چنین نمی‌باشد; زیرا در وسط به نقل فرد می‌رسد و از تواتر ساقط می‌شود.(ر.ک: تاریخ قرآن، آیت الله معرفت، ص 149، انتشارات سمت.) تذکر این نکته لازم است که آن چه بیان شد، مربوط به عنوان "قرائات" است و میان "قرائات" و "قرآن" تفاوت است. قرآن عبارت از معانی و الفاظی که از سوی خداوند به پیامبر اسلام‌وحی شده است و دارای اعجاز می‌باشد و آن حضرت به طور کامل، آن چه را که به ایشان وحی شده، حفظ نموده، بی‌کم و کاستی و به طور کامل به مردم ابلاغ کرد، کاتبان وحی آن را نوشتند و مردم در سینه‌ها حفظ نموده و به صورت تواتر به دست ما رسیده است. موضوع "قرائات" سال‌ها پس از نزول قرآن مطرح شد و قاریان هفتگانه و ده‌گانه بیش‌تر پدید آمدند. eporsesh.com
یکی از مسائل مطرح در مباحث علوم قرآن، مسألة "تواتر قرائات هفتگانه" است. در آن جا، این پرسش طرح شده که آیا قرائات هفتگانه بالخصوص متواترند و حجّیت قطعی دارند یا نه؟ در صورتی که متواتر باشند، در حجیّت آنها تردیدی نخواهد بود. بنابر نظر بسیاری از نویسندگان و برخی از فقها قرائات هفتگانه متواترند و حجّیت شرعی دارند.(کتاب الصلاة، شیخ انصاری، ص 117، الرسول المصطفی.) ولی محققان تواتر قرائات را انکار کرده، آن را قابل تصوّر نمی‌دانند; زیرا اگر مقصود از تواتر قرائات، تواتر از خود قَرّأ سبعه باشد، چنین تواتری فاقد ارزش است; چون مبدأ تواتر باید مقام معصوم باشد تا منقول حجیت پیدا کند و اگر مقصود، تواتر از پیامبر6 باشد، چنین چیزی ثابت نیست; زیرا بیش‌تر قرّأ، حتی سند قرائت ندارند، چه رسد به تواتر، بعلاوه بیش‌تر قرائات، از روی اجتهاد شخصی بوده و هرگز مستند به نقل و روایت نیست و اگر فرضاً تواتر قاریان را بپذیریم، این تواتر اثری نخواهد داشت; زیرا تواتر برای کسی حجیت دارد که نسبت به خود او حاصل شده باشد نه دیگران. و اگر نقل از پیامبر6 به قرّأ و از آنان به دیگران باشد، فاقد شرط تواتر است; زیرا اساسی‌ترین شرط تواتر آن است که از مبدأ تا مقصد در تمامی طبقات، نقل همگانی وجود داشته باشد و در این فرض چنین نمی‌باشد; زیرا در وسط به نقل فرد می‌رسد و از تواتر ساقط می‌شود.(ر.ک: تاریخ قرآن، آیت الله معرفت، ص 149، انتشارات سمت.) تذکر این نکته لازم است که آن چه بیان شد، مربوط به عنوان "قرائات" است و میان "قرائات" و "قرآن" تفاوت است. قرآن عبارت از معانی و الفاظی که از سوی خداوند به پیامبر اسلام‌وحی شده است و دارای اعجاز می‌باشد و آن حضرت به طور کامل، آن چه را که به ایشان وحی شده، حفظ نموده، بی‌کم و کاستی و به طور کامل به مردم ابلاغ کرد، کاتبان وحی آن را نوشتند و مردم در سینه‌ها حفظ نموده و به صورت تواتر به دست ما رسیده است. موضوع "قرائات" سال‌ها پس از نزول قرآن مطرح شد و قاریان هفتگانه و ده‌گانه بیش‌تر پدید آمدند. eporsesh.com
پاسخ:
یکی از مسائل مطرح در مباحث علوم قرآن، مسألة "تواتر قرائات هفتگانه" است.
در آن جا، این پرسش طرح شده که آیا قرائات هفتگانه بالخصوص متواترند و حجّیت قطعی دارند یا نه؟
در صورتی که متواتر باشند، در حجیّت آنها تردیدی نخواهد بود.
بنابر نظر بسیاری از نویسندگان و برخی از فقها قرائات هفتگانه متواترند و حجّیت شرعی دارند.(کتاب الصلاة، شیخ انصاری، ص 117، الرسول المصطفی.) ولی محققان تواتر قرائات را انکار کرده، آن را قابل تصوّر نمی‌دانند; زیرا اگر مقصود از تواتر قرائات، تواتر از خود قَرّأ سبعه باشد، چنین تواتری فاقد ارزش است; چون مبدأ تواتر باید مقام معصوم باشد تا منقول حجیت پیدا کند و اگر مقصود، تواتر از پیامبر6 باشد، چنین چیزی ثابت نیست; زیرا بیش‌تر قرّأ، حتی سند قرائت ندارند، چه رسد به تواتر، بعلاوه بیش‌تر قرائات، از روی اجتهاد شخصی بوده و هرگز مستند به نقل و روایت نیست و اگر فرضاً تواتر قاریان را بپذیریم، این تواتر اثری نخواهد داشت; زیرا تواتر برای کسی حجیت دارد که نسبت به خود او حاصل شده باشد نه دیگران.
و اگر نقل از پیامبر6 به قرّأ و از آنان به دیگران باشد، فاقد شرط تواتر است; زیرا اساسی‌ترین شرط تواتر آن است که از مبدأ تا مقصد در تمامی طبقات، نقل همگانی وجود داشته باشد و در این فرض چنین نمی‌باشد; زیرا در وسط به نقل فرد می‌رسد و از تواتر ساقط می‌شود.(ر.ک: تاریخ قرآن، آیت الله معرفت، ص 149، انتشارات سمت.)
تذکر این نکته لازم است که آن چه بیان شد، مربوط به عنوان "قرائات" است و میان "قرائات" و "قرآن" تفاوت است. قرآن عبارت از معانی و الفاظی که از سوی خداوند به پیامبر اسلام‌وحی شده است و دارای اعجاز می‌باشد و آن حضرت به طور کامل، آن چه را که به ایشان وحی شده، حفظ نموده، بی‌کم و کاستی و به طور کامل به مردم ابلاغ کرد، کاتبان وحی آن را نوشتند و مردم در سینه‌ها حفظ نموده و به صورت تواتر به دست ما رسیده است.
موضوع "قرائات" سال‌ها پس از نزول قرآن مطرح شد و قاریان هفتگانه و ده‌گانه بیش‌تر پدید آمدند.
eporsesh.com
- [سایر] منظور از سوره "مُلک" در قرآن چیست؟ لطفاً توضیح کامل دهید.
- [سایر] منظور از این که همه قرآن در "بسم اللّه الرحمن الرحیم" جمع است، چیست؟
- [سایر] منظور از آیه "یَدُ اللَّهِ فَوْقَ أَیْدِیهِم" چیست؟
- [سایر] منظور از "عبادت" در آیه "و ما خلقت الجن والانس الا لیعبدون" چیست؟
- [سایر] نظر قرآن درباره نزول سوره "اسرأ" چیست؟
- [سایر] معنای کلمة "قرآن" چیست؟ و چه کسی این نام را بر قرآن گذاشته است؟
- [سایر] مفهوم کلی سوره "دخان" چیست؟
- [سایر] مفهوم کلی سوره "فتح" چیست؟
- [سایر] محتوای کلی سوره "رعد" چیست؟
- [سایر] محتوای کلی سوره "شعراء" چیست؟
- [آیت الله اردبیلی] دادن قرآن به دست کفار و اهل کتاب به امید هدایت آنان و به منظور مطالعه و بررسی و درک آیات آن، در صورتی که در معرض نجس شدن و هتک و اهانت نباشد و واقعا بخواهند از آن استفاده کنند، مانعی ندارد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر در یک زمین جو و گندم و چیزی مثل برنج و لوبیا که زکات آن واجب نیست بکارد چنان چه بر حسب معمول استفاده از هر دو جنس در موقع کشت منظور باشد مخارج به نسبت مداخل تقسیم می شود و اگر فایده یکی از آنها به قدری کم باشد که در موقع کشت منظور نباشد مخارج از چیزی محسوب می شود که منظور باشد.
- [آیت الله مظاهری] دادن قرآن به کافر مانعی ندارد مگر آنکه بیاحترامی به قرآن یا اسلام باشد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه غذایی را که در ظرف طلا یا نقره است به منظور پرهیز از حرام در ظرف دیگری بریزند این استعمال جایز است، ولی اگر به این منظور نباشد حرام است، اما به هر حال خوردن آن غذا از ظرف دوم که طلا و نقره نیست، اشکال ندارد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] نگاه کردن مرد به زنی که می خواهد با او ازدواج کند به منظور آگاه شدن از حسن و عیب او جایز است حتی اگر با یک بار نگاه کردن این منظور حاصل نشود می تواند چند بار در چند مجلس نگاه کند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر جلد قرآن نجس شود در صورتی که بیاحترامی به قرآن باشد، باید آن را آب بکشند.
- [آیت الله مظاهری] اگر جلد قرآن نجس شود در صورتی که بیاحترامی به قرآن باشد باید آن را آب بکشند.
- [آیت الله سبحانی] اگر جلد قرآن نجس شود در صورتی که بی احترامی به قرآن باشد، باید آن را آب بکشند.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر جلد قران نجس شود در صورتی که بی احترامی به قران باشد باید ان را اب بکشند
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر جلد قرآن نجس شود؛ در صورتی که بی احترامی به قرآن باشد؛ باید آن را آب بکشند.