امام حسن عسکری علیه السلام چند بار به زندان افتاد؟
تاریخ حداقل سه بار زندانی شدن حضرت را گزارش کرده است. به نظر می‌رسد اولین باری که ایشان توسط خلفای عباسی به زندان افتاده باشند مربوط به سالهای 254 یا 255 باشد. گزارشی که این واقعه را در اختیار ما قرار داده اشاره به زندان افتادن امام عسکری و برادرش دارد. با توجه به آغاز امامت امام عسکری علیه السّلام در سال 254 ق، آمدن دو برادر به زندان باید در همین سالها باشد.در این خبر آمده است که حضرت به زندانیان فرمود: اگر فلان مرد (حضرت اشاره به یکی از زندانیان نمود مدعی بود علوی است) در میان شما نبود، می ‌گفتم پس از چه مدتی از این زندان رها می ‌شوید؛ زیرا او شما را زیر نظر گرفته و حرکاتتان را به خلیفه گزارش می‌ کند. یکی از زندانیان به نام ابو هاشم می ‌گوید: روزی ما این مرد را غافلگیر کرده و کاغذی را که در آن درباره تک تک ما گزارش های بدی برای خلیفه‌ آماده کرده بود از لباسش درآوردیم.[1] گزارش بعدی از زندانی بودن حضرت مربوط به زمان خلافت (مهتدی عباسی) (255- 256) است. این خلیفه مدعی بود که عمر بن عبد العزیز عباسیان است. ابو هاشم جعفری که در آن دوران در زندان بوده است، می‌گوید: در دوران مهتدی، هنگامی که در زندان بودم، امام عسکری علیه السّلام را به زندان آوردند. با کشته شدن مهتدی در سال 256 خدا جان او را از خطر مرگ رهانید؛ زیرا خلیفه قصد کشتن آن حضرت را داشت.[2] چنان که نقل شده امام عسکری بار دیگر در خلافت (معتمد عباسی) (256- 279) زندانی شدند. در روایتی آمده که آن حضرت در سال 259 ق در زندان معتمدعباسی بوده و (علی بن جرین) زندانبان او بوده است. او در پاسخ معتمد که درباره امام از وی سؤالاتی نموده، چنین گفته است: همواره روزها روزه‌ دار و شبها مشغول نماز است.[3] همچنین صیمری در کتاب (الاوصیاء) روایت کرده که گفت: من خود خط ابو محمد عسکری علیه السّلام را هنگام خروج از زندان معتمد دیدم که این آیه را نوشته بود: یُرِیدُونَ لِیُطْفِؤُا نُورَ اللَّهِ بِأَفْواهِهِمْ وَ اللَّهُ مُتِمُّ نُورِهِ وَ لَوْ کَرِهَ الْکافِرُونَ.[4] به نظر می رسد سومین زندان حضرت نیز متعلق به همین سال یعنی سال 295 ق باشد. گزارش زیر را می توان به عنوان تایید ارائه نمود: به احتمال قریب به یقین این زندان برای امام در سال 259 اتفاق افتاده است و شاهدی که در درستی این مطلب وجود دارد روایت ذیل است: کشّی در کتاب (رجال) خود به نقل از محمد بن ابراهیم سمرقندی آورده است:‌ عازم حج بودم که ... سخن از فضل بن شاذان به میان آمد و گفتند: او به دلیل نفخ معده به شدت بیمار است. در میانه راه ... نزد محمد بن عیسی عبیدی که شیخی فاضل بود ... رفتم. در خانه او عده‌ای را که با حالتی افسرده و مغموم نشسته بودند دیدم، علت را جویا شدم، گفتند: ابو محمد (امام عسکری) علیه السّلام زندانی شده است. من سفر خود را دنبال کرده و در بازگشت باز نیز دوباره به دیدن محمد بن عیسی رفتم. این بار او را با چهره‌ای شاد و سرحال دیدم، چگونگی اوضاع را از وی‌ پرسیدم، جواب داد: امام آزاد شده است... اگر چنانکه مشهور است بپذیریم که فضل بن شاذان در سال 260 وفات کرده است، به طور طبیعی باید بگوییم امام در اواخر سال 259 قبل از ذی حجه در زندان بوده است.[5] پی نوشت: [1] . اربلی، کشف الغمه، ج 2، ص 432؛ مجلسی، بحار الانوار، ج 50، ص 254؛ قطب راوندی، الخرائج و الجرائح، ج 2، ص 182. [2] . مجلسی، بحار الانوار، ج 50، ص 313؛ شیخ طوسی، الغیبه، ص123. [3] . مجلسی، بحار الانوار، ج 50، ص 314. [4] . صف، آیه 8. [5] . رسول جعفریان، حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، ص544-546. منبع: سایت انوار طاها
عنوان سوال:

امام حسن عسکری علیه السلام چند بار به زندان افتاد؟


پاسخ:

تاریخ حداقل سه بار زندانی شدن حضرت را گزارش کرده است.
به نظر می‌رسد اولین باری که ایشان توسط خلفای عباسی به زندان افتاده باشند مربوط به سالهای 254 یا 255 باشد. گزارشی که این واقعه را در اختیار ما قرار داده اشاره به زندان افتادن امام عسکری و برادرش دارد. با توجه به آغاز امامت امام عسکری علیه السّلام در سال 254 ق، آمدن دو برادر به زندان باید در همین سالها باشد.در این خبر آمده است که حضرت به زندانیان فرمود: اگر فلان مرد (حضرت اشاره به یکی از زندانیان نمود مدعی بود علوی است) در میان شما نبود، می ‌گفتم پس از چه مدتی از این زندان رها می ‌شوید؛ زیرا او شما را زیر نظر گرفته و حرکاتتان را به خلیفه گزارش می‌ کند. یکی از زندانیان به نام ابو هاشم می ‌گوید: روزی ما این مرد را غافلگیر کرده و کاغذی را که در آن درباره تک تک ما گزارش های بدی برای خلیفه‌ آماده کرده بود از لباسش درآوردیم.[1]
گزارش بعدی از زندانی بودن حضرت مربوط به زمان خلافت (مهتدی عباسی) (255- 256) است. این خلیفه مدعی بود که عمر بن عبد العزیز عباسیان است. ابو هاشم جعفری که در آن دوران در زندان بوده است، می‌گوید: در دوران مهتدی، هنگامی که در زندان بودم، امام عسکری علیه السّلام را به زندان آوردند. با کشته شدن مهتدی در سال 256 خدا جان او را از خطر مرگ رهانید؛ زیرا خلیفه قصد کشتن آن حضرت را داشت.[2]
چنان که نقل شده امام عسکری بار دیگر در خلافت (معتمد عباسی) (256- 279) زندانی شدند. در روایتی آمده که آن حضرت در سال 259 ق در زندان معتمدعباسی بوده و (علی بن جرین) زندانبان او بوده است. او در پاسخ معتمد که درباره امام از وی سؤالاتی نموده، چنین گفته است: همواره روزها روزه‌ دار و شبها مشغول نماز است.[3]
همچنین صیمری در کتاب (الاوصیاء) روایت کرده که گفت: من خود خط ابو محمد عسکری علیه السّلام را هنگام خروج از زندان معتمد دیدم که این آیه را نوشته بود:
یُرِیدُونَ لِیُطْفِؤُا نُورَ اللَّهِ بِأَفْواهِهِمْ وَ اللَّهُ مُتِمُّ نُورِهِ وَ لَوْ کَرِهَ الْکافِرُونَ.[4]
به نظر می رسد سومین زندان حضرت نیز متعلق به همین سال یعنی سال 295 ق باشد. گزارش زیر را می توان به عنوان تایید ارائه نمود:
به احتمال قریب به یقین این زندان برای امام در سال 259 اتفاق افتاده است و شاهدی که در درستی این مطلب وجود دارد روایت ذیل است:
کشّی در کتاب (رجال) خود به نقل از محمد بن ابراهیم سمرقندی آورده است:‌ عازم حج بودم که ... سخن از فضل بن شاذان به میان آمد و گفتند: او به دلیل نفخ معده به شدت بیمار است. در میانه راه ... نزد محمد بن عیسی عبیدی که شیخی فاضل بود ... رفتم. در خانه او عده‌ای را که با حالتی افسرده و مغموم نشسته بودند دیدم، علت را جویا شدم، گفتند: ابو محمد (امام عسکری) علیه السّلام زندانی شده است. من سفر خود را دنبال کرده و در بازگشت باز نیز دوباره به دیدن محمد بن عیسی رفتم. این بار او را با چهره‌ای شاد و سرحال دیدم، چگونگی اوضاع را از وی‌ پرسیدم، جواب داد: امام آزاد شده است...
اگر چنانکه مشهور است بپذیریم که فضل بن شاذان در سال 260 وفات کرده است، به طور طبیعی باید بگوییم امام در اواخر سال 259 قبل از ذی حجه در زندان بوده است.[5]

پی نوشت:
[1] . اربلی، کشف الغمه، ج 2، ص 432؛ مجلسی، بحار الانوار، ج 50، ص 254؛ قطب راوندی، الخرائج و الجرائح، ج 2، ص 182.
[2] . مجلسی، بحار الانوار، ج 50، ص 313؛ شیخ طوسی، الغیبه، ص123.
[3] . مجلسی، بحار الانوار، ج 50، ص 314.
[4] . صف، آیه 8.
[5] . رسول جعفریان، حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، ص544-546.
منبع: سایت انوار طاها





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین