شرح پرسش:
لطفا این حدیث را شرح دهید. امام زمان علیه السلام می‌فرماید: (لَوْ لا إِسْتِغْفارُ بَعْضِکُمْ لِبَعْض لَهَلَکَ مَنْ عَلَیْها؛ اگر طلب مغفرت و آمرزش برخی از شما برای یکدیگر نبود، تمام اهل زمین هلاک می‌گشتند.)[1]
شرح حدیث:
امام زمان علیه السلام در حدیثی طولانی خطاب به فرزند مهزیار، شیعیان را به استغفار و دعا در حقّ یکدیگر ترغیب می‌کند؛ زیرا از آثار و برکات آن رفع عذاب از روی زمین و اهل آن است.
از آیات قرآن استفاده می‌شود که دو چیز عامل ایمنی زمین از عذاب الهی در این دنیاست:
1. وجود پیامبر صلّی الله علیه و آله؛ خداوند متعال می‌فرماید: (ما کانَ اللّهُ لِیُعَذِّبَهُمْ وَأَنْتَ فیهِمْ[2]؛ تا تو در میان مردم هستی، هرگز خداوند آنان را عذاب نخواهد کرد.)
2. استغفار؛ خداوند متعال می‌فرماید: (ما کانَ اللّهُ مُعَذِّبَهُمْ وَهُمْ یَسْتَغْفِرُونَ[3]؛ خداوند آنان را در حالی که استغفار می‌کنند، هرگز عذاب نخواهد کرد.)
از این حدیث دو نکته استفاده می‌شود:
1. گناه باعث هلاکت و عذاب مردم در همین دنیا می‌شود.
2. استغفار سبب مغفرت است، خصوصاً اگر در حقّ همدیگر استغفار کنند.
پی نوشتها:
[1]. دلائل الامامة، ص297.
[2]. سوره‌ی انفال، آیه‌ی 33.
[3]. همان.
منبع: شرح چهل حدیث از حضرت مهدی علیه السلام، علی اصغر رضوانی، انتشارات مرکز مدیریت حوزه علمیه قم (1382).
