امام زمان
امام مهدی به دوازدهمین امام معصوم شیعیان اطلاق می‌شود. از آن بزرگوار به مناسبت در بابهای خمس و حج یاد شده است.
چرا مردم از فیض حضور امام زمان (عج) محروم شده‌اند؟
درباره علت غیبت حضرت مهدی (عج) و این که چرا مردم از فیض حضورش محروم شده‌اند، دلایل گوناگونی ذکر شده است. قبل از بیان علل غیبت، ذکر این مطلب ضروری است که علت واقعی غیبت حضرت بر بشر مجهول است و جز خدا و ائمه معصوم (ع) کسی نسب به آن آگاهی کامل ندارد، زیرا درک و استعداد مردم بسیار محدود است و فهم بعضی از مسایل برای آنان بسی مشکل است و چه بسا بیان مطلبی که مردم توان درک آن را ندارند، آثار و عواقب زیانباری دربر داشته باشد.(1) در حدیثی که از امام صادق (ع) نقل شده که از ایشان سؤال کردند: چرا امام زمان (عج) غیبت می‌کند؟ حضرت فرمود: اجازه ندارم آن را آشکار سازم. سؤال شد: حکمت غیبت چیست ؟ فرمود: همان حکمتی که در غیبت حجت‌های پیش از او وجود داشته، در غیبت آن جناب نیز وجود دارد. حکمتش آشکار نمی‌شود، مگر بعد از ظهور آن حضرت، چنان که حکم سوراخ کردن کشتی، کشتن آن بچه و تعمیر دیوار توسط حضرت خضر برای حضرت موسی (ع) ظاهر نشد، مگر وقتی که خواستند از هم جدا شوند. غیبت از امور الهی و از اسرار خداوندی و از غیب های خدا است.(2) البته بعضی از امور به عنوان حکمت غیبت حضرت مهدی (عج) بیان شده است:(3) 1- امتحان الهی: غیبت آزمایشی است که خداوند حکیم بندگانش را با آن می‌آزماید. با غیبت حضرت کسانی که دارای ایمانی محکم و قوی نیستند، حقیقت و باطنشان آشکار می‌شود. همین طور افرادی که از ایمان قوی برخوردارند، ارزش و مرتبه شان معلوم می‌شود و به تکامل می‌رسند. 2- حفظ جان امام زمان (عج): حفظ جان حضرت از گزند دشمنان از جهت این که ترس از کشته شدن ایشان توسط دشمنان وجود دارد. 3- آمادگی پذیرش حکومت عدل جهانی: آمادگی جهانی لازم است همه مردم از جهت علمی و فکری تکامل یابند، تا هنگام ظهور حضرت، آمادگی پذیرش دعوت جهانی ایشان به طور کامل فراهم شود و زمینه ظهور حضرت مهیا شود. پی‌نوشت‌ها: 1. عبدالرحمن انصاری، در انتظار خورشید ولایت، ص 78. 2. علامه محمد باقر مجلسی، ج 52 ص 91 ج 4 با تلخیص. 3. عبدالرحمن انصاری، در انتظار خورشید ولایت، صص 80 - 85 با تلخیص.
درباره علت غیبت حضرت مهدی (عج) و این که چرا مردم از فیض حضورش محروم شده‌اند، دلایل گوناگونی ذکر شده است. قبل از بیان علل غیبت، ذکر این مطلب ضروری است که علت واقعی غیبت حضرت بر بشر مجهول است و جز خدا و ائمه معصوم (ع) کسی نسب به آن آگاهی کامل ندارد، زیرا درک و استعداد مردم بسیار محدود است و فهم بعضی از مسایل برای آنان بسی مشکل است و چه بسا بیان مطلبی که مردم توان درک آن را ندارند، آثار و عواقب زیانباری دربر داشته باشد.(1) در حدیثی که از امام صادق (ع) نقل شده که از ایشان سؤال کردند: چرا امام زمان (عج) غیبت می‌کند؟ حضرت فرمود: اجازه ندارم آن را آشکار سازم. سؤال شد: حکمت غیبت چیست ؟ فرمود: همان حکمتی که در غیبت حجت‌های پیش از او وجود داشته، در غیبت آن جناب نیز وجود دارد. حکمتش آشکار نمی‌شود، مگر بعد از ظهور آن حضرت، چنان که حکم سوراخ کردن کشتی، کشتن آن بچه و تعمیر دیوار توسط حضرت خضر برای حضرت موسی (ع) ظاهر نشد، مگر وقتی که خواستند از هم جدا شوند. غیبت از امور الهی و از اسرار خداوندی و از غیب های خدا است.(2) البته بعضی از امور به عنوان حکمت غیبت حضرت مهدی (عج) بیان شده است:(3) 1- امتحان الهی: غیبت آزمایشی است که خداوند حکیم بندگانش را با آن می‌آزماید. با غیبت حضرت کسانی که دارای ایمانی محکم و قوی نیستند، حقیقت و باطنشان آشکار می‌شود. همین طور افرادی که از ایمان قوی برخوردارند، ارزش و مرتبه شان معلوم می‌شود و به تکامل می‌رسند. 2- حفظ جان امام زمان (عج): حفظ جان حضرت از گزند دشمنان از جهت این که ترس از کشته شدن ایشان توسط دشمنان وجود دارد. 3- آمادگی پذیرش حکومت عدل جهانی: آمادگی جهانی لازم است همه مردم از جهت علمی و فکری تکامل یابند، تا هنگام ظهور حضرت، آمادگی پذیرش دعوت جهانی ایشان به طور کامل فراهم شود و زمینه ظهور حضرت مهیا شود. پی‌نوشت‌ها: 1. عبدالرحمن انصاری، در انتظار خورشید ولایت، ص 78. 2. علامه محمد باقر مجلسی، ج 52 ص 91 ج 4 با تلخیص. 3. عبدالرحمن انصاری، در انتظار خورشید ولایت، صص 80 - 85 با تلخیص.
پاسخ:
درباره علت غیبت حضرت مهدی (عج) و این که چرا مردم از فیض حضورش محروم شده‌اند، دلایل گوناگونی ذکر شده است. قبل از بیان علل غیبت، ذکر این مطلب ضروری است که علت واقعی غیبت حضرت بر بشر مجهول است و جز خدا و ائمه معصوم (ع) کسی نسب به آن آگاهی کامل ندارد، زیرا درک و استعداد مردم بسیار محدود است و فهم بعضی از مسایل برای آنان بسی مشکل است و چه بسا بیان مطلبی که مردم توان درک آن را ندارند، آثار و عواقب زیانباری دربر داشته باشد.(1)
در حدیثی که از امام صادق (ع) نقل شده که از ایشان سؤال کردند: چرا امام زمان (عج) غیبت می‌کند؟ حضرت فرمود: اجازه ندارم آن را آشکار سازم. سؤال شد: حکمت غیبت چیست ؟ فرمود: همان حکمتی که در غیبت حجت‌های پیش از او وجود داشته، در غیبت آن جناب نیز وجود دارد. حکمتش آشکار نمی‌شود، مگر بعد از ظهور آن حضرت، چنان که حکم سوراخ کردن کشتی، کشتن آن بچه و تعمیر دیوار توسط حضرت خضر برای حضرت موسی (ع) ظاهر نشد، مگر وقتی که خواستند از هم جدا شوند. غیبت از امور الهی و از اسرار خداوندی و از غیب های خدا است.(2)
البته بعضی از امور به عنوان حکمت غیبت حضرت مهدی (عج) بیان شده است:(3)
1- امتحان الهی:
غیبت آزمایشی است که خداوند حکیم بندگانش را با آن می‌آزماید. با غیبت حضرت کسانی که دارای ایمانی محکم و قوی نیستند، حقیقت و باطنشان آشکار می‌شود. همین طور افرادی که از ایمان قوی برخوردارند، ارزش و مرتبه شان معلوم می‌شود و به تکامل می‌رسند.
2- حفظ جان امام زمان (عج):
حفظ جان حضرت از گزند دشمنان از جهت این که ترس از کشته شدن ایشان توسط دشمنان وجود دارد.
3- آمادگی پذیرش حکومت عدل جهانی:
آمادگی جهانی لازم است همه مردم از جهت علمی و فکری تکامل یابند، تا هنگام ظهور حضرت، آمادگی پذیرش دعوت جهانی ایشان به طور کامل فراهم شود و زمینه ظهور حضرت مهیا شود.
پی‌نوشت‌ها:
1. عبدالرحمن انصاری، در انتظار خورشید ولایت، ص 78.
2. علامه محمد باقر مجلسی، ج 52 ص 91 ج 4 با تلخیص.
3. عبدالرحمن انصاری، در انتظار خورشید ولایت، صص 80 - 85 با تلخیص.
- [سایر] واسطهی فیض بودن امام زمان (عج) به چه معناست؟
- [سایر] حضرت مهدی (عج) چگونه واسطه فیض الهی هستند؟
- [سایر] اگر ممکن است چند نمونه از داستانها و حکایات کسانی که به حضور امام زمان(عج) مشرف شده‌اند برایم بنویسید.
- [سایر] اگر ممکن است چند نمونه از داستانها و حکایات کسانی که به حضور امام زمان(عج) مشرف شده‌اند برایم بنویسید.
- [سایر] قانون عدم تبعیض در فیض چگونه بر وجود امام زمان (عج) دلالت دارد؟
- [سایر] برهان واسطه در فیض چگونه بر وجود امام زمان (عج) دلالت دارد؟
- [سایر] آیا امام زمان(عج) همه ساله در حج حضور مییابند؟
- [سایر] حضرت مهدی (عج) در نامه آخرشان به شیخ مفید (ره) چه مطالبی را متذکر شده‌اند؟
- [سایر] عوامل و آثار غفلت از حضور امام زمان (عج) چیست؟
- [سایر] آیا امام زمان ( عج ) در اجتماعات ما حضور جسمی دارند یا خیر ؟
- [آیت الله نوری همدانی] در زمان غیبت ولّی عَصْر ( عج ) که نماز جمعه واجب تَعْیینی نیست ، خرید و فروش و سایر معاملات ، پس از اذان جمعه حرام نیست .
- [آیت الله نوری همدانی] در زمان غیبت ولیّ عصر (عج ) نماز جمعه واجب تَخییری است ( یعنی مُکَلَّفْ می تواند روز جمعه بجای نماز ظهر نماز جمعه بخواند ) ولی جمعه اَفْضَلْ است وظهر اَحْوَط واحتیاط بیشتر در آن است که هر دو را بجا آورند .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مسلمانان باید در مورد اشخاص مجهول که ملبس به لباس علما و طلاب هستند تحقیق نمایند اگر به مقامی دیگر غیر از مقام علما و مجتهدین که نواب حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه می باشند ارتباط داشته باشند از آنها کناره گرفته و از ضلالت و اضلال آن ها بپرهیزند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در زمان غیبت ولی عصر (عج) نماز جمعه واجب تخییری است (یعنی مکلّف می تواند روز جمعه به جای نماز ظهر نماز جمعه بخواند) ولی جمعه افضل است و ظهر احوط و احتیاط بیشتر در آن است که هردو را بجا آورد.
- [آیت الله جوادی آملی] .دریافت کننده خمس، امام ( ع)و در غیبت آن , فقیه جامع الشرایط و حاکم شرع است و مکلف , بدون اجازه از آنان نمی تواند آن را به موارد مصرف برساند . به تعبیر دیگر , همه خمس , اعم از سهم امام ( ع) و سهم سادات, در اختیار منصب امامت (شخصیت حقوقی) است. در زمان غیبت حضرت ولیّ عصر (عج) ،فقیه جامع الشرایط, جانشین شخصیت حقوقیِ امامت است، بنابراین در زمان غیبت باید تمام خمس را به فقیه جامع الشرای ط تحویل داد و هرگونه دخل و ت صرف در خمس (سهم امام( ع) و سهم سادات) باید با اجازه او باشد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . "أَشْهَدُ أَنَّ عَلِیّاً وَلِیُّ الله"جزو اذان و اقامه نیست، ولی خوب است بعد از "أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسوُلُ الله"، به قصد قربت گفته شود. اللهُ أکْبَرُ خدای تعالی بزرگتر از آن است که او را وصف کنند. أَشْهَدُ أَنْ لا إِلَهَ إِلاَّ الله شهادت می دهم که نیست خدایی جز خدای یکتا و بی همتا. أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسوُلُ الله شهادت می دهم که حضرت محمد بن عبدالله صلی الله علیه و آله پیغمبر و فرستاده خداست. أَشْهَدُ أَنَّ عَلِیّاً أمِیرَ المُؤمِنینَ وَلِیُّ الله شهادت می دهم که حضرت علی علیه السلام أمیرالمؤمنین و ولی خدا بر همه خلق است. حَیَّ عَلَی الصَّلاَة بشتاب برای نماز. حَیَّ عَلَی الْفَلاَح بشتاب برای رستگاری. حَیَّ عَلی خَیْرِ الْعَمَل بشتاب برای بهترین کارها که نماز است. قَد قامَتِ الصَّلاَة به تحقیق نماز برپا شد. لا إلَهَ إِلاَّ الله نیست خدایی مگر خدای یکتا و بی همتا.
- [آیت الله بروجردی] (اَشْهَدُ اَنَّ عَلِیاً وَلِی اللهِ) جزء اذان و اقامه نیست، ولی خوب است بعد از (اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً رسُولُ اللهِ) به قصد قربت گفته شود.ترجمهی اذان و اقامه(اللهُ اکبر): یعنی خدای تعالی بزرگتر از آن است که او را وصف کنند.(اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ الا اللهُ): یعنی شهادت میدهم که غیر خدایی که یکتا و بیهمتاست خدای دیگری سزاوار پرستش نیست.(اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً رسُولُ اللهِ): یعنی شهادت میدهم که حضرت محمّد بن عبدالله) ص) پیغمبر و فرستادة خدا است.(اَشْهَدُ اَنَّ عَلیا اَمیرَالمؤمنینَ وَلِی اللهِ): یعنی شهادت میدهم که حضرت علی (علیه الصلوة و السلام)، امیرالمؤمنین و ولی خدا بر همهی خلق است.(حَی عَلَی الصَّلوة): یعنی بشتاب برای نماز.(حَی عَلَی الفَلاحِ): یعنی بشتاب برای رستگاری.(حَی عَلَی خَیرِ العَمَلِ): یعنی بشتاب برای بهترین کارها که نماز است.(قَد قامَتِ الصَّلوة): یعنی به تحقیق نماز بر پا شد.(لا اِلهَ اِلاَّ الله): یعنی خدایی سزاوار پرستش نیست مگر خدایی که یکتا و بیهمتا است.
- [امام خمینی] "اشهد ان علیا ولی الله" جزو اذان و اقامه نیست، ولی خوب است بعداز "اشهد ان محمدا رسول الله" به قصد قربت گفته شود. ترجمه اذان و اقامه "الله اکبر" یعنی خدای تعالی بزرگتر از آن است که او را وصف کنند."اشهد ان لا اله الا الله" یعنی شهادت می دهم که غیر خدایی که یکتا و بی همتا است، خدای دیگری سزاوار پرستش نیست. "اشهد ان محمدا رسول الله" یعنی شهادت می دهم که حضرت محمد بن عبد الله صلی الله علیه و آله و سلم، پیغمبر و فرستاده خدا است. "اشهد ان علیا امیر المؤمنین ولی الله" یعنی شهادت می دهم که حضرت علی علیه الصلاة و السلام، امیر المؤمنین و ولی خدا بر همه خلق است. "حی علی الصلاه"یعنی بشتاب برای نماز. "حی علی الفلاح" یعنی بشتاب برای رستگاری. "حی علی خیرالعمل" یعنی بشتاب برای بهترین کارها که نماز است. "قد قامت الصلاه" یعنی به تحقیق نماز برپا شد. "لا اله الا الله" یعنی خدایی سزاوار پرستش نیست مگر خدایی که یکتا و بی همتا است.
- [آیت الله نوری همدانی] اشهدً انّ علیاً ولیً اللهِ جزء اذان و اقامه نیست ولی خوب است بعد از اشهدً انّ محمداً رسولُ اللهِ ، به قصد قربت گفته شود . و چون در امثال زمان ما ، شعا ر تشیع محسوب می شود در هر جا که اظهار این شعار مستحسن و لازم باشد ، گفتن آن هم مستحسن و لازم است . ترجمه اذان و اقامه اللهَ اکبرً یعنی خدای تعالی بزرگتر از آن است که او را وصف کنند اشهدً ان لا الهَ الاّ اللهً یعنی شهادت می دهم که غیر خدائی که یکتا و بی همتا است خدای دیگر سزاوار پرستش نیست . اشَهدً انّ محمداً رسولُ اللهِ یعنی شهادت می دهم که حضرت محمد بن عبدالله صلی علیه و آله و سلم پیغمبر و فرستادة خداست . اشهدً ان علیاً امیر المؤمنینَ ولیّ الله یعنی شهادت می دهم که حضرت علی (علیه الصلاهَ و السلام ) امیر المؤمنین ولی خدا بر همة خلق است حیّ علیَ الصلاهِ یعنی بشتاب برای نماز . حیّ علی الفلاحِ یعنی بشتاب برای رستگاری . حیّ علی خیرِ العملِ یعنی بشتاب برای بهترین کارها که نماز است . قَد قامتِ الصلاهُ یعنی بتحقیق نماز بر پا شد . لا الهَ الاّ اللهُ یعنی خدائی سزاوار پرستش نیست مگر خدائی که یکتا و بی همتا است .
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اشهد ان علیا ولی اللّه جزو اذان و اقامه نیست؛ ولی خوب است بعد از اشهد ان محمدا رسول اللّه به قصد قربت گفته شود. ترجمه اذان و اقامه اللّه اکبر: یعنی خدای تعالی بزرگتر از آن است که او را وصف کنند. اشهد ان لا اله الا اللّه: یعنی شهادت می دهم که خدائی سزاوار پرستش نیست جز خدائی که یکتا و بی همتا است. اشهد ان محمدا رسول اللّه: یعنی شهادت می دهم که حضرت محمد بن عبداللّه (ص) پیغمبر و فرستاده خدا است. اشهد ان علیا امیر المؤمنین ولی اللّه: یعنی شهادت می دهم که حضرت علی علیه الصلاه و السلام امیر مؤمنین و ولی خدا بر همه خلق است. حی علی الصلاه: یعنی بشتاب برای نماز. حی علی الفلاح: یعنی بشتاب برای رستگاری. حی علی خیر العمل: یعنی بشتاب برای بهترین کارها که نماز است. قد قامت الصلاه: یعنی به تحقیق نماز بر پا شد. لا اله الا اللّه: یعنی خدائی سزاوار پرستش نیست مگر خدائی که یکتا و بی همتا است.