چون سؤال شما به مضمون آیه هفتم سوره هود )وَ کانَ عَرْشُهُ علَی الْماءِ؛ عرش خداوند بر آب قرار داشت( بر می‌گردد. از این رو پاسخ آن مبتنی بر تبیین دو واژه )عرش( و )ماء( می‌باشد: 1 - کلمه )عرش( هر چند در لغت به معانی: سقف، شی‌ءِ سقف دار، تخت‌های بلند سلاطین و پادشاهان بکار رفته است، اما بسیاری از مواقع در معنای کنایی و مجازی قدرت و سلطنت به کار می‌رود چنان که در عربی گفته می‌شود: )فُلانَ اِستَوی عَلی عَرشِهِ( یعنی آن شخص به قدرت رسید. و در فارسی نیز می‌گوییم: فلان کس را به تخت نشاندند یا از تخت پایین کشیدند و... که در همه این موارد مراد از عرش و تخت، قدرت است. 2 - کلمه )ماء( به معنای آب بوده اما گاهی به هر شی‌ء مایعی نظیر فلزات مایع و... نیز لفظ )ماء( اطلاق می‌گردد. بنابراین با توجه به معانی ذکر شده برای )عرش( و )ماء( می‌گوییم: مراد از )عرش خدا( - در آیه شریفه - قدرت و سلطنت الهی به مجموعه هستی می‌باشد. از طرفی چون ابتدای آیه بیانگر مراحل آفرینش جهان است )هُوَ الَّذی خَلَقَ السَّمواتِ و الْارْضَ فی ستَّةِ اَیّامٍ( و از آیات دیگر قرآن نیز استفاده می‌گردد که جهان طبیعت در آغاز آفرینش، به صورت مواد مذاب یا گازهای فشرده و متراکم بوده است - چنان که از جهت علمی نیز این مطلب تأیید شده است - در این صورت مفهوم و ترجمه دقیق آیه این می‌شود که: - در آغاز آفرینش - جهان هستی که مظهر قدرت و عظمت الهی است بر این ماده آبگونه (گازهای متراکم) قرار داشت. به عبارت دیگر قدرت و مالکیت خدای متعال در آن روز مستقر بر این ماده حیات و زندگی بود (که اصل هر چیز می‌باشد) و این سخن در آیه 30 سوره انبیاء نیز به شکلی دیگر بیان شده است: )و جَعلنا مِنَ الماءِ کُلَّ شَی‌ءٍ حیٍّ( هر موجود زنده‌ای را از آب آفریدیم و لذا قدرت و مالکیت حضرت حق (جل و اعلی) بر اصل تمام موجودات حاکم و مسلّط است. (این پاسخ از تفسیر نمونه، ج 9، ص 24 تا 27 اقتباس شده است) eporsesh.com
چون سؤال شما به مضمون آیه هفتم سوره هود )وَ کانَ عَرْشُهُ علَی الْماءِ؛ عرش خداوند بر آب قرار داشت( بر میگردد. از این رو پاسخ آن مبتنی بر تبیین دو واژه )عرش( و )ماء( میباشد:
1 - کلمه )عرش( هر چند در لغت به معانی: سقف، شیءِ سقف دار، تختهای بلند سلاطین و پادشاهان بکار رفته است، اما بسیاری از مواقع در معنای کنایی و مجازی قدرت و سلطنت به کار میرود چنان که در عربی گفته میشود: )فُلانَ اِستَوی عَلی عَرشِهِ( یعنی آن شخص به قدرت رسید. و در فارسی نیز میگوییم: فلان کس را به تخت نشاندند یا از تخت پایین کشیدند و... که در همه این موارد مراد از عرش و تخت، قدرت است.
2 - کلمه )ماء( به معنای آب بوده اما گاهی به هر شیء مایعی نظیر فلزات مایع و... نیز لفظ )ماء( اطلاق میگردد. بنابراین با توجه به معانی ذکر شده برای )عرش( و )ماء( میگوییم:
مراد از )عرش خدا( - در آیه شریفه - قدرت و سلطنت الهی به مجموعه هستی میباشد.
از طرفی چون ابتدای آیه بیانگر مراحل آفرینش جهان است )هُوَ الَّذی خَلَقَ السَّمواتِ و الْارْضَ فی ستَّةِ اَیّامٍ( و از آیات دیگر قرآن نیز استفاده میگردد که جهان طبیعت در آغاز آفرینش، به صورت مواد مذاب یا گازهای فشرده و متراکم بوده است - چنان که از جهت علمی نیز این مطلب تأیید شده است - در این صورت مفهوم و ترجمه دقیق آیه این میشود که:
- در آغاز آفرینش - جهان هستی که مظهر قدرت و عظمت الهی است بر این ماده آبگونه (گازهای متراکم) قرار داشت. به عبارت دیگر قدرت و مالکیت خدای متعال در آن روز مستقر بر این ماده حیات و زندگی بود (که اصل هر چیز میباشد) و این سخن در آیه 30 سوره انبیاء نیز به شکلی دیگر بیان شده است:
)و جَعلنا مِنَ الماءِ کُلَّ شَیءٍ حیٍّ( هر موجود زندهای را از آب آفریدیم
و لذا قدرت و مالکیت حضرت حق (جل و اعلی) بر اصل تمام موجودات حاکم و مسلّط است.
(این پاسخ از تفسیر نمونه، ج 9، ص 24 تا 27 اقتباس شده است)
eporsesh.com
- [سایر] عرش چیست؟
- [سایر] عرش و کرسی چیست؟
- [سایر] (عرش) به چه معناست؟
- [سایر] منظور از حاملان عرش چیست؟
- [سایر] از دیدگاه وهابیت حاملان عرش الهی چه کسانی هستند؟
- [سایر] روی عرش چه چیزی نوشته شده است؟
- [سایر] توضیحاتی در رابطه با عرش بفرمایید؟
- [سایر] چه عباراتی بر روی عرش نگاشته شده است؟
- [سایر] منظور از لوح و قلم و کرسی و عرش و این گونه مفاهیم چیست؟
- [سایر] خداوند در آخرت چه کسانی را زیر سایه عرش خود پناه می دهد؟
- [آیت الله سیستانی] در حال رکوع باید بدن نمازگزار آرام باشد ، و نباید بدن خود را به اختیار بطوری حرکت دهد که از حال آرام بودن خارج شود حتی بنابر احتیاط زمانی که مشغول به ذکر واجب نیست ، و اگر عمداً این استقرار را رعایت نکند نماز بنابر احتیاط واجب باطل است حتی اگر ذکر را در حال استقرار اعاده کند .
- [آیت الله وحید خراسانی] نماز مستحبی را در حال استقرار بر زمین باید رو به قبله خواند ولی در حال راه رفتن و سواری لازم نیست رو به قبله باشد هر چند به نذر واجب شده باشد
- [آیت الله مکارم شیرازی] مکان نمازگزار باید دارای شرایط زیر باشد: 1_مباح بودن. 2_ استقرار. 3_ توانایی انجام واجبات در آن محل. 4_ تقدم مرد بر زن. 5_ بلندتر نبودن محل پیشانی از جای سجده
- [آیت الله علوی گرگانی] اگرانسان یازده ماه مالک گاو وگوسفند وشتر وطلا ونقره باشد، اقوی استقرار وجوب زکاْ است در اوّل ماه دوازدهم ولی اوّل سال بعد را باید بعد از تمام شدن ماه دوازدهم حساب کند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] نماز روی خرمن گندم و جو و تپّه ای از رمل و مانند اینها که نمی شود استقرار پیدا کرد باطل است، امّا اگر حرکت کم باشد که بتوان واجبات نماز را انجام داد و شرایط دیگر را رعایت کرد مانع ندارد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مکان نمازگزار باید بی حرکت باشد و اگر به واسطه تنگی وقت یا جهت دیگر ناچار باشد در جایی که حرکت دارد، مانند اتومبیل و کشتی و ترن نماز بخواند، به قدری که ممکن است باید استقرار و قبله را رعایت نماید و اگر آنها از قبله بطرف دیگر حرکت کنند، بطرف قبله برگردد.
- [آیت الله سیستانی] اگر پیش از آنکه به مقدار رکوع خم شود و بدن آرام گیرد عمداً ذکر رکوع را بگوید ، نمازش باطل است . مگر اینکه دوباره ذکر را در حال استقرار در رکوع بگوید ، و اگر سهواً باشد لازم نیست آن را دوباره بگوید .
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر به واسطه تنگی وقت یا جهت دیگر ناچار باشد در جایی که تکان دارد؛ مانند اتومبیل و کشتی و قطار، نماز بخواند، به قدری که ممکن است باید استقرار و قبله را رعایت نماید و اگر وسیله نقلیه از قبله به طرف دیگر حرکت کند، به طرف قبله برگردد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در زمین های بسیار وسیعی که برای مردم اجتناب از آن غیر ممکن یا سخت است اگرچه صاحبانش کراهت داشته باشند نماز خواندن و نشستن و خوابیدن در آن اشکال ندارد، اگرچه در مالکین آنها صغیر و دیوانه باشد هر چند احتیاط این است که در صورت علم به عدم رضایت صاحبان آن ها از آن اجتناب شود. شرط دوّم: استقرار است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] نماز خواندن در وسائل نقلیه ای که موجب حرکت و تکان خوردن انسان نمی شود و انسان در آن وسائل آرامش دارد; مثل کشتی، هواپیما، قطار با رعایت شرایط نماز، مثل قبله، اشکال ندارد. ولی اگر عرفاً با استقرار و طمأنینه منافات داشته باشد مثل قایق و ماشین سواری صحیح نیست مگر در حال ضرورت و تنگی وقت.