در احادیث آمده که خداوند می‌داند مصلحت بندگان چیست و می‌داند بعضی از آنها در فقر دین خود را حفظ می‌کنند بخاطر همین آنها را با فقر آزمایش می کند و بعضی را با غنا و ثروت آزمایش می کند یعنی با علم خود جهت امتحان را مشخص می‌کند. آن دسته از مشکلاتی که انسان به دست خود به وجود آورده باید از امتحان جدا شود . به طور مثال اعتیاد که انسان موجب این عمل شده است. نوع جهان بینی و جهان داری الهی با انسان متفاوت است به طوری که اگر انسان کسی را دوست داشته باشد سعی در قراردادن ناز و نعمت برای وی را دارد بر عکس زمانی که خدا با بنده‌ای قهر می‌کند، او را گرفتار عذاب استدراج می‌کند. نکته قابل توجهی که در اینجا وجود دارد این است که انسان خیال نکند همه‌ی عوامل برای این است که امتحان می‌شود تا اتفاقاتی رخ دهد. لذا انسانی که در فقر امتحان شده و خود سبب آن نبوده ،خداوند با علم غیب خود دانسته که ایمان به این شکل حفظ می‌شود. در بحث رهایی ایمان اگر انسان تقصیر داشته باشد خدا او را مواخذه خواهد کرد یعنی فکر نکرده دست به رهایی زند اما اگر در فضایی قرار گرفت که حتی لقمه‌ای نان هم نداشت و به باور ایمانی هم نرسید در این صورت این دیگر قصور است نه تقصیر که خدا شخص را مورد مواخذه قرار نمی‌دهد.
