امام حسن عسکری
حسن بن علی بن محمد مشهور به امام حسن عسکری، (۲۳۲-۲۶۰ق) یازدهمین امام شیعیان اثناعشری، فرزند امام هادی(ع) و پدر امام زمان(ع).
امام حسن عسکری علیه السلام برای تثبیت امامت فرزندشان چه تدابیری اندیشیدند؟
حضرت امام حسن عسکری علیه السلام برای تثبیت امامت حضرت مهدی علیه السلام از راه های مختلف استفاده نمودند: 1- تعلیمات و بیانات موسی بن جعفر بن وهب بغدادی می گوید: از امام عسکری علیه السلام شنیدم که فرمودند: کانی بکم و قد اختلفتم بعدی فی الخلف منی ، اما ان المقر بالائمة بعد رسول الله المنکر لولدی کمن اقر بجمیع انبیاء الله و رسله ثم انکر نبوة محمد رسول الله صلی الله علیه و آله ... ؛ گویا شما را می بینم که در حق جانشین من اختلاف خواهید کرد. آگاه باشید! هر کس به امامان بعد از رسول خدا صلی الله علیه و آله اقرار کند ولی منکر فرزند من شود ، همانند آن است که به جمیع انبیای خدا و رسولان او اقرار کرده ولی نبوت محمد رسول خدا صلی الله علیه و آله را انکار کرده است ... (1) احمد بن اسحاق می گوید: از امام عسکری علیه السلام شنیدم که فرمودند: الحمد لله الذی لم یخرجنی من الدنیا حتی ارانی الخلف من بعدی ... ؛ ستایش خداوند را سزاست که قبل از آنکه از دنیا رحلت کنم جانشین بعد از خودم را نشانم داد. (2) در روز سوم ولادت حضرت مهدی علیه السلام پدرش امام عسکری علیه السلام او را بر اصحاب خود عرضه کرد و فرمودند: هذا صاحبکم من بعدی و خلیفتی علیکم و هو القائم الذی تمتد الیه الاعناق بالانتظار ... ؛ این فرزند ، صاحب و امام شما بعد از من و خلیفه من بر شما است او قائمی است که مردم در انتظار او به سر خواهند برد ... (3) 2- نشان دادن به خواص احمد بن اسحاق بن سعد اشعری می گوید: خدمت امام عسکری علیه السلام رسیدم تا از جانشین آن حضرت سؤ ال کنم حضرت در ابتدا فرمودند: ای احمد بن اسحاق ! خداوند تبارک و تعالی هرگز زمین را از زمان خلقت حضرت آدم علیه السلام تا روز قیامت از حجت بر خلق خالی نگذاشته و نخواهد گذاشت . به توسط حجت است که بلا را از اهل زمین دفع می کند ، و به واسطه اوست که باران نازل کرده و برکات زمین را بیرون می آورد. آن گاه عرض کردم : ای فرزند رسول خدا! امام و خلیفه بعد از شما کیست ؟ حضرت فورا از جا بلند شد و داخل اتاق گشته ، در حالی که کودکی به مانند ماه پاره با حدود سه سال بر شانه خود داشت بر من وارد شد و فرمودند: یا احمد بن اسحاق ! لولا کرامتک علی الله عزوجل و علی حججه ، ما عرضت علیک ابنی هذا ... ؛ ای احمد بن اسحاق ! اگر کرامت تو نزد خداوند عزوجل و نزد حجت های خداوند نبود این فرزند را بر تو عرضه نمی کردم ... (4) شیخ صدوق از ابی غانم خادم نقل می کند: ولد لابی محمد علیه السلام ولد فسماه محمدا فعرضه علی اصحابه به یوم الثالث و قال : هذا صاحبکم من بعدی و خلیفتی علیکم ؛ خداوند به امام عسکری علیه السلام فرزندی عنایت فرمود که نام او را((محمد)) نهاد. در روز سوم از ولادتش او را به اصحابش عرضه داشت و فرمودند: این صاحب و امام شما و خلیفه بعد از من است.(5) معاویة بن حکیم و محمد بن ایوب بن نوح و محمد بن عثمان عمری می گویند:عرض علینا ابو محمد الحسن بن علی علیه السلام و نحن فی منزله و کنا اربعین رجلا فقال : هذا امامکم من بعدی و خلیفتی علیکم . اطیعوه و لا تتفرقوا من بعدی فی ادیانکم فتهلکوا. اما انکم لا ترونه بعد یومکم هذا ... ؛ ما با چهل نفر در منزل امام عسکری علیه السلام بودیم که آن حضرت فرزند خود را بر ما عرضه کرده و فرمودند: این امام و خلیفه شما بعد از من است ، او را اطاعت کنید وبعد از من در ادیان خود متفرق نشوید که هلاک خواهید شد. بدانید که بعد از این روز هرگز او را مشاهده نخواهید کرد ... (6) یعقوب بن منقوش می گوید: خدمت امام عسکری علیه السلام رسیدم در حالی که کنار اتاقی که بر درب آن پرده ای آویزان بود نشسته بودند. عرض کردم : ای آقای من ! صاحب امر امامت - بعد از شما - کیست ؟ فرمودند: پرده را کنار بزن . کنار زدم ، ناگهان کودکی با شمایلی خاص بر ما وارد شد و بر دامان امام عسکری علیه السلام نشست حضرت فرمودند: هو صاحبکم و امامکم بعدی ... ؛ این فرزند صاحب و امام شما بعد از من است ... (7) پی نوشتها: 1- بحارالانوار ، ج 51 ، ص 160 ، ح 6. 2- کمال الدین ، ص 408؛ بحارالانوار ، ج 51 ، ص 161 ، ح 9 3- کمال الدین ، ص 431. 4- کمال الدین ، ص 384 و 385 ، ح 1. 5- کمال الدین ، ص 431 ، ح 8. 6- کمال الدین ، ص 435 ، ح 2. 7- کمال الدین ، ص 436 و 437 ، ح 5. منبع : موعود شناسی وپاسخ به شبهات، علی اصغر رضوانی ، انتشارات مسجد مقدس جمکران
حضرت امام حسن عسکری علیه السلام برای تثبیت امامت حضرت مهدی علیه السلام از راه های مختلف استفاده نمودند: 1- تعلیمات و بیانات موسی بن جعفر بن وهب بغدادی می گوید: از امام عسکری علیه السلام شنیدم که فرمودند: کانی بکم و قد اختلفتم بعدی فی الخلف منی ، اما ان المقر بالائمة بعد رسول الله المنکر لولدی کمن اقر بجمیع انبیاء الله و رسله ثم انکر نبوة محمد رسول الله صلی الله علیه و آله ... ؛ گویا شما را می بینم که در حق جانشین من اختلاف خواهید کرد. آگاه باشید! هر کس به امامان بعد از رسول خدا صلی الله علیه و آله اقرار کند ولی منکر فرزند من شود ، همانند آن است که به جمیع انبیای خدا و رسولان او اقرار کرده ولی نبوت محمد رسول خدا صلی الله علیه و آله را انکار کرده است ... (1) احمد بن اسحاق می گوید: از امام عسکری علیه السلام شنیدم که فرمودند: الحمد لله الذی لم یخرجنی من الدنیا حتی ارانی الخلف من بعدی ... ؛ ستایش خداوند را سزاست که قبل از آنکه از دنیا رحلت کنم جانشین بعد از خودم را نشانم داد. (2) در روز سوم ولادت حضرت مهدی علیه السلام پدرش امام عسکری علیه السلام او را بر اصحاب خود عرضه کرد و فرمودند: هذا صاحبکم من بعدی و خلیفتی علیکم و هو القائم الذی تمتد الیه الاعناق بالانتظار ... ؛ این فرزند ، صاحب و امام شما بعد از من و خلیفه من بر شما است او قائمی است که مردم در انتظار او به سر خواهند برد ... (3) 2- نشان دادن به خواص احمد بن اسحاق بن سعد اشعری می گوید: خدمت امام عسکری علیه السلام رسیدم تا از جانشین آن حضرت سؤ ال کنم حضرت در ابتدا فرمودند: ای احمد بن اسحاق ! خداوند تبارک و تعالی هرگز زمین را از زمان خلقت حضرت آدم علیه السلام تا روز قیامت از حجت بر خلق خالی نگذاشته و نخواهد گذاشت . به توسط حجت است که بلا را از اهل زمین دفع می کند ، و به واسطه اوست که باران نازل کرده و برکات زمین را بیرون می آورد. آن گاه عرض کردم : ای فرزند رسول خدا! امام و خلیفه بعد از شما کیست ؟ حضرت فورا از جا بلند شد و داخل اتاق گشته ، در حالی که کودکی به مانند ماه پاره با حدود سه سال بر شانه خود داشت بر من وارد شد و فرمودند: یا احمد بن اسحاق ! لولا کرامتک علی الله عزوجل و علی حججه ، ما عرضت علیک ابنی هذا ... ؛ ای احمد بن اسحاق ! اگر کرامت تو نزد خداوند عزوجل و نزد حجت های خداوند نبود این فرزند را بر تو عرضه نمی کردم ... (4) شیخ صدوق از ابی غانم خادم نقل می کند: ولد لابی محمد علیه السلام ولد فسماه محمدا فعرضه علی اصحابه به یوم الثالث و قال : هذا صاحبکم من بعدی و خلیفتی علیکم ؛ خداوند به امام عسکری علیه السلام فرزندی عنایت فرمود که نام او را((محمد)) نهاد. در روز سوم از ولادتش او را به اصحابش عرضه داشت و فرمودند: این صاحب و امام شما و خلیفه بعد از من است.(5) معاویة بن حکیم و محمد بن ایوب بن نوح و محمد بن عثمان عمری می گویند:عرض علینا ابو محمد الحسن بن علی علیه السلام و نحن فی منزله و کنا اربعین رجلا فقال : هذا امامکم من بعدی و خلیفتی علیکم . اطیعوه و لا تتفرقوا من بعدی فی ادیانکم فتهلکوا. اما انکم لا ترونه بعد یومکم هذا ... ؛ ما با چهل نفر در منزل امام عسکری علیه السلام بودیم که آن حضرت فرزند خود را بر ما عرضه کرده و فرمودند: این امام و خلیفه شما بعد از من است ، او را اطاعت کنید وبعد از من در ادیان خود متفرق نشوید که هلاک خواهید شد. بدانید که بعد از این روز هرگز او را مشاهده نخواهید کرد ... (6) یعقوب بن منقوش می گوید: خدمت امام عسکری علیه السلام رسیدم در حالی که کنار اتاقی که بر درب آن پرده ای آویزان بود نشسته بودند. عرض کردم : ای آقای من ! صاحب امر امامت - بعد از شما - کیست ؟ فرمودند: پرده را کنار بزن . کنار زدم ، ناگهان کودکی با شمایلی خاص بر ما وارد شد و بر دامان امام عسکری علیه السلام نشست حضرت فرمودند: هو صاحبکم و امامکم بعدی ... ؛ این فرزند صاحب و امام شما بعد از من است ... (7) پی نوشتها: 1- بحارالانوار ، ج 51 ، ص 160 ، ح 6. 2- کمال الدین ، ص 408؛ بحارالانوار ، ج 51 ، ص 161 ، ح 9 3- کمال الدین ، ص 431. 4- کمال الدین ، ص 384 و 385 ، ح 1. 5- کمال الدین ، ص 431 ، ح 8. 6- کمال الدین ، ص 435 ، ح 2. 7- کمال الدین ، ص 436 و 437 ، ح 5. منبع : موعود شناسی وپاسخ به شبهات، علی اصغر رضوانی ، انتشارات مسجد مقدس جمکران
پاسخ:
حضرت امام حسن عسکری علیه السلام برای تثبیت امامت حضرت مهدی علیه السلام از راه های مختلف استفاده نمودند:
1- تعلیمات و بیانات
موسی بن جعفر بن وهب بغدادی می گوید: از امام عسکری علیه السلام شنیدم که فرمودند:
کانی بکم و قد اختلفتم بعدی فی الخلف منی ، اما ان المقر بالائمة بعد رسول الله المنکر لولدی کمن اقر بجمیع انبیاء الله و رسله ثم انکر نبوة محمد رسول الله صلی الله علیه و آله ... ؛
گویا شما را می بینم که در حق جانشین من اختلاف خواهید کرد. آگاه باشید! هر کس به امامان بعد از رسول خدا صلی الله علیه و آله اقرار کند ولی منکر فرزند من شود ، همانند آن است که به جمیع انبیای خدا و رسولان او اقرار کرده ولی نبوت محمد رسول خدا صلی الله علیه و آله را انکار کرده است ... (1)
احمد بن اسحاق می گوید: از امام عسکری علیه السلام شنیدم که فرمودند:
الحمد لله الذی لم یخرجنی من الدنیا حتی ارانی الخلف من بعدی ... ؛ ستایش خداوند را سزاست که قبل از آنکه از دنیا رحلت کنم جانشین بعد از خودم را نشانم داد. (2)
در روز سوم ولادت حضرت مهدی علیه السلام پدرش امام عسکری علیه السلام او را بر اصحاب خود عرضه کرد و فرمودند:
هذا صاحبکم من بعدی و خلیفتی علیکم و هو القائم الذی تمتد الیه الاعناق بالانتظار ... ؛ این فرزند ، صاحب و امام شما بعد از من و خلیفه من بر شما است او قائمی است که مردم در انتظار او به سر خواهند برد ... (3)
2- نشان دادن به خواص
احمد بن اسحاق بن سعد اشعری می گوید: خدمت امام عسکری علیه السلام رسیدم تا از جانشین آن حضرت سؤ ال کنم حضرت در ابتدا فرمودند:
ای احمد بن اسحاق ! خداوند تبارک و تعالی هرگز زمین را از زمان خلقت حضرت آدم علیه السلام تا روز قیامت از حجت بر خلق خالی نگذاشته و نخواهد گذاشت . به توسط حجت است که بلا را از اهل زمین دفع می کند ، و به واسطه اوست که باران نازل کرده و برکات زمین را بیرون می آورد.
آن گاه عرض کردم : ای فرزند رسول خدا! امام و خلیفه بعد از شما کیست ؟
حضرت فورا از جا بلند شد و داخل اتاق گشته ، در حالی که کودکی به مانند ماه پاره با حدود سه سال بر شانه خود داشت بر من وارد شد و فرمودند:
یا احمد بن اسحاق ! لولا کرامتک علی الله عزوجل و علی حججه ، ما عرضت علیک ابنی هذا ... ؛ ای احمد بن اسحاق ! اگر کرامت تو نزد خداوند عزوجل و نزد حجت های خداوند نبود این فرزند را بر تو عرضه نمی کردم ... (4)
شیخ صدوق از ابی غانم خادم نقل می کند: ولد لابی محمد علیه السلام ولد فسماه محمدا فعرضه علی اصحابه به یوم الثالث و قال : هذا صاحبکم من بعدی و خلیفتی علیکم ؛ خداوند به امام عسکری علیه السلام فرزندی عنایت فرمود که نام او را((محمد)) نهاد. در روز سوم از ولادتش او را به اصحابش عرضه داشت و فرمودند: این صاحب و امام شما و خلیفه بعد از من است.(5)
معاویة بن حکیم و محمد بن ایوب بن نوح و محمد بن عثمان عمری می گویند:عرض علینا ابو محمد الحسن بن علی علیه السلام و نحن فی منزله و کنا اربعین رجلا فقال : هذا امامکم من بعدی و خلیفتی علیکم . اطیعوه و لا تتفرقوا من بعدی فی ادیانکم فتهلکوا. اما انکم لا ترونه بعد یومکم هذا ... ؛
ما با چهل نفر در منزل امام عسکری علیه السلام بودیم که آن حضرت فرزند خود را بر ما عرضه کرده و فرمودند: این امام و خلیفه شما بعد از من است ، او را اطاعت کنید وبعد از من در ادیان خود متفرق نشوید که هلاک خواهید شد. بدانید که بعد از این روز هرگز او را مشاهده نخواهید کرد ... (6)
یعقوب بن منقوش می گوید: خدمت امام عسکری علیه السلام رسیدم در حالی که کنار اتاقی که بر درب آن پرده ای آویزان بود نشسته بودند. عرض کردم : ای آقای من ! صاحب امر امامت - بعد از شما - کیست ؟ فرمودند: پرده را کنار بزن . کنار زدم ، ناگهان کودکی با شمایلی خاص بر ما وارد شد و بر دامان امام عسکری علیه السلام نشست حضرت فرمودند:
هو صاحبکم و امامکم بعدی ... ؛ این فرزند صاحب و امام شما بعد از من است ... (7)
پی نوشتها:
1- بحارالانوار ، ج 51 ، ص 160 ، ح 6.
2- کمال الدین ، ص 408؛ بحارالانوار ، ج 51 ، ص 161 ، ح 9
3- کمال الدین ، ص 431.
4- کمال الدین ، ص 384 و 385 ، ح 1.
5- کمال الدین ، ص 431 ، ح 8.
6- کمال الدین ، ص 435 ، ح 2.
7- کمال الدین ، ص 436 و 437 ، ح 5.
منبع : موعود شناسی وپاسخ به شبهات، علی اصغر رضوانی ، انتشارات مسجد مقدس جمکران
- [سایر] امام حسن عسکری علیه السلام برای تثبیت امامت فرزندشان چه تدابیری اندیشیدند؟
- [سایر] آیا امام عسکری علیه السلام برای غیبت فرزندشان، حضرت مهدی علیه السلام زمینه سازی نموده اند ؟
- [سایر] آیا نص متواتر بر امامت امام زمان (عج) از امام عسکری (ع) رسیده است؟
- [سایر] چرا به امام یازدهم عسکری می گویند؟
- [سایر] امام مهدی (عج) برای اثبات وجود خود در عصر غیبت صغری چه تدابیری اندیشیدند؟
- [سایر] مهمترین کرامت امام عسکری(ع) چی بوده؟
- [سایر] امام حسن عسکری علیه السلام چند بار به زندان افتاد؟
- [سایر] چرا امام حسن عسکری علیه السلام همواره در بند بودند؟
- [سایر] امام حسن عسکری(علیه السلام) با چه کسی ازدواج کردند؟
- [سایر] آیا امام عسکری علیه السلام از ولادت حضرت مهدی علیه السلام خبر داده است؟
- [آیت الله خوئی] اگر نذر کند که به زیارت یکی از امامان مثلًا به زیارت حضرت اباعبدالله (علیه‌السلام) مشرف شود چنانچه به زیارت امام دیگر برود کافی نیست، و اگر بواسطة عذری نتواند آن امام را زیارت کند چیزی بر او واجب نیست.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر نذر کند که به زیارت یکی از امامان مثلا به زیارت حضرت اباعبدالله(علیه السلام) مشرف شود، چنانچه به زیارت امام دیگر برود کافی نیست و اگر بواسطه عذری نتواند آن امام را زیارت کند چیزی بر او واجب نیست.
- [آیت الله سبحانی] اگر نذر کند که به زیارت یکی از امامان مثلاً به زیارت حضرت اباعبدالله(علیه السلام)مشرف شود، چنانچه به زیارت امام دیگر برود کافی نیست و اگر به واسطه عذری نتواند آن امام را زیارت کند چیزی بر او واجب نیست.
- [آیت الله بروجردی] اگر نذر کند که به زیارت یکی از امامان مثلاً به زیارت حضرت اباعبدالله عَلَیْهِ السَّلَام مشّرف شود، چنانچه به زیارت امام دیگر برود کافی نیست و اگر به واسطهی عذری نتواند آن امام را زیارت کند، چیزی بر او واجب نیست.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه نذر کند به زیارت یکی از امامان مثلاً به زیارت حضرت امام حسین(علیه السلام) مشرف شود، اگر به زیارت امام دیگری برود کافی نیست و هرگاه به واسطه عذری نتواند آن امام را زیارت کند چیزی بر او نیست.
- [آیت الله بهجت] عدالت معتبر در امام جماعت عبارت است از حُسن ظاهر، یعنی دوری جستن از گناهان کبیره، بهطوریکه ظاهر احوال شخص بهطور ظنی دلالت کند که او بنای بر ترک گناه دارد، نه آنکه اتفاقاً چند روزی گناه را ترک کرده باشد، و مأموم باید این حسن ظاهر را احراز کند. و اصرار بر گناهان صغیره بهمنزله گناه کبیره است.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر برای خود امام علیه السلام چیزی نذر کند چنانچه مصرف معینی را قصد کرده باید به همان مصرف برساند و اگر مصرف معینی را قصد نکرده باید به مصرفی برساند که نسبتی با امام علیه السلام داشته باشد مانند زوار فقیر یا مصارف حرم ان امام علیه السلام از قبیل تعمیر و مانند ان و یا انچه موجب تکریم و تعظیم ان امام علیه السلام است و احتیاط مستحب ان است که ثواب ان را هم هدیه برای ان امام علیه السلام کند و همچنین است اگر چیزی را برای امام زاده ای نذر کند
- [آیت الله فاضل لنکرانی] نماز عید فطر و قربان در زمان حضور امام علیه السلام واجب است و باید بجماعت خوانده شود و در زمان ما که امام علیه السلام غائب است، مستحب می باشد. و می شود آنرا بجماعت یا فرادی خواند.
- [آیت الله خوئی] نماز عید فطر و قربان در زمان حضور امام (علیه السلام) واجب است و باید به جماعت خوانده شود، و در زمان ما که امام (علیه السلام) غایب است مستحب می‌باشد و می‌شود آن را به جماعت یا فرادی خواند.
- [آیت الله سبحانی] نماز عید فطر و قربان در زمان حضور امام(علیه السلام) واجب است و باید به جماعت خوانده شود و در زمان ما که امام(علیه السلام) غائب است; مستحب می باشد و می شود به جماعت و فرادی خواند.