از دیدگاه شیعه تمام انبیاء معصوم بوده و همگی پیام رسان الهی هستند، نیز همگی دارای عصمت و عدالت هستند با این حال در مقام و منزلت تفاوت هایی بین آنها وجود دارد. قرآن می فرماید: (تلک الرسل فضّلنا بعضهم علی بعض... و رفع بعضهم درجات)(1) ما بعضی از آنان را بر بعضی دیگر برتری دادیم... و درجات برخی را افزودیم. یا در جای دیگر می فرماید: (وَ لَقَدْ فَضَّلْنا بَعْضَ النَّبِیینَ عَلی‌ بَعْضٍما)؛(2) بعضی از پیامبران را بر بعضی دیگر برتری دادیم. برخی از آنان صاحب کتاب و شریعت و اولواالعزم بودند و برخی از آنها پیرو دیگر پیامبران. پیامبران اولوالعزم از حیث مقام و درجه بالاتر از دیگر پیامبران بوده اند و از میان آنان از همه برتر و بالاتر، خاتم آنان پیامبر اکرم ‌صلی الله علیه وآله است که امتیازات ویژه‌ ای دارد، از جمله: خاتمیّت، امّی بودن، معجزه جاوید و بدون تحریف و در دسترس داشتن، جهانی بودن، شاهد بودن پیامبر بر تمام انبیا. (و جئنا بک... علی هؤلاء شهیداً)(3) در روایات هم به این موضوع تأکید شده است. امام صادق علیه السلام می فرماید: (سادة النّبیّین و المرسلین خمسة... و هم اولوالعزم من الرّسل و علیهم دارت الرّحی نوح و ابراهیم و موسی و عیسی و محمّد صلّی اللّه علیه و آله و علی جمیع الأنبیاء)؛(4) سیّد و سرور پیامبران و مرسلان... که پیامبران اولوالعزم هستند و آسیاب خلقت به برکت وجودشان می چرخد پنج تن اند: نوح، ابراهیم، موسی، عیسی و محمّد (که درود و سلام خدا بر او و آلش و تمامی پیامبران باد.) پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: (انّ اللّه تعالی فضّل انبیائه المرسلین علی الملائکة المقرّبین و فضّلنی علی جمیع الأنبیاء و المرسلین...) ؛(5) خدای متعال، پیامبران مرسل خویش را بر فرشتگان مقرّبش برتری داد و مرا بر تمامی پیامبران و مرسلان... پی نوشتها: 1. سوره بقره،آیه 253 2.سوره اسراء، آیه 55 3. سوره نساء،آیه 41 4. تفسیر صافی، ملاّ محسن فیض کاشانی، دارالمرتضی، مشهد، چ 1، ج 3، ص 198. 5. همان منبع:سایت انوار طاها
از دیدگاه شیعه تمام انبیاء معصوم بوده و همگی پیام رسان الهی هستند، نیز همگی دارای عصمت و عدالت هستند با این حال در مقام و منزلت تفاوت هایی بین آنها وجود دارد.
قرآن می فرماید: (تلک الرسل فضّلنا بعضهم علی بعض... و رفع بعضهم درجات)(1) ما بعضی از آنان را بر بعضی دیگر برتری دادیم... و درجات برخی را افزودیم.
یا در جای دیگر می فرماید: (وَ لَقَدْ فَضَّلْنا بَعْضَ النَّبِیینَ عَلی بَعْضٍما)؛(2) بعضی از پیامبران را بر بعضی دیگر برتری دادیم.
برخی از آنان صاحب کتاب و شریعت و اولواالعزم بودند و برخی از آنها پیرو دیگر پیامبران. پیامبران اولوالعزم از حیث مقام و درجه بالاتر از دیگر پیامبران بوده اند و از میان آنان از همه برتر و بالاتر، خاتم آنان پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله است که امتیازات ویژه ای دارد، از جمله: خاتمیّت، امّی بودن، معجزه جاوید و بدون تحریف و در دسترس داشتن، جهانی بودن، شاهد بودن پیامبر بر تمام انبیا. (و جئنا بک... علی هؤلاء شهیداً)(3)
در روایات هم به این موضوع تأکید شده است. امام صادق علیه السلام می فرماید:
(سادة النّبیّین و المرسلین خمسة... و هم اولوالعزم من الرّسل و علیهم دارت الرّحی نوح و ابراهیم و موسی و عیسی و محمّد صلّی اللّه علیه و آله و علی جمیع الأنبیاء)؛(4) سیّد و سرور پیامبران و مرسلان... که پیامبران اولوالعزم هستند و آسیاب خلقت به برکت وجودشان می چرخد پنج تن اند: نوح، ابراهیم، موسی، عیسی و محمّد (که درود و سلام خدا بر او و آلش و تمامی پیامبران باد.)
پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود:
(انّ اللّه تعالی فضّل انبیائه المرسلین علی الملائکة المقرّبین و فضّلنی علی جمیع الأنبیاء و المرسلین...) ؛(5) خدای متعال، پیامبران مرسل خویش را بر فرشتگان مقرّبش برتری داد و مرا بر تمامی پیامبران و مرسلان...
پی نوشتها:
1. سوره بقره،آیه 253
2.سوره اسراء، آیه 55
3. سوره نساء،آیه 41
4. تفسیر صافی، ملاّ محسن فیض کاشانی، دارالمرتضی، مشهد، چ 1، ج 3، ص 198.
5. همان
منبع:سایت انوار طاها
- [سایر] سلسله مراتب نظام ارزشی اسلام کدام است؟
- [سایر] سلسله مراتب نظام ارزشی اسلام کدام است؟
- [سایر] مناصب کلیسایی و سلسله مراتب روحانیت مسیحی را توضیح دهید.
- [سایر] نبوت و امامت و رسالت چه تفاوتی با یکدیگر دارند ؟
- [سایر] مراتب فرشتگان چگونه است؟ و قبض روح پیامبر به چه صورت بوده است؟
- [سایر] بین امامت و نبوت چه تفاوتی وجود دارد؟ آیا امامت بالاتر از نبوت است؟
- [سایر] بین امامت و نبوت چه تفاوتی وجود دارد؟ آیا امامت بالاتر از نبوت است؟
- [سایر] مقصود از نبوت عامه و خاصه چیست؟ چه تفاوتی با هم دارند؟
- [سایر] عصمت قبل از نبوت یا امامت با عصمت بعد از آن چه تفاوتی دارد؟
- [سایر] می گوئید ولایت فقیه امتداد امامت ائمه است ، چگونه و با چه استدلالی این زنجیر یا سلسله ولایت فقیه را به زنجیر یا سلسله امامت متصل می کنید؟
- [آیت الله نوری همدانی] برای امر به معروف ونهی از منکر مراتبی است ، وجایز نیست با احتمال حاصل شدن مقصود از مرتبة پائین، به مراتب دیگر عمل شود .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] برای امر به معروف و نهی از منکر مراتبی است. و جائز نیست با حاصل شدن مقصود از مرتبه پائین، به مراتب دیگر عمل شود.
- [امام خمینی] برای امر به معروف و نهی از منکر مراتبی است، و جایز نیست با احتمال حاصل شدن مقصود از مرتبه پایین، به مراتب دیگر عمل شود.
- [آیت الله اردبیلی] اگر دزدی به قصد بردن مال انسان یا بستگان او هجوم آورد، انسان حق دارد با رعایت مراتب دفاع کند، هرچند به کشته شدن مهاجم بینجامد.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که مرد بیگانهای را با همسر، دختر یا یکی از زنان خویشاوند خود بیابد، چنانچه او قصد تجاوز به آنان را داشته باشد، باید به هر شیوه ممکن از حریم آنان دفاع نماید، هرچند به کشته شدن تجاوزگر بینجامد؛ بلکه در صورت تجاوز به ناموس مسلمانان دیگر هم باید از آنان دفاع کند و در هر حال رعایت مراتب دفاع لازم است و با رعایت مراتب، انسان ضامن خسارت وارده بر متجاوز نیست؛ ولی اگر با وجود مراتب پایینتر دست به کار شدیدتر بزند، بنابر احتیاط ضامن است.
- [آیت الله اردبیلی] اگر حیوان درندهای که متعلّق به شخص دیگری است، به انسان حمله کند، انسان حق دارد از خود دفاع نماید و اگر با رعایت مراتب دفاع به حیوان خسارتی وارد شود، ضامن نیست، مگر در موردی که انسان متجاوز باشد.
- [آیت الله مظاهری] مقصود از عاقله که دیه قتل خطا را باید بدهد خویشان نسبی پدری میباشد، چه مرد باشند یا زن، غیر از بچهها و دیوانهها و کفّار، و تقسیم دیه بر آنان با رعایت مراتب ارث است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] مسافری که قصد دارد ده روز در محلی بماند می تواند قصد کند در چند جا توقف کند به شرط این که فاصله آنها کم باشد (مثلاً یکی دو کیلومتر و یا بیشتر) بطوری که بگویند او مسافر نیست، همچنین هیچ تفاوتی میان شهرهای بزرگ و کوچک نیست یعنی (بلاد کبیره) و (صغیره) تفاوتی در احکام مسافر ندارد.
- [آیت الله اردبیلی] امر به معروف و نهی از منکر مراتبی دارد و جایز نیست با احتمال ثمر بخش بودن مرتبه پایین، به مراتب بالا عمل شود و مراتب در آن به ترتیب ذیل میباشد: * مرتبه اوّل: با شخص گنهکار به گونهای رفتار شود که بفهمد به سبب ارتکاب معصیت، به این نحو با او رفتار شده است، مثل این که از او رو برگرداند یا با چهره عبوس با او مواجه شود یا با او ترک مراوده کند واز او اِعراض نماید، به نحوی که معلوم شود این امور برای آن است که او معصیت را ترک کند.
- [آیت الله اردبیلی] اگر اِعراض نمودن و ترک معاشرت با گنهکار، موجب شود که او کمتر مرتکب معصیت شود یا احتمال بدهد که موجب این امر شود، واجب است، اگرچه بداند که موجب ترک کامل معصیت نمیشود و این امر در صورتی است که با مراتب دیگر، نتواند کاملاً از معصیت جلوگیری کند.