سبع المثانی، یکی از نامهای سورة "حمد" است. "سبع" به معنای هفت و "مثانی" به معنای "دوتاها" است; از آنجا که این سوره از هفت آیه تشکیل شده، و در هر نماز واجب و مستحب، دو بار خوانده میشود، یا بنا به روایتی، دو بار، (یک بار در مکّه و یک بار در مدینه) نازل گردیده است، به آن سبع المثانی گفته میشود. گاهی کل قرآن را نیز "سبع المثانی" مینامند. در آیات قرآن، سورة "حمد" به عنوان یک موهبت بزرگ به پیامبر9 معرفی شده، و در برابر کل قرآن قرار گرفته است; آنجا که میفرماید: "و لقد ءاتینَک سبعاً من المثانی و القرءان العظیم; (حجر، 87) ما برای تو سورة حمد را آوردیم که هفت آیه دارد و دو بار نازل شده است; همچنین قرآن بزرگ را بخشیدیم."
قرآن، با تمام عظمتش در برابر سورة حمد قرار گرفته است. ذکر دوبارة آن در سوره حجر نیز ممکن است به خاطر اهمیت فوقالعاده و عظمت محتوای آن باشد. این سوره، فهرستی از مجموع محتوای قرآن است که در آن به موارد مهمی اشاره شده; مواردی چون: اشاراتی دربارة خداوند و صفات او، مسألة معاد، شناخت و درخواست حرکت در راه حق و قبول حاکمیت و ربوبیت و رحمانیت خدا، ابراز علاقه به ادامة راه اولیای خدا و بیزاری و انزجار از گمراهان و غضب شدگان.(اقتباس از: شناخت سورههای قرآن، هاشمزاده هریسی، ص 136، نشر رامین تفسیر نمونه، آیةالله مکارم شیرازی، ج 1، ص 5 تفسیر نور، قرائتی، ج 1، ص 11.)
eporsesh.com
