قبل از بررسی فلسفه عالم برزخ، بهتر است نظری به فلسفه وجود عوالم دو طرف برزخ داشته باشیم. فلسفه زندگی دنیا به خوبی روشن است، چرا که محل امتحان و آموختن و پرورش و تحصیل کمالات و اندوختن عمل و جمع آوری زاد و توشه برای عالم دیگر است و طبق روایات، دنیا مزرعه آخرت است. و عالم آخرت نیز فلسفه ی وجودی اش روشن می باشد چرا که مرکز انوار الهی، دادگاه بزرگ حق و محل رسیدگی به حساب و اعمال و رسیدن به قرب پرودگار است و در واقع تجسّم علم و عدل و حکمت خداوند تعالی است. با توجه به این مطلب عالم دنیا و آخرت هیچ سنخیّتی ندارند و کاملاً با هم متفاوت است لذا وجود یک حد فاصل و یک مرحله ی متوسط لازم و ضروری است مانند هر مرحله ی متوسط دیگری که مرحله ی قبل و بعد آن کاملاً متمایز و متضاد باشد و کلاً انتقال از محیطی به محیط دیگر که از هر نظر با آن متفاوت باشد در صورتی قابل تحمل است که مرحله ی میانه ای وجود داشته باشد که برخی از ویژگی های هر دو مرحله ی قبل و بعد در آن باشد وجود برخی ویژگیهای قبل بخاطر مؤانست قبلی انسان با آن، و وجود برخی از ویژگی های مرحله ی بعدی بخاطر مؤانست با آن مرحله. و این دقیقاً در عالم برزخ وجود دارد.
از طرفی شروع عالم آخرت، بعد از مردن همه ی مردم و با یک سری تغییر و تحولات اساسی صورت می گیرد لذا بدیهی است که تا رسیدن زمان لازم، برای ایجاد آن تغییرات و دگرگونی های اساسی، و برانگیخته شدن تمام مردم، این روح انسان ها در جایی مستقر باشند و به حیات و زندگی خویش ادامه دهند تا در آخرت به حساب اعمالشان رسیدگی شود و زندگی جاوید و ابدی خویش را از سر گیرند.
منبع: تصویر برزخ و برزخیان در قرآن کریم، فاطمه کریمی، انتشارات جامعه القرآن الکریم
