در قیامت برای جهنّمیان حق انتخاب وجود ندارد، یعنی این گونه نیست که به آن‌ها گفته شود اختیار دارید عذاب و جهنم را قبول کنید یا قبول نکنید، چون قیامت محل عمل اختیاری نیست، بلکه جایگاه دیدن نتیجه اعمالی است که در دنیا انجام شده است. در دنیا انسان با آزادی و اختیار خود، جهنم یا بهشت را قبول می‌کند. خداوند با فرستادن پیامبران به بشر خبر داده که با چه عقاید و اعمالی می‌شود بهشت را خرید و با چه عقاید و اعمالی می‌شود به جهنم رفت. اختیار با خود انسان است که کدام راه را بپیماید. خدا در قرآن می‌فرماید: "ما راه را به او (انسان) نشان دادیم، خواه شاکر باشد (و راه هدایت را پذیرا گردد) یا ناسپاس (و راه جهنم را اختیار کند)".(1) نیز فرمود: "و او را به راه خیر و شر هدایت کردیم".(2) بنابراین انسان در دار دنیا بهشت یا جهنم را برای خود فراهم می‌کند و وقتی وارد جهان آخرت گردید و در پایان محاسبه معلوم شد که جهنمی است، وی را به جهنم می‌برند و هر چه هم بخواهد و تلاش کند که وارد دوزخ شود، فایده نمی‌بخشد. قرآن می‌فرماید: (قیامت) چنان است که گنهکار دوست می‌دارد فرزندان، برادر، همسر، تمام فامیل و همه مردم روی زمین را در برابر عذاب آن روز فدا کند تا مایه نجاتش گردند، اما هرگز چنین نیست (که با این‌ها بتوان نجات یافت. آری) شعله‌های سوزان آتش دست و پا و پوست سر را می‌کَنَد و می‌برد".(3) پی نوشت‌ها: 1. انسان (75) آیه 3. 2. بلد (90) آیه 10. 3.معارج (70) آیه 11 تا 16. eporsesh.com
شبهه:با توجه به این که عقل عذاب را نمیپسندد، جهنمیان در قیامت حق قبول کردن یا نپذیرفتن عذاب را دارند؟
در قیامت برای جهنّمیان حق انتخاب وجود ندارد، یعنی این گونه نیست که به آنها گفته شود اختیار دارید عذاب و جهنم را قبول کنید یا قبول نکنید، چون قیامت محل عمل اختیاری نیست، بلکه جایگاه دیدن نتیجه اعمالی است که در دنیا انجام شده است. در دنیا انسان با آزادی و اختیار خود، جهنم یا بهشت را قبول میکند. خداوند با فرستادن پیامبران به بشر خبر داده که با چه عقاید و اعمالی میشود بهشت را خرید و با چه عقاید و اعمالی میشود به جهنم رفت. اختیار با خود انسان است که کدام راه را بپیماید.
خدا در قرآن میفرماید: "ما راه را به او (انسان) نشان دادیم، خواه شاکر باشد (و راه هدایت را پذیرا گردد) یا ناسپاس (و راه جهنم را اختیار کند)".(1) نیز فرمود: "و او را به راه خیر و شر هدایت کردیم".(2)
بنابراین انسان در دار دنیا بهشت یا جهنم را برای خود فراهم میکند و وقتی وارد جهان آخرت گردید و در پایان محاسبه معلوم شد که جهنمی است، وی را به جهنم میبرند و هر چه هم بخواهد و تلاش کند که وارد دوزخ شود، فایده نمیبخشد.
قرآن میفرماید: (قیامت) چنان است که گنهکار دوست میدارد فرزندان، برادر، همسر، تمام فامیل و همه مردم روی زمین را در برابر عذاب آن روز فدا کند تا مایه نجاتش گردند، اما هرگز چنین نیست (که با اینها بتوان نجات یافت. آری) شعلههای سوزان آتش دست و پا و پوست سر را میکَنَد و میبرد".(3)
پی نوشتها:
1. انسان (75) آیه 3.
2. بلد (90) آیه 10.
3.معارج (70) آیه 11 تا 16.
eporsesh.com
- [سایر] آیا کسی بر عذاب جهنمیان نظارت دارد؟
- [سایر] حرکت جهنمیان و سیر آنها در قیامت، چگونه است؟ تکاملی یا قهقرایی؟
- [سایر] با توجه به هدایت ناپذیری کافران لجوج، اصرار پیامبران بر هدایت آنان و عذاب آنان در قیامت چه معنایی دارد؟
- [سایر] علت تعبیرات مختلف از عذاب روز قیامت در قرآن چیست؟
- [سایر] عذاب افراد گناهکار در برزخ و قیامت چه اندازه است؟
- [سایر] آیا عقل هم این فشار و عذاب را تأیید می کند؟
- [سایر] با سلام و احترام؛ در آیه 3 سوره ممتحنه آمده است: (لَنْ تَنْفَعَکُمْ أَرْحامُکُمْ وَ لا أَوْلادُکُمْ یَوْمَ الْقِیامَةِ یَفْصِلُ بَیْنَکُمْ وَ اللَّهُ بِما تَعْمَلُونَ بَصیرٌ). با توجه به این آیه:1. مگر اینطور نیست که اولاد صالح باعث میشوند پدر و مادر فوت شده در عالم برزخ از کارهای خوبی که انجام میدهند بهرهمند شوند؟ و همینطور بعضا در قیامت؟ 2. مگر در بعضی روایات و آیات قرآن نیامده - البته تفسیر آیات - در قیامت حسرت بعضی جهنمیان دو برابر میشود زمانی که میبینند با اموال حرامی که به دست آوردهاند وراثشان به بهشت میروند؟ 3. ولی بعضی وراث دیگر برای برخی جهنمیان که با اموال حرام پدر و مادرشان معصیت خدا را کردهاند عذاب اینها مضاعف میشود؟ پس چطور آیه 3 سوره ممتحنه اینطور تفسیر میکند و همه خانواده را غیر مرتبط میداند؟!
- [سایر] عذاب الهون (غذاب ذلت با و توهین آمیز) در قیامت در انتظار چه کسانی می باشد؟
- [سایر] آیا انسان می تواند امید وار باشد که از عذاب قبر و قیامت در امان باشد؟
- [سایر] آیا انسان توانایی درک نعمت ها و عذاب های برزخ و قیامت را دارد؟
- [آیت الله وحید خراسانی] غصب ان است که انسان از روی ظلم بر مال یا حق کسی مسلط شود و این یکی از گناهان بزرگ است که اگر کسی انجام دهد در قیامت به عذاب سخت گرفتار می شود از حضرت پیغمبر اکرم صلی الله علیه واله وسلم روایت شده است که هرکس یک وجب زمین از دیگری غصب کند در قیامت ان زمین را از هفت طبقه ان مثل طوق به گردن او می اندازند
- [امام خمینی] احکام غَصب- غصب آن است که انسان از روی ظلم، بر مال یا حق کسی مسلط شود و این یکی از گناهان بزرگ است، که اگر کسی انجام دهد، در قیامت به عذاب سخت گرفتار میشود. از حضرت پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم روایت شده است که هر کس یک وجب زمین از دیگری غصب کند در قیامت آن زمین را از هفت طبقه آن مثل طوق به گردن او میاندازند.
- [آیت الله اردبیلی] در حبس ملک نیز نظیر وقف، بلوغ و عقل صاحب ملک شرط است و به احتیاط واجب قبض شرط صحّت آن است. همچنین مالک نباید سفیه باشد و یا این که به واسطه ورشکستگی توسط حاکم شرع از تصرّف در اموال خود منع شده باشد و صحت حبس بر اشخاص منوط به قبول آنان است.
- [آیت الله اردبیلی] در حبس ملک نیز نظیر وقف، بلوغ و عقل صاحب ملک شرط است و به احتیاط واجب قبض شرط صحّت آن است. همچنین مالک نباید سفیه باشد و یا این که به واسطه ورشکستگی توسط حاکم شرع از تصرّف در اموال خود منع شده باشد و صحت حبس بر اشخاص منوط به قبول آنان است.
- [آیت الله بروجردی] آشامیدن شراب حرام و در بعضی از اخبار بزرگترین گناه شمرده شده است و اگر کسی آن را حلال بداند کافر است.از حضرت امام جعفر صادق عَلَیْهِ السَّلَام روایت شده است که فرمودند:شراب ریشه بدیها و منشأ گناهان است و کسی که شراب میخورد، عقل خود را از دست میدهد و در آن موقع خدا را نمیشناسد و از هیچ گناهی باک ندارد و احترام هیچ کس را نگه نمیدارد و حق خویشان نزدیک را رعایت نمیکند و از زشتیهای آشکار رو نمیگرداند و روح ایمان و خدا شناسی از بدن او بیرون میرود و روح ناقص خبیثی که از رحمت خدا دور است در او میماند و خدا و فرشتگان و پیغمبران و مؤمنین او را لعنت میکنند و تا چهل روز نماز او قبول نمیشود و روز قیامت روی او سیاه است و زبان از دهانش بیرون میآید و آب دهان او به سینهاش میریزد و فریاد تشنگی او بلند است.
- [آیت الله خوئی] آشامیدن شراب، حرام است و در بعضی از اخبار بزرگترین گناه شمرده شده است، و اگر کسی آن را حلال بداند کافر است. از حضرت امام جعفر صادق علیهالسلام روایت شده است که فرمودند: شراب ریش بدیها، و منشأ گناهان است، و کسی که شراب میخورد، عقل خود را از دست میدهد و در آن موقع خدا را نمیشناسد و از هیچ گناهی باک ندارد، و احترام هیچکس را نگه نمیدارد، و حق خویشان نزدیک را رعایت نمیکند، و از زشتیهای آشکار، رو نمیگرداند، و روح ایمان و خداشناسی از بدن او بیرون میرود و روح ناقص خبیثی که از رحمت خدا دور است، در او میماند و خدا و فرشتگان و پیغمبران و مؤمنین، او را لعنت میکنند، و تا چهل روز نماز او قبول نمیشود، و روز قیامت روی او سیاه است، و زبان از دهانش بیرون میآید، و آب دهان او به سینهاش میریزد و فریاد تشنگی او بلند است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] آشامیدن شراب حرام و از گناهان کبیره است، بلکه در بعضی از اخبار بزرگترین گناه شمرده شده است و اگر کسی آن را حلال بداند در صورتی که متوجه باشد که لازمه حلال دانستن آن تکذیب خدا و پیغمبر(صلی الله علیه وآله) می باشد کافر است. از حضرت امام جعفر صادق(علیه السلام) روایت شده است که فرمود: (شراب ریشه بدیها و منشأ گناهان است و کسی که شراب می خورد عقل خود را از دست می دهد و در آن موقع خدا را نمی شناسد و از هیچ گناهی باک ندارد، احترام هیچ کس را نگه نمی دارد و حق خویشان نزدیک را رعایت نمی کند و از زشتیهای آشکار رو نمی گرداند، روح ایمان و خداشناسی از او بیرون می رود، و روح خبیثی که از رحمت خدا دور است در او می ماند، خدا و فرشتگان و پیغمبران و مؤمنین او را لعنت می کنند و تا چهل روز نماز او قبول نمی شود و روز قیامت روی او سیاه است!)
- [آیت الله اردبیلی] شرایط صحّت اعتکاف عبارتند از: 1 (اسلام)؛ پس اعتکاف از غیر مسلمان صحیح نیست و (ایمان) شرط قبول آن است. 2 (عقل). 3 (قصد قربت)؛ پس اگر نیّت کسی برای غیر خدا باشد، اعتکاف او صحیح نیست. 4 (روزه گرفتن)؛ پس اگر شخصی به هر دلیل نتواند روزه بگیرد، اعتکاف او صحیح نیست. 5 (ماندن سه روز در مسجد)؛ پس اگر کمتر بماند یا قصد کند که کمتر بماند، اعتکاف او صحیح نیست.
- [آیت الله علوی گرگانی] آشامیدن شراب حرام است و در بعضی از اخبار بزرگترین گناه شمرده شده است و اگر کسی آن را حلال بداند کافر است، از حضرت امام جعفر صادق7 روایت شده است که فرمودند: شراب ریشه بدیها ومنشأ گناهان است و کسی که شراب میخورد، عقل خود را از دست میدهد و در آن موقع خدا را نمیشناسد و از هیچ گناهی باک ندارد و احترام هیچکس را نگه نمیدارد وحقّ خویشان نزدیک را رعایت نمیکند و از زشتیهای آشکار رو نمیگرداند و روح ایمان و خدا شناسی از بدن او بیرون میرود و روح ناقص خبیثی که از رحمت خدا دور است در او میماند و خدا و فرشتگان و پیغمبران و مؤمنین او را لعنت میکنند وتا چهل روز نماز او قبول نمیشود و در روز قیامت روی او سیاه است و زبان از دهانش بیرون میآید و آب دهان او بسینهاش میریزد وفریاد تشنگی او بلند است.
- [آیت الله اردبیلی] بر اساس احکام اسلام، باید به آبادی دنیا و رفاه خانواده و جامعه، کمال توجّه را داشت و با دیدگاهی اُخروی و عادلانه و نیز با تدبیر و آگاهی از احکام معاملات، به تجارت و زراعت و کسب حسنات دنیا و رشد اقتصادی و وسعت در رزق و معاش رسید. در روایت آمده است که تجارت موجب توانگری و فزونی عقل وعزت است(1) و نیز آن کسی که به جهت بینیازی از مردم و تأمین خانواده و نیکی به همسایگان به طلب دنیا رود، در روز قیامت چهرهای چون ماه درخشنده خواهد داشت(2) و نیز در روایات، بازرگانان و کسبه به آموختن فقه و پرهیز از ربا و راستگویی و مدارا امر شدهاند (3).