قرآن مجید نخستین معلم را خداوند، و نخستین شاگرد را حضرت آدم (ع) می‌شمرد و نخستین علمی که به او تعلیم داده شد، علم الاسماء می‌شمرد (به احتمال قوی منظور از آن آگاهی بر اسرار آفرینش و موجودات جهان است). تنها آدم نبود که خداوند به او تعلیم داد، بلکه به یوسف تعلیم تعبیر خواب داد، (وعلَّمتنی من تأویل الاحادیث)(1) و به سلیمان زبان پرندگان آموخت، (و قال یا ایُّها النّاس علِّمنا منطق الطَّیر)(2) و به داود (ع) زره ساختن را، (و علَّمناه صنعة لبوسٍ لکم)(3) و به خضر علم و آگاهی فراوانی داد، (و علَّمناه من لدنّا علماً)(4) و به فرشتگان علوم فراوانی بخشید، (سبحانک لا علم لنا الّا ماعلَّمتنا)(5) و به انسانها نطق و بیان آموخت (علَّمه البیان) و از همه بالاتر اینکه به پیامبر اسلام (ص) علوم و دانشهایی که هرگز تحصیل آن از طرق عادی برای او ممکن نبود آموزش داد، (و علَّمک مالم تکن تعلم)(6) فرشتة بزرگ الهی یعنی پیک وحی، جبرئیل، نیز تعلیمات فراوانی به پیامبر اسلام (ص) داد، (علَّمه شدید القوی)(7) پی‌نوشت‌ (1) یوسف/ 101 (2) نمل/ 16 (3) انبیاء/ 80 (4) کهف/ 65 (5) بقره/ 32 (6) نساء/ 113 (7) نجم/ 5 پیام قرآن ج 10، حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی و سایر همکاران
دیدگاه قرآن نسبت به مقام معلم چیست؟
قرآن مجید نخستین معلم را خداوند، و نخستین شاگرد را حضرت آدم (ع) میشمرد و نخستین علمی که به او تعلیم داده شد، علم الاسماء میشمرد (به احتمال قوی منظور از آن آگاهی بر اسرار آفرینش و موجودات جهان است).
تنها آدم نبود که خداوند به او تعلیم داد، بلکه به یوسف تعلیم تعبیر خواب داد، (وعلَّمتنی من تأویل الاحادیث)(1)
و به سلیمان زبان پرندگان آموخت، (و قال یا ایُّها النّاس علِّمنا منطق الطَّیر)(2)
و به داود (ع) زره ساختن را، (و علَّمناه صنعة لبوسٍ لکم)(3)
و به خضر علم و آگاهی فراوانی داد، (و علَّمناه من لدنّا علماً)(4)
و به فرشتگان علوم فراوانی بخشید، (سبحانک لا علم لنا الّا ماعلَّمتنا)(5)
و به انسانها نطق و بیان آموخت (علَّمه البیان) و از همه بالاتر اینکه به پیامبر اسلام (ص) علوم و دانشهایی که هرگز تحصیل آن از طرق عادی برای او ممکن نبود آموزش داد، (و علَّمک مالم تکن تعلم)(6)
فرشتة بزرگ الهی یعنی پیک وحی، جبرئیل، نیز تعلیمات فراوانی به پیامبر اسلام (ص) داد، (علَّمه شدید القوی)(7)
پینوشت
(1) یوسف/ 101
(2) نمل/ 16
(3) انبیاء/ 80
(4) کهف/ 65
(5) بقره/ 32
(6) نساء/ 113
(7) نجم/ 5
پیام قرآن ج 10، حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی و سایر همکاران
- [سایر] دیدگاه روایات اسلامی نسبت به مقام معلم چیست؟
- [سایر] دیدگاه قرآن نسبت به صلح طلبی چیست؟
- [سایر] دیدگاه استاد مطهری نسبت به ضرورت شناخت قرآن چیست؟
- [سایر] دیدگاه قرآن نسبت به حاکمیت بندگان شایستة خدا بر زمین چیست؟
- [سایر] رسالت خواص را نسبت به جامعه از دیدگاه قرآن و مکتب حسینی بیان فرمائید.
- [سایر] دیدگاه قرآن نسبت به عشق و علاقه بین دو جنس مخالف چیست؟
- [سایر] دیدگاه قرآن نسبت به ارتباط دین و سیاست چه میباشد، توضیح دهید؟
- [سایر] رسالت خواص شیعه را نسبت به جامعه از دیدگاه قرآن و مکتب حسینی بیان فرمائید.
- [سایر] از دیدگاه قرآن آثار احترام به پدر و مادر و همچنین آثار بیحرمتی نسبت به آنها چیست؟
- [سایر] اولین معلم قرآن چه کسی بوده است؟
- [آیت الله مظاهری] ولیّ شرعی یا معلّم با اجازه ولیّ شرعی میتواند بچه را به اندازهای که ادب شود بزند، و در این صورت دیه ندارد گرچه به حدّ دیه برسد.
- [آیت الله بروجردی] اگر بچّه یکی از گناهان کبیره را انجام دهد، ولی یا معلّم او میتواند به قدری که ادب شود و دیه او واجب نشود، او را بزند.
- [آیت الله اردبیلی] اگر بدعتی در اسلام واقع شود، اظهار حق و انکار باطل واجب است و این وجوب، نسبت به عالمان شدیدتر است و اگر سکوت علمای اعلام موجب هتک مقام علم و موجب سوء ظن به علمای اسلام شود، اظهار حق به هر نحوی که ممکن باشد واجب است، اگرچه بدانند تأثیر نمیکند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر بچه یکی از گناهان کبیره را انجام دهد؛ ولی یا مثلا معلم او با اجازه ولی می تواند به قدری که ادب شود و دیه واجب نشود او را بزند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] خوردن ماهی های کوچک زنده اشکال دارد، مگر برای درمان در مقام ضرورت.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر بچه یکی از گناهان کبیره را انجام بدهد، ولیّ یا مثلاً معلم او با اجازه ولیّ میتواند به قدری که ادب شود و دیه واجب نشود او را بزند.
- [آیت الله خوئی] اگر بچه یکی از گناهان کبیره را انجام دهد، ولیّ یا مثلًا معلم او با اجازة ولیّ میتواند به قدری که ادب شود و دیه واجب نشود او را بزند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] سبْحان ربی الاْعْلی و بحمْده: پاک و منزه است خداوند بلند مقام من و او را سپاس می گویم.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر بر جایی از بدن ایه قران یا اسم خداوند متعال نوشته شده باشد چنانچه بخواهد غسل ترتیبی به جا اورد باید اب را طوری به بدن برساند که مس ان نوشته نشود و همچنین است اگر بخواهد وضوی ترتیبی بگیرد و بر بعض اعضای وضو ایه قران باشد و همچنین بنابر احتیاط واجب اگر اسم خداوند متعال باشد و در غسل و وضو مراعات احتیاط نسبت به اسماء انبیا و ایمه و حضرت زهرا علیهم السلام مستحب است
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر بر جایی از بدن ایه قران یا اسم خداوند متعال نوشته شده باشد چنانچه بخواهد غسل ترتیبی به جا اورد باید اب را طوری به بدن برساند که مس ان نوشته نشود و همچنین است اگر بخواهد وضوی ترتیبی بگیرد و بر بعض اعضای وضو ایه قران باشد و همچنین بنابر احتیاط واجب اگر اسم خداوند متعال باشد و در غسل و وضو مراعات احتیاط نسبت به اسماء انبیا و ایمه و حضرت زهرا علیهم السلام مستحب است