این سئوال دو قسمت است که به هر کدام به طور جداگانه پاسخ میدهیم. الف. کسی که در روخوانی قرآن مشکل دارد علتش تلاش و تمرین نکردن و کناره گیری از قرآن و ترک یادگیری قواعد روخوانی و روان خوانی قرآن کریم است. برای یادگیری و قرائت صحیح قرآن کریم ابتدا باید کلمات و حروف زبان عربی و رسم الخط و علائم قرآن را به درستی شناخت و از راههای مختلف، روخوانی قرآن را فراگرفت. برخی کتابها و منابعی که به قواعد، علائم روخوانی قرآن کریم پرداخته اند عبارتند از: 1. آموزش روخوانی قرآن، دارالقرآن سازمان تبلیغات اسلامی، تهران، نشر سازمان تبلیغات اسلامی. 2. حلیة القرآن، سید محسن موسوی بلده، (تهران، سازمان تبلیغات اسلامی، چاپ نهم، 1377)، سطح 1. و... همچنین شرکت در کلاسهای آموزش قرآن در مساجد و کانونهای فرهنگی، جلسات هفتگی قرائت قرآن، پایگاه بسیج محل اقامت استفاده از نوارهای آموزشی و روخوانی و... در یادگیری و روخوانی قرآن کریم مفید است. ب. برای مأنوس شدن با قرآن کریم: نخست باید عظمت و بزرگی قرآن را شناخت و با تمام وجود آن را درک کرد، که قرآن کریم، غذای کامل روح و باعث رشد معنوی و تکامل همه جانبه و هدایتگر انسان به سوی کمال و نزدیک کننده به خداوند متعال است. شناخت قرآن با تدبر در آیات آن، بهره گیری از سخنان معصومان علیهم السّلام و مفسران و دانشمندان اسلامی و آثار پربرکت آنها مقدور میشود؛ خداوند می فرماید: (ما این آیات قرآن را، برای گروهی که میاندیشند، شرح میدهیم.[1]) همچنین برای اُنس بیشتر با قرآن داشتن برنامهای منظم لازم است؛ قرآن کریم میفرماید: (لا یَمَسُّهُ إِلاَّ الْمُطَهَّرُونَ[2]؛ جز پاکان امکان تماس گرفتن با آن (و بهره گیری از آن) را ندارند.) برای نزدیک شدن به کتاب و کلام خداوند متعال و بهرهمندی از آن در مراحل زندگی، تزکیه نفس، توکل و استعانت از خداوند متعال لازم است. بنابراین، بهترین راه انس و بهره مندی از قرآن تزکیه نفس، شناخت قرآن، کمک گرفتن از سخنان معصومان و اهل بیت علیهم السّلام و بهرهگیری از آثار مفسران و دانشمندان اسلامی است.[3] معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر: 1. سید محسن موسوی بلده، حلیة القرآن. 2. تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی و دیگران، در بیست و هفت مجلد. 3. طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن. 4. قرائتی، محسن، تفسیر نور. -------------------------------------------------------------------------------- [1] . یونس/24. [2] . واقعه/79. [3] . ر.ک: مکارم شیرازی، ناصر و دیگران، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ سوّم، 1367، ج 23، ص 264 272.
چرا برخی علی رغم علاقه فراوان، در روخوانی قرآن مشکل دارند؟ چگونه میتوان با قرآن کریم انس گرفت؟
این سئوال دو قسمت است که به هر کدام به طور جداگانه پاسخ میدهیم.
الف. کسی که در روخوانی قرآن مشکل دارد علتش تلاش و تمرین نکردن و کناره گیری از قرآن و ترک یادگیری قواعد روخوانی و روان خوانی قرآن کریم است.
برای یادگیری و قرائت صحیح قرآن کریم ابتدا باید کلمات و حروف زبان عربی و رسم الخط و علائم قرآن را به درستی شناخت و از راههای مختلف، روخوانی قرآن را فراگرفت. برخی کتابها و منابعی که به قواعد، علائم روخوانی قرآن کریم پرداخته اند عبارتند از:
1. آموزش روخوانی قرآن، دارالقرآن سازمان تبلیغات اسلامی، تهران، نشر سازمان تبلیغات اسلامی.
2. حلیة القرآن، سید محسن موسوی بلده، (تهران، سازمان تبلیغات اسلامی، چاپ نهم، 1377)، سطح 1.
و...
همچنین شرکت در کلاسهای آموزش قرآن در مساجد و کانونهای فرهنگی، جلسات هفتگی قرائت قرآن، پایگاه بسیج محل اقامت استفاده از نوارهای آموزشی و روخوانی و... در یادگیری و روخوانی قرآن کریم مفید است.
ب. برای مأنوس شدن با قرآن کریم: نخست باید عظمت و بزرگی قرآن را شناخت و با تمام وجود آن را درک کرد، که قرآن کریم، غذای کامل روح و باعث رشد معنوی و تکامل همه جانبه و هدایتگر انسان به سوی کمال و نزدیک کننده به خداوند متعال است. شناخت قرآن با تدبر در آیات آن، بهره گیری از سخنان معصومان علیهم السّلام و مفسران و دانشمندان اسلامی و آثار پربرکت آنها مقدور میشود؛ خداوند می فرماید: (ما این آیات قرآن را، برای گروهی که میاندیشند، شرح میدهیم.[1])
همچنین برای اُنس بیشتر با قرآن داشتن برنامهای منظم لازم است؛ قرآن کریم میفرماید: (لا یَمَسُّهُ إِلاَّ الْمُطَهَّرُونَ[2]؛ جز پاکان امکان تماس گرفتن با آن (و بهره گیری از آن) را ندارند.) برای نزدیک شدن به کتاب و کلام خداوند متعال و بهرهمندی از آن در مراحل زندگی، تزکیه نفس، توکل و استعانت از خداوند متعال لازم است.
بنابراین، بهترین راه انس و بهره مندی از قرآن تزکیه نفس، شناخت قرآن، کمک گرفتن از سخنان معصومان و اهل بیت علیهم السّلام و بهرهگیری از آثار مفسران و دانشمندان اسلامی است.[3]
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. سید محسن موسوی بلده، حلیة القرآن.
2. تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی و دیگران، در بیست و هفت مجلد.
3. طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن.
4. قرائتی، محسن، تفسیر نور.
--------------------------------------------------------------------------------
[1] . یونس/24.
[2] . واقعه/79.
[3] . ر.ک: مکارم شیرازی، ناصر و دیگران، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ سوّم، 1367، ج 23، ص 264 272.
- [سایر] قرآن کریم در سوره احزاب پیرامون نقش امام علی(علیه السلام) در جنگ احزاب چه می فرماید؟
- [سایر] چرا رهبری علی رغم وجود مشکلات فرمودند کشور همچنان در مسیر پیشرفت مطلوب قرار دارد؟
- [سایر] چرا امام علی (ع) فرمود: به خدا قسم اُنس پسر ابی طالب به مرگ از اُنس طفل به پستان مادر بیشتر است؟
- [سایر] در صورتی که شوهر علی رغم میل باطنی زن، اصرار به بی حجابی زن داشته باشد وظیفه چیست؟
- [سایر] مشکل کجا است که ما انسان ها علی رغم اینکه خدا را قبول داشته و او را می پرستیم در عین حال فراموش می کنیم که با چه خدای بزرگی ارتباط داریم ؟
- [سایر] امیرالمؤمنین علی علیه السلام درباره ی قرآن چه سفارش فرموده اند؟
- [سایر] معنای کلمه مبارک "علی" چیست؟ و چند بار در قرآن آمده است؟ و علی در قرآن نام کیست؟
- [سایر] معنای کلمه مبارک "علی" چیست؟ و چند بار در قرآن آمده است؟ و علی در قرآن نام کیست؟
- [سایر] برای اینکه بچه ها از دوران کودکی انس و علاقه به قرآن پیدا کنند چه باید کرد؟
- [سایر] آیا از معنای برخی روایات این شبهه به ذهن نمیرسد که در فضائل امام علی(ع) اغراق شده است؟ مثلاً در روایتی داریم ضربه شمشیر امیرالمؤمنین(ع) در جنگ خندق افضل از عبادت جن و انس است! اگر این روایت صحیح باشد، مستلزم این است که ضربه امام علی(ع) از اعمال و عبادات خود پیامبر اسلام(ص) هم افضل باشد!
- [آیت الله جوادی آملی] .اذان, هجده جمله است : (االله اکبر ) چهار مرتبه، (أشهد أن لا إله الاّ االله )، (أشهد أنّ محمداً رسول االله )، (حیّ علی الصلاة )، (حیّ علی الفلاح)، (حیّ علی خیر العمل )، (االله اکبر )، (لا إله الاّ االله )، هر کدام دو مرتبه، و اقامه , هفده جمله است : دو مرتبه (االله اکبر )، از اول اذان و یک مرتبه (لا إله الاّ االله ) از آخر آن , کم می شود و دو مرتبه (قد قامت الصلاة ) بعد از (حیّ علی خیر العمل) افزوده میشود.
- [آیت الله سبحانی] اذان هیجده جمله است: اللّهُ أَکْبَر چهار مرتبه. أَشْهَدُ أَنْ لا اِلَهَ اِلاَّ اللّهُ، أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللّهِ، حَیَّ عَلَی الصَّلاَةِ، حَیَّ عَلَی الفَلاَح، حَیَّ عَلَی خَیْرِ العَمَلِ، اللّهُ أَکْبَر، لاَ اِلهَ اِلاَّ اللّهُ هر یک دو مرتبه. و اقامه هفده جمله است یعنی دو مرتبه اللّهُ أَکْبَر از اول اذان و یک مرتبه لاَ اِلهَ اِلاَّ اللّهُ از آخر آن کم می شود و بعد از گفتن حَیَّ عَلَی خَیْرِ العَمَلِ باید دو مرتبه قَدْ قامَتِ الصَّلاةُ اضافه نمود.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اذان هیجده جمله است: "اللهُ أکْبَرُ" چهار مرتبه؛ "أَشْهَدُ أَنْ لا إِلَهَ إِلاَّ اللهُ" "أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسوُلُ الله" "حَیَّ عَلی الصّلاة" "حَیَّ عَلَی الْفَلاَح" "حَیَّ عَلی خَیْرِ الْعَمَل" "اللهُ أَکْبَرُ" "لاَ إِلَهَ إِلاَّ الله" هر یک دو مرتبه. اقامه هفده جمله است یعنی: دو مرتبه "اللهُ أکْبَرُ" از اول اذان و یک مرتبه "لا إِلَهَ إِلاَّ الله" از آخر آن کم می شود وبعد از گفتن "حَیَّ عَلی خَیْرِ الْعَمَل"باید دو مرتبه "قَدْ قامَتِ الصَّلاة" اضافه نمود.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اذان هیجده جمله است: اَلله اکبرُ چهار مرتبه اَشهدُ اَنْ لا الهَ اِلاّاللهُ، اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً رسولُ الله حیَّ عَلَی الصَّلوةِ حَیَّ عَلَی الفَلاحِ حَیَّ عَلی خیرِ العملِ، الله اکبرُ لااِلَه اِلاّالله هر یک دو مرتبه و اقامه هفده جمله است یعنی دو مرتبه الله اکبرُ از اوّل اذان و یک مرتبه لااِلهَ اِلاّالله از آخر آن کم می شود و بعد از گفتن حَیَّ عَلَی خیرِ العَمَل باید دو مرتبه قَد قامَتِ الصَّلوةُ اضافه نمود.
- [آیت الله خوئی] اذان هیجده جمله است:" الله اکبر" چهار مرتبه،" اشهد ان لا اله الا الله، أشهد ان محمداً رسول الله، حی علی الصلاة، حی علی الفلاح، حی علی خیر العمل، الله اکبر، لا اله الا الله"، هر یک دو مرتبه، و اقامه هفده جمله است یعنی دو مرتبه" الله اکبر" از اوّل اذان، و یک مرتبه" لا اله الا الله" از آخر آن کم میشود، و بعداز گفتن" حی علی خیر العمل" باید دو مرتبه" قد قامت الصلاه" اضافه نمود.
- [امام خمینی] اذان هیجده جمله است: "الله اکبر" چهار مرتبه، "اشهد ان لا اله الا الله،اشهد ان محمدا رسول الله، حی علی الصلاه، حی علی الفلاح، حی علی خیر العمل، الله اکبر، لا اله الا الله"، هر یک دو مرتبه. و اقامه هفده جمله است یعنی دو مرتبه"الله اکبر" از اول اذان، و یک مرتبه "لا اله الا الله" از آخر آن کم می شود، و بعداز گفتن "حی علی خیر العمل" باید دو مرتبه "قد قامت الصلاه" اضاضه نمود.
- [آیت الله بهجت] اذان هیجده جمله است: (اللّه اَکبَر) چهار مرتبه؛ (اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ اِلاَّ اللّه)؛ (اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللّه)؛ (حَی عَلَی الصَّلاة)؛ (حَی عَلَی الفَلاح)؛ (حَی عَلی خَیرِ الْعَمَل)؛ (اللّه اَکبَر)؛ (لا اِلهَ اِلاَّ اللّه) هر یک دو مرتبه. و اقامه هفده جمله است؛ یعنی دو مرتبه (اللّه اکبر) از اول اذان و یک مرتبه (لا اِلهَ الاَّ اللّه) از آخر آن کم میشود، و بعد از گفتن (حَی عَلی خَیرِ الْعَمَل) باید دو مرتبه (قَدْ قامَتِ الصَّلاة) اضافه نمود.
- [آیت الله علوی گرگانی] اذان هیجده جمله است: )اللّهُ أکْبَر( چهار مرتبه، )أشْهَدُ أن لا اًّلهَ اًّلاّ اللّهُ، أشْهَدُ أنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللّه، حَیَّ عَلی الصَّلاِْ، حَیَّ عَلی الفَلاحِ، حَیَّ عَلی خَیْرِ العَمَل، اللّهُ اکْبَر، لا اًّلهَ اًّلاّ اللّه( هریک دو مرتبه . واقامه هفده جمله است یعنی دو مرتبه اللّهُ أکبَر از اوّل اذان ویک مرتبه )لا اًّلهَ اًّلاّ اللّهُ( از آخر آن کم میشود و بعد از گفتن )حَیَّ عَلَی خَیْرِ العَمَل(، باید دو مرتبه )قَدْ قامَتِ الصّلاْ( اضافه نمود.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اذان هیجده جمله دارد: (اللَّهُ أکبَر) چهار مرتبه، (أَشْهَدُ أَنْ لا إلهَ إلّا اللَّهُ)، (أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللَّه)، (حَیَّ علی الصَّلاةِ)، (حَیَّ علی الفَلاحِ)، (حَیَّ علی خَیْرِ العَمَلِ)، (اللَّه أکبَر)، (لا إلهَ إلّا اللَّهُ) هر یک دو مرتبه. و اقامه هفده جمله است؛ یعنی دو مرتبه (اللَّه أکبَر) از اول اذان و یک مرتبه (لا إلهَ إلّا اللَّهُ) از آخر آن کم میشود و بعد از گفتن (حَیَّ علی خَیْرِ العَمَلِ) باید دو مرتبه (قَدْ قامَتِ الصّلاة) اضافه نمود.
- [آیت الله وحید خراسانی] اذان هیجده جمله است الله اکبر چهار مرتبه اشهد ان لا اله الا الله اشهد ان محمدا رسول الله حی علی الصلاه حی علی الفلاح حی علی خیر العمل الله اکبر لا اله الا الله هر یک دو مرتبه و اقامه هفده جمله است یعنی دو مرتبه الله اکبر از اول اذان و یک مرتبه لا اله الا الله از اخر ان کم می شود و بعد از گفتن حی علی خیر العمل باید دو مرتبه قد قامت الصلاه اضافه نمود