نظر برخی از علمای اهل سنّت 1 دانشمند معروف شیخ منصور علی ناصف نویسنده کتاب (التاج) در کتاب خود چنین مینویسد: (اشتهر بین العلماء سلفاً و خلفاً انه فی آخر الزمان لابد من ظهور رجل من اهل البیت یسمی (المهدی) یستولی علی الممالک الاسلامیة و یتبعه المسلمون و یعدل بینهم و یؤید الدین. تا آنجا که میگوید: و قد روی احادیث المهدی جماعة من خیار الصحابة و اخرجها اکابر المحدثین کابی داود؛ و الترمذی و ابن ماجه و الطبرانی، و ابی یعلی، والبزاز، و الامام احمد، و الحاکم؛ رضی الله عنهم اجمعین و لقد اخطأ من ضعف احادیث المهدی کلها کابن خلدون و غیره.) (التّاج، 5/310) [در میان همه دانشمندان امروز و گذشته مشهور است که سرانجام مردی از اهل بیت پیامبر (ص) ظاهر میشود که بر تمام کشورهای اسلامی مسلّط میگردد، و مسلمانان از او پیروی میکنند؛ و در میان آنها عدالت را اجرا مینماید، و دین را تقویت میکند... احادیث مهدی را بسیاری از بزرگان صحابه و محدّثین نقل کردهاند... و کسی که همچون ابن خلدون آنها را ضعیف شمرده خطا کرده است.] 2 خود (ابن خلدون) که معروف به مخالفت با احادیث مهدی است نیز شهرت احادیث مهدی را در میان همه دانشمندان اسلام نتوانسته است انکار کند آنجا که میگوید: (مشهور در میان تمام مسلمانان در تمام اعصار و قرون این بوده و هست که در آخر زمان مردی از اهل بیت ظهور میکند که آئین اسلام را تأیید کرده و عدالت را آشکار میسازد و مسلمانان از او پیروی میکنند.(مقدمه ابن خلدون، چاپ بیروت، ص 311) 3 محمد شبلنجی دانشمند معروف مصری در کتاب (نور الابصار) مینویسد: (تواترت الاخبار عن النّبی (ص) علی انّ المهدی من اهل بیته و انّه یملاً الارض عدلاً)(نور الابصار/ 157) [اخبار متواتری از پیامبر (ص) آمده که مهدی از خاندان او است؛ او همه روی زمین را پر از عدل میکند.] 4 شیخ محمّد صبان در کتاب (اسعاف الرّاغبین) چنین میگوید: (اخبار متواتری که از پیغمبر اکرم (ص) نقل شده گواهی میدهد که مهدی (سرانجام) قیام میکند و او از خاندان پیامبر است و زمین را پر از عدل و داد خواهد کرد.) 5 (ابن حجر) در کتاب (صواعق المحرقة) از ابوالحسن امری چنین نقل میکند اخبار متواتر و فراوانی از پیامبر (ص) نقل شده که سرانجام مهدی ظهور میکند و او از اهل بیت پیامبر (ص) است... و زمین را پر از عدل و داد خواهد کرد.(صواعق/99.) 6 نویسنده کتاب (التّاج) پس از اشاره به کتاب (شوکانی) عالم معروف اهل سنت که تمام آن پیرامون تواتر احادیث مربوط به مهدی و خروج دجّال و بازگشت مسیح است و بحث مشروحی در زمینة تواتر احادیث مربوط به مهدی (ع) میگوید: (هذا یکفی لمن کان عنده ذرّة من الایمان و قلیل من انصاف!)(التّاج، ج5، ص 327.) [آنچه گفته شد برای کسانی که یک ذرّه ایمان و یک جو انصاف دارند کافی به نظر میرسد!] منبع: موسسه تحقیقاتی حضرت ولی عصر علیه السلام
نظر برخی از علمای اهل سنّت
1 دانشمند معروف شیخ منصور علی ناصف نویسنده کتاب (التاج) در کتاب خود چنین مینویسد:
(اشتهر بین العلماء سلفاً و خلفاً انه فی آخر الزمان لابد من ظهور رجل من اهل البیت یسمی (المهدی) یستولی علی الممالک الاسلامیة و یتبعه المسلمون و یعدل بینهم و یؤید الدین.
تا آنجا که میگوید:
و قد روی احادیث المهدی جماعة من خیار الصحابة و اخرجها اکابر المحدثین کابی داود؛ و الترمذی و ابن ماجه و الطبرانی، و ابی یعلی، والبزاز، و الامام احمد، و الحاکم؛ رضی الله عنهم اجمعین و لقد اخطأ من ضعف احادیث المهدی کلها کابن خلدون و غیره.) (التّاج، 5/310)
[در میان همه دانشمندان امروز و گذشته مشهور است که سرانجام مردی از اهل بیت پیامبر (ص) ظاهر میشود که بر تمام کشورهای اسلامی مسلّط میگردد، و مسلمانان از او پیروی میکنند؛ و در میان آنها عدالت را اجرا مینماید، و دین را تقویت میکند... احادیث مهدی را بسیاری از بزرگان صحابه و محدّثین نقل کردهاند... و کسی که همچون ابن خلدون آنها را ضعیف شمرده خطا کرده است.]
2 خود (ابن خلدون) که معروف به مخالفت با احادیث مهدی است نیز شهرت احادیث مهدی را در میان همه دانشمندان اسلام نتوانسته است انکار کند آنجا که میگوید:
(مشهور در میان تمام مسلمانان در تمام اعصار و قرون این بوده و هست که در آخر زمان مردی از اهل بیت ظهور میکند که آئین اسلام را تأیید کرده و عدالت را آشکار میسازد و مسلمانان از او پیروی میکنند.(مقدمه ابن خلدون، چاپ بیروت، ص 311)
3 محمد شبلنجی دانشمند معروف مصری در کتاب (نور الابصار) مینویسد:
(تواترت الاخبار عن النّبی (ص) علی انّ المهدی من اهل بیته و انّه یملاً الارض عدلاً)(نور الابصار/ 157)
[اخبار متواتری از پیامبر (ص) آمده که مهدی از خاندان او است؛ او همه روی زمین را پر از عدل میکند.]
4 شیخ محمّد صبان در کتاب (اسعاف الرّاغبین) چنین میگوید:
(اخبار متواتری که از پیغمبر اکرم (ص) نقل شده گواهی میدهد که مهدی (سرانجام) قیام میکند و او از خاندان پیامبر است و زمین را پر از عدل و داد خواهد کرد.)
5 (ابن حجر) در کتاب (صواعق المحرقة) از ابوالحسن امری چنین نقل میکند اخبار متواتر و فراوانی از پیامبر (ص) نقل شده که سرانجام مهدی ظهور میکند و او از اهل بیت پیامبر (ص) است... و زمین را پر از عدل و داد خواهد کرد.(صواعق/99.)
6 نویسنده کتاب (التّاج) پس از اشاره به کتاب (شوکانی) عالم معروف اهل سنت که تمام آن پیرامون تواتر احادیث مربوط به مهدی و خروج دجّال و بازگشت مسیح است و بحث مشروحی در زمینة تواتر احادیث مربوط به مهدی (ع) میگوید:
(هذا یکفی لمن کان عنده ذرّة من الایمان و قلیل من انصاف!)(التّاج، ج5، ص 327.) [آنچه گفته شد برای کسانی که یک ذرّه ایمان و یک جو انصاف دارند کافی به نظر میرسد!]
منبع: موسسه تحقیقاتی حضرت ولی عصر علیه السلام
- [سایر] نظر علمای اهل سنت در مورد یزید چیست؟
- [سایر] لطفا در مورد جوینی توضیح دهید؛ آیا جوینی مورد اعتماد علمای اهل سنت است؟ شبهات پیرامون وی چیست و جواب آن چه می باشد؟
- [سایر] اختلاف نظر علمای شیعه و سنی در خصوص طبقه دوم و سوم ارث چیست؟
- [سایر] درباره اینکه مردگان میشنوند، نظر و دیدگاه علمای اهل تسنن چیست؟
- [سایر] آیا علمای شیعه و اهل سنت بر وجوب اعتقاد به ظهور مهدی (عج) اتفاق نظر دارند؟
- [سایر] اهل سنت مسائل شرعی خود را چگونه بدست می آورند؟ اسامی چندتااز علمای برجسته سنی در ایران را نام ببرید؟
- [سایر] کدامین علمای معروف شیعه را اهل سنت به شهادت رسانیده؟
- [سایر] چرا علمای اهل سنت لعن یزید را جایز نمی دانند؟
- [سایر] اهل سنت از علمای خود با لقب حضرت یاد می کنند، آیا مقام حضرت مخصوص پیامبر و خلفا نیست؟ آیا مکتب اهل سنت علمای خود را در ردیف پیامبر و خلفا می بیند؟
- [سایر] دیدگاه و اعتقاد اهل سنت پیرامون شخصیت حضرت زهرا(س) چیست؟
- [آیت الله مظاهری] مرد شیعه میتواند با زن سنّی ازدواج کند و همچنین زن شیعه میتواند به عقد سنّی درآید ولی سزاوار نیست که این کار عملی شود.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] چنانچه یکی از اولاد از نظر سنّی بزرگتر و دیگری از جهت بلوغ بزرگتر باشد قضاء نماز بر اولّی واجب است.
- [آیت الله سیستانی] نظر اهل سنّت آن است که مازاد سهمالارث میراث بر آن، به عَصَبه میت مانند برادر او داده میشود. لکن نظر مذهب امامیه خلاف آن است، مثلاً اگر مردی بمیرد و تنها دختری و برادری داشته باشد، از نظر امامیه باید نیمی از ارث را به دختر به عنوان سهمالارث و نیم دیگر را به عنوان ردّ به او بپردازند و به برادر میت سهمی تعلّق نمیگیرد. لکن نظر اهل سنّت آن است که در این فرض نیمی از ارث میت به برادر پرداخت میشود، چون که از عصبه میت به شمار میرود. حال اگر مذهب اهل سنّت بر وارث امامی مذهب نافذ باشد و مازاد سهمالارث به او پرداخت نشود، عصبه میت اگر امامی مذهب باشند، میتوانند از باب قاعده مقاصّه نوعی، مازاد سهمالارث وارثِ سنّی مذهب را بگیرند.
- [آیت الله سیستانی] از نظر اهل سنّت جمع میان عمه و برادرزادهاش یا خاله و خواهرزادهاش جایز نیست، بدین معنا که اگر هر دو را همزمان عقد کنند، هر دو عقد باطل است، و در صورتی که عقد یکی پس از دیگری باشد، عقد دومی باطل است. لکن از نظر فقه امامیه، عقد عمه پس از برادرزادهاش و خاله پس از خواهرزادهاش مطلقاً جایز است. همچنین عقد برادرزاده پس از عقد عمه و عقد خواهرزاده پس از عقد خاله، مشروط بر آنکه پیش از عقد عمه و خاله رضایت داده باشند و یا بعد از عقد رضایت بدهند جایز است. بنابراین اگر پیرو اهل سنّت، در نکاح میان عمه و برادرزادهاش و یا میان خاله و خواهرزادهاش جمع کند، پس اگر عقد آنها متقارن باشد چون به مذهب آنها عقد هر دو باطل است، برای پیرو مذهب امامیه جایز است بر هر یک از آنها و در صورت رضایت عمه یا خاله بر هر دو عقد کند. و اگر عقد مرد سنّی متقارن نباشد، عقد زن دوّم در فرض مذکور به مذهب آنها باطل است و مرد شیعی میتواند با او ازدواج کند. این حکم در مورد هر یک از آن دو زن در صورتی که امامی باشند، نیز جاری است.
- [آیت الله سیستانی] ابوحنیفه و شافعی برای مغبون قائل به خیار غبن نیستند، حال آنکه در مذهب ما این خیار ثابت است، و ظاهراً بحث ثبوت یا عدم ثبوت این خیار شامل موردی که بنای شخص مغبون بر بیتوجّهی به قیمت و خرید و فروش کالا به هر قیمتی باشد، نمیشود، در این فرض ظاهراً خیار غبن ثابت نیست. همچنین شامل جایی که بنای طرفین معامله نقلوانتقال طبق قیمت بازار است نه بیشتر و شخص مغبون بر ادّعای غابن مبنی بر بالا نبودن قیمت اعتماد کرده، نمیشود؛ زیرا ظاهراً از نظر همگان در اینجا خیار ثابت است، از جهت فریب دادن بایع. همچنین این خیار شامل جایی که بنا به شرط ارتکازی در عرف خاص، جز حقّ فسخ، حقّ دیگری مانند حقّ مطالبه مابهالتفاوت وجود دارد، نمیشود. در هر حال، هر جا که از نظر مذهب امامیه خیار غبن ثابت باشد و مذهب اهل سنّت، آن را منکر باشد، برای شخص امامی مذهب از باب مقاصّه نوعی جایز است که پیرو اهل سنّت را به نبود خیار غبن ملزم کند. این در جایی است که مذهب اهل سنّت بر همگان، از جمله شخص امامی مذهب نافذ و جاری باشد.
- [آیت الله خوئی] هرگاه چیزی که پیدا کرده نشانهای دارد که به واسط آن میتواند صاحبش را پیدا کند، اگرچه بداند صاحب آن سنی یا کافری است که اموالش محترم است، در صورتی که قیمت آن چیز به یک درهم برسد باید از روزی که آن را پیدا کرده تا یک سال در محل اجتماع مردم اعلان کند.
- [آیت الله اردبیلی] پیروی از امر پدر و مادر در غیر از انجام کارهای حرام و ترک کارهای واجب عینی(1) بنابر احتیاط لازم است و مخالفت آنان اگر موجب آزار و بیاحترامی به آنان شود، حرام است و فرزندان در هر سنی که باشند، باید به پدر و مادر خود احترام بگذارند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] هرگاه چیزی که پیدا کرده؛ نشانه ای دارد که به واسطه آن می تواند صاحبش را پیدا کند؛ اگرچه بداند صاحب آن سنی یا کافری است که اموالش محترم است؛ در صورتی که قیمت آن چیز به مقدار یک درهم برسد؛ باید از روزی که آن را پیدا کرده تا یک سال در محل اجتماع مردم اعلان کند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] مستحبّ است در شوهر دادن دختری که بالغه است (یعنی مکلّف شده) و به سنی رسیده که حیض دیدن وی متعارف است، عجله کنند، از حضرت صادق علیهالسلام روایت شده که یکی از سعادتهای مرد آن است که دخترش در خانه او حیض نبیند.
- [آیت الله وحید خراسانی] به فتوای علمای عامه جز معدودی از انها در صحت عقد نکاح حضور شهود شرط است و حنفیه و حنبلیه و شافعیه وقت ان را هنگام اجرای صیغه نکاح می دانند و مالکیه وقت ان را تا قبل از دخول توسعه داده اند و این شرط نزد علمای امامیه معتبر نیست بنابراین اگر مردی از عامه که تابع نظر مشهور علمای انهاست بدون حضور شهود عقد کند بر مذهب خود او این عقد باطل است و ان زن همسر او نشده است در این صورت مرد شیعی مذهب می تواند بر طبق قاعده الزام ان زن را به عقد خود دراورد