شاید به عرضتان رسیده باشد که یکی از آداب مجلس علم آن است که معلم به ‌متعلّمان و مخاطبان درود بفرستد و سلام کند. این ادبی است که ذات اقدس اله در ‌سوره مبارکه انعام به ما آموخت، فرمود: ”وَإذا جاءَکَ الّذینَ یُؤْمِنُونَ بِآیاتِنا فَقُلْ سَلامٌ ‌عَلَیْکُمْ“(1) یعنی وقتی مؤمنین برای فراگیری علوم الهی به محضر تو آمدند بگو سلام ‌علیکم.‌ مخاطبانی که در مجلس رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) شرف حضور ‌داشتند دو گروه بودند. متوسطین آنها سلام را از خود پیغمبر و برخی از آنها سلام را از ‌خدا دریافت میکردند. البته سلام خدا همان اعطای سلامتی است. اینطور نیست که ‌خدا لفظاً به کسی سلام کند، و مهمترین نوع سلامتی هم، سلامتی دل است.‌ اگر دلی از یاد غیر خدا خالی بود چنین دلی سالم است. وقتی ظرف دل سالم بود ‌جا برای مظروف وجود دارد و آنگاه است که علوم و معارف را در چنین ظرفی میریزند. ‌بنابراین ذات اقدس اله اول به انسان ظرف میدهد بعد ظرفیت و در نهایت مظروف عطا ‌میکند. از طرف دیگر سلامت دل در شکستن دل است و لذا اگر انسان حالی پیدا کرد که ‌دلش شکست باید شاکر باشد، اگر مطلبی فرا گرفت باید شاکر باشد چون همه‌ اینها ‌از عطایای الهی است. به هر حال سلامت دل نیمی از راه است برای اینکه ظرف ‌سالم، مادامی که تهی از مظروف باشد سودی ندارد. اینکه ما در عرض ادب به پیشگاه معصومین علیهم السلام در زیارتها عرض ‌میکنیم السلام علیکم و رحمة اللّه وبرکاته این سلامت مربوط به سلامت قلب و ظرف ‌است و آن رحمتی که مسئلت میکنیم ناظر به مظروف است یعنی در واقع از خدا دو ‌چیز طلب میکنیم یکی سلامت ظرف دل و دوم داشتن مظروف خوب، یعنی از خدا ‌میخواهیم که رحمت و برکات خود را بر قلب ما، نازل کند و قلب ما را از یاد غیر خود ‌تطهیر نماید. ‌ ‌(1) سوره انعام، آیه 54‌.‌ ( آیةالله جوادی آملی )
شاید به عرضتان رسیده باشد که یکی از آداب مجلس علم آن است که معلم به متعلّمان و مخاطبان درود بفرستد و سلام کند. این ادبی است که ذات اقدس اله در سوره مبارکه انعام به ما آموخت، فرمود: ”وَإذا جاءَکَ الّذینَ یُؤْمِنُونَ بِآیاتِنا فَقُلْ سَلامٌ عَلَیْکُمْ“(1) یعنی وقتی مؤمنین برای فراگیری علوم الهی به محضر تو آمدند بگو سلام علیکم.
مخاطبانی که در مجلس رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) شرف حضور داشتند دو گروه بودند. متوسطین آنها سلام را از خود پیغمبر و برخی از آنها سلام را از خدا دریافت میکردند. البته سلام خدا همان اعطای سلامتی است. اینطور نیست که خدا لفظاً به کسی سلام کند، و مهمترین نوع سلامتی هم، سلامتی دل است.
اگر دلی از یاد غیر خدا خالی بود چنین دلی سالم است. وقتی ظرف دل سالم بود جا برای مظروف وجود دارد و آنگاه است که علوم و معارف را در چنین ظرفی میریزند. بنابراین ذات اقدس اله اول به انسان ظرف میدهد بعد ظرفیت و در نهایت مظروف عطا میکند.
از طرف دیگر سلامت دل در شکستن دل است و لذا اگر انسان حالی پیدا کرد که دلش شکست باید شاکر باشد، اگر مطلبی فرا گرفت باید شاکر باشد چون همه اینها از عطایای الهی است. به هر حال سلامت دل نیمی از راه است برای اینکه ظرف سالم، مادامی که تهی از مظروف باشد سودی ندارد.
اینکه ما در عرض ادب به پیشگاه معصومین علیهم السلام در زیارتها عرض میکنیم السلام علیکم و رحمة اللّه وبرکاته این سلامت مربوط به سلامت قلب و ظرف است و آن رحمتی که مسئلت میکنیم ناظر به مظروف است یعنی در واقع از خدا دو چیز طلب میکنیم یکی سلامت ظرف دل و دوم داشتن مظروف خوب، یعنی از خدا میخواهیم که رحمت و برکات خود را بر قلب ما، نازل کند و قلب ما را از یاد غیر خود تطهیر نماید.
(1) سوره انعام، آیه 54.
( آیةالله جوادی آملی )
- [سایر] اگر امامت اهل بیت(علیهمالسلام) از ارکان دین است چرا نام امام علی(علیهالسلام) و دیگر امامان به صراحت در قرآن ذکر نشده تا موجب اختلاف و انحراف اذهان نشود؟
- [سایر] روشهای تفسیری اهلبیت (علیهمالسّلام) را ذکر فرمایید؟
- [سایر] آیا اسامی اهلبیت علیهمالسّلام به صورت صریح در قرآن آمده؟
- [سایر] سر عدم تصریح اسامی معصومین (علیهمالسّلام) در قرآن چیست؟
- [سایر] آیا میشود اسامی اهلبیت علیهمالسّلام را بصورت رمز از قرآن استنباط نمود؟
- [سایر] آیا شأن نزول بعضی از آیات مخصوص اهلبیت (علیهمالسّلام) میباشد؟
- [سایر] فرق خدا و اهلبیت علیهمالسّلام چیست؟ این که: «خدا خالق و اهلبیت مخلوقند و دیگر هیچ فرقی ندارند» درست است؟
- [سایر] اگر فهم قرآن منحصراً در اختیار اهل بیت علیهمالسلام است چرا قرآن همگان را به تدبر در آیات دعوت میکند؟
- [سایر] ضرورت رجوع به عترت طاهرین علیهمالسلام در فهم ظاهر قرآن با استقلال قرآن در تبیین معارف چگونه سازگار است؟
- [آیت الله مظاهری] مواردی که جانی از پرداخت دیه معسر باشد و باید از بیت المال پرداخت گردد، آیا مورد تنها مربوط به دیه قتل است یا در موارد دیه ضرب و جرح نیز میتوان دیه را از بیت المال پرداخت نمود؟
- [امام خمینی] کسی که وضو ندارد، حرام است اسم خداوند متعال را به هر زبانی نوشته شده باشد مس نماید. و همچنین است بنابر احتیاط واجب مس اسم مبارک پیغمبر و امام و حضرت زهرا علیهمالسلام.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که وضو ندارد، بنابر احتیاط واجب نباید اسم خداوند متعال و صفات خاصه او را به هر زبانی نوشته شده باشد لمس نماید و همچنین بنابر احتیاط مستحب، نباید اسم مبارک پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلم و امامان علیهمالسلام و حضرت زهرا علیهاالسلام را بدون وضو لمس کند، ولی اگر اسامی معصومین علیهمالسلام در نامگذاری اشخاص دیگر به کار رفته باشند، لمس آنها بدون وضو اشکال ندارد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر روزهدار به گفتن یا نوشتن یا به اشاره و مانند اینها به خدا یا پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله یا یکی از امامان معصوم علیهمالسلام عمداً نسبتی را بدهد که دروغ است؛ اگر چه فوراً بگوید: دروغ گفتم یا توبه کند، روزه او باطل است، بلکه اگر به حضرت زهرا علیهاالسلام و سایر پیامبران و جانشینان ایشان علیهمالسلام هم به دروغ نسبتی بدهد بنا بر احتیاط روزه او باطل میشود.
- [آیت الله بروجردی] بنا بر احتیاط واجب باید جلوتر از قبر پیغمبر و امام عَلَیْهمُالسَّلَام نماز نخواند.
- [آیت الله اردبیلی] چند چیز در لباس نمازگزار مکروه است که از آن جملهاند: پوشیدن لباس سیاه مگر برای عزای اهل بیت علیهمالسلام و همچنین لباس چرک و تنگ و لباس شرابخوار و لباس کسی که از نجاست پرهیز نمیکند و پوشیدن لباسی که نقش صورت دارد و نیز باز بودن دکمههای لباس و به دست کردن انگشتری که نقش صورت دارد.
- [آیت الله سیستانی] کسی که معترف به خدا یا به یگانگی او نباشد و همچنین غُلاة یعنی آنهایی که یکی از ائمه علیهمالسلام را خدا خوانده ، یا بگویند خدا در او حلول کرده است و خوارج و نواصب یعین آنهایی که به ائمه علیهمالسلام اظهار دشمنی مینمایند نجسند ، و همچنین است کسی که نبوّت یا یکی از ضروریات دین ، مانند نماز و روزه را منکر شود ، اگر به نحوی باشد که مستلزم تکذیب پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلم بشود هر چند فی الجمله . و امّا اهل کتاب یعنی یهود و نصاری و مجوس محکوم به طهارتاند .
- [آیت الله سیستانی] شخصی که به یکی از دوازده امام علیهمالسلام از روی دشمنی دشنام دهد ، نجس است . 9 شراب :
- [آیت الله اردبیلی] بنابر احتیاط واجب هر یک از دو خطبه نماز جمعه باید مشتمل بر حمد و ثنای پروردگار، صلوات بر پیامبر اکرم و آل پیامبر علیهمالسلام ، دعوت مردم به پرهیزکاری و تقوا و نیز خواندن یک سوره کامل باشد و خطبه دوم باید علاوه بر آن مشتمل بر ذکر نام ائمه معصومین علیهمالسلام و طلب آمرزش برای مؤمنان باشد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] جواب سلام کسی که از روی مسخره یا شوخی سلام می کند واجب نیست، و احتیاط واجب آن است که در جواب سلام مرد و زن غیر مسلمان اهل ذمه بگوید (علیک).
- [آیت الله اردبیلی] بنابر احتیاط حمد و ثنای پروردگار و صلوات بر پیامبر اکرم و آل پیامبر علیهمالسلام باید به عربی گفته شود و در حمد و ثنای خداوند و صلوات بر پیامبر اکرم و آل پیامبر علیهمالسلام و دعوت مردم به تقوا و خواندن یک سوره کامل در دو خطبه، باید ترتیب مراعات شود.