درست است که مادیات نقش مهمی در زندگی دارد ولی چنین نیست که فقر منشا بی ایمانی باشد. اسلام به مادیات در حد رفع نیازهای خانه و خانواده بسیار اهمیت می دهد.اما وابستگی به آنرا کاملاً رد و نهی کرده است. بندگان خاص خداوند در اثر برخورداری از تقوای بالاو نورانیت دل و درون با ماهیت و ویژگی دنیا و لذت ها و بهره های آن آشنایند و خوب می دانند که دلبستگی و وابستگی بیش از حد ضرورت به دنیا و بهره های مادی، موجب محرومیت از یاد خداوند و غفلت از حق می شود و هر چه در لذت ها و بهره های دنیوی بیشتر فرو روند، این غفلت و محرومیت بیشتر می شود. بنابراین بندگان پاک و صالح خداوند برای حفظ انس و ارتباط خود با خداوند حتی با امور مکروه و حلالی که این انس و یاد را کمرنگ کرده و لذت یاد حق و توجه به خداوند را از آنها سلب و یا ضعیف می سازد پرهیز دارند. ولی نکته مهم این است که این رفتار بزرگان و اولیای الهی متناسب با میزان معرفت و موقعیت اجتماعی آنهاست. و قابل توصیه برای هر کس نمی باشد در نظر گرفتن میزان معرفت و ظرفیت ها و توانایی ها از مسایل بسیار مهمی است که خود معصومین( علیهم السلام)بر آن تأکید دارند و ما را به رفق و مدارا و دوری از افراط و زیاده روی دعوت کرده اند. نتیجه مقایسه حالات ما با حالات اولیای حق و بندگان خوب خداوند، درک فاصله زیاد میان خود و آنها است و باید باعث تشویق و ترغیب ما در پیروی از آنها و دنباله روی از آنها به اندازه وسع و توانایی ما گردد نه این که ثمره آن این باشد که همه اعمال و جزئیات زندگی ما درست مانند آنها باشد و هیچ گونه تفاوتی با آنها نداشته باشد. هدف افزودن بر ظرفیت ها و توانایی های معنوی و رسیدن به میزان بالاتری از معرفت و شناخت است. امیرمؤمنان( علیه السلام) در قسمتی از نامه 45 نهج البلاغه خطاب به عثمان بن حنیف می فرماید: (امام شما از دنیای خود به دو جامه فرسوده و دو قرص نان رضایت داده است، بدانید که شما توانایی چنین کاری را ندارید، اما با پرهیزکاری و تلاش فراوان و پاکدامنی و راستی مرا یاری دهید). بنابراین بزرگترین وظیفه ما انجام واجبات و تکالیف الهی و دوری از گناهان و محرمات است که خود کار سنگین و دشواری است. بنابراین نباید در این موارد دچار زیاده روی و افراط گردید که این خود از دام های خطرناک شیطان است که می خواهد با بلند پروازی و برداشتن باری که توانایی حمل آن را نداریم ما را از انجام کارهایی که از عهده مان ساخته است و با آن می توانیم رضایت الهی و خشنودی اولیای الهی را جلب کنیم، محروم سازد. بار دیگر تکرار می کنیم ورای انجام واجبات و ترک محرمات، باید ظرفیت و آمادگی و توانایی را در نظر گرفت. حتی در مورد عبادت های مستحبی. علی( علیه السلام)در یکی از حکمت های نهج البلاغه می فرماید: (وقتی دل و قلب شما آمادگی و نشاط دارد، نوافل را انجام دهید) (حکمت 312) در پایان گفتنی است (دارایی) نکوهش نشده بلکه (دلبستگی) نکوهش شده لذا کسانی که دارای امکانات هستند اگر به مقدار توانایی به دیگران کمک کنند و مشکلات نیازمندان را حل کنند بسیار پسندیده است.بهترین دلیل بر ارتباط علی ومعلولی بین ایمان ومادیات وجود انسانهای به ظاهر فاقد امکانات مالی است که از ایمان بالائی نیز برخوردار بوده اند. www.morsalat.ir
آیا می توان گفت چون فقر منشأ بی ایمانی است پس همه چیز ومیزان ایمان به مادیات بستگی دارد؟
درست است که مادیات نقش مهمی در زندگی دارد ولی چنین نیست که فقر منشا بی ایمانی باشد. اسلام به مادیات در حد رفع نیازهای خانه و خانواده بسیار اهمیت می دهد.اما وابستگی به آنرا کاملاً رد و نهی کرده است. بندگان خاص خداوند در اثر برخورداری از تقوای بالاو نورانیت دل و درون با ماهیت و ویژگی دنیا و لذت ها و بهره های آن آشنایند و خوب می دانند که دلبستگی و وابستگی بیش از حد ضرورت به دنیا و بهره های مادی، موجب محرومیت از یاد خداوند و غفلت از حق می شود و هر چه در لذت ها و بهره های دنیوی بیشتر فرو روند، این غفلت و محرومیت بیشتر می شود. بنابراین بندگان پاک و صالح خداوند برای حفظ انس و ارتباط خود با خداوند حتی با امور مکروه و حلالی که این انس و یاد را کمرنگ کرده و لذت یاد حق و توجه به خداوند را از آنها سلب و یا ضعیف می سازد پرهیز دارند. ولی نکته مهم این است که این رفتار بزرگان و اولیای الهی متناسب با میزان معرفت و موقعیت اجتماعی آنهاست. و قابل توصیه برای هر کس نمی باشد در نظر گرفتن میزان معرفت و ظرفیت ها و توانایی ها از مسایل بسیار مهمی است که خود معصومین( علیهم السلام)بر آن تأکید دارند و ما را به رفق و مدارا و دوری از افراط و زیاده روی دعوت کرده اند.
نتیجه مقایسه حالات ما با حالات اولیای حق و بندگان خوب خداوند، درک فاصله زیاد میان خود و آنها است و باید باعث تشویق و ترغیب ما در پیروی از آنها و دنباله روی از آنها به اندازه وسع و توانایی ما گردد نه این که ثمره آن این باشد که همه اعمال و جزئیات زندگی ما درست مانند آنها باشد و هیچ گونه تفاوتی با آنها نداشته باشد. هدف افزودن بر ظرفیت ها و توانایی های معنوی و رسیدن به میزان بالاتری از معرفت و شناخت است.
امیرمؤمنان( علیه السلام) در قسمتی از نامه 45 نهج البلاغه خطاب به عثمان بن حنیف می فرماید: (امام شما از دنیای خود به دو جامه فرسوده و دو قرص نان رضایت داده است، بدانید که شما توانایی چنین کاری را ندارید، اما با پرهیزکاری و تلاش فراوان و پاکدامنی و راستی مرا یاری دهید).
بنابراین بزرگترین وظیفه ما انجام واجبات و تکالیف الهی و دوری از گناهان و محرمات است که خود کار سنگین و دشواری است.
بنابراین نباید در این موارد دچار زیاده روی و افراط گردید که این خود از دام های خطرناک شیطان است که می خواهد با بلند پروازی و برداشتن باری که توانایی حمل آن را نداریم ما را از انجام کارهایی که از عهده مان ساخته است و با آن می توانیم رضایت الهی و خشنودی اولیای الهی را جلب کنیم، محروم سازد.
بار دیگر تکرار می کنیم ورای انجام واجبات و ترک محرمات، باید ظرفیت و آمادگی و توانایی را در نظر گرفت. حتی در مورد عبادت های مستحبی. علی( علیه السلام)در یکی از حکمت های نهج البلاغه می فرماید: (وقتی دل و قلب شما آمادگی و نشاط دارد، نوافل را انجام دهید) (حکمت 312)
در پایان گفتنی است (دارایی) نکوهش نشده بلکه (دلبستگی) نکوهش شده لذا کسانی که دارای امکانات هستند اگر به مقدار توانایی به دیگران کمک کنند و مشکلات نیازمندان را حل کنند بسیار پسندیده است.بهترین دلیل بر ارتباط علی ومعلولی بین ایمان ومادیات وجود انسانهای به ظاهر فاقد امکانات مالی است که از ایمان بالائی نیز برخوردار بوده اند.
www.morsalat.ir
- [سایر] آیا توکل انسان مؤمن و یا جامعهی ایمانی به خداوند، مانع تلاش و کوشش برای رسیدن به وضعیّت بهترنیست؟
- [سایر] معمولا در جامعه کافر، مومنان ایمانی عمیق تر دارند. با این وجود چرا حکومت دینی و اسلامی را لازم می دانید؟
- [سایر] سلام برای کم خونی ناشی از فقر اهن می توان از نعل اسب استفاده کرد ضرری ندارد ودیگه چی می توان استفاده کرد
- [سایر] چگونه می توان دوست خوب و با ایمان پیدا کرد؟
- [سایر] حس و تجربه مستقیم فقط در حیطه امور مادی کارایی دارد و از این راه می توان صرفا به مادیات پی برد و به چه علت است که مکتب ماتریالیسم از این راه به کسب معرفت می پردازد؟
- [آیت الله بهجت] معیار در فقر افراد چیست؟ آیا شخصی که مثلاً حدود پانصد تومان پول ندارد، ولی از لحاظ خوراکی چندان در مضیقه نیست، می توان به او زکات داد؟
- [سایر] سلام اقای مرادی نمیدونم چرا بیشتر خانواده ها معیارهای اصلی برای ازدواج رو مادیات قرار میدن وچرا معنویات و مادیات رو با هم و معقولانه در نظر نمیگیرن در ضمن بعضی از حرفاتون رو که تو برنامه ی تلویزیون گفتید قبول ندارم توی این دوره وزمونه پول و مادیات به تنهایی خوشبختی نمیاره اما اگه درون ادم از ایمان و کسی که بهش تکیه میکنیم از نظر ایمان و تفکر در یک سطح باشند مشکلاتشون رو بهتر میتونن حل کنن به نظر من کسی که خواستگارش فقط پول و سرمایه داره که به قول که میگن حیفه و نباید این موقعیت رو از دست داد اما ایمانش سست باشه که به حرف هر ادمی عقیدشو از دست بده و از نظر تفکرات در سطح هم نباشند حتمن به درد هم نمی خورن و لزومی نداره که مقدمات خواستگاری و صحبتی بین خوا نواده ها انجام بشه و میشه از چنین فردی صرف نظر کرد نظر شما چیه؟
- [سایر] چگونه در محیط های غیر اسلامی خارج از کشور می توان ایمان خود را حفظ کرد؟
- [سایر] آیا در نماز شب گفتن اسم 40 مؤمن واجب است؟ حالا می خواهم بدانم چه کسانی را می توان نام برد؟ و چه کسانی مؤمن به حساب می آیند؟
- [سایر] با توجه به این همه تردید که از سوی دشمنان اسلام مطرح می شود اگر جوانی بخواهد از ابتدا اسلام عزیز را بشناسد باید از کجا شروع کند ؟ (مثل ایمان آوردن این همه یهودی و مسیحی به اسلام که اغلب ایمانی محکمتر از مسلمانان دیگر دارند)؟ با این همه ریاکاری و اشتباه که در جامعه دینداران می بینم از عاقبت دینداری خود می ترسم.
- [آیت الله مکارم شیرازی] به کسی که ادعای احتیاج می کند نمی توان زکات فطره داد، مگر آن که اطمینان حاصل گردد که او فقیر است، یا لااقل از ظاهر حالش گمان پیدا شود و یا بداند سابقاً فقیر بوده و رفع فقر او ثابت نشده باشد.
- [آیت الله اردبیلی] تعیین مقدار مهر بستگی به رضایت زن و شوهر دارد، ولی بهتر است مهر زنان مؤمن مطابق (مَهر السُّنّة) باشد، یعنی مهری که پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآلهوسلم برای هر یک از زنان و دختران خود از جمله حضرت فاطمه زهرا علیهاالسلام قرار دادند و آن پانصد درهم نقره سکّهدار است که وزن هر درهم (6/12) نخود میباشد و جمعا (5/262) مثقال معمولی نقره سکّهدار میشود و قیمت آن تابع نرخ روز است.
- [آیت الله سیستانی] آشامیدن شراب ، حرام است ، و در بعضی از اخبار از بزرگترین گناهان شمرده شده است ، از حضرت امام صادق علیهالسلام روایت شده است که فرمودند : شراب ، ریشه بدیها و منشأ گناهان است ، و کسی که شراب میخورد عقل خود را از دست میدهد ، و در آن موقع خدا را نمیشناسد و از هیچ گناهی باک ندارد ، و احترام هیچ کس را نگه نمیدارد ، و حقّ خویشان نزدیک را رعایت نمیکند ، و از زشتیهای آشکار رو نمیگرداند ، و اگر جرعهای از آن بنوشد خدا و ملائکه و پیامبران و مؤمنان او را لعنت کنند ، و اگر تا حدّ مستی بنوشد روح ایمان و خدا شناسی از او بیرون میرود ، و روح ناقص خبیثی بجای آن قرار میگیرد ، و تا چهل روز نماز او قبول نمیشود .
- [آیت الله وحید خراسانی] در خرید و فروش اموری مستحب است که از ان جمله است اول ان که در قیمت جنس بین مشتریها فرق نگذارد مگر به لحاظ ایمان و فقر و مانند ان از اموری که موجب ترجیح است دوم ان که در قیمت جنس سختگیری نکند مگر در موردی که اگر سختگیری نکند مغبون می شود سوم ان که چیزی را که می فروشد زیادتر بدهد و انچه را که می خرد کمتر بگیرد چهارم ان که کسی که با او معامله کرده اگر پشیمان شود و از او تقاضا کند که معامله را به هم بزند تقاضای او را بپذیرد
- [آیت الله بروجردی] آشامیدن شراب حرام و در بعضی از اخبار بزرگترین گناه شمرده شده است و اگر کسی آن را حلال بداند کافر است.از حضرت امام جعفر صادق عَلَیْهِ السَّلَام روایت شده است که فرمودند:شراب ریشه بدیها و منشأ گناهان است و کسی که شراب میخورد، عقل خود را از دست میدهد و در آن موقع خدا را نمیشناسد و از هیچ گناهی باک ندارد و احترام هیچ کس را نگه نمیدارد و حق خویشان نزدیک را رعایت نمیکند و از زشتیهای آشکار رو نمیگرداند و روح ایمان و خدا شناسی از بدن او بیرون میرود و روح ناقص خبیثی که از رحمت خدا دور است در او میماند و خدا و فرشتگان و پیغمبران و مؤمنین او را لعنت میکنند و تا چهل روز نماز او قبول نمیشود و روز قیامت روی او سیاه است و زبان از دهانش بیرون میآید و آب دهان او به سینهاش میریزد و فریاد تشنگی او بلند است.
- [آیت الله خوئی] آشامیدن شراب، حرام است و در بعضی از اخبار بزرگترین گناه شمرده شده است، و اگر کسی آن را حلال بداند کافر است. از حضرت امام جعفر صادق علیهالسلام روایت شده است که فرمودند: شراب ریش بدیها، و منشأ گناهان است، و کسی که شراب میخورد، عقل خود را از دست میدهد و در آن موقع خدا را نمیشناسد و از هیچ گناهی باک ندارد، و احترام هیچکس را نگه نمیدارد، و حق خویشان نزدیک را رعایت نمیکند، و از زشتیهای آشکار، رو نمیگرداند، و روح ایمان و خداشناسی از بدن او بیرون میرود و روح ناقص خبیثی که از رحمت خدا دور است، در او میماند و خدا و فرشتگان و پیغمبران و مؤمنین، او را لعنت میکنند، و تا چهل روز نماز او قبول نمیشود، و روز قیامت روی او سیاه است، و زبان از دهانش بیرون میآید، و آب دهان او به سینهاش میریزد و فریاد تشنگی او بلند است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] آشامیدن شراب حرام و از گناهان کبیره است، بلکه در بعضی از اخبار بزرگترین گناه شمرده شده است و اگر کسی آن را حلال بداند در صورتی که متوجه باشد که لازمه حلال دانستن آن تکذیب خدا و پیغمبر(صلی الله علیه وآله) می باشد کافر است. از حضرت امام جعفر صادق(علیه السلام) روایت شده است که فرمود: (شراب ریشه بدیها و منشأ گناهان است و کسی که شراب می خورد عقل خود را از دست می دهد و در آن موقع خدا را نمی شناسد و از هیچ گناهی باک ندارد، احترام هیچ کس را نگه نمی دارد و حق خویشان نزدیک را رعایت نمی کند و از زشتیهای آشکار رو نمی گرداند، روح ایمان و خداشناسی از او بیرون می رود، و روح خبیثی که از رحمت خدا دور است در او می ماند، خدا و فرشتگان و پیغمبران و مؤمنین او را لعنت می کنند و تا چهل روز نماز او قبول نمی شود و روز قیامت روی او سیاه است!)
- [آیت الله مکارم شیرازی] مستحقین زکات باید شرایط زیر را داشته باشند: اول، ایمان به خدا و پیغمبر اکرم(صلی الله علیه وآله) و ائمه دوازده گانه(علیهم السلام)، به اطفال یا دیوانگانی که از مسلمانان شیعه فقیر باشند می توان زکات داد، منتهی باید زکات را به دست ولی آنها بدهند، خواه به نیت تملیک به طفل یا دیوانه باشد یا به قصد مصرف کردن درباره آنها و اگر به ولی دسترسی ندارد می تواند خودش یا به وسیله یک نفر امین زکات را برای احتیاجات آنها صرف کند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] انسان می تواند از طرف دیگری وکیل شود و مال او را اجاره دهد، همچنین ولی یا قیم صغیر می تواند مال او را اجاره دهد به شرط این که مصلحت او رعایت شود و احتیاط این است که زمان بعد از بلوغ او را در اجاره داخل نکند مگر این که بدون آن، مصلحت صغیر حاصل نشود و در صورتی که ولی و قیم ندارد باید از حاکم شرع اجازه گرفت و هرگاه دسترسی به مجتهد عادل و نماینده او نباشد از یک نفر مومن عادل که مصلحت صغیر را مراعات کند می توان اجازه گرفت.
- [آیت الله اردبیلی] آشامیدن شراب، حرام و در بعضی از اخبار بزرگترین گناه شمرده شده است و اگر کسی آن را حلال بداند، در صورتی که متوجّه باشد که لازمه حلال دانستن آن تکذیب خدا و پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلم میباشد کافر است. از حضرت امام جعفر صادق علیهالسلام روایت شده است که فرمودند: (شراب ریشه بدیها و منشأ گناهان است و کسی که شراب میخورد، عقل خود را از دست میدهد و در آن هنگام خدا را نمیشناسد و از هیچ گناهی باک ندارد و احترام هیچ کس را نگه نمیدارد و حقّ خویشان نزدیک را رعایت نمیکند و از زشتیهای آشکار رو نمیگرداند و روح ایمان و خداشناسی از بدن او بیرون میرود و روح ناقص خبیثی که از رحمت خدا دور است در او میماند و خدا و فرشتگان و پیامبران علیهمالسلام و مؤمنین، او را لعنت میکنند و تا چهل روز نماز او قبول نمیشود و روز قیامت روی او سیاه است و زبان از دهانش بیرون میآید و آب دهان او به سینهاش میریزد و فریاد تشنگی او بلند است.)(1)