ممکن است برخی اشکال کنند که این دعا انشای برخی از علمای شیعه بوده است. ولی این احتمال از جهاتی باطل است: 1. بزوفری در ادامۀ روایتی این چنین آورده است: (و یستحبّ أن یدعی به فی الأعیاد الأربعة) ظاهر این کلمه میرساند که این دعا از جانب معصوم صادر شده است، زیرا محکوم کردن هر یک از افعال و اذکار به هریک از احکام خمسه (وجوب، حرمت، استحباب، کراهت و اباحه) از امور توفیقی است که فقط باید از جانب اولیای معصوم خداوند صورت پذیرد. 2. این که برای قرائت این دعا زمان خاص (اعیاد اربعه) ذکر شده، خود دلیل بر آن است که از جانب معصوم صادر شده است؛ زیرا در غیر این صورت نمیتواند از چنین ویژگی خاصی برخوردار باشد. 3. رسم علما چنین بوده که هر گاه دعا یا زیارتی را خود انشا میکردند، متذکر میشدند تا بر مردم مشتبه نگردد، از باب نمونه: الف. شیخ صدوق در (من لا یحضر الفقیه) زیارتی را برای فاطمه زهرا(س) که از انشاهای خود اوست نقل کرده و میگوید: من آن را در سفر حج در مدینه در کنار قبر فاطمه زهرا(س) قرائت کردم. ولی آن را به این صورت در اخبار نیافتم...)(1). ب. سید بن طاووس در (الاقبال) میگوید: (فصلی است دربارۀ آنچه آن را ذکر میکنیم از دعایی که آن را انشا کردیم، آن را هنگام تناول طعام ذکر میکنیم)(2). ج. و نیز میفرماید: (و اما آنچه هنگام رؤیت هلال شوال گفته میشود ما آن را در کتاب (عملالشعر) در ضمن دعایی که انشا کردیم آوردیم، و این دعا صلاحیت برای تمام ماهها را دارد...)(3). و در موارد دیگر نیز درمورد ادعیهای که خود انشا کرده چنین تعبیراتی آورده است(4). 4. ابن مشهدی در (المزار) میگوید: (من در این کتاب خود از فنون زیارات، اخباری را جمع کردم که بهواسطۀ راویان ثقه و مورد اعتماد به سادات متصل شدهاند)(5). 5. در صورتی که که جمله (انّه الدعا لصاحب الامر) را به معنای انشا از امام زمان(عج) بدانیم میتوانیم آن را از توقیعات حضرت مهدی علیه السلام به بزوفری بدانیم. پینوشتها: 1. من لا یحضر الفقیه، ج 2، صص572-574 ؛ بحارالانوار، ج 97، ص 96، ح 13. 2. اقبال الاعمال، ص 115. 3. همان، ص 305. 4. مهج الدعوات، ص302 و 336 و 348 ؛ امانالأخطار، ص 17. 5. المراد، ص 16. منبع: پورتال جامع مهدویت
ممکن است برخی اشکال کنند که این دعا انشای برخی از علمای شیعه بوده است. ولی این احتمال از جهاتی باطل است:
1. بزوفری در ادامۀ روایتی این چنین آورده است: (و یستحبّ أن یدعی به فی الأعیاد الأربعة) ظاهر این کلمه میرساند که این دعا از جانب معصوم صادر شده است، زیرا محکوم کردن هر یک از افعال و اذکار به هریک از احکام خمسه (وجوب، حرمت، استحباب، کراهت و اباحه) از امور توفیقی است که فقط باید از جانب اولیای معصوم خداوند صورت پذیرد.
2. این که برای قرائت این دعا زمان خاص (اعیاد اربعه) ذکر شده، خود دلیل بر آن است که از جانب معصوم صادر شده است؛ زیرا در غیر این صورت نمیتواند از چنین ویژگی خاصی برخوردار باشد.
3. رسم علما چنین بوده که هر گاه دعا یا زیارتی را خود انشا میکردند، متذکر میشدند تا بر مردم مشتبه نگردد، از باب نمونه:
الف. شیخ صدوق در (من لا یحضر الفقیه) زیارتی را برای فاطمه زهرا(س) که از انشاهای خود اوست نقل کرده و میگوید: من آن را در سفر حج در مدینه در کنار قبر فاطمه زهرا(س) قرائت کردم. ولی آن را به این صورت در اخبار نیافتم...)(1).
ب. سید بن طاووس در (الاقبال) میگوید: (فصلی است دربارۀ آنچه آن را ذکر میکنیم از دعایی که آن را انشا کردیم، آن را هنگام تناول طعام ذکر میکنیم)(2).
ج. و نیز میفرماید: (و اما آنچه هنگام رؤیت هلال شوال گفته میشود ما آن را در کتاب (عملالشعر) در ضمن دعایی که انشا کردیم آوردیم، و این دعا صلاحیت برای تمام ماهها را دارد...)(3).
و در موارد دیگر نیز درمورد ادعیهای که خود انشا کرده چنین تعبیراتی آورده است(4).
4. ابن مشهدی در (المزار) میگوید: (من در این کتاب خود از فنون زیارات، اخباری را جمع کردم که بهواسطۀ راویان ثقه و مورد اعتماد به سادات متصل شدهاند)(5).
5. در صورتی که که جمله (انّه الدعا لصاحب الامر) را به معنای انشا از امام زمان(عج) بدانیم میتوانیم آن را از توقیعات حضرت مهدی علیه السلام به بزوفری بدانیم.
پینوشتها:
1. من لا یحضر الفقیه، ج 2، صص572-574 ؛ بحارالانوار، ج 97، ص 96، ح 13.
2. اقبال الاعمال، ص 115.
3. همان، ص 305.
4. مهج الدعوات، ص302 و 336 و 348 ؛ امانالأخطار، ص 17.
5. المراد، ص 16.
منبع: پورتال جامع مهدویت
- [سایر] دعای ندبه از کدامین امام معصوم است؟
- [سایر] آیا دعای ندبه از زبان امام معصوم صادر شده است؟
- [سایر] آیا دعای ندبه دارای سند است؟
- [سایر] چه کسانی دعای ندبه را نقل کردهاند؟
- [سایر] نظر بزرگان علما درباره دعای ندبه چیست؟
- [سایر] چه تألیفاتی دربارهی دعای ندبه نوشته شده است؟
- [سایر] دعای زیبا و پر فیض ندبه از کیست؟
- [سایر] آیا بعد از دعای ندبه نماز نیز رسیده است؟
- [سایر] «محمد بن مشهدی» راوی با واسطهی دعای ندبه کیست؟
- [سایر] اعتبار دعای ندبه چگونه است و نظر بزرگان علما دربارهی آن چیست؟
- [آیت الله وحید خراسانی] به فتوای علمای عامه جز معدودی از انها در صحت عقد نکاح حضور شهود شرط است و حنفیه و حنبلیه و شافعیه وقت ان را هنگام اجرای صیغه نکاح می دانند و مالکیه وقت ان را تا قبل از دخول توسعه داده اند و این شرط نزد علمای امامیه معتبر نیست بنابراین اگر مردی از عامه که تابع نظر مشهور علمای انهاست بدون حضور شهود عقد کند بر مذهب خود او این عقد باطل است و ان زن همسر او نشده است در این صورت مرد شیعی مذهب می تواند بر طبق قاعده الزام ان زن را به عقد خود دراورد
- [آیت الله بهجت] اگر بچه نابالغ چیزی را با اجازه پدر یا جد پدری خود بخرد یا بفروشد، در صورتی که بتواند معامله کند، بنابر اظهر صحیح است؛ ولی اگر نمیتواند انشای معامله نماید و یا قبلاً نمیتوانسته، ولی حالا شک داریم که میتواند انشای معامله کند یا نه، اگرچه با اجازه ولیّ باشد، معاملهاش صحیح نیست. * خرید و فروش و معامله طفل غیر ممیز، دیوانه، مست، غافل، بیهوش و کسی که از روی شوخی و بدون قصد جدی معامله میکند، باطل است.
- [امام خمینی] اگر بدعتی در اسلام واقع شود مثل منکراتی که دولتها اجرا میکنند به اسم دین مبین اسلام، واجب است خصوصاً بر علمای اسلام اظهار حق و انکار باطل، و اگر سکوت علمای اعلام موجب هتک مقام علم و موجب اسائه ظن به علمای اسلام شود واجب است اظهار حق به هر نحوی که ممکن است اگر چه بدانند تأثیر نمیکند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه بدعتی در اسلام واقع شود (مانند منکراتی که دولتهای ناصالح به نام اسلام انجام می دهند) بر همه، مخصوصاً علمای دین واجب است حق را اظهار و باطل را انکار کنند و اگر سکوت علمای دین موجب هتک مقام علم، یا سوء ظن به علمای اسلام شود، اظهار حق به هر نحوی که ممکن باشد واجب است، هرچند بدانند تاثیر نمی کند.
- [آیت الله وحید خراسانی] مستحب است شهادتین و اقرار به دوازده امام علیهم السلام و سایر عقاید حقه را به کسی که در حال جان دادن است طوری تلقین کنند که بفهمد و همچنین مستحب است چیزهایی را که ذکر شد تا وقت مرگ تکرار کنند و نیز دعای فرج را به محتضر تلقین نمایند
- [آیت الله وحید خراسانی] مستحب است شهادتین و اقرار به دوازده امام علیهم السلام و سایر عقاید حقه را به کسی که در حال جان دادن است طوری تلقین کنند که بفهمد و همچنین مستحب است چیزهایی را که ذکر شد تا وقت مرگ تکرار کنند و نیز دعای فرج را به محتضر تلقین نمایند
- [آیت الله جوادی آملی] .در صورت ادای دو کلمه (االله اکبر ) به عربی صحیح، اتصال آن به دعای قبل یا ذ کر و دعای بعد جایز است , هرچند احتیاط در ترک اتصال آن به سابق و لاحق است.
- [آیت الله وحید خراسانی] به فتوای علمای عامه جایز نیست شخصی در نکاح جمع کند بین عمه و دختر برادر عمه و خاله و دختر خواهر خاله و فقط می تواند با یکی از انان ازدواج کند پس اگر هر دو عقد مقارن باشد هر دو باطل و اگر مقارن نباشد دومی باطل است ولی در نزد علمای امامیه جمع در نکاح بین ان دو با اجازه عمه یا خاله صحیح است بنابراین اگر پیرو مذهب عامه عمه و دختر برادر او را یا خاله و دختر خواهر او را مقارن با یکدیگر عقد کند عقد هر دو به مذهب او باطل است و پیرو مذهب شیعه می تواند به قاعده الزام با هر کدام انها ازدواج کند و اگر مقارن با یکدیگر نباشد شیعی مذهب می تواند با دومی ازدواج کند
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر داخل شدن بعضی از مؤمنین یا علمای اسلام در دستگاههای ظلمه سبب جلوگیری از مفاسد یا منکراتی شود واجب است قبول این کار، مگر آن که مفسده مهمتری در آن باشد، مثل این که باعث سستی عقاید مردم، یا سلب اعتماد آنها از علمای دین گردد که در این صورت جایز نیست.
- [آیت الله اردبیلی] اگر بدعتی در اسلام واقع شود، اظهار حق و انکار باطل واجب است و این وجوب، نسبت به عالمان شدیدتر است و اگر سکوت علمای اعلام موجب هتک مقام علم و موجب سوء ظن به علمای اسلام شود، اظهار حق به هر نحوی که ممکن باشد واجب است، اگرچه بدانند تأثیر نمیکند.